Στα βαθιά με το καλημέρα ο νέος υπουργός Δικαιοσύνης, Κωνσταντίνος Φυτιρής, αφού πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για τη συνέχεια των μεταρρυθμίσεων σε Νομική και Ελεγκτική Υπηρεσία, αφού ο Μάριος Χαρτσιώτης παρέδωσε σκυτάλη αφήνοντας εκκρεμότητες, όπως είναι η κατάθεση του νομοσχεδίου για το ανέλεγκτο των αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα, καθώς επίσης και η πρόταση του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τη δημιουργία του Ελεγκτικού Συμβουλίου. Τα χρονοδιαγράμματα για το νέο υπουργό Δικαιοσύνης είναι αρκετά στενά, ειδικά αν επιθυμεί την ψήφιση των νομοσχεδίων πριν την διάλυση της παρούσας σύνθεσης της Βουλής.
Η συζήτηση για τις μεταρρυθμίσεις σε Νομική και Ελεγκτική Υπηρεσία είχαν ανοίξει από τον περασμένο Σεπτέμβριο, καθώς τα νομοσχέδια είχαν προωθηθεί εντός καλοκαιριού. Η Επιτροπή Νομικών, αναγνωρίζοντας ότι επρόκειτο για μεταρρυθμίσεις που επείγουν και πρέπει άμεσα να προωθηθούν, έθεσε προς συζήτηση τα νομοσχέδια στις πρώτες της συνεδρίες για τη νέα κοινοβουλευτική περίοδο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ασφυκτικός ο κλοιός γύρω από τη Βουλή για το διαχωρισμό εξουσιών-Με καθυστέρηση έξι μηνών η κατάθεση νομοσχεδίου για ανέλεγκτο
Πρώτα τέθηκαν στο τραπέζι τα 38 νομοσχέδια για το διαχωρισμό του διττού ρόλου του Γενικού Εισαγγελέα, με τη δημιουργία Γενικού Δημόσιου Κατήγορου και την υποχρέωση του τελευταίου να δημοσιεύει τα κριτήρια άσκησης ποινικών διώξεων στην επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, σε μία συζήτηση που διαπιστώθηκε ότι ήταν ξεκάθαρη η αντίθεση των απόψεων μεταξύ Κυβέρνησης και Νομικής Υπηρεσίας. Ο Μάριος Χαρτσιώτης παρουσίασε τους στόχους της μεταρρύθμισης και τόνισε πως πρόκειται για μία δέσμευση της Κυβέρνησης να προχωρήσει με τη μεταρρύθμιση.
Από την άλλη, ο Γενικός Εισαγγελέας, Γιώργος Σαββίδης, είχε εκφράσει την αντίθεσή του με τη μεταρρύθμιση που προωθείται, όπως έκανε και κατά τη διάρκεια του νομοτεχνικού ελέγχου. Μάλιστα, είχε μία επιτροπή εμπειρογνωμόνων για να καταθέσουν τις εισηγήσεις και τις απόψεις τους για την εν λόγω προσπάθεια. Την έκθεση που παρέλαβε την είχε παρουσιάσει και στην Επιτροπή Νομικών και σύμφωνα με τα όσα καταγράφονται, τρεις ανέφεραν ότι δεν τίθεται θέμα συνταγματικότητας (σ.σ. Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, Ευάγγελος Βενιζέλος, Πόλυς Πολυβίου), δύο εξέφρασαν επιφυλάξεις (σ.σ. Έλενα Παπαγεωργίου, Γιάννα Χατζηχάννα) και δύο ανέφεραν ότι είναι αντισυνταγματικές οι τροποποιήσεις που προωθούνται (σ.σ. Δημήτριος Χατζηχαμπής και Παναγιώτης Καλλής).
