Η καλή κληρονομιά που μας αφήνει ο κορωνοϊός

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ ΕΔΩ
 
Ίσως η πιο αισθητή αλλαγή που προκάλεσε η πανδημία είναι η τηλεργασία για μία πολύ μεγάλη μερίδα πολιτών. Το working from home είναι μία έννοια που σταδιακά κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στον αναπτυγμένο κόσμο τα τελευταία χρόνια, για μία σειρά από λόγους, όπως η προσπάθεια των εργοδοτών να περιορίσουν λειτουργικά έξοδα, η αξιοποίηση εργατικού δυναμικού που βρίσκεται γεωγραφικά μακριά, η αναζήτηση ευέλικτων ωραρίων, η συμφιλίωση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή και η μείωση των περιβαλλοντικών συνεπειών της καθημερινής διακίνησης εκατομμυρίων εργαζομένων. Στην Κύπρο, ωστόσο, ήταν σχεδόν άγνωστο concept μέχρι πριν από μερικές εβδομάδες.
 
Αν και σχεδόν οι πάντες πιάστηκαν εντελώς απροετοίμαστοι για την εφαρμογή της τηλεργασίας και παρά τα πολλαπλά προβλήματα που είχαν να αντιμετωπίσουν, πλέον χιλιάδες Κύπριοι εργαζόμενοι και εργοδότες έχουν ξεκινήσει να συνηθίζουν αυτό το νέο μοντέλο εργασίας. Μπορεί ακόμη να βρίσκεται σε βρεφικό στάδιο και να μην είναι ιδανικές οι συνθήκες μέσα στις οποίες εφαρμόζεται, όμως το κυπριακό εργατικό δυναμικό απέδειξε ότι είναι κάτι που μπορεί να γίνει για μία μεγάλη γκάμα επαγγελμάτων. Αυτή η κληρονομιά είναι κάτι που μπορεί να βελτιστοποιηθεί, με την προσθήκη ορθών θεσμίων, και να αξιοποιηθεί και στο μέλλον, εκεί και όπου είναι εφικτό, εδραιώνοντας αυτήν την προσέγγιση στην εργασία και στην Κύπρο.
 
Η κάμψη της δυσκαμψίας
Η δημόσια υπηρεσία ήταν γνωστή για την δυσκαμψία της. Μήνες ολόκληροι χρειάζονταν μέχρι τώρα για να αποπερατωθεί μια απλή δουλειά. Ζητείτο από τους πολίτες η προσκόμιση χίλιων δυο αχρείαστων πιστοποιητικών, τα οποία στην ουσία πιστοποιούσαν πράγματα που ήδη ήξερε για αυτούς το κράτος. Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση ήταν μια όμορφη φράση που μπαινόβγαινε στις προγραμματικές θέσεις προεκλογικά αλλά στην πραγματικότητα ελάχιστα πράγματα μπορούσαν να γίνουν στην Κύπρο χωρίς φυσική παρουσία.
 
Ο κορωνοϊός κατέστησε τη φυσική επαφή απαγορευτική, με αποτέλεσμα η δυσκαμψία δεκαετιών να ανατραπεί μέσα σε λίγες μόνο ημέρες. Ξαφνικά, όχι απλώς απλοποιήθηκαν οι διαδικασίες και μπορούν να γίνουν online αλλά και η επεξεργασία τους από τη δημόσια υπηρεσία μετατράπηκε από έργο μηνών σε θέμα μερικών ημερών. Αποδείχθηκε ότι, τελικά, οι δαιδαλώδεις διαδικασίες δεν χρειάζεται να είναι δαιδαλώδεις, τόσο από την πλευρά των αιτούντων όσο και από την πλευρά αυτών που τις διεκπεραιώνουν. Πρόκειται για μία κληρονομιά που αν το κράτος δεν κατασπαταλήσει με την επιστροφή στην ομαλότητα, αλλά αντιθέτως επενδύσει στην αξία της, μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο τη σχέση του πολίτη με τη δημόσια υπηρεσία και να αυξήσει την παραγωγικότητά της.
 
Άμεσες αποφάσεις
Πέραν της ξαφνικής ταχύτητας που απέκτησε ο κρατικός μηχανισμός, απίστευτες ταχύτητες ανέπτυξε και το πολιτικό προσωπικό. Εκεί που οι αποφάσεις λαμβάνονταν διά της κυπριακότατης μεθόδου «δέκα μίλια δώδεκα ώρες», με ατέρμονες συζητήσεις, νομοθετήματα που χρονολογούνται και ποτέ δεν τίθενται προς ψήφιση και καθυστέρηση για σκοπούς show και εξυπηρέτησης συμφερόντων, ξαφνικά το κράτος βρήκε πολιτικά αντανακλαστικά που κανένας δεν φανταζόταν ποτέ ότι διέθετε.
 
Προφανώς για να έρθουν στην επιφάνεια αυτά χρειάστηκε να δημιουργηθεί μία άνευ προηγουμένου κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που απαιτούσε τη λήψη  μέτρων… χθες, ωστόσο θα πρέπει να πιστωθεί τόσο στην εκτελεστική όσο και στην νομοθετική εξουσία η ανακάλυψη μίας νέας ταχύτητας. Ουδείς πιστεύει πως οι αποφάσεις δεν πρέπει να είναι ορθά μελετημένες και πρέπει να λαμβάνονται βεβιασμένα ή χωρίς κοινωνικό διάλογο. Οι ημέρες κορωνοϊού, ωστόσο, έχουν αποδείξει πως όταν υπάρχει καλή θέληση και πολιτική βούληση, ο χρόνος που μεσολαβεί μπορεί να μειωθεί δραματικά, προς όφελος του πολίτη.
 
