Η σημερινή κατάσταση στις Κεντρικές Φυλακές δεν αποτελεί ούτε έκπληξη ούτε ατύχημα. Όσοι παρακολουθούσαν τις εξελίξεις, γνώριζαν και προειδοποιούσαν εδώ και καιρό ότι θα φτάναμε με βεβαιότητα σε αυτό το σημείο. Η κατάσταση οδηγείτο με ακρίβεια προς αυτό το κατάντημα, όπως και το 2014. Βία, αυτοκτονίες, αυτοτραυματισμοί, απειλές, ναρκωτικά, διαφθορά, νεκροί και καταδίκες από αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα. Οι σημερινές εξελίξεις ήταν προδιαγεγραμμένες. Παρά ταύτα, επιλέχθηκε η αδράνεια. Φτάσαμε ξανά στο σημείο να θυσιάζονται ζωές, όπως και το 2014, για να ακουστούν οι φωνές που ζητούσαν παρέμβαση, αφού προηγουμένως οι αρμόδιοι επέλεγαν να μην αντιδράσουν.
Ο τέως υπουργός Δικαιοσύνης, Μάριος Χαρτσιώτης, παρουσίαζε μια εικόνα πλήρους ελέγχου, σε πλήρη αντίθεση με όσα καταγγέλλονταν επανειλημμένα, προφανώς για πολιτικό όφελος, και τα οποία εν τέλει επιβεβαιώθηκαν από την έκθεση της Επιτρόπου Πρόληψης κατά των Βασανιστηρίων. Σήμερα, επίσης, η πραγματικότητα τον διαψεύδει με τον πιο τραγικό τρόπο, με την ανάσυρση νεκρών από το Σωφρονιστικό Ίδρυμα, στο οποίο, όπως έλεγε ο Μάριος Χαρτσιώτης, έγιναν «επαναστατικές και ριζοσπαστικές τομές», που δεν έγιναν ποτέ στο παρελθόν. Όλοι όσοι γνώριζαν όμως και δεν έπραξαν οτιδήποτε, δυστυχώς φέρουν ευθύνη, είτε αυτή είναι πολιτική, είτε διοικητική ή ακόμα και ποινική, στην περίπτωση που κάποιοι επέλεξαν την συγκάλυψη για τους δικούς τους λόγους.
Συμπεριφορές συγκεκριμένων αξιωματούχων, που σίγουρα δεν παρέπεμπαν με κανένα τρόπο σε ανθρωποκεντρική και σωφρονιστική προσέγγιση, είχαν καταγγελθεί πολλές φορές, τόσο επίσημα όσο και ανεπίσημα. Υπήρχαν και υπάρχουν σοβαρές καταγγελίες και αναφορές και εις βάρος άλλων αξιωματικών της Φυλακής, είτε αυτές προέρχονται από κρατούμενους, είτε από δεσμοφύλακες. Αυτές των κρατουμένων που καταγγέλθηκαν επίσημα και ο Σύνδεσμος Φυλακισμένων ζητούσε διαθεσιμότητες ώστε να προσκομιστούν πολλές άλλες μαρτυρίες, αφού υπήρχαν απειλές και αντίποινα, δεν διερευνήθηκαν ποτέ, ούτε αντιμετωπίστηκαν με τη σοβαρότητα που επιβάλλει η φύση τους.
Ιδιαίτερα σοβαρές είναι οι καταγγελίες και οι πληροφορίες που κάνουν λόγο για συγκάλυψη σοβαρών ποινικών αδικημάτων, ακόμη και για σεξουαλική κακοποίηση και βιασμό κρατουμένων. Ήταν η περίπτωση του κατάδικου που κακοποιήθηκε σεξουαλικά από συκγρατούμενους του, με την Διεύθυνση να μην ενημερώνει την Αστυνομία για έρευνα και να εξαναγκάζει το θύμα να υπογράψει πως δεν έχει οποιοδήποτε παράπονο, ενώ στο φως ήρθε και περίπτωση του 23χρονου που έθεσε τέρμα στη ζωή του και ο οποίος βρέθηκε νεκρός τα ξημερώματα του Σαββάτου. Πληροφορίες από τις Φυλακές, οι οποίες και διερευνώνται, αναφέρουν πως ο 23χρονος είχε κακοποιηθεί, τόσο σεξουαλικά όσο και σωματικά, ενώ απειλήθηκε, με την συνδρομή βαρυποινιτών, ώστε να μην προβεί σε καταγγελία. Εν τέλει, λίγο καιρό αργότερα και μερικές μέρες πριν αποφυλακιστεί, βρέθηκε νεκρός.
Οι ισχυρισμοί και στις δύο περιπτώσεις συνιστούν σοβαρή διάπραξη ποινικών αδικημάτων, ενώ στην πρώτη περίπτωση ο κατάδικος και η δικηγόρος του, είχαν προβεί σε επίσημη καταγγελία, κατονομάζοντας τα στελέχη των Φυλακών. Ωστόσο, καμία διαθεσιμότητα, καμία έρευνα εις βάθος. Η έρευνα έγινε από μέλη του ΤΑΕ Αρχηγείου με τα οποία συνεργάζονται τα στελέχη που καταγγέλθηκαν, με ότι αυτό συνεπάγεται, ενώ μέχρι στιγμής, παρά το γεγονός ότι έχουν παρέλθει πέντε μήνες, δεν λήφθηκαν οποιεσδήποτε αποφάσεις από την Νομική Υπηρεσία, η οποία απέρριψε το αίτημα για έρευνα σε όλα τα επίπεδα, από ανεξάρτητους ποινικούς ανακριτές.
