Οριοθέτηση ΑΟΖ Κύπρου-Τουρκίας στα πρότυπα της συμφωνίας Λιβάνου-Ισραήλ

Σημαντικές εξελίξεις που θα προκαλέσουν ντόμινο και σε ότι αφορά την κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, αναμένεται να φέρει η ιστορική συμφωνία που ανακοινώθηκε μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου για την οριοθέτηση των ΑΟΖ των δύο χωρών. Αυτό ενδεχομένως να γίνει σε διάφορα επίπεδα, χωρίς πάντως να σημαίνει πως θα πρόκειται για θετικές εξελίξεις.  

Το πρώτο δεδομένο που προκύπτει από τη συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ των δύο γειτονικών μας χωρών, οι οποίες όπως είναι γνωστό βρίσκονται διαχρονικά σε ρήξη, είναι πως επηρεάζεται κατά κάποιον τρόπο και η κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Μέχρι στιγμής το εύρος που η συμφωνία επηρεάζει την Κύπρο δεν έχει γίνει γνωστό. Αυτό αναμένεται να ξεκαθαρίσει μόνο όταν τα κοινοβούλια των δύο χωρών ή οι άλλοι κρατικοί τους οργανισμοί επισφραγίσουν τη συμφωνία, η οποία θα ανακοινωθεί από τις ΗΠΑ.

Η Κυπριακή Δημοκρατία αναμένει επίσημη ενημέρωση από τις δύο χώρες για τις ενδεχόμενες επιπτώσεις που ίσως να επηρεάζουν την Κύπρο, αφού κάποιες πληροφορίες φέρουν τη συμφωνία να χρησιμοποιεί και θαλάσσια περιοχή που εντάσσεται και υπολογίζεται ως μέρος της κυπριακής ΑΟΖ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ενέκρινε την οριοθέτηση με το Ισραήλ ο Λίβανος

Ένα δεύτερο δεδομένο, για το οποίο επίσης αναμένεται να υπάρξουν εξελίξεις το επόμενο διάστημα, είναι η κύρωση της συμφωνίας για την ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου και Λιβάνου. Όπως είναι γνωστό, οι δύο χώρες έχουν πετύχει μια σχετική συμφωνία, της οποίας ωστόσο η κύρωση εκκρεμεί από το κοινοβούλιο της γειτονικής χώρας. Μετά την επίτευξη συμφωνίας με το Ισραήλ, η Λευκωσία θεωρεί πως ανοίγει ο δρόμος για να προχωρήσει και η συγκεκριμένη συμφωνία.

Εάν κάτι τέτοιο επιτευχθεί, τότε οι μοναδικές σημαντικές εκκρεμότητες για την ολοκλήρωση του παζλ των θαλάσσιων ορίων στην ανατολική Μεσόγειο, σε ότι έχει να κάνει με την Κυπριακή Δημοκρατία, θα είναι με την Ελλάδα και την Τουρκία.

Εδώ είναι και ένα τρίτο δεδομένο που φαίνεται να σχεδιάζει ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης, ο οποίος έριξε στο τραπέζι την ιδέα να ζητήσει από τις ΗΠΑ να αναλάβουν διαμεσολαβητικό ρόλο, όπως έπραξαν στην περίπτωση του Ισραήλ και του Λιβάνου, για να επιτευχθεί μια συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών, μεταξύ της Κύπρου και της Τουρκίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Σε αναζήτηση των επιλογών για εκμετάλλευση του κυπριακού ΦΑ-Στην Κύπρο η Σίμσον

Σε ό,τι αφορά την περίπτωση του Λιβάνου και του Ισραήλ, πρόκειται για μια συμφωνία που μπορεί να χαρακτηρίσθηκε δίκαιη κι από τις δύο πλευρές, ωστόσο οι αναλυτές θεωρούν πως αργά ή γρήγορα, τουλάχιστον το Ισραήλ, θα άρει την υπογραφή του. Αυτό, εξάλλου, διαμήνυσε ότι θα πράξει ο Βενιαμίν Νετανιάχου, σε περίπτωση που κερδίσει τις προσεχείς εκλογές στη χώρα. Σε μια τέτοια περίπτωση, πάντως, ο εκάστοτε Ισραηλινός Πρόεδρος, θα έχει να λογοδοτήσει και στις ΗΠΑ, οι οποίες ουσιαστικά καθόρισαν τις εξελίξεις και διαδραμάτισαν πολύ σημαντικό ρόλο στην υπογραφή της συμφωνίας.

Την ίδια ώρα, ξένοι αναλυτές σημειώνουν πως για την επίτευξη της συγκεκριμένης συμφωνίας, υπήρξαν μια σειρά από συγκυρίες που βοήθησαν την κατάσταση. Μια εξ αυτών είναι η ανάγκη των ευρωπαϊκών αγορών για φυσικό αέριο. Παράλληλα τονίζουν ότι η φιλική και δίκαιη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ, ήταν καταλύτης, αφού η Ουάσιγκτον στην προκειμένη περίπτωση, άφησε πίσω τις φιλικές σχέσεις της με το Ισραήλ και αποτέλεσε έναν έμπιστο και αντικειμενικό συνομιλητή και των δύο πλευρών. Επίσης έπαιξαν ρόλο οι εκτιμήσεις για την ασφάλεια, διότι καμία από τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ήθελαν να κλιμακωθεί στρατιωτικά η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και ιδιαίτερα, μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ. Και γι' αυτό το λόγο έβαλαν όλες τους τις δυνάμεις για να γίνει αυτή η συμφωνία.

Το νέο δεδομένο που ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών έριξε ως ιδέα στο τραπέζι, είναι να ακολουθηθεί η τακτική που ακολουθήθηκε μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου και στην περίπτωση της Κύπρου με την Τουρκία. Όπως είπε ο κ. Κασουλίδης, ο ίδιος ήδη επεξεργάζεται την ιδέα για να ζητήσει τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ στην επίλυση των διαφορών με την Τουρκία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Με λύση εξπρές σπάνε τα δεσμά της «Αφροδίτης» από το «Ισάι»

Μιλώντας στο κρατικό κανάλι ο υπουργός Εξωτερικών, υπενθύμισε πως νομικά, ακόμα και σήμερα Ισραήλ και Λίβανος βρίσκονται σε εμπόλεμο κατάσταση. Ο Λίβανος, υπενθύμισε πως δεν αποδέχθηκε ποτέ την κατάπαυση του πυρός, ενώ η μια χώρα δεν αναγνωρίζει την άλλη. Εξάλλου, υπενθύμισε πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εμφανίστηκε σε πολλές και διαφορετικές περιπτώσεις έτοιμος να συζητήσει με την Τουρκία το θέμα οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών πριν την επίλυση του Κυπριακού, είτε μέσα από διμερείς διαπραγματεύσεις, είτε με επιδιαιτησία, δίδοντας την ίδια ώρα στους Τουρκοκύπριους τα οφέλη που δικαιούνται από τα κέρδη του φυσικού αερίου.

Ο κ. Κασουλίδης, αποκάλυψε πως όταν θα τηλεφωνήσει στον Αμερικανό αξιωματούχο ο απεσταλμένος των ΗΠΑ Έιμος Χόκσταϊν για να τον συγχαρεί για την επιτυχία του με την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ, θα θέσει ενώπιον του και την ιδέα, εάν το επιθυμεί να αναλάβει ανάλογη πρωτοβουλία ανάμεσα στην Κύπρο και την Τουρκία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Γιατί ο EastMed δεν θα γίνει μέχρι το 2025 και μεγάλη ευκαιρία της Κύπρου