Ολοκλήρωσε την έρευνα του ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας, σε σχέση με τα περιστατικά ακυρώσεων αιτήσεων εξειδικευμένων φαρμάκων σε καρκινοπαθείς ασθενείς, καταγγελίες οι οποίες ήρθαν εκ μέρους του προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας, Ευθύμιου Δίπλαρου, διευκρινίζοντας μάλιστα πως «από τα συγκεκριμένα 5 φάρμακα στα οποία αναφέρθηκε, μόνο ένα εξ αυτών αφορά ογκολογικό φάρμακο».
Επιπρόσθετα, επισήμανε πως η διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων από την αρμόδια Επιτροπή του Οργανισμού «ακολουθήθηκε χωρίς καμία παρέκκλιση για όλα τα ονομαστικά αιτήματα που παρέλαβε ο Οργανισμός», ενώ θεωρεί, όπως είπε «απαράδεκτη και αβάσιμη τη στοχοποίηση λειτουργών του, οι οποίοι εκτελούν τα καθήκοντα τους με επαγγελματισμό και υπευθυνότητα».
Συγκεκριμένα σε νέα του ανακοίνωση ο Οργανισμός διευκρινίζει πως «σε συνέχεια της σχετικής έρευνας που διεξήγαγε ο Οργανισμός, διαπιστώθηκε ότι η διαδικασία ακολουθήθηκε χωρίς καμιά παρέκκλιση για όλα τα ονομαστικά αιτήματα που παρέλαβε ο Οργανισμός, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αναφέρθηκαν από τον Προέδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας. Από την ανάλυση των πραγματικών δεδομένων προκύπτει ότι 4 στα 5 αιτήματα που υποβάλλονται, τυγχάνουν θετικής αξιολόγησης από τις αρμόδιες Επιτροπές».
Όσον αφορά στα περιστατικά των τελευταίων τεσσάρων εβδομάδων, χρονικό διάστημα στο οποίο αναφέρεται ο κ. Δίπλαρος, ο ΟΑΥ τονίζει πως «έχουν αξιολογηθεί συνολικά 188 ονομαστικά αιτήματα φαρμάκων εκ των οποίων απορρίφθηκαν τα 54. Από τα 54 αιτήματα που απορρίφθηκαν, τα 13 αφορούσαν ογκολογικά φάρμακα. Σημειώνεται ότι, από τα συγκεκριμένα 5 φάρμακα στα οποία αναφέρθηκε ο κ. Δίπλαρος, μόνο 1 εξ αυτών αφορά ογκολογικό φάρμακο».
Αναλυτικά, η έρευνα κατέδειξε τα ακόλουθα:
- Otezla (apremilast) (ψωρίαση/νόσος Behcet): Δεν αξιολογήθηκε κανένα ονομαστικό αίτημα.
- Stelara (ustekinumab) (ρευματοπάθειες/φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου): Δεν αξιολογήθηκε κανένα ονομαστικο αίτημα
- Neupro (rotigotine patch) (νόσο του πάρκινσον): Απορρίφθηκαν 3 αιτήματα λόγω μη επαρκούς τεκμηρίωσης.
- Colobreath (colistimethate) (πρωτοπαθείς δυσκινησία κροσσών): Απορρίφθηκαν 2 αιτήματα λόγω μη επαρκούς τεκμηρίωσης.
- Keytruda (pembrolizumab) (ανοσοθεραπεία για τον καρκίνο): Απορρίφθηκαν 4 αιτήματα λόγω μη επαρκούς τεκμηρίωσης.
Παράλληλα ο Οργανισμός επισημαίνει πως «οι ακριβείς λόγοι απόρριψης για κάθε αίτημα έχουν κοινοποιηθεί στους αιτούντες ιατρούς, ενώ δεν υποβλήθηκε μέχρι σήμερα καμία ένσταση στο Αναθεωρητικό Συμβούλιο Φαρμάκων». Επίσης τόνισε πως «για τις συγκεκριμένες καθώς και για όλες τις περιπτώσεις αξιολόγησης ονομαστικών αιτημάτων φαρμάκων, οι αποφάσεις λαμβάνονται στη βάση των εισηγήσεών των Επιστημονικών Επιτροπών και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν αυθαίρετες μονομερείς αποφάσεις λειτουργών του Οργανισμού. Συνεπώς, ο Οργανισμός θεωρεί απαράδεκτη και αβάσιμη τη στοχοποίηση λειτουργών του, οι οποίοι εκτελούν τα καθήκοντα τους με επαγγελματισμό και υπευθυνότητα».
