Το υδατικό πρόβλημα βρίσκεται στα πλέον σοβαρά ζητήματα που καλείται να διαχειριστεί το κράτος, με τους βουλευτές, σε αρκετές περιπτώσεις να το τοποθετούν ως το δεύτερο πιο σημαντικό μετά το Κυπριακό, θέλοντας να αναδείξουν τη σοβαρότητα του. Παρόλο που σε ορισμένες περιπτώσεις αναγνωρίζεται η προσπάθεια της Κυβέρνησης στον σχεδιασμό και τον προγραμματισμό διαφόρων ενεργειών προς επίλυση του, εντούτοις όλοι ανεξαιρέτως επιβεβαιώνουν ότι απουσιάζει μία ολιστική προσέγγιση του προβλήματος, το οποίο όσο περνά ο καιρός επιδεινώνεται δραστικά.
Ακόμα πιο έντονο παραμένει το πρόβλημα της άρδευσης, καθώς οι φωνές των γεωργών δεν φαίνεται να εισακούονται από την Πολιτεία, όπως διαφαίνεται και μέσα από τις συνεδριάσεις της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας, πράγμα που επιβεβαιώθηκε και κατά την χθεσινή συνεδρία. Παρόλο που στην προηγούμενη συνεδρία είχε τεθεί το ζήτημα της έλλειψης νερού στο φράγμα της Βυζακιάς, αυτή τη φορά, στο επίκεντρο βρέθηκαν το φράγμα και τα έργα υδροδότησης στη Σολέα, ζητήματα που φαίνεται να εκκρεμούν από το 2013.
Η οικονομική κρίση που ξέσπασε τότε έβαλε στον πάγο τα έργα που θα έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί στην περιοχή, ώστε να επωφεληθούν οι γεωργοί των γύρω κοινοτήτων. Έκτοτε το θέμα δεν τέθηκε ξανά ως προτεραιότητα, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί σήμερα να κινδυνεύουν να χάσουν τις καλλιέργειές τους, καθώς ήδη δόθηκαν οδηγίες από τους αρμόδιους να μην προχωρήσουν σε σπορά νέων φυτειών, αφού δεν υπάρχει ούτε μία σταγόνα νερού διαθέσιμη, όπως τους υπέδειξε το αρμόδιο Υπουργείο.
Το γεγονός ότι ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας, Ανδρέας Γρηγορίου, ανέφερε πως το έργο του αγωγού για τη διακλάδωση του φράγματος της Σολέας αναμένεται να προκηρυχθεί μέχρι το τέλος του 2025, ρίχνοντας παράλληλα μέρος της ευθύνης για την πολυετή καθυστέρηση στην άρνηση των κατοίκων της περιοχής να προχωρήσουν σε αναδασμό, προκάλεσε έντονη αντίδραση από τις αγροτικές οργανώσεις, με την Παναγροτική Ένωση Κύπρου να διαψεύσει την εν λόγω αναφορά.
Συγκεκριμένα, κατά την τοποθέτησή του, ο κ. Γρηγορίου, αναφερόμενος στο φράγμα της Σολέας, σημείωσε ότι παρόλη την καθυστέρησης στην προώθηση των έργων άρδευσης στην κοινότητα που προγραμματίστηκαν μαζί με την κατασκευή του φράγματος το οποίο ολοκληρώθηκε το 2013, «αφορούσαν την εκτροπή προς την Ευρύχου από σκυρόδεμα. Έχουν γίνει και άλλα έργα όπως τέσσερις δεξαμενές εξισορρόπησης και διάφοροι αγωγοί πρωτεύοντος και δευτερεύοντος δικτύου, ενώ έχει γίνει τεχνική αγωγή στα Τεμπριά, έχουν μπει δίκτυα άρδευσης μαζί με τους μετρητές και παραμένουν άλλες κοινότητες όπως Λινού, Φλάσου, Κοράκου και Ευρύχου».
Εξήγησε επίσης πως «ένας λόγος καθυστέρησης, τον οποίο παραδεχόμαστε, είναι πως με βάση τους διαθέσιμους πόρους που είχε το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, έμεινε πίσω το έργο μαζί με άλλα. Ένας επιπρόσθετος λόγος είναι ότι, ενώ προτάθηκε στην περιοχή της Σολέας να γίνει αναδασμός, δεν αποδέχθηκαν οι κάτοικοι και ως εκ τούτου σήμερα, για να περάσουν οι αγωγοί, πρέπει να πάμε στο Κτηματολόγιο, να καταθέσουμε δικαιώματα διέλευσης».
