Σε κατάσταση αυξημένης επαγρύπνησης φαίνεται να βρίσκονται οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες αλλά και οι πτηνοτρόφοι της Κύπρου, έπειτα από την επανεμφάνιση κρουσμάτων γρίπης των πτηνών σε τουλάχιστον δέκα ευρωπαϊκές χώρες. Η ανησυχία εντείνεται, καθώς οι ευρωπαϊκές αρχές προχωρούν σε αυστηρά περιοριστικά μέτρα για να αποτρέψουν τη διασπορά του ιού Η5Ν1, ο οποίος είναι ιδιαίτερα μεταδοτικός και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις στις πτηνοτροφικές μονάδες. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, έχουν θανατωθεί περισσότερα από 130 χιλιάδες πτηνά, σε μία προσπάθεια να τεθεί υπό έλεγχο η εξάπλωση της νόσου και να προστατευθεί η ευρύτερη αλυσίδα παραγωγής και εμπορίας πουλερικών.
Την ίδια στιγμή, σε χώρες όπως η Γαλλία, το Βέλγιο, η Σλοβακία, η Ισπανία, η Ολλανδία, η Βουλγαρία και η Πορτογαλία, οι υγειονομικές αρχές έχουν τεθεί σε κατάσταση συναγερμού, με εντατικούς ελέγχους και αυξημένη παρακολούθηση των πτηνοτροφικών εγκαταστάσεων. Στην Κύπρο, οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες έχουν ήδη αποστείλει σχετικές ενημερώσεις προς τους παραγωγούς, καλώντας τους να παραμείνουν σε συνεχή επαγρύπνηση και να τηρούν αυστηρά όλα τα μέτρα βιοασφάλειας. Οι οδηγίες περιλαμβάνουν τη μη παροχή εκτεθειμένων ποσοτήτων τροφής ή νερού σε εξωτερικούς χώρους, καθώς αυτά μπορούν να προσελκύσουν άγρια μεταναστευτικά πτηνά που πιθανόν να φέρουν τον ιό. Επιπλέον, τονίζεται η ανάγκη τακτικής απολύμανσης των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού, καθώς και η προσεκτική διαχείριση των αποβλήτων, προκειμένου να μειωθεί στο ελάχιστο ο κίνδυνος μετάδοσης.
Παρότι το τελευταίο περιστατικό γρίπης των πτηνών στην Κύπρο εντοπίστηκε το 2005, οι αρμόδιες υπηρεσίες παραμένουν σε απόλυτη ετοιμότητα. Η αυξημένη κινητικότητα των μεταναστευτικών πτηνών κατά τη φθινοπωρινή και χειμερινή περίοδο δημιουργεί συνθήκες που ευνοούν τη μεταφορά του ιού, και γι’ αυτό τα μέτρα επιτήρησης έχουν ενισχυθεί. Μέχρι στιγμής, δεν έχει περιοριστεί η μεταφορά κοτόπουλων ή πάπιων από τις χώρες που παρουσιάζουν έξαρση, ωστόσο οι αρμόδιες αρχές παρακολουθούν στενά την κατάσταση, προκειμένου να παρέμβουν άμεσα σε περίπτωση εντοπισμού ύποπτων δειγμάτων.
Όπως εξήγησε στον REPORTER ο Διευθυντής των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών, Χριστόδουλος Πίπης, «τα περιστατικά που εμφανίστηκαν στην Ευρώπη είναι αναμενόμενα, λόγω της αλλαγής του καιρού». Επεσήμανε πως «δεν είναι κάτι το οποίο δεν παρατηρείται, ειδικά αυτή την περίοδο. Επειδή αλλάζουν οι καιρικές συνθήκες και το κλιματολογικό περιβάλλον που επικρατεί σε κάθε περιοχή, ξεκινούν οι μεταναστευτικές ροές των πτηνών, οι οποίες έχουν ως συνέπεια κάποια ζώα που είναι φορείς του ιού, ένεκα της μετανάστευσης και της καταπόνησης του οργανισμού τους, να παρουσιάζουν εκδήλωση της ασθένειας».
Παράλληλα, ο Δρ Πίπης σημείωσε πως «ως επί το πλείστον, τα άγρια πτηνά είναι φορείς της νόσου χωρίς να εκδηλώνουν τα χαρακτηριστικά της και την κλινική εικόνα. Οπότε στην προσπάθειά τους να μεταναστεύσουν το καλοκαίρι προς τις δικές μας περιοχές και τον χειμώνα προς την Αφρική, παρατηρούνται και αυτά τα περιστατικά που εκδηλώνονται στις διάφορες χώρες. Αν τύχει τα συγκεκριμένα πτηνά να περάσουν από περιοχές στις οποίες υπάρχει συστηματική εκτροφή πτηνών, ενδέχεται να υπάρξει και εκδήλωση τέτοιων καταστάσεων στη συστηματική πτηνοτροφία των κρατών μελών».
