Τα έψαλε στους Ευρωπαίους ηγέτες για τις τουρκικές προκλήσεις ο Πρόεδρος

Πέρα από πέντε συνεχείς ώρες διήρκεσε η συζήτηση για το μεταναστευτικό κατά τη δεύτερη ημέρα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, με τους ηγέτες να τοποθετούνται αναδεικνύοντας τη μεγάλη έκταση που έχει λάβει το ζήτημα για την Ευρώπη λόγω του ότι πλέον υπάρχουν ανοιχτά μέτωπα και στη βορειοανατολική Ευρώπη λόγω της εργαλειοποίησης μεταναστών από το καθεστώς της Λευκορωσίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Με αναφορές σε Αναστασιάδη το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου για τα Pandora Papers

Στην παρέμβασή του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης συνέδεσε τις πρακτικές της Λευκορωσίας με την εργαλειοποίηση της μετανάστευσης από την Τουρκία, αναφερόμενος στις αυξημένες ροές προς την Κύπρο μέσω και των κατεχομένων και της Πράσινης Γραμμής.

Όπως αναφέρει σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Μάριος Πελεκάνος, «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης υπενθύμισε πως τον περασμένο Ιούνιο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είχε επαναλάβει την προσήλωσή του στη συνολική διευθέτηση του Κυπριακού στη βάση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα και είχε καλέσει την Τουρκία να πράξει το ίδιο».

«Ακολούθως, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρθηκε στα όσα επισυνέβησαν στην άτυπη τριμερή συνάντηση της Νέας Υόρκης στις 27 Σεπτεμβρίου, κατά τη διάρκεια της οποίας συμφωνήθηκε ο διορισμός Ειδικού Απεσταλμένου του ΟΗΕ για το Κυπριακό, με στόχο να ξεπεραστούν τα όποια εμπόδια, ούτως ώστε να επαναρχίσουν οι συνομιλίες. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξήγησε πως, μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, η τουρκική πλευρά  - και παρά τα όσα είχαν συμφωνηθεί με τον τ/κ ηγέτη ενώπιον του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ - υπαναχώρησε, αρνούμενη τον διορισμό Ειδικού Απεσταλμένου, με στόχο την εδραίωση του υφιστάμενου αδιεξόδου», σημείωσε ο κ. Πελεκάνος.

Εν συνεχεία, εξήγησε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «μετέφερε πως η στάση της Τουρκίας συνοδεύεται και με μία σειρά από νέων παραβιάσεων του Διεθνούς Δικαίου - και πάλι σε πλήρη περιφρόνηση των όσων το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την είχε καλέσει να πράξει-που όχι μόνο εμποδίζουν την προοπτική επανέναρξης ενός γόνιμου διαλόγου-αλλά επανακλιμακώνουν τις εντάσεις, κατά παράβαση των όσων είχε ζητήσει η ΕΕ από την Άγκυρα».  

Πιο συγκεκριμένα αναφέρει ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος: 

«(α) Στις 3 Οκτωβρίου, δύο τουρκικά πολεμικά πλοία εμπόδισαν το αδειοδοτημένο από τις αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας ερευνητικό σκάφος «NAUTICAL GEO», που επιχειρούσε να διεξάγει έρευνες εντός της κυπριακής αποκλειστικής ζώνης, σε περιοχή που έχει οριοθετηθεί μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου, 20 μόλις ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά της Κύπρου.  Οι εργασίες του εν λόγω ερευνητικού σκάφους σχετίζονται με την κατασκευή του αγωγού EastMed, ένα σημαντικό έργο που εντάσσεται στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας και χρηματοδοτείται από την ΕΕ. 

(β) Στις 13 Οκτωβρίου, οι κατοχικές αρχές ξεκίνησαν μεγάλης κλίμακας έργα υποδομής στη λεγόμενη «πιλοτική περιοχή» στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων.  Στο σημείο αυτό, ο ΠτΔ υπενθύμισε πως ο μονομερής και παράνομος αποχαρακτηρισμός της «πιλοτικής περιοχής», από στρατιωτικής σε κατοικημένης είχε οδηγήσει στην ομόφωνη καταδίκη της Τουρκίας από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά και από την ΕΕ, οι οποίες ζήτησαν την άμεση των έκνομων ενεργειών της.

(γ) Στις 15 Οκτωβρίου, το κατοχικό καθεστώς προχώρησε στην παραχώρηση προς τις τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις, γης συνολικής έκτασης 145 τετραγωνικών χιλιομέτρων στο Ριζοκάρπασο, που αποτελεί ιδιοκτησία ε/κ προσφύγων, με προφανή στόχο την κατασκευή κάποιου είδους μεγάλης στρατιωτικής εγκατάστασης. Η κίνηση αυτή λαμβάνει χώρα σε συνδυασμό με την τουρκική βάση μη επανδρωμένων αεροσκαφών στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου, καθώς επίσης και με τους τουρκικούς σχεδιασμούς για κατασκευή άλλης ναυτικής βάσης στις κατεχόμενες περιοχές». 

