Σοβαρότατα προβλήματα προκαλούνται από το πεπαλαιωμένο πληροφοριακό σύστημα του Τμήματος Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ), το οποίο δεν έχει ανανεωθεί ούτε μία φορά τα τελευταία τουλάχιστον 30 χρόνια. Αποτέλεσμα αυτής της αδράνειας είναι η εξεύρεση ραντεβού για εξέταση μαθητευόμενων οδηγών με στόχο την έκδοση άδειας οδήγησης να αγγίζει ακόμη και τους τέσσερις μήνες σε ορισμένες επαρχίες.
Την ίδια ώρα, για να μπορέσει ένας μαθητευόμενος οδηγός να κλείσει ραντεβού, χρειάζεται να περιμένει πέραν του ενάμιση μήνα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που παρουσίασε το ΤΟΜ ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Μεταφορών. Η κατάσταση στη Λεμεσό είναι η χειρότερη, καθώς απαιτούνται 128 ημέρες για να κλειστεί ένα ραντεβού για εξέταση άδειας οδήγησης. Σε όλα αυτά προστίθενται και η σοβαρή έλλειψη εξεταστών και τεχνικών στο Τμήμα, γεγονός που εντείνει τα προβλήματα, ειδικά στην επαρχία Πάφου.
Λαμβάνοντας τον λόγο ενώπιον της Επιτροπής, ο λειτουργός Οδικών Μεταφορών του ΤΟΜ, Γιώργος Λουκά, ανέφερε πως «το σύστημα του Τμήματος λειτούργησε το 1996, ενώ οι διαδικτυακές υπηρεσίες ξεκίνησαν το 2004. Το 2022 ξεκινήσαμε την υλοποίηση του νέου πληροφοριακού συστήματος και ευελπιστούμε ότι του χρόνου θα το παραλάβουμε. Εκτός από τις άδειες οδήγησης, το σύστημα χρησιμοποιείται παράλληλα και για τις εγγραφές, τα ΜΟΤ, καθώς και από εξωτερικούς συνεργάτες, όπως εταιρείες διανομής εξαρτημάτων που συνδέονται για να αντλήσουν πληροφορίες για τα οχήματα. Είναι επίσης συνδεδεμένα και τα ΚΕΠ, με αποτέλεσμα το φόρτο εργασίας να είναι τεράστιος για ένα σύστημα τριάντα χρόνων, το οποίο δυστυχώς δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί».
Σε ό,τι αφορά το προσωπικό, ο κ. Λουκά σημείωσε πως «από το 2020 έχουν αφυπηρετήσει ή παραιτηθεί εννέα τεχνικοί, ενώ άλλοι πέντε έχουν προαχθεί σε ανώτερους λειτουργούς, αφήνοντας κενές τις θέσεις των απλών τεχνικών. Αντιμετωπίζουμε σοβαρά προβλήματα, αφού οι νέοι που προσλαμβάνονται είναι κυρίως μηχανολόγοι με μεταπτυχιακό και εντάσσονται στην κλίμακα Α5. Ως αποτέλεσμα, κανένας δεν παραμένει στο Τμήμα· έρχονται, εκπαιδεύονται για μικρό χρονικό διάστημα και αμέσως αποχωρούν. Μέχρι πριν από μία εβδομάδα είχαμε τέσσερις κενές θέσεις και μέχρι το τέλος του μήνα θα γίνουν πέντε, αφού αποχωρεί ακόμη μία συνάδελφος».
Παράλληλα, παρουσιάζοντας στοιχεία για τα ραντεβού εξέτασης, υπογράμμισε πως υπήρξε ραγδαία αύξηση σε πολλές επαρχίες. Συγκεκριμένα, «το 2017 στη Λεμεσό είχαμε 10,088 κρατήσεις για ραντεβού και φτάσαμε το 2024 στις 16,356. Στην Πάφο από 4,773 το 2017, φτάσαμε στις 9,165, ενώ στη Λευκωσία από περίπου 12 χιλιάδες το 2017, σήμερα ανέρχονται σε 15,200».
Σχετικά με τον χρόνο αναμονής για εξέταση οδηγών, ανέφερε ότι «στη Λευκωσία το 2024 χρειαζόταν μέσος όρος 84 ημερών, έναντι 91,2 το 2017. Στη Λεμεσό όμως οι μέρες εκτοξεύτηκαν στις 128, ενώ το 2017 ήταν μόλις 72. Στην Πάφο το 2024 η αναμονή ήταν 77 μέρες σε σχέση με 57 το 2017, ενώ στη Λάρνακα μειώθηκε από 101 σε 88 και στην Αμμόχωστο από 116 σε 83».
Όπως διευκρίνισε, «στη Λευκωσία είχαμε αύξηση 21,6% στις εξετάσεις και μείωση 6,9 ημερών. Στη Λεμεσό η αύξηση έφτασε το 62,1% με άνοδο 56 ημερών στον χρόνο αναμονής, στην Πάφο αύξηση 25% με 20 μέρες περισσότερης καθυστέρησης, στη Λάρνακα αύξηση 6,8% με μείωση 23 ημερών και στην Αμμόχωστο αύξηση περίπου 50% με μείωση 32 ημερών».
160 μέρες αναμονή για επανεξέταση
Ο κ. Λουκά επισήμανε ότι για να εξυπηρετηθούν τα ραντεβού, απαιτείται κάθε μήνα άνοιγμα υπερωριών από εξεταστές, ώστε να υπάρχει δυνατότητα αλλαγής και ευελιξίας. Εξήγησε επίσης ότι «χαμηλώσαμε το όριο ηλικίας της μαθητικής άδειας στα 17,5 έτη και μόλις κάποιος κλείσει τα 18, μπορεί σε έξι μήνες να βγάλει κανονική άδεια».
