Η Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων ενέκρινε σήμερα τον νόμο «Ο περί της Ρύθμισης της Τηλεργασίας στη Δημόσια Υπηρεσία Νόμος του 2025», ο οποίος καθορίζει το πλαίσιο για την εφαρμογή της τηλεργασίας στους υπαλλήλους και εργοδοτούμενους της δημόσιας υπηρεσίας.
Υπέρ του νομοσχεδίου ψήφισαν 33 βουλευτές ενώ εναντίον ψήφισαν οι δύο βουλευτές του ΕΛΑΜ. Παράλληλα κατά πλειοψηφία, με 21 βουλευτές υπέρ και 12 κατά, εγκρίθηκε τροπολογία του ΔΗΣΥ με βάση την οποία ο αριθμός των ημερών τηλεργασίας μέσα σε έναν ημερολογιακό μήνα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τέσσερις ανά εργαζόμενο/η.
Στόχος της νέας νομοθεσίας είναι η ενίσχυση της ευελιξίας και ο εκσυγχρονισμός του τρόπου λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης, ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και τάσεις εργασίας. Η ψήφιση της τηλεργασίας στο δημόσιο έχει περιληφθεί στα ορόσημα του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Στο τελικό κείμενο του νόμου περιλαμβάνονται βασικές τροποποιήσεις, μεταξύ των οποίων η πρόνοια ότι τηλεργασία θα μπορούν να ασκούν υπάλληλοι ή εργοδοτούμενοι που έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον έναν χρόνο υπηρεσίας στη θέση τους ή στα καθήκοντα που εκτελούν. Παράλληλα, υπάλληλοι που διορίστηκαν μετά από εργοδότηση ενός έτους σε παρόμοια καθήκοντα θα μπορούν να εργαστούν εξ αποστάσεως νωρίτερα, εφόσον το εγκρίνει ο προϊστάμενός τους.
Ο νέος νόμος ορίζει επίσης ότι η τηλεργασία είναι αποκλειστικά οικειοθελής, ενώ αφαιρούνται πρόνοιες που σχετίζονταν με τον συνυπολογισμό ημερών υπηρεσίας ή απουσίας για τον καθορισμό του ανώτατου αριθμού ημερών τηλεργασίας. Επιπρόσθετα, προβλέπεται ότι οι κατευθυντήριες οδηγίες του Υπουργείου Οικονομικών θα περιλαμβάνουν και οδηγίες για προληπτικά και προστατευτικά μέτρα κατά την τηλεργασία, ώστε να διασφαλίζεται η υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων.
Κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής, ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου ανέφερε ότι η τηλεργασία μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα ωφέλιμη τόσο για τις δημόσιες υπηρεσίες όσο και για τους εργαζομένους, υπό την προϋπόθεση ότι εφαρμόζεται σωστά. Όπως είπε, για να δουλέψει σωστά η τηλεργασία θα πρέπει να είναι καλά οργανωμένη μια υπηρεσία, με δείκτες και ξεκάθαρη ανάθεση εργασίας, προσθέτοντας ότι η τηλεργασία συμβάλλει στη μείωση των εξόδων τόσο της υπηρεσίας όσο και του εργαζόμενου. Ανέφερε ωστόσο πως θα καταψηφίσει την τροπολογία που προβλέπει περιορισμό των ημερών τηλεργασίας.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασίας Πολιτών, Σταύρος Παπαδούρης, ανέφερε ότι, παρά τις αρχικές επιφυλάξεις που εκφράστηκαν στην Επιτροπή Οικονομικών, το κόμμα του θα στηρίξει τελικά τα νομοσχέδια. Όπως είπε, πρόκειται για μια προσπάθεια που στοχεύει και στην ελάφρυνση του κυκλοφοριακού προβλήματος. «Νομοσχέδια όπως αυτά, αν δεν τύχουν κατάχρησης, θα μας δικαιώσουν», ανέφερε, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η εφαρμογή του μέτρου θα είναι επιτυχής. «Αν χρειαστεί να διορθώσουμε κάτι, θα το πράξουμε», πρόσθεσε.
