Η καταπελτική ανακοίνωση της ΕΔΕΚ κατά του Ανδρέα Αποστόλου μπορεί να περιείχε βαρύτατους χαρακτηρισμούς, όπως πολιτικός τομαρισμός και πολιτικός καιροσκοπισμός, ωστόσο η ουσία της κρυβόταν στο αίτημα της να παραιτηθεί ο βουλευτής, που θα κατέλθει υποψήφιος με το ΔΗΚΟ στις επόμενες Βουλευτικές Εκλογές, ώστε τη θέση του να λάβει επιλαχών του κόμματος.
Η ΕΔΕΚ, περίμενε καιρό για να διαπιστώσει ποιο θα ήταν το πολιτικό μέλλον του Ανδρέα Αποστόλου, με την επισημοποίηση της μετακίνησης του να οδηγεί το κόμμα να προβεί στο εν λόγω αίτημα, το οποίο δεν βρίσκει ανταπόκριση, αφού σύμφωνα με πληροφορίες, η απάντηση του βουλευτή είναι αρνητική, όπως αναμενόταν, αφού την ίδια στάση τήρησαν δεκάδες άλλοι συνάδελφοί του στο παρελθόν. Εξάλλου, όταν ένας βουλευτής αποχωρεί ή διαγράφεται από ένα κόμμα ακολουθείται η συγκεκριμένη πρακτική, παρότι σχεδόν ποτέ δεν γίνεται αποδεκτό το αίτημα των κομμάτων.
Η συζήτηση για το σε ποιον ανήκουν οι έδρες διαιωνίζεται εδώ και δεκαετίες αφού ναι μεν κατανέμονται στα κόμματα, αλλά μετά την ανακήρυξή και τη διαβεβαίωση πίστεως των βουλευτών, είναι πολύ δύσκολο να τους εξαναγκάσουν να την παραδώσουν σε περίπτωση αποχώρησή τους από το κόμμα.
Μοναδική εξαίρεση αποτελεί ο αείμνηστος Αλέξης Γαλανός, ο οποίος παραιτήθηκε από τη θέση που κατέλαβε με το ΔΗΚΟ, δημιουργώντας το δικό του κόμμα, με τον Ζαχαρία Κουλία να διορίζεται στη θέση του.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κατά μέτωπο επίθεση ΕΔΕΚ σε Αποστόλου, τον καλεί σε παραίτηση από τη Βουλή-«Η πιο χαρακτηριστική μορφή πολιτικού τομαρισμού»
Πράξη πρώτη το μακρινό 1961 με φυλάκιση βουλευτή
Περιστατικά διαφωνιών για τις έδρες στη Βουλή εμφανίζονται από τότε που ιδρύθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία, αφού το 1961 ο Λεύκιος Ροδοσθένους έχασε την ιδιότητα του μετά από ομόφωνη απόφαση της Ολομέλειας της Βουλής. Λίγο νωρίτερα το Ανώτατο Δικαστήριο είχε προχωρήσει σε άρση της ασυλίας του και μετά από δίκη καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης για εκβιασμό πολίτη, με σκοπό την απόσπαση χρημάτων. Το κόμμα του, Πατριωτικό Μέτωπο, τον διέγραψε, ενώ η θέση του παρέμεινε κενή. Από το Πατριωτικό Μέτωπο διαγράφηκε το 1962 και ο Πέτρος Στυλιανού, ο οποίος συνέχισε τη θητεία του ως ανεξάρτητος, καθώς επίσης και ο Γιώργος Τζιρκώτης που διαγράφηκε το 1966 μαζί με τον Κώστα Χριστοδουλίδη.
Οι μαζικές αποχωρήσεις από το ΔΗΚΟ
Χρειάστηκαν ωστόσο δεκαεννέα ολόκληρα χρόνια για να συμβεί ένα παρόμοιο σκηνικό, αυτή τη φορά στο ΔΗΚΟ, το οποίο πέρασε την πρώτη μεγάλη κρίση του το 1980, όταν ο τότε πρόεδρος της Βουλής, Αλέκος Μιχαηλίδης και οι βουλευτές, Σταύρος Αμπίζας, Νίκος Βασιλειάδης, Λοΐζος Καραμιχάλης, Πάρις Λένας και Τάκης Νέμιτσας ανακοίνωσαν στην Oλομέλεια του Σώματος ότι συγκροτούν την κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατικής Παράταξης (ΝΕ.ΔΗ.ΠΑ.).