Ωστόσο, συνέχισε, «είμαστε σε διαδικασία να προκηρυχθεί το έργο για συμβούλιο μελετητή μέχρι το τέλος του χρόνου, με αντικείμενο να ετοιμάσει τα κατασκευαστικά σχέδια για τους αγωγούς, τα έγγραφα προκήρυξης και η πρόθεσή μας είναι να προχωρήσουμε τμηματικά, με στόχο, με βάση τον προγραμματισμό και τον σχεδιασμό του ΤΑΥ, να είμαστε σε θέση να ολοκληρωθεί το έργο το 2029. Ο σχεδιασμός και ο προγραμματισμός μαζί με τους διαθέσιμους πόρους και τις προτεραιότητες του ΤΑΥ αυτός είναι. Ωστόσο, αν το επιτρέπουν οι συνθήκες, θα τελειώσουμε πιο γρήγορα».
Απαντώντας, ο γενικός γραμματέας της Παναγροτικής Ένωσης Κύπρου, Χρήστος Παπαπέτρου, αναγνώρισε πως υπάρχει σχεδιασμός από πλευράς Κυβέρνησης, ωστόσο αυτός αφορά μόνο το ζήτημα της ύδρευσης. Τόνισε πως «δεν έχει σημασία ποιος φταίει και η κατάσταση δεν θα βελτιωθεί με το να ρίχνουμε ευθύνες σε εκείνους που έπρεπε να κάνουν κάτι και δεν έκαναν».
Με έντονο ύφος ο κ. Παπαπέτρου τόνισε πως «τα τελευταία χρόνια δεν μας έδωσαν το 100% των αναγκών μας. Ξέρει κανείς ποιες είναι οι ανάγκες μας; Ξέρουν, αλλά τι έκαναν; Τίποτα. Εμμέσως ότι έκαναν ήταν για να ανεξαρτητοποιήσουν την ύδρευση από τις βροχοπτώσεις και το νερό από τα φράγματα θα δίδεται στην άρδευση. Παρόλες τις αρνητικές προβλέψεις και για αυτή τη χρονιά, η κατάσταση στον αγροτικό τομέα είναι τραγική. Η στήριξη δεν θα σώσει την κατάσταση. Οι γεωργοί που έχουν μόνιμες καλλιέργειες και θα τις χάσουν;»
Ξεκαθάρισε πως «επιτέλους, πρέπει να γίνουν μονάδες αφαλάτωσης για γεωργικούς σκοπούς», ενώ την ίδια ώρα διερωτήθηκε «αν δεν βρέξει, τι θα γίνει; Ο βασικός συντελεστής για το κόστος παραγωγής νερού είναι η ενέργεια. Γιατί δεν τη διοχετεύουμε στις αφαλατώσεις; Μας περιπαίζει η Ευρώπη».
Σε ό,τι αφορά την περιοχή της Σολέας, ο κ. Παπαπέτρου επιβεβαίωσε ότι όταν έγινε το έργο, προμήνυε ότι θα γινόταν αναδασμός, όμως ξεκαθάρισε πως αυτό το κεφάλαιο έκλεισε το 2015 από την Κυβέρνηση. «Για να απορριφθεί ένας αναδασμός, πρέπει να γίνει γενική συνέλευση των ιδιοκτητών, κάτι που δεν έγινε ποτέ. Είναι προφάσεις εν αμαρτίαις, γιατί δεν βάζατε κονδύλια στον προϋπολογισμό; Επειδή το έργο δεν ήταν προτεραιότητα και ούτε είναι. Αν αυτή τη στιγμή εξαγγέλλονται επιδοτήσεις για βελτιωμένα συστήματα άρδευσης, η περιοχή της Σολέας δεν είναι μέσα».
Τόνισε πως δεν υπάρχει καμία δικαιολογία και απευθυνόμενος στο Υπουργείο Γεωργίας και το Τμήμα Υδάτων ανέφερε πως «είσαστε υπεύθυνοι για το ότι δεν έγινε το έργο στη Σολέα και ξέρετε ότι λέω τα πράγματα με το όνομά τους. Δεν έχω ξανακάνει κριτική για το έργο της Σολέας, αλλά έχετε ευθύνη».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Παναγροτικού, Κυριάκος Καϊλάς, επισημαίνοντας πως η κατάσταση στον αγροτικό τομέα είναι τραγική, σημείωσε πως «η αποζημίωση είναι το επόμενο στάδιο της καταστροφής. Δεν μπορώ να βλέπω να κλείνουν ρολόγια σε επαγγελματίες αγρότες, αλλά να ποτίζονται γρασίδια είτε στις πόλεις είτε στις κοινότητες. Είναι απαράδεκτο, δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κραυγή απόγνωσης από τέσσερις κοινότητες για το φράγμα Βυζακιάς-«Χάθηκαν φυτείες τριάντα χρόνων»
Τόνισε ακόμη πως συνολικά τέσσερις κυβερνήσεις δεν ενημέρωσαν για την τραγική κατάσταση που συνεχιζόταν χρόνο με τον χρόνο, προσθέτοντας πως «σχεδιάσαμε φράγματα χωρίς σχεδιασμό των αγωγών του νερού. Φανταστείτε πόσα εκατομμύρια θα δοθούν φέτος επειδή δεν ανάψαμε το καμπανάκι τόσα χρόνια. Αν δεν δούμε το πρόβλημα κατάματα και συνεχίσουμε να λέμε απλώς ότι έχουμε νερό για να περάσουμε, δεν θα αλλάξουν πολλά πράγματα. Ο πρωτογενής τομέας πεθαίνει».