Ο Γιώργος Σαββίδης παρέμεινε αμετακίνητος στη θέση του και κατά την παρουσίαση του προϋπολογισμού της Νομικής Υπηρεσίας για το 2026, ενώ απάντησε και στο τι θα πράξει όταν κληθεί να συμβουλεύσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, σε περίπτωση που ψηφιστεί ο διαχωρισμός των εξουσιών. Συγκεκριμένα, ο κ. Σαββίδης είχε αναφέρει πως «η απάντηση είναι απλή. Θεωρώ όταν περάσει ο νόμος, εγώ θα λέω ότι θα πρέπει να κριθεί από το Δικαστήριο. Θα του πω ότι ο νόμος είναι αντισυνταγματικός. Ο Πρόεδρος δεν θεωρώ ότι θα κάνει αναφορά. Και να κάνει αναφορά, όπως άφησε να νοηθεί ο υπουργός Δικαιοσύνης, για να το στείλει στο Ανώτατο Συνταγματικό, θεωρώ ότι το Ανώτατο αν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πει ότι είναι συνταγματικός, δεν θα είμαι ο δικηγόρος του. Αν πει ότι είναι αντισυνταγματικός, θα είμαι ο δικηγόρος του. Πιθανό να εξασφαλίσει νομική συμβουλή, με δικό του δικηγόρο να το στείλει στο Ανώτατο Συνταγματικό και να το στείλει ότι είναι συνταγματικός».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εγκρίθηκε από το Υπουργικό το νομοσχέδιο για ανέλεγκτο του Γενικού Εισαγγελέα
Πάντως, η Επιτροπή Νομικών, από την πρώτη συνεδρίαση για το θέμα, είχε ξεκαθαρίσει πως η συζήτηση δεν μπορούσε να προχωρήσει, αν δεν είχε ενώπιον της και το νομοσχέδιο για το ανέλεγκτο των αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα για αναστολή ή διακοπή ή μη ποινική δίωξη. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης διαμήνυε πως ήταν στο τελικό στάδιο της κατάρτισης από το Σεπτέμβριο και σύντομα θα ήταν ενώπιον της Βουλής, ωστόσο χρειάστηκαν τρεις μήνες για να γίνει η κατάθεση. Πράγμα το οποίο, σύμφωνα με τον τέως υπουργό Δικαιοσύνης, Μάριο Χαρτσιώτη, ακόμη δεν έχει γίνει η προώθηση, κάτι που αναλαμβάνει ο νέος υπουργός.
Ουσιαστικά, ο Κωνσταντίνος Φυτιρής θα είναι εκείνος που θα κληθεί να προωθήσει ένα νομοσχέδιο που ετοιμάστηκε από τον προκάτοχό του και θα κληθεί να το αναλύσει ενώπιον της Επιτροπής Νομικών, ώστε να πείσει το Κοινοβούλιο για την ανάγκη διαχωρισμού των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα. Κι αυτό επειδή παρατηρήθηκε και μία διγλωσσία ανάμεσα στους βουλευτές, αφού υπήρξαν μέλη της Επιτροπής Νομικών που διαφώνησαν με το διαχωρισμό των εξουσιών, ενώ η πλειοψηφία θεώρησε πως είναι ένα βήμα προς τη μεταρρύθμιση. Αυτό που συμφωνήθηκε από όλους είναι ότι πρέπει να υπάρχει αυστηρός έλεγχος στις αποφάσεις και αυτό είναι που καλείται να διαχειριστεί ο κ. Φυτιρής.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Αμετακίνητος ο Σαββίδης για διαχωρισμό εξουσιών-«Αν ψηφιστεί ο νόμος θα πω στον Πρόεδρο ότι είναι αντισυνταγματικός»
Εν αναμονή για το Ελεγκτικό Συμβούλιο
Πέραν από το διαχωρισμό των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα, ο υπουργός Δικαιοσύνης είναι και αυτός που καλείται να καταθέσει νέα πρόταση ενώπιον της Βουλής, όσον αφορά στη μεταρρύθμιση στην Ελεγκτική Υπηρεσία και συγκεκριμένα για το Ελεγκτικό Συμβούλιο. Και σε αυτή την περίπτωση, από την πρώτη παρουσίαση διαπιστώθηκε πως υπάρχει διάσταση απόψεων δεδομένου ότι η πρόταση που είχε παρουσιάσει ο κ. Χαρτσιώτης, όσον αφορά στο Ελεγκτικό Συμβούλιο προκάλεσε έντονη δυσαρέσκεια στο Γενικό Ελεγκτή, που έκανε λόγο για δημιουργία Big Brother στην Ελεγκτική Υπηρεσία.
Η Επιτροπή Νομικών προώθησε στην Ολομέλεια και ψηφίστηκε ένα μέρος της μεταρρύθμισης, που αφορούσε την οικονομική αυτονομία της Ελεγκτικής και το όριο θητειών σε οκτώ έτη, ανοίγοντας το δρόμο για το Ελεγκτικό Συμβούλιο. Κατά την παρουσίαση του προϋπολογισμού της Ελεγκτικής για το 2026, ο Ανδρέας Παπακωνσταντίνου είχε τονίσει πως «δεν είμαστε δογματικοί, είναι δύο συστήματα που δουλεύουν και είναι είτε το Ελεγκτικό Συμβούλιο είτε το μονοπρόσωπο. Δεν θα πω ποτέ ότι το πολυπρόσωπο δεν δουλεύει. Η δική μας ανησυχία είναι να μην μπούμε σε μία διαδικασία που να είναι χρονοβόρα και να επηρεαστεί η διαδικασία ελέγχου. Σεβόμαστε τη θέση της Κυβέρνησης, εμείς λέμε δουλεύουν και τα δύο, αν πιστεύετε ότι δεν πάμε καλά, να κάνουμε τις αλλαγές. Αν τελικά για τον οποιοδήποτε λόγο, η Βουλή και η Πολιτεία αποφασίσει ότι θέλει Ελεγκτικό Συμβούλιο δεν θα φέρουμε ένσταση. Όμως θα πρέπει να είναι Ελεγκτικό Συμβούλιο».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Διστακτικός ο Παπακωνσταντίνου για το Ελεγκτικό-«Η πρόταση που κατατέθηκε δεν είχε σχέση με Συμβούλιο»
Ο Μάριος Χαρτσιώτης, αποχωρώντας από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, άφησε ανοιχτό το συγκεκριμένο κεφάλαιο, καθώς δεν είχε ξεκαθαρίσει τις προθέσεις του Υπουργείου για το τι μέλλει γενέσθαι με το συγκεκριμένο σκέλος της μεταρρύθμισης. Αυτό είναι που καλείται ο κ. Φυτιρής να μελετήσει και να καταλήξει σε τελική πρόταση και να την προωθήσει στην Επιτροπή Νομικών, δεδομένου ότι η μεταρρύθμιση παραμένει ημιτελής αυτή τη στιγμή.
Ο Κωνσταντίνος Φυτιρής πρέπει να αναλογιστεί το γεγονός ότι η Επιτροπή Νομικών έχει σταματήσει τις συνεδρίες, ενόψει των διακοπών για τα Χριστούγεννα και αναμένεται να επιστρέψει στα έδρανα τον Ιανουάριο. Εντούτοις, το δεύτερο μισό της τρέχουσας Κοινοβουλευτικής περιόδου είναι κουτσουρεμένο, δεδομένου ότι περί τα τέλη Μαρτίου θα διαλυθεί η σύνθεση ενόψει των επικείμενων βουλευτικών εκλογών. Τα χρονοδιαγράμματα είναι ήδη ασφυκτικά για την Κυβέρνηση, αν επιθυμεί ψήφιση των μεταρρυθμίσεων με την παρούσα σύνθεση, καθώς αν δεν γίνει εφικτό αυτό, η νέα Βουλή αναλαμβάνει καθήκοντα τέλη Μαΐου, αρχές Ιουνίου και θεωρείται απομακρυσμένο το σενάριο να μπορέσει να εξετάσει και να ψηφίσει τις μεταρρυθμίσεις πριν το κλείσιμο για το καλοκαίρι.