Πέραν των έξι προσώπων, λίγο αργότερα ανακοίνωσε την ανεξαρτητοποίησή του και ο Φειδίας Παρασκευαΐδης, ενώ αποχώρησαν επίσης ο Ανδρέας Γιάγκου και ο Χρίστος Πελεκάνος. Ο κ. Πελεκάνος αποχώρησε από τη Βουλή, με την έδρα του ωστόσο να μένει κενή. Σημειώνεται ότι το 1977 είχε προηγηθεί η αποχώρηση των Χριστόφορου Χριστοφίδη και ο Λεόντιου Ιεροδιακόνου, με τον τελευταίο να προσχωρεί το 1980 στον Δημοκρατικό Συναγερμό, αποτελώντας ουσιαστικά και την πρώτη κοινοβουλευτική παρουσία του ΔΗΣΥ στη Βουλή.
Πέντε αποχωρήσεις από το ΑΚΕΛ και ίδρυση του ΑΔΗΣΟΚ
Η πιο μαζική αποχώρηση βουλευτών από κόμμα, σημειώθηκε τον Μάρτιο του 1990, όταν οι Παύλος Δίγκλης, Ντίνος Κωνσταντίνου, Μιχάλης Παπαπέτρου, Ανδρέας Φάντης και Ανδρέας Ζιαρτίδης, με επιστολή τους προς τον πρόεδρο της Βουλής, ανακοίνωναν την αποχώρηση τους από το ΑΚΕΛ.
Εκείνη η ιστορική αποχώρηση στελεχών από το ΑΚΕΛ, συνέβη μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο της εποχής με τη πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και τα κουμμουνιστικά κόμματα να περνούν μια άνευ προηγουμένου κρίση με αφορμή την Περεστρόικα.
Οι πέντε μαζί με άλλες προσωπικότητες της αριστεράς, στις 29 Απριλίου 1990 ίδρυσαν το Ανανεωτικό Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΑΔΗΣΟΚ).
Η ξεχωριστή περίπτωση του Ματσάκη
Ξεχωριστή περίπτωση στα χρονικά αποτελεί ο πρώην βουλευτής Μάριος Ματσάκης, ο οποίος στις 14 Μαρτίου του 1997, με επιστολή του προς τον τότε πρόεδρο της Βουλής ανακοίνωσε την απόφαση του να αποχωρήσει από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΔΗΚΟ και να θεωρείται ως ανεξάρτητος βουλευτής. Ωστόσο, εννέα μήνες αργότερα και πιο συγκεκριμένα τον Ιανουάριο του 1998, ο Μάριος Ματσάκης με νέα επιστολή του στον πρόεδρο της Βουλής ζήτησε την επιστροφή του στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΔΗΚΟ.
Σημειώνεται ότι το 2007, το ΔΗΚΟ διέγραψε τον Μάριο Ματσάκη, με τον ίδιο να βάζει υποψηφιότητα για την Προεδρία της Δημοκρατίας απέναντι στον Τάσσο Παπαδόπουλο. Για την ιστορία, ο Μάριος Ματσάκης επέστρεψε στο ΔΗΚΟ το 2014 μετά από δικό του αίτημα.
Η κρίση του 1998 και πάλι στο ΔΗΚΟ
Μια από τις μεγαλύτερες διασπάσεις η οποία είχε και αντίκτυπο στην κοινοβουλευτική του παρουσία, πέρασε το Δημοκρατικό Κόμμα το 1998. Πιο συγκεκριμένα, η απόφαση του κόμματος να αποχωρήσει από την Κυβέρνηση Κληρίδη λίγο πριν τις Προεδρικές Εκλογές και αργότερα η συμφωνία του με τον Γιώργο Ιακώβου που κατερχόταν ως υποψήφιος και με το ΑΚΕΛ, προκάλεσε πολιτικό σεισμό.
Ο Αλέξης Γαλανός ανακοίνωσε την αποχώρηση του και ταυτόχρονα την ίδρυση του κόμματος Ευρωδημοκρατική Ανανέωση, ενώ η Κατερίνα Παντελίδου, λίγο μετά την αποχώρηση της ανακοίνωσε πως εντάσσεται στον Δημοκρατικό Συναγερμό. Ωστόσο, ο Αλέξης Γαλανός λίγους μήνες μετά, παραιτήθηκε από βουλευτής και τη θέση του πήρε ο Ζαχαρίας Κουλίας, ως ο πρώτος επιλαχών του ΔΗΚΟ στην Αμμόχωστο.