Καυγάς Χατζηγιάννη και Γρηγορίου
Στη συνέχεια, ο κ. Γρηγορίου ανέφερε πως «νιώθω ότι πρέπει να υπερασπίζομαι τη δουλειά των συναδέλφων και να λέμε πως είμαστε ένα κράτος παράλυτο, ειδικών αναγκών και ότι δεν κάνουμε τη δουλειά μας, εμείς το παίρνουμε πάνω μας».
Σε παρέμβασή του, ο κ. Χατζηγιάννης ανέφερε στον κ. Γρηγορίου πως «του ασκείται κοινοβουλευτικός έλεγχος για τις ευθύνες της διοίκησης. Δεν μπορεί να έρχεται και να ανταπαντά στην κριτική που δέχεται από πλευράς των βουλευτών. Επί της ουσίας, οφείλετε να απαντήσετε γιατί μας αφήσατε χωρίς νερό», με τον κ. Γρηγορίου να σηκώνει το γάντι και να διαμηνύει ότι «έχουμε νερό». Ακολούθως, ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, ανταπάντησε πως «ναι, με 11% στα φράγματα. Σας είπα δώστε μου τους ρυθμούς μείωσης των αποθεμάτων και τους ρυθμούς αύξησης της παραγωγής και να δω αν ευσυνείδητα εσείς δεν συνδράμετε στο να μην μείνουμε χωρίς νερό. Δεν χρειάζεται να μου απαντάτε εμένα».
Απαντώντας με έντονο ύφος, ο κ. Γρηγορίου ανέφερε πως «έχω δικαίωμα να υπερασπίζομαι τη δουλειά των συναδέλφων που εργάζονται καθημερινά δεκάωρα και δωδεκάωρα, Σάββατα και Κυριακές, για να μην μείνουμε χωρίς νερό. Νιώθω την ανάγκη να υπερασπιστώ αυτούς τους συναδέλφους που μένουν πίσω από τις οικογένειές τους για να κάνουν αυτή τη δουλειά. Και δεν μείναμε χωρίς νερό».
Ο κ. Χατζηγιάννης παρενέβη ξανά, απευθυνόμενος στον Διευθυντή του Υπουργείου Γεωργίας, και σημείωσε πως «εξακολουθείτε να μας παραπληροφορείτε. Αφήσατε τη χώρα χωρίς νερό και με 11% αποθέματα και έρχεστε τώρα να κάνετε αναφορά σε προσωπικά συναισθήματα. Δεν αμφιβάλλω για κανέναν προσωπικά, εδώ είναι σύστημα που κρίνω και επικρίνω. Να μην επαναλαμβάνουμε πράγματα και φαινόμενα που συνέβησαν στο παρελθόν, είτε αφορά φωτιές είτε αφορά ενέργεια. Εμπιστοσύνη δεν σας εκχωρούμε σε καμία περίπτωση. Τα είδαμε, τα βιώνουμε και υποφέρουμε».
Ο κ. Γρηγορίου επανήλθε λέγοντας πως «για σκοπούς ύδρευσης, η προσπάθεια του κράτους είναι να διασφαλίσει ότι δεν θα γίνονται περικοπές και καταφέραμε να έχουμε απρόσκοπτη διάθεση νερού. Όμως, για σκοπούς άρδευσης, δεν είναι δυνατό να διαθέτουμε νερό από την αφαλάτωση με κόστος γύρω στο 1,5 ευρώ. Πέστε μου αν είσαστε σε θέση να μας πείτε ποιος καλλιεργητής μπορεί να αγοράζει νερό με τέτοιο κόστος από την αφαλάτωση, για να μπορεί να παράγει και να είναι βιώσιμος και ανταγωνιστικός».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Διακοπή νερού στην Τερσεφάνου μέχρι το απόγευμα λόγω έργων
