Άλλες τρεις μονάδες αφαλάτωσης, σε ισάριθμες διαφορετικές περιοχές της Κύπρου, αναμένει να θέσει σε λειτουργία το Υπουργείο Γεωργίας πριν από το καλοκαίρι του 2026, στο πλαίσιο της προσπάθειας για οριστική επίλυση του προβλήματος της ύδρευσης. Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου, Ανδρέας Γρηγορίου, εξέφρασε την πεποίθηση ότι η επαρχία Πάφου, η οποία τα τελευταία χρόνια αντιμετώπισε σωρεία προβλημάτων, δεν θα παρουσιάσει εκ νέου δυσκολίες υδροδότησης μέχρι την επόμενη χρονιά.
Το διαχρονικό ζήτημα του υδατικού προβλήματος τέθηκε για ακόμη μία φορά ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας, με τους βουλευτές να ζητούν σαφείς απαντήσεις τόσο για την πορεία υλοποίησης των 28 δράσεων της Κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, όσο και για τους μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς που γίνονται με στόχο τη μόνιμη επίλυση του προβλήματος.
Λαμβάνοντας τον λόγο, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας, Ανδρέας Γρηγορίου, ανέφερε πως «το Υπουργείο και το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, λαμβάνοντας υπόψη ότι διανύουμε την τρίτη συνεχόμενη χρονιά ανομβρίας και πλησιάζουμε προς μία ακόμη δύσκολη χρονιά το 2026, έχουμε προχωρήσει στην υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος δράσης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Έχουν ήδη ληφθεί δύο συγκεκριμένες αποφάσεις, η μία στα τέλη του 2024 και η άλλη τον Μάρτιο του 2025».
Όπως εξήγησε, «στο πλαίσιο αυτών των αποφάσεων προωθείται η εγκατάσταση νέων μονάδων αφαλάτωσης μέχρι το 2026, με στόχο την κάλυψη των αυξημένων αναγκών ύδρευσης. Ήδη ξεκίνησε η λειτουργία της μονάδας στην Κισσόνεργα, η οποία μας παρείχε περίπου δύο χιλιάδες κυβικά μέτρα νερού τις προηγούμενες εβδομάδες και μέχρι το τέλος του χρόνου αναμένεται να αποδίδει 12 χιλιάδες κυβικά μέτρα ημερησίως. Στην περιοχή της Μονής εγκαταστάθηκαν οι μονάδες που παραχωρήθηκαν από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι οποίες από το περασμένο καλοκαίρι παρέχουν 15 χιλιάδες κυβικά μέτρα νερού ημερησίως. Στον ποταμό Γαρύλλη και στο λιμάνι της Λεμεσού, οι δύο νέες μονάδες αφαλάτωσης έχουν ήδη κατοχυρωθεί, τα έργα βρίσκονται σε εξέλιξη και εκτιμούμε ότι θα είμαστε σε θέση να αντλούμε ποσότητες νερού πριν από το τέλος του χρόνου ή, το αργότερο, τον πρώτο μήνα του 2026».
Παράλληλα, όπως επισήμανε ο κ. Γρηγορίου, «έχουμε ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία για την εγκατάσταση και άλλων μονάδων αφαλάτωσης, ώστε να τεθούν σε λειτουργία πριν από το καλοκαίρι του 2026. Έχουμε προκηρύξει την κατασκευή μίας πέμπτης μονάδας με δυναμικότητα 10 χιλιάδων κυβικών μέτρων ημερησίως για την περιοχή της Επισκοπής και προχωρούμε, σε συνεργασία με την ΑΗΚ, στη δημιουργία επιπλέον μονάδας ίδιου δυναμικού στον Βασιλικό. Παράλληλα, εντοπίσαμε κατάλληλη περιοχή στην ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου, όπου θα ανεγερθεί νέα μονάδα με ισοδύναμη δυναμικότητα. Στόχος μας είναι όλες αυτές οι υποδομές να έχουν ολοκληρωθεί και να λειτουργούν πριν από το καλοκαίρι του 2026, ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την ανομβρία και τη λειψυδρία που ταλανίζουν τη χώρα μας, περιορίζοντας στο ελάχιστο τις επιπτώσεις και αποφεύγοντας τις περικοπές στην υδροδότηση».