Στην ίδια σύνθεση της Βουλής, καταγράφηκε και η αποχώρηση του Ανδρέα Φιλίππου από το ΑΚΕΛ, ο οποίος στις 27 Απριλίου 2000 ενημέρωσε με επιστολή του τον Πρόεδρο της Βουλής, αναφέροντας παράλληλα ότι θα συνεχίσει να ασκεί τα καθήκοντά του ως ανεξάρτητος βουλευτής. Δύο μήνες αργότερα και πιο συγκεκριμένα στις 8 Ιουνίου 2000, με νέα επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Βουλής, ανακοίνωσε την προσχώρησή του στην ΕΔΕΚ.
Πολιτικός σεισμός για το Σχέδιο Ανάν
Μεγάλη κρίση καταγράφηκε και το 2003 με φόντο το Σχέδιο Ανάν για το Κυπριακό και τη στάση που τήρησε ο Δημοκρατικός Συναγερμός καλώντας τον λαό να πει «Ναι» που οδήγησε στην μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του.
Μετά από ένα συνέδριο που έμεινε στην ιστορία, δέκα μέρες πριν το δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου, ο ΔΗΣΥ τάχθηκε υπέρ του σχεδίου Ανάν, αφού από τους 884 συνέδρους οι 686 ψήφισαν «Ναι». Μέχρι σήμερα νυν και πρώην στελέχη του κόμματος, υπενθυμίζουν πως το συγκεκριμένο Συνέδριο δεν διεξήχθη σύμφωνα με τα όσα ορίζει το καταστατικό του κόμματος, αφού, μεταξύ άλλων, ο αριθμός των συνέδρων που παρέστησαν ήταν μικρότερος από το μισό όσων δικαιούνταν να μετάσχουν στις διαδικασίες.
Ακολούθησε καταιγισμός εξελίξεων με πρωτοκλασάτα στελέχη του κόμματος να τάσσονται κατά της απόφασης. Στις 6 Ιουλίου του 2004, οι Πρόδρομος Προδρόμου, Ρίκκος Ερωτοκρίτου και Χριστόδουλος Ταραμουντάς, με επιστολή τους στον τότε Πρόεδρο της Βουλής κοινοποίησαν την απόφασή τους στο εξής να ανήκουν στο νεοσυσταθέν κόμμα «Ευρωπαϊκή Δημοκρατία» (ΕΥΡΩ.ΔΗ.).
Ο Δημήτρης Συλλούρης διεγράφη από τις τάξεις του Δημοκρατικού Συναγερμού και έπαψε να συμμετέχει στη σύνθεση της κοινοβουλευτικής του ομάδας, έπειτα από απόφαση του Πολιτικού Γραφείου του κόμματος, την οποία κοινοποίησε, στις 7 Ιουλίου 2004, στον Πρόεδρο της Βουλής ο τότε πρόεδρος του κόμματος, Νίκος Αναστασιάδης.
Στις 29 Ιουνίου 2005 οι Δημήτρης Συλλούρης, Χρίστος Κληρίδης, Ρίκκος Ερωτοκρίτου και Χριστόδουλος Ταραμουντάς, με επιστολή τους στον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, κοινοποίησαν την απόφαση τους στο εξής να ανήκουν στο νεοσυσταθέν κόμμα «Ευρωπαϊκό Κόμμα».
Η διάσπαση του ΔΗΚΟ
Από την αρχή της κοινοβουλευτικής σύνθεσης που δημιουργήθηκε το 2011, άρχισαν να διαφαίνονται τα πρώτα σύννεφα πάνω από το Δημοκρατικό Κόμμα. Ήδη μια μερίδα στελεχών, ή και βουλευτών, επέδειξαν τις προθέσεις τους, έναντι του τότε προέδρου του κόμματος, Μάριου Καρογιάν. Ο Ζαχαρίας Κουλιας από την πρώτη συνεδρία της Ολομέλειας της Βουλής, δεν ψήφισε τον Μάριο Καρογιάν για πρόεδρο της Βουλής, με αποτέλεσμα να διαγραφεί από το κόμμα και να παραμείνει ανεξάρτητος.