Εν συνεχεία, ο Οργανισμός διευκρίνισε πως «η επίκληση δε πρακτικών τα οποία αποδεδειγμένα και βάσει σχετικής αλληλογραφίας δεν έγιναν αποδεκτά από τον Οργανισμό, αποτελεί άδικη επίθεση κατά λειτουργών, οι οποίοι αξίζει να τονιστεί, δεν συμμετέχουν στην Επιτροπή Εξέτασης Ονομαστικών Αιτημάτων Φαρμάκων ούτε και στην Επιτροπή Επειγόντων Περιστατικών. Αφορούν, εξάλλου, συσκέψεις που πραγματοποιήθηκαν δύο σχεδόν χρόνια πριν τη λήψη της οριστικής απόφασης για τη μετακίνηση των ονομαστικών αιτημάτων από το Υπουργείο Υγείας στον ΟΑΥ».
Παράλληλα διαβεβαίωσε πως ο ίδιος ο Οργανισμός «παραμένει προσηλωμένος στην εφαρμογή διαφανών διαδικασιών, βάσει επιστημονικών κριτηρίων, για την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών φροντίδας υγείας στους δικαιούχους, με πλήρη σεβασμό στις αρχές που διέπουν τη λειτουργία του ΓεΣΥ και οποιεσδήποτε τεκμηριωμένες εισηγήσεις που σκοπό έχουν τη βελτίωση της εξυπηρέτησης των δικαιούχων, είναι ευπρόσδεκτες».
Η διαδικασία που ακολουθήθηκε
Την ίδια ώρα στην ανακοίνωσή του ο ΟΑΥ τόνισε πως «διαχειρίζεται με επιτυχία χιλιάδες αιτήματα ετησίως για τη χορήγηση καινοτόμων φαρμάκων που περιλαμβάνονται στον Κατάλογο Φαρμακευτικών Προϊόντων του ΓΕΣΥ, ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2025, ανέλαβε επιπρόσθετα την εξέταση των ονομαστικών αιτημάτων για χορήγηση φαρμάκων που δεν περιλαμβάνονται στον Κατάλογο. Η συνολική διαχείριση των φαρμάκων γίνεται με διαφάνεια μέσω θεσμοθετημένων διαδικασιών και επιστημονικών κριτηρίων έχοντας ως πρώτιστο μέλημα και σκοπό την αποτελεσματική εξυπηρέτηση των αναγκών των δικαιούχων».
Ειδικά όσον αφορά στα ονομαστικά αιτήματα φαρμάκων, ο Οργανισμός διευκρινίζει πως «έχει εξαρχής υιοθετήσει και εφαρμόζει χωρίς παρεκκλίσεις, διαδικασία εξέτασης και για αυτή την κατηγορία των αιτημάτων ως ακολούθως:
- Τα ονομαστικά αιτήματα αξιολογούνται είτε από την Επιτροπή Εξέτασης Ονομαστικών Αιτημάτων Φαρμάκων ή από την Επιτροπή Επειγόντων Περιστατικών, στις περιπτώσεις όπου το αίτημα αφορά επείγον περιστατικό.
- Η Επιτροπή Εξέτασης Ονομαστικών Αιτημάτων Φαρμάκων απαρτίζεται από 7 μέλη εκ των οποίων οι 5 είναι ιατροί διαφόρων ειδικοτήτων συμπεριλαμβανομένης της ογκολογίας και της αιματολογίας. Η Επιτροπή Επειγόντων Περιστατικών απαρτίζεται από 3 μέλη, τα οποία είναι και μέλη της Επιτροπή Εξέτασης Ονομαστικών Αιτημάτων Φαρμάκων εκ των οποίων οι 2 είναι ειδικοί ιατροί, συμπεριλαμβανομένου ογκολόγου.
- Στις περιπτώσεις όπου κριθεί αναγκαίο, βάσει του αιτήματος, οι δύο πιο πάνω Επιτροπές υποστηρίζονται από υποεπιτροπές ειδικών ιατρών ή/και εμπειρογνώμονες.
- Τα ονομαστικά αιτήματα εξετάζονται από τις Επιτροπές στη βάση επιστημονικών κριτηρίων που καθορίστηκαν σε συνεργασία με εμπλεκόμενους φορείς και τα οποία είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Οργανισμού. Είναι δε εναρμονισμένα με τις σχετικές ευρωπαϊκές και Αμερικανικές κατευθυντήριες οδηγίες.