Αναφέρει ακόμη ότι, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διερωτήθηκε «πώς θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για πιθανή προσφορά θετικής ατζέντας προς την Τουρκία με αυτά τα δεδομένα και υπενθύμισε πως αναμένουμε και το σχετικό έγγραφο επιλογών για ενέργειες που δύναται να λάβει η ΕΕ σε σχέση με τις έκνομες τουρκικές ενέργειες στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου».

Τόνισε εξάλλου ότι «πέραν των πιο πάνω υπαρξιακών απειλών αντιμετωπίζουμε και υβριδικές απειλές από την Τουρκία στο ζήτημα του μεταναστευτικού, ενημερώνοντας πως μόνο το 2021 καταγράφηκαν περισσότερο από 6800 αιτήσεις ασύλου και από αυτές οι 6250 προήλθαν μέσω των κατεχομένων, με την Κύπρο να έχει τον μεγαλύτερο κατά κεφαλή ποσοστό αιτητών ασύλου στην ΕΕ».

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επεσήμανε επίσης πως οι αυξημένες ροές οφείλονται κατά κύριο λόγο στην εργαλειοποίηση των μεταναστών από την Τουρκία και τη συστηματική και σκόπιμη προώθησή τους  μέσω της Πράσινης Γραμμής στις ελεύθερες περιοχές, σε παραβίαση των υποχρεώσεων της που απορρέουν από τη Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του 2016, στηλιτεύοντας την ίδια στιγμή το γεγονός πως η Τουρκία συνεχίζει την πολιτική εποικισμού των κατεχομένων και της αλλοίωσης της δημογραφικής σύνθεσης του νησιού.

Καταλήγοντας, ο κ. Πελεκάνος είπε πως «οι εταίροι της ΕΕ εξέφρασαν την πλήρη στήριξη και αλληλεγγύη τους προς την Κύπρο, τόσο σε σχέση με τις προσπάθειες επανέναρξης της διαπραγματευτικής διαδικασίας, όσο και τις πιέσεις που ασκούνται στη χώρα λόγω και των αυξημένων μεταναστευτικών ροών που εξακολουθούν».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Τουρκικές προκλήσεις, τιμές ενέργειας και μεταναστευτικό θέτει στους 27 ο Αναστασιάδης

Σημειώνεται ότι η συζήτηση στη Σύνοδο ξεκίνησε γύρω στις 11 το πρωί ώρα Κύπρου (10 ώρα Βρυξελλών) και ολοκληρώθηκε μόλις στις 4.30 το απόγευμα, οπότε και ο εκπρόσωπος του Προέδρου του Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, Μπάρεντ Λέιτς, ανακοίνωσε μέσω Twitter πως οι ηγέτες θα ξεκινούσαν τη συζήτηση του θέματος της ψηφιακής μετάβασης.

Κοινοτικές πηγές αναφέρουν πως μεταξύ άλλων η συζήτηση άγγιξε το ερώτημα των δευτερογενών κινήσεων, δηλαδή το ότι η αύξηση των ροών σε χώρες όπως η Λευκορωσία επηρεάζει και άλλες χώρες όπου αιτητές ασύλου ζητούν άσυλο.

Η συζήτηση που χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα ζωντανή, άγγιξε και τα ζητήματα της χρηματοδότησης για τη στήριξη των χωρών εκτός ΕΕ που φιλοξενούν μεγάλο αριθμό μεταναστών (ιδιαίτερα την Τουρκία, την Ιορδανία και τον Λίβανο) και το ερώτημα από πού θα αντληθεί αυτή η χρηματοδότηση.

Επίσης στη συζήτηση περιλήφθηκε και το θέμα των αερογραμμών και των εταιρειών ταξιδίων, οι οποίες συνδράμουν τις ενέργειες της Λευκορωσίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Το διπλωματικό ντεμαράζ, το μήνυμα στους Ευρωπαίους και ο ρόλος της Μόσχας

Κατσάδα Ε.Ε. στην Τουρκία
Την ίδια ώρα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα συμπεράσματα που εκδόθηκαν μετά τη συζήτηση για το θέμα και λίγο πριν τη λήξη της συνόδου στις Βρυξέλλες, καλεί την Τουρκία να διασφαλίσει την πλήρη και χωρίς διακρίσεις εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας και στην περίπτωση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναφέρει ακόμα πως «δεν θα αποδεχθεί την όποια προσπάθεια τρίτων χωρών να εργαλειοποιήσουν τους μετανάστες για πολιτικούς σκοπούς» και «καταδικάζει όλες τις υβριδικές επιθέσεις στα σύνορα της ΕΕ και θα ενεργήσει ανάλογα».

Ειδικότερα σημειώνεται πως η ΕΕ «θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει την υπό εξέλιξη υβριδική επίθεση που εξαπέλυσε το καθεστώς της Λευκορωσίας, μεταξύ άλλων υιοθετώντας περαιτέρω περιοριστικά μέτρα κατά προσώπων και νομικών προσώπων, σε ακολουθία με την σταδιακή της προσέγγιση, ως κατεπείγον θέμα».

Επίσης αναφέρεται πως θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για μείωση των δευτερογενών κινήσεων «και να διασφαλιστεί μια δίκαιη ισορροπία μεταξύ υπευθυνότητας και αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών».

Πηγή: ΚΥΠΕ