Παράλληλα, το 2013 ήταν μια καθοριστική χρονιά, αφού το Εκτελεστικό Γραφείο του κόμματος, απομάκρυνε από το κόμμα μια σειρά στελεχών, τα οποία δεν ακολούθησαν την γραμμή για να στηρίξουν τον Νίκο Αναστασιάδη στις Προεδρικές Εκλογές και εργάστηκαν για την υποψηφιότητα του Γιώργου Λιλλήκα. Για το ίδιο λόγο, χωρίς όμως να στηρίζει τον Λιλλήκα παραιτήθηκε από αντιπρόεδρος του κόμματος ο Νικόλα Παπαδόπουλος.
Από τότε, ωστόσο, άλλαξαν πολλά, αφού μετά την επικράτηση του Νικόλα επί του Μάριου Καρογιάν στις εσωκομματικές εκλογές, όλα εκείνα τα στελέχη επέστρεψαν, ενώ ο ίδιος ο Μάριος Καρογιάν και μια σειρά άλλων στελεχών που τότε αποτελούσαν το επίσημο ΔΗΚΟ, μετακινήθηκαν στην Δημοκρατική Παράταξη.
Επίσης, στις 26 Ιουνίου του 2013, ο Νίκος Κουτσού με επιστολή του στον Πρόεδρο της Βουλής, ενημέρωσε για την απόφασή του στο εξής να ανήκει στη Συμμαχία Πολιτών, που μόλις είχε ιδρύσει ο Γιώργος Λιλλήκας μετά τις προεδρικές εκλογές, με αποτέλεσμα έκτοτε το Ευρωπαϊκό Κόμμα να κατέχει μόνο μία έδρα, αυτή του Δημήτρη Συλλούρη.
Σωρεία ανακατατάξεων μεταξύ 2016 και 2021
Στην επόμενη σύνθεσής της Βουλής, που ξεκίνησε το 2016 και ολοκληρώθηκε το 2021, υπήρξαν πολλές ανακατατάξεις στα κόμματα. Οι σημαντικότερες αφορούσαν τη Συμμαχία Πολιτών και το ΔΗΚΟ.
Σε ό,τι αφορά στη Συμμαχία Πολιτών, οι Παύλος Μυλωνάς και Άννα Θεολόγου διέκοψαν κάθε σχέση με το κόμμα του Γιώργου Λιλλήκα και τράβηξαν διαφορετικούς δρόμους.
Από τη μια, ο Παύλος Μυλωνάς, αφού διαφώνησε με την υποβολή υποψηφιότητας για την προεδρία της Δημοκρατίας από τον Γιώργο Λιλλήκα, αποχώρησε από το κόμμα και ένα χρόνο αργότερα εντάχθηκε στο ΔΗΚΟ. Από την άλλη, η Άννα Θεολόγου αποχώρησε, διαφωνώντας με την απόφαση του κόμματος της για ψήφο κατά συνείδηση στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2018, καταγγέλλοντας «απόφαση για φίμωση της διαφορετικής άποψης» και έμμεση υποστήριξη της κυβέρνησης του Νίκου Αναστασιάδη. Τελικά, η Άννα Θεολόγου συνέστησε νέο κόμμα υπό την επωνυμία «Ανεξάρτητοι», το 2019, το οποίο μετονομάστηκε στη συνέχεια σε «Αλλαγή Γενιάς».
Ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη, ήταν και η αιφνιδιαστική κίνηση των τριών βουλευτών του ΔΗΚΟ, Άγγελου Βότση, Μαρίνου Μουσιούττα και Γιώργου Προκοπίου να επιδώσουν στον πρόεδρο της Βουλής και στον πρόεδρο του κόμματος τους, επιστολές για την ανεξαρτητοποίηση τους. Λίγους μήνες αργότερα, με νέα επιστολή τους προς τον Πρόεδρο της Βουλής, κοινοποίησαν την απόφαση τους να ανήκουν στη νεοσυσταθείσα πολιτική πλατφόρμα «Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων».
Υπενθυμίζεται ότι οι αποκαλύψεις του Al Jazeera, επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό και τη Βουλή των Αντιπροσώπων, αφού στο ντοκιμαντέρ που παρουσίασε το αραβικό δίκτυο, «πρωταγωνιστούσαν» ο πρώην πρόεδρος του σώματος, Δημήτρης Συλλούρης και ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χριστάκης Τζιοβάννης. Αμφότεροι, λίγες ημέρες μετά τις αποκαλύψεις, αναγκάστηκαν να παραιτηθούν. Μετά την παραίτηση του Δημήτρη Συλλούρη, τη θέση του στη βουλή πήρε στις 23 Οκτωβρίου 2020 η Ρούλα Γεωργιάδου ως η επόμενη επιλαχούσα της Αλληλεγγύης στην Εκλογική Περιφέρεια Λευκωσίας, ενώ μετά την παραίτηση του Χριστάκη Τζιοβάνη, τη θέση του στη βουλή πήρε στις 23 Οκτωβρίου 2020 ο Γιαννάκης Γαβριήλ ως ο επόμενος επιλαχών του ΑΚΕΛ στην Εκλογική Περιφέρεια Αμμοχώστου.