Αυτή η κληρονομιά είναι αβέβαιο ότι θα διατηρηθεί από το πολιτικό σύστημα του τόπου και στην μετά κορωνοϊού εποχή, ωστόσο η ανάμνησή της μπορεί να αποτελέσει πυξίδα για την ικανότητα της εκτελεστικής και της νομοθετικής εξουσίας να μην αναβάλλουν για του χρόνου πράγματα που μπορούν να γίνουν σήμερα.
 
Επιστροφή στις ρίζες
Εκτός από την σχέση μας με το κράτος, ο κορωνοϊός άλλαξε και τη σχέση που έχουμε με τον εαυτό μας και τους γύρω μας. Σε κάποια επίπεδα αυτή η αλλαγή έγινε προς το χειρότερο, για παράδειγμα κοινωνικοποιούμαστε λιγότερο, ίσως γίναμε πιο μοναχικοί, αποκτήσαμε σχέσεις εξ’ αποστάσεως με τους άλλους κτλ. Όμως δεν συνέβη μόνο αυτό. Μέσα στον πανικό, κάναμε την ζωή μας πιο απλή κι επιστρέψαμε στις ρίζες.
 
Ο εγκλεισμός στο σπίτι όχι απλώς για την δική μας προσωπική προστασία αλλά και για την προστασία των άλλων, ενέχει το στοιχείο ενός κοινωνικού αλτρουισμού που έτεινε να χαθεί στην σύγχρονη Κύπρο. Ίσως να ακούγεται ειρωνικό, ωστόσο η κοινωνική απόσταση μας μετέτρεψε σε μία πιο συμπαγή κοινωνία, με πιο έντονη την αίσθηση της κοινότητας. Παρά την καταπίεση των προσωπικών μας αναγκών, η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου έχει κατανοήσει την ατομική ευθύνη έναντι του κοινωνικού συνόλου.
 
Την ίδια στιγμή, ο περιορισμός μας έκανε να στραφούμε στις απλές χαρές της ζωής, που συχνά χάνονταν στους υψηλούς ρυθμούς της καθημερινότητάς μας. Γονείς περνούν περισσότερο ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά τους και αναπτύσσουν τη σχέση τους με τρόπους που δεν μπορούσαν στο παρελθόν, λόγω των βαρυφορτωμένων τους προγραμμάτων. Την ίδια στιγμή οι Κύπριοι στράφηκαν σε αναζήτηση ποιοτικών και φθηνών χόμπι, όπως είναι η μαγειρική, οι χειροτεχνίες, η ενασχόληση με την τέχνη, η κηπουρική κτλ. Αυτές ήταν πάντοτε διαθέσιμες επιλογές αλλά δεν ήταν απαραίτητα συμβατές με τον τρόπο ζωής μας. Ως κληρονομιά, ωστόσο, πολλά από τα πιο πάνω θα μας μείνουν.
 
Όλα στην πόρτα μας
Η κρίση έπιασε το λιανικό εμπόριο αδιάβαστο, υπό την έννοια ότι πάρα πολλές εταιρείες δεν είχαν τους μηχανισμούς για κατ’ οίκον παράδοση προϊόντων. Για παράδειγμα στο εξωτερικό, εξαιτίας και των μεγάλων αποστάσεων, ήταν εδώ και πολλά χρόνια πολύ κοινό να παραδίδονται κατ’ οίκον τα ψώνια, είτε λόγω αντικειμενικών δυσκολιών είτε επειδή κάποια άτομα προτιμούν αυτή την μέθοδο. Στην Κύπρο, ωστόσο, η πρακτική αυτή δεν ήταν καθόλου διαδεδομένη και την προσέφεραν πολύ λίγες επιχειρήσεις, με εξαίρεση τα εστιατόρια και τα καφέ.
 
Σιγά σιγά, ωστόσο, υπό τον φόβο του κορωνοϊού, όλα ξεκινούν να έρχονται στην πόρτα μας. Οι συνθήκες δεν είναι ιδανικές, αφού τα πλείστα καταστήματα δεν διαθέτουν ακόμη εξειδικευμένες ιστοσελίδες, ούτε υπηρεσίες με δομημένες κατ’ οίκον παραδόσεις, όμως από την στιγμή που δημιουργήθηκε η κουλτούρα, αναμένεται ότι όχι απλώς η υπηρεσία αυτή θα συνεχιστεί αλλά ότι θα ενισχυθεί και θα επεκταθεί και σε άλλους τομείς του εμπορίου, που μέχρι σήμερα επέλεγαν να μην αξιοποιούν την τεχνολογία για να αυξάνουν τις πωλήσεις.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Αρχίζει τις διαβουλεύσεις για χαλάρωση των μέτρων ο ΠτΔ-Από που θα γίνει η αρχή
• Η καλή κληρονομιά που μας αφήνει ο κορωνοϊός
• Ποιες χώρες και με ποιο τρόπο έχουν ξεκινήσει την επιστροφή στην κανονικότητα
• Τον σταμάτησαν για έλεγχο, διακινείτο χωρίς SMS και επιτέθηκε σε αστυνομικό
• Υπάλληλος φαρμακαποθήκης στην Πάφο θετική στον κορωνοϊό
• Στις 59 οι καταγγελίες για παρακοή των διαταγμάτων το τελευταίο 24ωρο
• ΠΟΥ: Επιστροφή στην πλήρη ομαλότητα μόνο όταν δημιουργηθεί το εμβόλιο
• Πάνω από 10 χιλιάδες οι ασθενείς που νοσηλεύονται κρίσιμα σε ΜΕΘ στις ΗΠΑ
• Κύπρια γιατρός στη Γερμανία: Δεν υπάρχει απαγόρευση εξόδου, εμπιστεύονται τους πολίτες