- Οι εισηγήσεις των Επιτροπών έχουν ως μοναδικό κριτήριο την καταλληλόλητα του φαρμάκου και το όφελος για τον ασθενή. Και οι δύο Επιτροπές διαμορφώνουν εισηγήσεις στο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού ή/και στην Γενική Διευθύντρια, για λήψη απόφασης».
Τέλος επισήμανε πως «έχει συσταθεί το Αναθεωρητικό Συμβούλιο Φαρμάκων το οποίο απαρτίζεται από 5 μέλη η πλειοψηφία των οποίων είναι ιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της ογκολογίας. Το Αναθεωρητικό Συμβούλιο εξετάζει τις ενστάσεις εναντίον απορρίψεων αιτημάτων και εισηγείται στο Διοικητικό Συμβούλιου του Οργανισμού την αποδοχή ή απόρριψη των ενστάσεων το οποίο και αποφασίζει».
ΟΣΑΚ: Αναμενόμενη και αχρείαστη αναστάτωση ασθενών
Την ίδια ώρα σε ανακοίνωσή της η ΟΣΑΚ ανέφερε πως «οι πρόσφατες δημόσιες αναφορές του Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας, κ. Ευθύμιου Δίπλαρου, περί απορρίψεων ογκολογικών θεραπειών, έχουν προκαλέσει αναμενόμενη αλλά αχρείαστη ανησυχία στους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Η Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου αφού έχει διερευνήσει το θέμα, θεωρεί υποχρέωσή της να αποκαταστήσει την αλήθεια, γιατί η διαστρέβλωση των δεδομένων πλήττει τους ασθενείς και υπονομεύει την εμπιστοσύνη στο σύστημα».
Πιο συγκεκριμένα σημείωσε πως «η ΟΣΑΚ έχει λάβει αναλυτικά στοιχεία από τον ΟΑΥ. Τα δεδομένα επιβεβαιώνουν ξεκάθαρα ότι από τον Ιούνιο, όταν αναθεωρήθηκαν και χαλάρωσαν τα κριτήρια της Επιτροπής Ονομαστικών Αιτημάτων Φαρμάκων, παρατηρείται ουσιαστική και σταθερή βελτίωση. Οι ισχυρισμοί περί "μαζικών απορρίψεων" είναι παντελώς αβάσιμοι.
Επίσης τόνισε πως «τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες, σύμφωνα με τα πραγματικά δεδομένα, ο ΟΑΥ αξιολογησε 188 αιτήματα. Από αυτά τα 54 αφορούσαν ογκολογικές θεραπείας. Απορρίφθηκαν 13 αιτήματα τα οποία δεν τεκμηριώνονταν με βάση τις επιστημονικές κατευθυντήριες οδηγίες. Για κανένα από τα αιτήματα αυτά, μέχρι στιγμής, δεν υποβλήθηκε ένσταση από τους γιατρούς στην Αναθεωρητική Επιτροπή για επανεξέταση».
Επιπρόσθετα η Ομοσπονδία διευκρίνισε πως «έχουμε επικοινωνήσει με γιατρούς αρμόδιων ειδικοτήτων και με τους συνδέσμους καρκινοπαθών. Όλοι επιβεβαιώνουν ότι τα προβλήματα που υπήρχαν πριν την αναθεώρηση δεν εμφανίζονται πλέον, αντίθετα η διαδικασία λειτουργεί πιο ορθολογικά και αποτελεσματικά. Το Παρατηρητήριο Δικαιωμάτων των Ασθενών της ΟΣΑΚ δεν έχει λάβει ούτε ένα παράπονο τους τελευταίους τρεις μήνες. Αυτό και μόνο καταρρίπτει πλήρως τις δραματοποιημένες αναφορές».
Ταυτόχρονα ανέφερε πως «οι απορρίψεις κάποιων αιτημάτων είναι αναμενόμενες και απαραίτητες. Η ανεξέλεγκτη χορήγηση εξειδικευμένων θεραπειών δεν προστατεύει τους ασθενείς· τους εκθέτει. Όπου ένας γιατρός θεωρεί ότι μια θεραπεία πρέπει να χορηγηθεί, έχει κάθε δικαίωμα και πρέπει να επιμείνει μέσω της Αναθεωρητικής Επιτροπής του ΟΑΥ».