Ωστόσο, αυτές οι καταγγελίες δεν ήταν οι μοναδικές. Υπήρξαν άλλες πολλές, εξίσου σοβαρές. Ήταν η απόπειρα φόνου σε βάρος κρατούμενου που μεταφέρθηκε σε συγκεκριμένη πτέρυγα για αντίποινα και προειδοποιούσε πως κινδυνεύει. Ήταν η κρατούμενη που με ένορκη δήλωση κατήγγειλε δύο στελέχη των Φυλακών ότι την χτύπησαν και πως μεταξύ άλλων της έλεγαν «είσαι τυχερή γιατί αν ήσουν άντρας θα σου έκοφκα την κκελλέ σου». Είναι η καταγγελία κρατούμενου που ισχυρίζεται πως χτυπήθηκε από δεσμοφύλακες και στέλεχος, λέγοντας του «''θα σε γ@@@'', ότι εμένα δεν μπορεί να με διώξει κανένας, εν να σε κάμω να παρακαλάς γονατιστός». Είναι ο κρατούμενος που κατήγγειλε πως στέλεχος τον πίεζε για να δώσει ψευδής κατάθεση προσφέροντας του ανταλλάγματα, ότι τον απειλούσε και πως υπήρχε συνωμοσία με στέλεχος της Αστυνομίας. Είναι ο κρατούμενος που κατήγγειλε επίσης στέλεχος πως το πίεζε να δώσει ψευδή κατάθεση, πως τον χτύπησε, τον απειλούσε και τον έβριζε. Είναι οι άδειες και η λίστα των καλεσμένων του ισοβίτη που απέδρασε που διαφοροποιήθηκε από τον/την άγνωστο/η Χ. Είναι οι αναφορές για ξυλοδαρμούς κρατουμένων σε συγκεκριμένη πτέρυγα που μετατράπηκε σε τιμωρητήριο. Οι καταγγελίες για κακοποιήσεις κρατουμένων από δεσμοφύλακες που εκτελούν οδηγίες, οι αναφορές για αντίποινα σε κρατούμενους από συγκρατούμενους που είναι κοντά σε στελέχη, ώστε να κρατήσουν το στόμα τους κλειστό, είναι οι αναφορές για ύβρεις και απρεπή συμπεριφορά και πολλά άλλα. Είναι όμως πολλά και σε όλα υπάρχουν κοινοί παρονομαστές, με τις καταγγελίες να αγγίζουν την Διοίκηση των Φυλακών.
Παράλληλα, είναι τα ερωτικά μηνύματα και η φερόμενη ερωτική σχέση μεταξύ στελέχους των Φυλακών με θεραπευόμενο σε κέντρο απεξάρτησης, κάτι που βάζει στο κάδρο σοβαρά ποινικά αδικήματα αφού επρόκειτο για σχέση που θα έπρεπε να ήταν καθαρά επαγγελματική, λαμβάνοντας υπόψη και την ευάλωτη κατάσταση του χρήστη ναρκωτικών, χωρίς ωστόσο μέχρι στιγμής να διαταχθεί ποινική έρευνα. Γεγονός που ενισχύει την εικόνα πλήρους διάλυσης της πειθαρχίας και της θεσμικής τάξης, ενώ η κατάσταση έχει καταστήσει τις Κεντρικές Φυλακές περίγελο και εκθέτει τους αρμοδίους.
Όπως αναφέρει και η CPT, την πραγματική εξουσία εντός των Κεντρικών Φυλακών φαίνεται να ασκούν ισχυροί κρατούμενοι, με την ανοχή ή και τη διευκόλυνση προσώπων που όφειλαν να διασφαλίζουν τη νομιμότητα. Οι Φυλακές έχουν μετατραπεί σε χώρο οργάνωσης εγκληματικών ενεργειών, με το κράτος να εμφανίζεται ανίκανο ή απρόθυμο να επιβάλει τάξη, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως την τελευταία τριετία καταχωρήθηκαν περίπου 20 υποθέσεις ενώπιον των Δικαστηρίων.
Μοναδικός δρόμος πλέον είναι ο άμεσος διορισμός ανεξάρτητων ποινικών ανακριτών, αφενός για να διερευνηθούν όλες οι καταγγελίες και όλο το φάσμα των σοβαρών περιστατικών ή συμπεριφορών και αφετέρου για να καθαρίσει ο στάβλος του Αυγεία. Ωστόσο, για να γίνει αυτό θα πρέπει να απομακρυνθούν πρόσωπα, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι μάρτυρες και οι κρατούμενοι θα μπορέσουν να μιλήσουν χωρίς φόβο και χωρίς αντίποινα, ενώ η έρευνα επιβάλλει τον διορισμό ανεξάρτητων ποινικών ανακριτών, καθώς η Αστυνομία είχε την ευκαιρία αλλά οι έρευνες της σε διάφορες περιπτώσεις, για λόγους που εύκολα γίνονται αντιληπτοί, σταματούν μέχρι ένα σημείο. Οτιδήποτε λιγότερο συνιστά συνέχιση της συγκάλυψης και έλλειψη αποφασιστικότητας, καθώς και ανάληψη ευθύνης για όσα ακολουθήσουν. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για ημίμετρα.