Στο επίκεντρο Θεμιστοκλέους, Ατταλίδου και Ευσταθίου στην τελευταία σύνθεση
Η τελευταία σύνθεση της Βουλής, που ολοκληρώνει τον κύκλο της τον ερχόμενο Μάιο, κατέγραψε πέραν της περίπτωσης του Ανδρέα Αποστόλου, την ανεξαρτητοποίηση τριών βουλευτών.
Η πρώτη αφορούσε τον Ανδρέα Θεμιστοκλέους, ο οποίος εξελέγη με το Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο στην Επαρχία Λεμεσού, ωστόσο μετά από επαναλαμβανόμενα «επεισόδια» που σημειώθηκαν στην Βουλή, το κόμμα αποφάσισε να διακόψει τη συνεργασία τους.
Ο κ. Θεμιστοκλέους δεν ήταν μέλος του κόμματος, αλλά είχε τοποθετηθεί στο ψηφοδέλτιο ως αριστίνδην υποψήφιος. Πριν από μερικούς μήνες, αποφάσισε να δημιουργήσει το δικό του κόμμα, «Δημοκρατικό Εθνικό Κίνημα», με το οποίο θα επαναδιεκδικήσει είσοδο στη Βουλή το 2026.
Από την άλλη, η Αλεξάνδρα Ατταλίδου, που εξελέγη για πρώτη φορά βουλεύτρια με το Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, αποχώρησε από το κόμμα στις 16 Οκτωβρίου 2023, εκφράζοντας έντονες διαφωνίες με την ηγεσία και τις πολιτικές του κόμματος.
Μετά από ένα περίπου μήνα, αφού πρώτα ανεξαρτητοποιήθηκε στη Βουλή, ανακοίνωσε ότι αποτελούσε πια μέλος του νεοσύστατου κόμματος Volt Κύπρου και στις 3 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους εκλέχτηκε ως πρόεδρος του κόμματος, μαζί με τον Χαρίλαο Βελάρη, χωρίς να επαναδιεκδικήσει στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση.
Μετά την ανεξαρτητοποίησή της, κληθείς να σχολιάσει το κατά πόσον θα της ζητούσαν να παραδώσει την έδρα της, ο τέως πρόεδρος του κόμματος, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου ανέφερε σε δηλώσεις του ότι όλα τα κόμματα σε αυτές τις περιπτώσεις ζητούν πίσω την έδρα αλλά ποτέ δεν παραδίδεται.
Σημειώνεται ότι η κ. Ατταλίδου θα διεκδικήσει την επανεκλογή της με το Volt στις επερχόμενες Βουλευτικές Εκλογές.
Τελευταία χρονικά ανεξαρτητοποίηση στη Βουλή, ήταν αυτή του Κωστή Ευσταθίου, ο οποίος διαγράφηκε από την ΕΔΕΚ, όταν αποφάσισε στις Προεδρικές Εκλογές του 2023 να στηρίξει τον Γιώργο Κολοκασίδη και όχι τον Νίκο Χριστοδουλίδη, όπως ήταν η απόφαση του κόμματος.
Έκτοτε, βρίσκεται στη Βουλή υπό τον τίτλο «Σοσιαλιστής Βουλευτής», εξηγώντας ότι δεν είναι ανεξάρτητος βουλευτής, αλλά διαγραμμένος από την ΕΔΕΚ και παραμένει ο σοσιαλιστής βουλευτής της Λευκωσίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
- Έδωσε τα χέρια με το ΔΗΚΟ ο Αποστόλου, κατέρχεται ως αριστίνδην υποψήφιος-Οι τρεις όροι που έθεσε και συμφωνήθηκαν
- Ανοιχτές οι πόρτες της ΕΔΕΚ για τον Αποστόλου-Ευχή Αναστασίου να διαψευστούν οι φήμες και να επιστρέψει
- Καταγγέλλει λασπολογία σε βάρος του ο Αποστόλου- «Πίστευα πως υπάρχει κάποιο όριο, μια ηθική "γραμμή"»
