Παράλληλοι δρόμοι για κυρώσεις και Κυπριακό-Ο οδικός χάρτης μέχρι τον Γενάρη

Σε μια ιδιαίτερα σημαντική περίοδο στην οποία θα κριθούν πολλά αναφορικά με τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό, εισέρχεται η κυπριακή διπλωματία, αφού μετά από την επίσκεψη της ειδικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Τζέιν Χολ Λουτ, η οποία κατέγραψε τις θέσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας και του κατοχικού ηγέτη, συνεχίζει τον κύκλο επαφών της με Αθήνα, Άγκυρα και Λονδίνο, την ώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες προετοιμάζονται για τη Σύνοδο Κορυφής της 10ης και 11ης Δεκεμβρίου. 

Αφού η Τζέιν Χολ Λουτ ολοκληρώσει τον κύκλο των επαφών της με τα εμπλεκόμενα μέρη στο Κυπριακό, δεν αποκλείεται, σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών, να επισκεφθεί ξανά την Κύπρο, ώστε να κλειδώσει τις θέσεις των δύο πλευρών, πριν ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, συγκαλέσει την άτυπη πενταμερή, η οποία τοποθετείται χρονικά στα μέσα Ιανουαρίου. 

Το μείζων θέμα που δημιουργείται σε αυτή τη φάση, δεν είναι άλλο από τα προσκόμματα που δημιουργεί η Άγκυρα για την επίσκεψη της Τζέιν Χολ Λουτ στην Τουρκία. Μπορεί ο Ερσίν Τατάρ, να σκαρφίστηκε δυσκολίες λόγω της πανδημίας και πρόβλημα για τα αεροπορικά εισιτήρια, ωστόσο όλοι γνωρίζουν πως αυτό που επιδιώκει η Άγκυρα είναι να ακούσει πρώτα τα αποτελέσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ακολούθως, αναλόγως αν θα ληφθούν κυρώσεις, να τοποθετηθεί ενώπιον της κ. Λουτ. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κατέγραψε το χάσμα των... ιδεών Τατάρ, πήρε δύο «ναι» για άτυπη πενταμερή η Λουτ

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Η Λευκωσία, πάντως, επιλέγει συνειδητά στην παρούσα φάση να μη συνδέει τα δύο, αν και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έχει κάνει τις ανάλογες κινήσεις για να εξασφαλίσει πως οι αποφάσεις που θα ληφθούν στις 10 και 11 Δεκεμβρίου δεν θα επηρεαστούν από τα τουρκικά τρικ που επί της ουσίας μετατρέπουν το Κυπριακό εργαλείο εκβιασμού. Ενόψει της Συνόδου Κορυφής, ολόκληρο το οικοδόμημα της Ε.Ε. βρίσκεται σε εγρήγορση, ώστε να γίνει η κατάλληλη προετοιμασία που θα επιτρέψει τη λήψη των ορθών αποφάσεων. 

Με βάση την απόφαση που λήφθηκε την 1η Οκτωβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόσφερε στην Τουρκία την ευκαιρία για να επιδείξει μια θετική ατζέντα, που θα επιτρέψει την ανάπτυξη της εμπιστοσύνης ανάμεσα στα δύο μέρη. Αντ΄ αυτού με μια σειρά ενεργειών η Άγκυρα επίδειξε το ακριβώς αντίθετο. Συνέχιση τετελεσμένων στην Αμμόχωστο με το άνοιγμα της πόλης και το προκλητικό πικ νικ, δέσμευση περιοxής εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης για τις παράνομες έρευνες του Barbaros μέχρι τον Φεβρουάριο του 2021, μετωπική σύγκρουση με τον Γάλλο Πρόεδρο, συμμετοχή στον πόλεμο του Αρτσάχ, συνέχιση παράνομης στήριξης του καθεστώτος Σάρατζ στην Λιβύη και άλλα πολλά, απέδειξαν και στους 27 ποιες είναι οι πραγματικές προθέσεις της Άγκυρας. 

Λευκωσία και Αθήνα, βρίσκονται σε πλήρη συντονισμό ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ώστε να ενημερώσουν για τις θέσεις τους και τα υπόλοιπα κράτη. Μάλιστα σε αυτό το πλαίσιο την Παρασκευή αναμένεται να έρθει στην Κύπρο, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας για να έχει επαφές με τον ομόλογό του, Νίκο Χριστοδουλίδη αλλά και με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ιδιαίτερα σημαντική, κυρίως για την ενημέρωση των κρατών και όχι για τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης, είναι και η Σύνοδος του ΣΕΥ, όπου οι 27 υπουργοί Εξωτερικών θα συναντηθούν την ερχόμενη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, έχοντας στην ατζέντα τους και το θέμα της Τουρκίας. 