Επανέλαβε πως «μιλάμε για μεταναστευτικά πτηνά όπως πελαργούς, χελιδόνια και κοτσύφια που πάνε και έρχονται και όχι για τη βιομηχανική πτηνοτροφία, η οποία πλέον βρίσκεται σε θαλάμους και όχι σε ανοικτές εκτροφές. Πρόκειται ουσιαστικά για συγκεκριμένους θαλάμους που είναι σκοτεινοί και φωτίζονται τεχνητά με ηλεκτρισμό, όπου εκτρέφονται τα πτηνά που προορίζονται για κατανάλωση. Αντίστοιχα, το ίδιο συμβαίνει και με τις κότες που χρησιμοποιούνται για παραγωγή αυγών».
Ο Δρ Πίπης σημείωσε πως «σε περίπτωση που θα ενσκήψει η ασθένεια, εφαρμόζονται τα μέτρα αντιμετώπισης των ζωικών ασθενειών που προνοεί η ενωσιακή νομοθεσία». Εξήγησε πως «ανάλογα με τη νόσο και την κατάταξή της, είναι και η αυστηρότητα των μέτρων. Στις περιπτώσεις γρίπης των πτηνών, θα αποκλειστούν οι περιοχές έκτασης τριών χιλιομέτρων, θα υπάρξει αποκλεισμός μετακινήσεων και μεταφοράς ζώων εκτός των προβλεπόμενων ζωνών χωρίς άδεια της αρμόδιας αρχής, θανατώσεις, απολυμάνσεις και διαχείριση των νεκρών πτηνών».
Σχετικά με τη θανάτωση 130 χιλιάδων πτηνών στο Βερολίνο, σχολίασε πως «έγινε στο πλαίσιο των μέτρων που λαμβάνονται σε περίπτωση έξαρσης μίας τέτοιας νόσου. Πρόκειται για μέτρο διαχείρισης του περιστατικού ώστε να αποκλειστεί το ενδεχόμενο διασποράς της νόσου σε άλλες παρακείμενες εκτροφές ή και σε άλλα κράτη μέλη».
Για την περίπτωση της Κύπρου, ο Δρ Πίπης διευκρίνισε πως εφαρμόζεται το ενωσιακό καθεστώς όπως και στις ευρωπαϊκές χώρες και επισήμανε πως «ήδη έχουμε αποστείλει υπενθύμιση στους παραγωγούς, ένεκα και της επικείμενης φθινοπωρινής και χειμερινής περιόδου, ότι πρέπει να βρίσκονται σε επαγρύπνηση, να μην αφήνουν έξω τροφή ή νερό στις ταΐστρες οι οποίες ενδεχομένως να χρησιμοποιηθούν από άγρια πτηνά που μπορεί να είναι φορείς του ιού και να μολύνουν τα πτηνά τους, να λαμβάνουν μέτρα βιοασφάλειας για το ποιος μπαίνει και ποιος βγαίνει με τις τροφές ειδικά των πτηνών και να προχωρούν σε απολυμάνσεις».
Το μεγάλο στοίχημα των καταναλωτών, όπως επισήμανε, είναι «η διαχείριση των κοτόπουλων ως σφάγιο. Δεν θα πάρει κάποιος για παράδειγμα το κοτόπουλο όπως είναι μέσα στο σακούλι, να το βάλει πάνω σε πάγκο, να το ανοίξει με αποτέλεσμα να τρέχουν τα ζουμιά δεξιά και αριστερά, να πάρει χαρτί υγείας, να το ξεβγάλει και να το βάλει στον ίδιο νεροχύτη που θα πλύνει τα λαχανικά για παράδειγμα. Θα πρέπει να είναι σε χώρο που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για το κοτόπουλο, με συγκεκριμένα σκεύη που στη συνέχεια θα απομονωθούν, θα ξεπλυθούν, θα απολυμανθούν με ξίδι και μετά θα στεγνώσουν στον ήλιο».
Ερωτηθείς πότε εντοπίστηκαν τελευταία φορά περιστατικά γρίπης των πτηνών στην Κύπρο, ο Δρ Πίπης απάντησε πως «ήταν το 2005, ένα περιστατικό στη Μακράσυκα, και ουσιαστικά επρόκειτο για δείγμα από τα κατεχόμενα το οποίο επιμολύνθηκε με στέλεχος που συνδεόταν με τα περιστατικά στη βορειοανατολική Τουρκία». Επισήμανε επίσης πως «δεν επιτρέπεται η διακίνηση από τα κατεχόμενα στις ελεύθερες περιοχές μέσω της πράσινης γραμμής».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Εστίες της γρίπης των πτηνών εντοπίστηκαν σε Ολλανδία, Βέλγιο και Σλοβακία-Συναγερμός στη Γαλλία
