Η ψυχική υγεία είναι θεμελιώδες δικαίωμα κάθε ανθρώπου, αναφέρουν, με ανακοινώσεις τους με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, φορείς στον τομέα της υγείας.
Κυπριακή Εταιρεία Ψυχιατρικής: Ανάγκη για ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας υπενθυμίζει την ανάγκη για ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτικές και επιστημονικά τεκμηριωμένες υπηρεσίες ψυχικής υγείας, ειδικά σε περιόδους κρίσης και καταστροφών, αναφέρει, σε ανακοίνωση της, η Κυπριακή Εταιρεία Ψυχιατρικής.
«Σε τέτοιες στιγμές, φυσικές καταστροφές, πολεμικές συγκρούσεις, επιδημίες ή μαζικά δυστυχήματα, μεγάλα τμήματα του πληθυσμού βιώνουν έντονη ψυχολογική δυσφορία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, έως και το 30% αυτών των ανθρώπων αναπτύσσουν σοβαρές ψυχικές διαταραχές όπως μετατραυματικό στρες, κατάθλιψη ή διαταραχές άγχους», σημειώνει.
Η Κυπριακή Εταιρεία Ψυχιατρικής, σε συμφωνία με την Παγκόσμια Ψυχιατρική Εταιρεία (WPA), την Ευρωπαϊκή Ψυχιατρική Εταιρεία (EPA), τονίζει ότι σε περιόδους κρίσης οι παρεμβάσεις πρέπει να βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα και σε εξειδικευμένες ομάδες επαγγελματιών ψυχικής υγείας.
«Τα τελευταία χρόνια, η χώρα μας έχει βρεθεί αντιμέτωπη με πυρκαγιές, δυστυχήματα και πανδημίες, καταστάσεις, που άφησαν βαθύ ψυχολογικό αποτύπωμα στον πληθυσμό. Είναι επομένως κρίσιμο να αναπτυχθούν δομές έγκαιρης ψυχολογικής υποστήριξης, με κατάλληλη εκπαίδευση των επαγγελματιών και συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων», προσθέτει.
Παράλληλα, η Εταιρεία επισημαίνει την ανάγκη καταπολέμησης του στίγματος που συνοδεύει την ψυχική ασθένεια και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ανθρώπων με ψυχικές διαταραχές.
ΟΣΑΚ: Δικαίωμα σε ουσιαστική πρόσβαση και στήριξη
Η Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ), σε ανακοίνωσή της, υπενθυμίζει ότι η ψυχική υγεία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της συνολικής υγείας και βασικό ανθρώπινο δικαίωμα, που απαιτεί συνεχή φροντίδα, πρόληψη και στήριξη, όπως κάθε άλλη πτυχή της υγείας.
Σημειώνει ότι το φετινό μήνυμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, «Πρόσβαση σε Υπηρεσίες – Ψυχική Υγεία σε Καταστροφές και Έκτακτες Ανάγκες», υπογραμμίζει την ανάγκη κάθε κοινωνίας να διαθέτει ανθεκτικές και προσβάσιμες δομές φροντίδας, ικανές να ανταποκρίνονται όχι μόνο στις καθημερινές ανάγκες των πολιτών αλλά και σε περιόδους κρίσεων ή εκτάκτων συνθηκών.
«Στην Κύπρο, η ψυχική υγεία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Περιορισμένο αριθμό επαγγελματιών, ελλείψεις σε δομές στήριξης, αυξανόμενες ανάγκες στους νέους και στις ευάλωτες ομάδες, αλλά και επίμονο κοινωνικό στίγμα. Η πρόσφατα θεσπισμένη Εθνική Στρατηγική Ψυχικής Υγείας 2025–2028 αποτελεί σημαντικό βήμα προς τα εμπρός, καθώς θέτει συγκεκριμένους στόχους για την πρόληψη, την έγκαιρη παρέμβαση και τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών», προσθέτει.