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμεων, Αλέκος Τρυφωνίδης, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την κατάθεση του νομοσχεδίου, τονίζοντας ότι το κόμμα του υποστηρίζει μια πιο ευέλικτη και αποδοτική δημόσια υπηρεσία, που να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων. Ανέφερε ότι το αναθεωρημένο νομοσχέδιο είναι βελτιωμένο και διευκρινίζει σειρά ζητημάτων, ωστόσο επισήμανε και ορισμένες ανησυχίες. Μεταξύ αυτών, σημείωσε τον κίνδυνο δημιουργίας ανισοτήτων για υπαλλήλους που θα επιθυμούν να εργαστούν εξ αποστάσεως, την πιθανότητα αντιδράσεων από υπαλλήλους που εξαιρούνται από την εφαρμογή του μέτρου, καθώς και τον κίνδυνο καταχρηστικών συμπεριφορών από εργοδότες ή προϊσταμένους που θα καθορίζουν ποιος θα τηλεργαστεί και ποιος όχι. Εξέφρασε επίσης ανησυχία για ζητήματα σωστής αξιολόγησης των υπαλλήλων, επάρκειας του χώρου εργασίας, ασφάλειας και υγείας, αλλά και για θέματα κυβερνοασφάλειας. Υπογράμμισε την ανάγκη εκπαίδευσης του προσωπικού και αναβάθμισης των τεχνολογικών υποδομών, ώστε η μετάβαση να γίνει οργανωμένα και με τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Καταλήγοντας, ανέφερε ότι η ΔΗΠΑ θα υπερψηφίσει το νομοσχέδιο, καθώς ευθυγραμμίζεται με τους στόχους του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Από την πλευρά του, ο βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, δήλωσε ότι το κόμμα του θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο, επισημαίνοντας ότι, παρά τη μεταρρυθμιστική του φιλοσοφία, ο τρόπος σχεδιασμού του εγκυμονεί κινδύνους για την αποτελεσματικότητα του κράτους. Όπως είπε, «δεν υπάρχουν φίλτρα και έλεγχοι», ενώ η εξουσία του προϊσταμένου να αποφασίζει ποιοι υπάλληλοι θα εργάζονται εξ αποστάσεως ενδέχεται να οδηγήσει σε καταχρήσεις και ευνοιοκρατία. Είπε ότι δεν προβλέπονται αντικειμενικά και μετρήσιμα κριτήρια, ούτε επαρκείς μηχανισμοί πρακτικού ελέγχου για το αν οι εργαζόμενοι πληρούν τις προδιαγραφές τηλεργασίας. «Το κράτος δεν θα μπορεί να ελέγξει την εργασία που θα γίνεται», ανέφερε, προσθέτοντας ότι η δημόσια υπηρεσία ήδη αντιμετωπίζει προβλήματα παραγωγικότητας και εξυπηρέτησης του κοινού, τα οποία ενδέχεται να επιδεινωθούν. Ολοκληρώνοντας, σημείωσε ότι το ΕΛΑΜ θα ήθελε να δει ένα διαφορετικό νομοσχέδιο που να καλύπτει ουσιαστικά αυτές τις ανησυχίες.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσης Παντελίδης, ανέφερε ότι η υπερψήφιση του νομοσχεδίου για την τηλεργασία αποτελεί σημαντικό βήμα, καθώς είναι, όπως είπε, συμβατή με τη σύγχρονη πραγματικότητα και την πρόοδο της τεχνολογίας. Απευθυνόμενος προς την Κυβέρνηση και το σύνολο της δημόσιας υπηρεσίας, τόνισε ότι, εφόσον κρίνεται πως η τηλεργασία μπορεί να εφαρμοστεί αποτελεσματικά στην Κύπρο, το Υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να αρχίσει να επεξεργάζεται και νομοσχέδιο για την τηλεξυπηρέτηση των πολιτών.
«Όπως θα απαλλάξουμε τους δημόσιους λειτουργούς από τη μετακίνηση στους χώρους εργασίας, να απαλλάξουμε και τους πολίτες από την υποχρέωση να επισκέπτονται κυβερνητικά τμήματα», ανέφερε.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Καυκαλιάς, σημείωσε ότι το κόμμα του θα δώσει την ευκαιρία στην Κυβέρνηση να εφαρμόσει την τηλεργασία, αναλαμβάνοντας την αποκλειστική ευθύνη για την ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή της προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος, των πολιτών και των εργαζομένων. Παράλληλα, ξεκαθάρισε ότι το ΑΚΕΛ δεν θα στηρίξει την τροπολογία του ΔΗΣΥ, σημειώνοντας πως η θέσπιση περιορισμού για τηλεργασία μόνο μία φορά την εβδομάδα, αδικεί άτομα με αναπηρίες.
«Αν ένα άτομο με αναπηρίες χρειάζεται τη διευκόλυνση της τηλεργασίας για να συνεχίσει να εργάζεται και να προσφέρει, είναι σωστό να του βάζουμε εκ των προτέρων έναν κόφτη; Γιατί να μην αφήσουμε τους αρμόδιους να αποφασίσουν;» διερωτήθηκε.