«Οι ισχυρισμοί ότι "φαρμακοποιοί και λογιστές" λαμβάνουν αποφάσεις για ογκολογικές θεραπείες είναι πλήρως παραπλανητικοί. Η αρμόδια Επιτροπή (ΕΕΟΑΦ) αποτελείται από επτά μέλη, εκ των οποίων τα πέντε είναι γιατροί – ογκολόγος, αιματολόγος, νευρολόγος, παθολόγος, ρευματολόγος – και δύο λειτουργοί/φαρμακοποιοί του ΟΑΥ. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από ειδικούς, βάσει ευρωπαϊκών και αμερικανικών κατευθυντήριων οδηγιών» σημείωσε.
Υπενθύμισε πως «στο παρελθόν, όταν η Επιτροπή υπαγόταν στο Υπουργείο Υγείας, τα κριτήρια ήταν υποτυπώδη και είχαν οδηγήσει τον προϋπολογισμό να εκτοξευθεί από 3 εκατ. σε 125 εκατ. ευρώ σε λιγότερο από μία δεκαετία. Αυτές οι πρακτικές δεν πρόκειται να επιτραπεί να επαναληφθούν στο ΓεΣΥ. Εξίσου σοβαρά ερωτήματα δημιουργεί η δημοσιοποίηση πρακτικών σύσκεψης του Αυγούστου 2022, μιας εντελώς διαφορετικής εποχής, πριν από τη μεταφορά της Επιτροπής στον ΟΑΥ. Τα έγγραφα αυτά δεν αντανακλούν καμία πτυχή της σημερινής πραγματικότητας, και τα άτομα που φέρονται να εξέφρασαν απόψεις τότε δεν συμμετέχουν καν στη σημερινή Επιτροπή. Παραμένει λοιπόν αδιευκρίνιστο ποιος και με ποιο σκοπό επέλεξε να ανακινήσει παρωχημένα και άσχετα έγγραφα, δημιουργώντας τεχνητή σύγχυση».
Η θέση της Ομοσπονδίας, όπως είπε «είναι σταθερή και αδιαπραγμάτευτη», σημειώνοντας πως «οι διαδικασίες πρέπει να επιταχυνθούν ώστε ακόμη περισσότερες θεραπείες να ενταχθούν στους καταλόγους του ΓεΣΥ. Μόνο έτσι θα σταματήσει η ανάγκη για ονομαστικά αιτήματα και η ταλαιπωρία για ασθενείς και γιατρούς. Ο ΟΑΥ δεν έχει στα χέρια του λευκή επιταγή: Οφείλει να λειτουργεί με βάση ΜΟΝΟ το συμφέρον των ασθενών και στη βάση διεθνώς αναγνωρισμένων κριτηρίων τόσο κατά τη λήψη αποφάσεων όσο και κατά την αξιολόγηση αιτημάτων που αφορούν την απαραίτητη χορήγηση υπηρεσιών προς τους ασθενείς».
Καταλήγοντας σημείωσε πως «είμαστε οι πρώτοι που απαιτούμε σωστές και διαφανείς διαδικασίες προς όφελος όλων των πολιτών/δικαιούχων του ΓεΣΥ», ενώ κάλεσε τους πολίτες και τους γιατρούς που αντιμετωπίζουν απορρίψεις να απευθύνονται στο Παρατηρητήριο Δικαιωμάτων των Ασθενών, ώστε να διασφαλίζεται η ουσιαστική διερεύνηση κάθε περίπτωσης».
«Υπενθυμίζουμε ότι οι γιατροί μπορούν πάντοτε να ζητούν επανεξέταση από την Αναθεωρητική Επιτροπή όταν θεωρούν ότι η αρχική απόφαση δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ασθενούς τους.Το συμφέρον των ασθενών δεν διασφαλίζεται με κορώνες και βαρύγδουπες δηλώσεις και θυμίζουμε ότι έχουμε μνήμη για όσα συμβαίνουν», ανέφερε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
- Στην αναμονή καρκινοπαθείς για μία απάντηση από ΟΑΥ για εξειδικευμένα φάρμακα-Οι τοποθετήσεις λειτουργού πριν αναλάβει η Επιτροπή
- Καταγγέλλει απαράδεκτες απορρίψεις φαρμάκων από τον ΟΑΥ ο Δίπλαρος-«Η ανθρώπινη ζωή δεν μπαίνει σε αναμονή»
- Απαντά για τις απορρίψεις φαρμάκων ο ΟΑΥ-«Εφαρμόζονται συγκεκριμένες διαδικασίες και κριτήρια, για βέλτιση εξυπηρέτηση ασθενών»