Επιπρόσθετα, υπογράμμισε πως «ο μόνος τρόπος για τη μόνιμη αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας, τουλάχιστον για σκοπούς ύδρευσης, είναι οι αφαλατώσεις, είτε αυτό μας αρέσει είτε όχι». Παράλληλα, σημείωσε ότι «διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις έχουν συμβάλει στην κατασκευή και λειτουργία πέντε μεγάλων μονάδων, οι οποίες συνολικά παράγουν 235 χιλιάδες κυβικά μέτρα νερού ημερησίως. Παρότι γνωρίζουμε ότι οι μονάδες αφαλάτωσης έχουν υψηλό ενεργειακό κόστος, καθώς η παραγωγή ενέργειας στη χώρα μας βασίζεται ακόμη σε συμβατικά καύσιμα, συνεχίζουμε με πλήρη επίγνωση τόσο του οικονομικού όσο και του περιβαλλοντικού κόστους που συνεπάγεται η λειτουργία τους».
Παραδέχθηκε, ωστόσο, ότι «είμαστε σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένοι από την ηλεκτρική ενέργεια για την παραγωγή νερού μέσω των μονάδων αφαλάτωσης. Παρά ταύτα, εργαζόμαστε ώστε στις επόμενες προκηρύξεις να συμπεριληφθεί ρητή πρόνοια για τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στη διαδικασία αφαλάτωσης, ώστε να μειωθεί τόσο το περιβαλλοντικό αποτύπωμα όσο και το κόστος παραγωγής ανά κυβικό μέτρο νερού».
Αναφερόμενος στα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας λόγω της έλλειψης νερού για άρδευση, εξαιτίας της παρατεταμένης ανομβρίας, ο κ. Γρηγορίου διευκρίνισε ότι «σήμερα η πληρότητα των φραγμάτων βρίσκεται μόλις στο 11%, σε σύγκριση με το 27% που ήταν το 2024, δηλαδή διαθέτουμε περίπου 33 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού έναντι 78 εκατομμυρίων πέρσι. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, τα αποθέματα δεν επαρκούν για να παραχωρηθεί νερό για άρδευση στους γεωργούς, οι οποίοι έχουν ήδη ενημερωθεί να μην προχωρούν σε νέες φυτείες, εάν δεν έχουν εξασφαλισμένες ποσότητες νερού. Ανάλογα με τις εξελίξεις και τη βροχόπτωση, θα αναθεωρηθεί η πολιτική και θα διατεθούν αναλογικά οι ποσότητες. Για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών χρησιμοποιούμε ήδη το 90% του ανακυκλωμένου νερού που προέρχεται από τα συστήματα αποχέτευσης. Το 2023, το ένα πέμπτο του νερού που χρησιμοποιήθηκε για άρδευση ήταν ανακυκλωμένο, ενώ το 2024 το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 30%».
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την οικονομική στήριξη των γεωργών, οι οποίοι υφίστανται απώλεια εισοδήματος λόγω αδυναμίας δημιουργίας νέων φυτειών, ο κ. Γρηγορίου σημείωσε πως το Υπουργείο «ετοιμάζει συγκεκριμένα μέτρα στήριξης και εργάζεται παράλληλα πάνω σε νέες τεχνολογίες αφαλάτωσης και αξιοποίησης των ΑΠΕ, με στόχο τη μείωση του κόστους ανά κυβικό μέτρο νερού». Ξεκαθάρισε, ωστόσο, ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν άμεσες ανακοινώσεις, καθώς «τέτοιες δράσεις δεν μπορούν να υλοποιηθούν από τη μία μέρα στην άλλη».
Σε ό,τι αφορά τα προβλήματα που προέκυψαν στην επαρχία Πάφου, μετά την καταστροφή της Μονάδας Αφαλάτωσης και το πρόβλημα στο φράγμα του Μαυροκόλυμπου, ο κ. Γρηγορίου ανέφερε ότι «το φράγμα έχει αποκατασταθεί από τις 15 Σεπτεμβρίου και είναι έτοιμο να δεχθεί νερό, ενώ η μονάδα αφαλάτωσης στα Κούκλια αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία στις αρχές του 2026, παρέχοντας επιπλέον 5 χιλιάδες κυβικά μέτρα νερού ημερησίως». Όπως τόνισε, «με βάση τους χειρισμούς που έχουν γίνει, η επαρχία Πάφου δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει πρόβλημα ύδρευσης κατά τη διάρκεια του 2026».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