Ωστόσο, το μεγαλύτερο πρόβλημα παρατηρείται στις επανεξετάσεις. «Κάποιος που απέτυχε και χρειάζεται νέο ραντεβού, αν δεν εντοπίσει περίοδο με διαθέσιμες υπερωρίες, θα πρέπει να περιμένει μέχρι και 160 μέρες», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σχετικά με τις αλλαγές ραντεβού την ίδια ημέρα, σημείωσε ότι «μέχρι πρόσφατα μπορούσαν να τις κάνουν οι επαρχιακοί υπεύθυνοι, αλλά αφαιρέσαμε αυτή τη δυνατότητα. Διαπιστώσαμε ότι την ίδια μέρα δεν μπορούσαν να γίνουν αλλαγές, αφού δεν γνωρίζαμε τους λόγους και δεν θέλαμε να εμπλακούμε».
Απαντώντας σε ερώτηση για το αν μπορούν να εκπαιδευτούν ιδιώτες εξεταστές ώστε να λυθεί το πρόβλημα, ο κ. Λουκά είπε: «Πέρσι εκπαιδεύσαμε συναδέλφους από άλλα τμήματα σε συνεργασία με το ΚΕΠΑ, όμως λάβαμε επιστολή που μας απαγορεύει να πληρώνουμε υπερωρίες σε άτομα που δεν είναι στο Τμήμα. Επιπλέον, υπάρχει απόφαση του Υπουργικού που απαγορεύει στους ωρομίσθιους να εκτελούν καθήκοντα δημοσίων υπαλλήλων εκτός ωραρίου. Ζητήσαμε επίσης από τον Μάιο του 2025 την πρόσληψη 20 τεχνικών για εποπτεία της αγοράς και έχει ήδη αποσταλεί σχετική επιστολή».
Αντιδράσεις από τις σχολές οδηγών
Εκ μέρους του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Σχολών Οδηγών Κύπρου, ο Μάριος Δρουσιώτης υπογράμμισε ότι «από τη στιγμή που δεν υπάρχει επαρκές προσωπικό στο ΤΟΜ, όλα πάνε πίσω. Αν έφευγε η λέξη “τεχνικός” από τις απαιτήσεις, θα υπήρχε ενδιαφέρον. Κανένας τελειωμένος μηχανολόγος δεν θα δεχθεί να εργάζεται με μισθό 1.200 ευρώ».
Κατηγόρησε το ΤΟΜ ότι δεν παρουσίασε ουσιαστικές λύσεις και προειδοποίησε πως «η κατάσταση θα γίνει πολύ χειρότερη».
Από πλευράς του, ο πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Επαγγελματιών Σχολών Οδηγών, Σάββας Ευθυμίου, επισήμανε ότι «ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται για τις ελλείψεις του ΤΟΜ, αλλά για το γεγονός ότι ταλαιπωρείται».
Ανέφερε ότι στην Πάφο η Τροχαία του μετέφερε σοβαρό πρόβλημα με αλλοδαπούς οδηγούς, οι οποίοι δεν βρίσκουν διαθέσιμο ραντεβού και τελικά οδηγούν παράνομα τα αυτοκίνητά τους στις δουλειές τους. «Όταν τους σταματήσει η Αστυνομία, τα οχήματα κατάσχονται, οι ίδιοι συλλαμβάνονται, κατηγορούνται και οδηγούνται στο Δικαστήριο. Εκεί τους ξεκαθαρίζεται ότι αν δεν εξασφαλίσουν άδεια, το όχημα θα εκποιηθεί», τόνισε.
Με χαρακτηριστική φράση ότι «οι σχολές οδηγών θα σκοτωθούμε μεταξύ μας», υπογράμμισε ότι «έχω μαθητές που περίμεναν τέσσερις με πέντε μήνες για να πάρουν ημερομηνία, ενώ άλλοι καταφέρνουν να κλείσουν νωρίτερα. Το πρόβλημα δημιουργεί ανταγωνισμό ακόμη και μεταξύ μας· όταν το σύστημα κολλάει, ξενυχτάμε μπροστά στον υπολογιστή για να βρούμε ραντεβού. Τα προβλήματα είναι σοβαρότατα και χρειαζόμαστε άμεσες λύσεις».
Από την πλευρά της, η εκπαιδεύτρια οδηγών Νίτσα Σόλιμαν κατηγόρησε το ΤΟΜ ότι για χρόνια επικαλείται την ίδια δικαιολογία περί έλλειψης κονδυλίων από το Υπουργείο Οικονομικών για προσλήψεις. Την ίδια στιγμή, επισήμανε ότι «σε όλες τις επαρχίες, λόγω του προγράμματος του ΤΟΜ, για να κλείσεις ραντεβού με απλή αίτηση, οι πρώτες διαθέσιμες ημερομηνίες είναι τον Ιούλιο του 2026 και μετά».
Τόνισε επίσης ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι μαθητικές άδειες: «Βγαίνουν μαζικά, με αποτέλεσμα έξω από πανεπιστήμια και κολέγια να κυκλοφορούν δεκάδες νεαροί με μαθητική άδεια. Καμία ασφαλιστική εταιρεία δεν τους ασφαλίζει μόνο με τη μαθητική, άρα αντιλαμβάνεστε το χάος που επικρατεί στους δρόμους».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