Το σαφάρι επαφών συνεχίστηκε και χθες, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να συμμετέχει σε τηλεδιάσκεψη με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ηγέτες κρατών μελών της Ε.Ε.. Η συγκεκριμένη τηλεδιάσκεψη, εντάσσεται στην πρόταση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ να κάνει ξεχωριστές τηλεδιασκέψεις με μικρά γκρουπ κρατών. Υπενθυμίζεται πως παρόμοια τηλεδιάσκεψη πραγματοποιήθηκε και πριν την Σύνοδο Κορυφής που συζητήθηκε το θέμα της Τουρκίας, με τη συμμετοχή μάλιστα, της Γερμανίδας Καγκελλαρίου, Άγκελας Μέρκελ. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Προετοιμάζονται ενόψει της κρίσιμης Συνόδου για την Τουρκία οι 27

Στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν πέραν του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Σαρλ Μισέλ, οι ομόλογοί τους από την Ιταλία, το Λουξεμβούργο και την Λετονία. Βασικό θέμα της συζήτησης ήταν η προετοιμασία ενόψει του Συμβουλίου της 10ης και 11ης Δεκεμβρίου που θα το απασχολήσει, μεταξύ άλλων ολόκληρο το φάσμα των σχέσεων Ε.Ε.-Τουρκίας. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, οι ηγέτες των συγκεκριμένων κρατών μελών παρέθεσαν τις θέσεις τους και αντάλλαξαν απόψεις επί του θέματος, χωρίς όμως να γίνεται γνωστή η ουσία των θέσεών τους. 

Πάντως οι βασικές εκτιμήσεις για τη Σύνοδο Κορυφής, σημειώνουν πως στην παρούσα συγκυρία και μετά από την περίοδο χάριτος που δόθηκε στην Τουρκία, δεν υπάρχει άλλο περιθώριο αναβολής της απόφασης για επιβολή κυρώσεων. Ακόμα και τα κράτη που χρησιμοποιούσαν επιχειρηματολογία εναντίον των κυρώσεων, πλέον αντιλαμβάνονται πως τα περιθώρια έχουν στενέψει και όσο περνάει ο καιρός, ο Ταγίπ Ερντογάν και η κυβέρνησή του αποθρασύνονται. 

Ανησυχία για εκδικητική συμπεριφορά
Αν και επίσημα δεν έχει γίνει κάποια συγκεκριμένη τοποθέτηση, υπάρχει έντονη ανησυχία πως η λήψη των κυρώσεων που θα φέρει αναπόφευκτα ακόμη μεγαλύτερη δυσχέρεια στην τουρκική οικονομία, θα λειτουργήσει ως εύφλεκτη ύλη στην ήδη εκρηκτική στάση της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο. Η χρονική συγκυρία της επιβολής κυρώσεων την ίδια περίοδο που εκδηλώνεται η νέα πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα για το Κυπριακό, προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία. 

Συνεπώς, αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η συνάντηση που θα έχει η απεσταλμένη του Αντόνιο Γκουτέρες με τον εκπρόσωπο του τουρκικού ΥΠΕΞ, σε μεταγενέστερη ημερομηνία της Συνόδου Κορυφής. Χθες οι πληροφορίες που ήθελαν την κ. Λουτ να μεταβαίνει στην Άγκυρα στις 14 Δεκεμβρίου δεν επιβεβαιώνονταν. 

Η ίδια πάντως, κατά τη συνάντηση της με τον Νίκο Αναστασιάδη, εξέφρασε την αισιοδοξία της ότι η νέα προσπάθεια Γκουτέρες θα ολοκληρωθεί με θετικό πρόσημο. Η κ. Λουτ ξεκίνησε, επαναλαμβάνοντας την απόλυτη δέσμευση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών ώστε η νέα πρωτοβουλία του να οδηγήσει σε ένα θετικό αποτέλεσμα. Για τα αποτελέσματα των επαφών της θα ετοιμάσει μια έκθεση αξιολογώντας όλα όσα άκουσε την οποία υποβάλει με όλα τα δεδομένα στον ΓΓ των ΗΕ, ο οποίος θα πάρει τις τελικές αποφάσεις για τη συνέχιση της διαδικασίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η αισιοδοξία της Λουτ, η ανησυχία των κομμάτων και η αδιαφορία στα κατεχόμενα

Μιας διαδικασίας που σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα, προβλέπει τη σύγκληση της άτυπης πενταμερούς, όπου η κάθε πλευρά θα καταθέσει τις θέσεις της για μια σειρά διαδικαστικών θεμάτων που άπτονται της έναρξης των ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Ωστόσο ένα από αυτά τα ζητήματα είναι σε ποια βάση και από που θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις. Εκεί ο Γενικός Γραμματέας, θα ακούσει τις αναθεωρημένες θέσεις της άλλης πλευράς που δεν επιθυμεί, σύμφωνα με τις δημόσιες τοποθετήσεις της, την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το Κρανς Μοντανά, κάτι που αποτελεί θέση και του ιδίου. 

Με τα δεδομένα όπως προκύπτουν μέχρι στιγμής, θεωρείται δεδομένο πως η προσπάθεια θα προχωρήσει μέχρι εκείνο το σημείο, μέχρι τη σύγκληση της άτυπης πενταμερούς, ωστόσο για να επιτευχθεί συμφωνία για επανέναρξη των ουσιαστικών διαπραγματεύσεων, απαιτείται μια κίνηση ματ από τον ίδιο τον Αντόνιο Γκουτέρες, που θα διαλύει τα γκρίζα σύννεφα που δημιουργούν οι τουρκικές θέσεις μετά την εκλογή του Ερσίν Τατάρ.