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμεων, Μαρίνος Μουσιούττας, ανέφερε ότι η τηλεργασία αποτελεί ήδη πραγματικότητα στον ιδιωτικό τομέα και εξέφρασε την ελπίδα πως η εφαρμογή της και στον δημόσιο τομέα θα αποδώσει θετικά αποτελέσματα. «Εύχομαι και ελπίζω η χρήση της τηλεργασίας στο δημόσιο να έχει θετική χροιά, με όλα τα συνεπακόλουθα αποτελέσματα», ανέφερε.
Η βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, εξέφρασε σκεπτικισμό για την αποτελεσματικότητα του πλαισίου που θεσπίζεται με το νομοσχέδιο για την τηλεργασία, υπενθυμίζοντας ότι, όπως ανέφερε ο Πρόεδρος της ΕΔΥ σε πρόσφατη συνεδρία της Επιτροπής Θεσμών, «η αξιολόγηση της δημόσιας υπηρεσίας ήταν ένα φιάσκο». Αναρωτήθηκε, επομένως, πώς θα μπορέσει να αξιολογηθεί η αποδοτικότητα της τηλεργασίας. Διερωτήθηκε κατά πόσο αυτοί που θα εποπτεύουν τους υπαλλήλους θα μπορούν να αξιολογήσουν την αποδοτικότητα και ποιος θα ελέγχει εκείνους για το πώς θα κατανέμουν την εργασία.
Τόνισε επίσης ότι δεν μπορεί να υπάρξει σύγκριση με τον ιδιωτικό τομέα, όπου υπάρχει αυστηρότερος έλεγχος και διαφορετική εργασιακή κουλτούρα, ενώ στο δημόσιο «ο τεχνολογικός αλφαβητισμός πολλών προϊσταμένων είναι υπό αμφισβήτηση». Υπογράμμισε ότι σε άλλες χώρες η τηλεργασία εφαρμόζεται υπό πολύ αυστηρότερες προϋποθέσεις και εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσο η Κύπρος μπορεί να την εφαρμόσει αποτελεσματικά χωρίς να υπονομευθεί το δημόσιο συμφέρον.
Η βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ως μια σημαντική μεταρρύθμιση που εισάγει ένα «σύγχρονο εργαλείο» για την ενίσχυση της ποιότητας ζωής και τη συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Όπως είπε, η τηλεργασία εφαρμόζεται με επιτυχία σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Υπογράμμισε ότι το νομοσχέδιο δεν δίνει δικαίωμα στον εργαζόμενο για τηλεργασία, ούτε την επιβάλλει στον εργοδότη, αλλά παρέχει τη δυνατότητα εφαρμογής της υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. «Δεν είναι το τέλειο σχέδιο», ανέφερε, προσθέτοντας ότι ο στόχος είναι να βελτιώνεται συνεχώς μέσα από την εμπειρία εφαρμογής του.
Τόνισε ότι η εφαρμογή πρέπει να γίνει σταδιακά, ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα κατάχρησης και είπε ότι ο ΔΗΣΥ προτείνει με την τροπολογία του να τεθεί ένας μέγιστος αριθμός ημερών τηλεργασίας ανά μήνα, σε πρώτο στάδιο, μέχρι να μπουν σαφείς κατευθυντήριες γραμμές και να διασφαλιστεί σωστή αξιολόγηση.
Η βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, σημείωσε ότι «κάποτε η Κύπρος πρέπει να μπει στον 21ο αιώνα» και να κάνει το βήμα εκσυγχρονισμού της δημόσιας διοίκησης μέσω της τηλεργασίας. Χαιρέτισε την επιλογή της Κυβέρνησης να εντάξει το νομοσχέδιο στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, επισημαίνοντας ότι όλοι οι προβληματισμοί που εκφράστηκαν στη Βουλή είναι θεμιτοί. Πρότεινε, ωστόσο, όπως σε ένα χρόνο αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα του μέτρου με βάση μετρήσιμα αποτελέσματα. Είπε ακόμα ότι κανένα Υπουργείο δεν πρέπει να εφαρμόσει την τηλεργασία αν δεν μπορεί να αποδείξει αύξηση της παραγωγικότητας και όχι μείωσή της. Τόνισε ότι στόχος της τηλεργασίας πρέπει να είναι η βελτίωση του αποτελέσματος και του αποτυπώματος που εισπράττει ο πολίτης από τη δημόσια υπηρεσία. Δήλωσε ότι το ΔΗΚΟ θα υπερψηφίσει το νομοσχέδιο, καθώς και την τροπολογία του ΔΗΣΥ, διευκρινίζοντας πως η τηλεργασία δεν αποτελεί δικαίωμα του εργαζομένου ούτε υποχρέωση του εργοδότη, αλλά θέτει τα θεμέλια για την εισαγωγή της υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Πηγή: ΚΥΠΕ