Αναφέρει, παράλληλα, ότι είναι αναγκαίο η εφαρμογή της να στηριχθεί με επαρκείς πόρους, στελέχωση και σαφές χρονοδιάγραμμα, ώστε να μην παραμείνει σε επίπεδο σχεδιασμού.
«Η δημιουργία δικτύου δομών ψυχικής υγείας, η ενίσχυση των υπηρεσιών για παιδιά και εφήβους και η φροντίδα κοντά στον πολίτη, μέσα από την ανάπτυξη δικτύων στήριξης στην κοινότητα, αποτελούν προϋποθέσεις για μια φροντίδα ψυχικής υγείας που θα είναι ουσιαστική, προσβάσιμη και με σεβασμό προς κάθε άνθρωπο», σημειώνει.
Η ΟΣΑΚ τονίζει την ανάγκη ουσιαστικής ενίσχυσης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε όλα τα επίπεδα του συστήματος, ώστε κάθε πολίτης να μπορεί να λάβει έγκαιρη και ανθρώπινη στήριξη, ενώ αναφέρει, παράλληλα, ότι απαιτείται επαρκής στελέχωση και συνεχής εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας, ώστε να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται έγκαιρα τα περιστατικά ψυχικών διαταραχών.
Κλάδος Νοσηλευτικού Προσωπικού Ψυχικής Υγείας της ΠΑΣΥΔΥ: Ανάγκη ύπαρξης προσβάσιμων Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας
Ο Κλάδος Νοσηλευτικού Προσωπικού Ψυχικής Υγείας της ΠΑΣΥΔΥ, στη δική του ανακοίνωση, τονίζει την ανάγκη ύπαρξης ισχυρών, επαρκώς στελεχωμένων και προσβάσιμων Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, ικανών να ανταποκριθούν αποτελεσματικά σε περιόδους κρίσεων και κοινωνικών αναταράξεων.
Σημειώνει ότι σήμερα, παραμένουν κενές 22 θέσεις νοσηλευτών ψυχικής υγείας, που προέκυψαν λόγω κανονικών και πρόωρων αφυπηρετήσεων, ενώ παράλληλα, για την κάλυψη των υφιστάμενων αυξημένων αναγκών, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε ποσοστά υπερπληρότητας άνω του 140%, απαιτείται η πρόσθετη πρόσληψη πέραν των 30 νοσηλευτών ψυχικής υγείας.
«Παρά το γεγονός ότι στις 14 Μαρτίου 2025 ο ΟΚΥπΥ δημοσίευσε κατάλογο με 6 υποψήφιους νοσηλευτές ψυχικής υγείας, μέχρι σήμερα δεν έχει προχωρήσει στην πρόσληψη κανενός, αφήνοντας τα τμήματα να λειτουργούν στα όρια των δυνατοτήτων τους. Η κατάσταση αυτή οδηγεί το νοσηλευτικό προσωπικό σε επαγγελματική εξουθένωση, με αυξημένα επίπεδα πίεσης, κόπωσης και ψυχολογικής επιβάρυνσης. Η υπερφόρτωση εργασίας και η έλλειψη επαρκούς προσωπικού υπονομεύουν όχι μόνο την υγεία και ευημερία των νοσηλευτών, αλλά και την ποιότητα της φροντίδας που προσφέρεται στους ασθενείς», προσθέτει.
Ο Κλάδος Νοσηλευτικού Προσωπικού Ψυχικής Υγείας της ΠΑΣΥΔΥ τονίζει ότι η ενίσχυση με ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί προϋπόθεση για παροχή ασφαλούς και ποιοτικής φροντίδας, και καλεί τον ΟΚΥπΥ να προχωρήσει άμεσα στις αναγκαίες προσλήψεις και επαναλαμβάνει την πάγια θέση του για τη νομοθετική κατοχύρωση του θεραπευτικού συνεχούς, ώστε να διασφαλίζεται η συνέχιση παροχής φροντίδας, μετά και την έξοδο των ασθενών από τα νοσηλευτικά ιδρύματα.
Πηγή: ΚΥΠΕ