Οι τουρκικοί ακροβατισμοί, οι σκέψεις Γκουτέρες και η λεπτή κλωστή του Κυπριακού

Στην πιο κρίσιμη καμπή τους, εισέρχονται οι επαφές του Προέδρου της Δημοκρατίας στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη με τον ίδιο και τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη να επιχειρούν να ανατρέψουν το κακό κλίμα και να ξεκλειδώσουν τις διαδικασίες που θα επιτρέψει στον Γενικό Γραμματέα να προχωρήσει στο επόμενο βήμα, την ώρα ωστόσο που η τουρκοκυπριακή πλευρά παραμένει στον δρόμο που χάραξε στην άτυπη διάσκεψη, στη Γενεύη.

Η συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον Γενικό Γραμματέα τα ξημερώματα της Τετάρτης, έδωσε την ευκαιρία στον πρώτο, να ξεδιπλώσει την πρόταση του για τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να επαναρχισουν οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Ο Νίκος Αναστασιάδης, αφού υπενθύμισε τις προηγούμενες προτάσεις που κατά καιρούς παρουσίασε, μεταξύ των οποίων η πρόταση για αποκεντρωμένη Ομοσπονδία και το πακέτο ΜΟΕ, ανέλυσε εν συντομία στον Αντόνιο Γκουτέρες και την πιο πρόσφατη πρόταση του για επιστροφή στο Σύνταγμα του 1960. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η τριμερής μισό βήμα εμπρός, η έκβαση της... δύο βήματα πίσω

Αυτό που προκύπτει από τη συνάντηση είναι πως στην τριμερή της Δευτέρας, προστίθεται ακόμη ένα φλέγον θέμα στην ατζέντα, που δεν είναι άλλο από τον διορισμό νέου αντιπροσώπου στο Κυπριακό, το status του οποίου, αποτελεί άλλο ένα σημείο τριβής, ανάμεσα στα εμπλεκόμενα μέρη. Κι αυτό διότι, τόσο ο ΟΗΕ όσο και η Κυπριακή Δημοκρατίας, θεωρούν πως ένας Ειδικός Αντιπρόσωπος, διορισμένος από το Συμβούλιο Ασφαλείας, θα λειτουργήσει υποβοηθητικά ανάμεσα στις δύο πλευρές, αφού αφενός η μόνιμη παρουσία του στην Κύπρο και αφετέρου η συχνότερη επαφή του με τους δύο ηγέτες, θα επισπεύσει τις εξελίξεις.

Από την άλλη πλευρά η Άγκυρα και ο κατοχικός ηγέτης επιθυμούν την παρουσία ενός ειδικού απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα, όπως είναι η Τζέιν Χολ Λουτ η οποία αποχωρεί. Το θέμα, υπενθυμίζεται ότι τέθηκε από τον Γενικό Γραμματέα και στη Γενεύη, ωστόσο κόλλησε στην άρνηση της άλλης πλευράς. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Συνεχίζει τις επαφές του στη Νέα Υόρκη ο Χριστοδουλίδης

Με φόντο τη συνάντηση της Δευτέρας
Πριν από τη συνάντηση της ερχόμενης Δευτέρας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, προετοιμάζεται για την καθιερωμένη ομιλία του από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης, όπου θα πρέπει να δώσει το στίγμα των προσπαθειών του στα υπόλοιπα μέλη, σε σχέση με το Κυπριακό. 

Η ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι προγραμματισμένη για το απόγευμα της ερχόμενης Παρασκευής, όπου αναμένεται να στείλει δυνατά μηνύματα, τόσο στην Άγκυρα όσο και στον διεθνή παράγοντα, ενώ αφού υπενθυμίσει τα όσα ο ίδιος έχει προτείνει μέχρι σήμερα για να σπάσει το αδιέξοδο, θα επαναλάβει την ετοιμότητα του για επανέναρξη των ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. 

Πάντως σε σχέση με τη συνάντηση της Δευτέρας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, δηλώνει με κάθε ευκαιρία στην έδρα του ΟΗΕ πως είναι έτοιμος να προσέλθει για να καταθέσει  εναλλακτικές προτάσεις προς άρση του αδιεξόδου, συμπεριλαμβανομένης και της πρόσφατης αναφοράς του για την επιστροφή στο Σύνταγμα του ’60. Το κλειδί ωστόσο βρίσκεται στον κατοχικό ηγέτη και στη διάθεση που θα επιδείξει για να υπάρξουν εξελίξεις στο Κυπριακό. Η άλλη πλευρά με τη στάση που διατηρεί, δίνει την εντύπωση πως ακροβατεί σε ένα τεντωμένο σχοινί, προσπαθώντας από τη μια να προβάλει τις απαράδεκτες και εκτός πλαισίου θέσεις της, στις οποίες παραμένει αμετακίνητη και από την άλλη να μην κλείσει με δική της ευθύνη το παράθυρο ελπίδας που με κόπο διατηρεί ανοικτό ο Αντόνιο Γκουτέρες. 

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, μετά τα όσα θα ακούσει στη συνάντηση της Δευτέρας, θα πάρει και τις ανάλογες πρωτοβουλίες προς δύο κατευθύνσεις. Πρώτο σε ότι αφορά τον εκπρόσωπο ή τον απεσταλμένο του για το Κυπριακό και δεύτερο σε σχέση με τα επόμενα βήματα και την ετοιμασία ενός οδικού χάρτη που θα επιτρέψει να γίνει το επόμενο βήμα. Ήδη ο κ. Γκουτέρες έχει εκφράσει τη δυσφορία του για το γεγονός ότι παρά τις προσπάθειές του η διαδικασία κάνει βήματα προς τα πίσω αντί προς τα εμπρός, αφού εκεί που είχε δεδομένη μια νέα άτυπη πενταμερή μετά τη Γενεύη, βρίσκεται σήμερα ενώπιον μιας τριμερούς που ούτε ο ίδιος δεν έχει προσδοκίες ότι θα οδηγήσει οπουδήποτε. Αυτό από μόνο του καθιστά τα επόμενα 24ωρα ιδιαιτέρως κρίσιμα, αφού πέραν από τα όσα οι δύο ηγέτες θα δηλώσουν ενώπιον του, ο ίδιος θα κληθεί να πάρει σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον. Πάντως, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρουσιάστηκε συγκρατημένος αλλά και αισιόδοξος για τη συνάντηση της Δευτέρας, δηλώνοντας πως «όλα θα πάνε κατ΄ευχήν, έτσι ώστε να υπάρχει μια νέα προοπτική για την Κύπρο».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ανέλυσε στον Γκουτέρες την πρότασή του για επανέναρξη του διαλόγου ο Πρόεδρος

Κοινό μέτωπο Τατάρ-Ερντογάν στην προκλητικότητα

Την ίδια ώρα, που εντείνονται οι προσπάθειες για άσκηση πίεσης, κυρίως από το διεθνή παράγοντα, τόσο πάνω στον κατοχικό ηγέτη όσο και στην Άγκυρα για να επιστρέψουν στο τραπέζι των συνομιλιών, ο Ερσίν Τατάρ, παραμένει αμετακίνητος στις θέσεις του με τον Ερντογάν να τις έχει ήδη ισχυροποιήσει από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Οτιδήποτε άλλο πέραν των ήδη γνωστών απαράδεκτων θέσεων για δύο κυρίαρχα κράτη, κυριαρχική ισότητα και άλλα πολλά που είναι εκτός των παραμέτρων του ΟΗΕ, παρουσιάσει τη Δευτέρα ο Ερσίν Τατάρ, θα αποτελεί τεράστια έκπληξη. Εξάλλου φρόντισε με τις τελευταίες δηλώσεις του να ξεκαθαρίσει πως, «η στάση μας είναι ξεκάθαρη και δεν τίθεται θέμα να κάνουμε βήμα πίσω». Ο Ερσίν Τατάρ, ο οποίος σε θεωρητικό επίπεδο τάχθηκε υπέρ του διαλόγου, δήλωσε πως «για να μπορέσει αυτός ο διάλογος να έχει νόημα και να πετύχει ένα θετικό αποτέλεσμα, αυτό είναι εφικτό τηρώντας τις αρχές που ανέφερα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Με το γνωστό... ποίημα πάει στη συνάντηση με Γκουτέρες ο Τατάρ

Στο μεταξύ, τις θέσεις αυτές ήρθε να χαιρετήσει και ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος στην ομιλία του κατά την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ανέφερε πως «μια δίκαιη, μόνιμη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό είναι δυνατή μόνο με μια ρεαλιστική προσέγγιση προσανατολισμένη στο αποτέλεσμα». Παράλληλα, τόνισε πως η Τουρκία στηρίζει το νέο όραμα λύσης που προτείνει ο Ερσίν Τατάρ, ενώ την ίδια ώρα, κάλεσε την διεθνή κοινότητα «να αξιολογήσει τις απόψεις των Τουρκοκυπρίων με ανοιχτό μυαλό και χωρίς προκαταλήψεις». Φυσικά, ο Τατάρ εξέφρασε ικανοποίηση για τις αναφορές του Τούρκου Προέδρου στο Κυπριακό, κατά την ομιλία του, λέγοντας ότι παρείχε «ισχυρή στήριξη» στις απόψεις και την νέα πολιτική των Τουρκοκυπρίων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ύψωσε το... λάβαρο του Τατάρ ο Ερντογάν στη ΓΣ του ΟΗΕ-«Στηρίζουμε το νέο όραμα του»

Την ίδια ώρα, τις αλλεπάλληλες συναντήσεις με ομολόγους του συνεχίζει ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, με στόχο την ενίσχυση των συνεργασιών σε διμερές και πολυμερές επίπεδο στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Κατά την διάρκεια των συναντήσεων, ανταλλάχθηκαν απόψεις για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, για τη μετανάστευση και την ανάγκη αντιμετώπισης των γενεσιουργών της αιτίων, καθώς και για το Κυπριακό, σε σχέση με τις παράνομες Τουρκικές ενέργειες στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου.