Τραμπ: Μπορούμε να κάνουμε συμφωνία για τα F-35, αλλά ο Ερντογάν πρέπει πρώτα να κάνει κάτι για εμάς

Χωρίς σταθερές δεσμεύσεις για την άρση των αμερικανικών κυρώσεων προς την Τουρκία ή για την πώληση προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών F-35 ολοκληρώθηκε η συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ με τον Τούρκο ομόλογό του στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου το βράδυ της Πέμπτης, αν και ο Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε αισιοδοξία για τα δύο αυτά θέματα.  

«Μπορούμε εύκολα να κάνουμε συμφωνία για τα F-35, αλλά ο Ερντογάν θα πρέπει να κάνει κάτι για μας πρώτα», είπε ο Τραμπ αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο χωρίς ωστόσο να ξεκαθαρίζει τι θέλουν οι ΗΠΑ από την Τουρκία για να κλείσει η συμφωνία για τα F-35.

Η Τουρκία αντιμετωπίζει εμπόδια εδώ και χρόνια στην αγορά F-35 από τις ΗΠΑ. Το 2019, αποβλήθηκε από το πρόγραμμα παραγωγής εξαρτημάτων για το μαχητικό, μετά την αγορά αμυντικών συστημάτων από τη Ρωσία.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κάλεσε την Τουρκία να σταματήσει τις αγορές πετρελαίου από τη Ρωσία, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας να κοπεί η χρηματοδότηση ενέργειας προς τη Μόσχα, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται με αμείωτη ένταση.

Κατά τη διάρκεια μιας σύντομης συνέντευξης μαζί με τον Ερντογάν στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα ήθελε η Τουρκία να σταματήσει «να αγοράζει πετρέλαιο από τη Ρωσία όσο η Ρωσία συνεχίζει την αιματοχυσία της εναντίον της Ουκρανίας».

«Το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει είναι να μην αγοράζει πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία», είπε ο Τραμπ. «Αν το έκανε αυτό, θα ήταν το καλύτερο».

Ο Τραμπ πρόσθεσε ότι πιστεύει ότι ο Ερντογάν χαίρει σεβασμού τόσο από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντόμιρ Ζελένσκι όσο και από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσε «να έχει μεγάλη επιρροή» στον πόλεμο «αν το θέλει».

Ο Ερντογάν για 2,5 ώρες στον Λευκό Οίκο

Επιστροφή στο 2019 για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις σήμανε η άφιξη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο για την πολυαναμενόμενη συνάντησή του με τον Ντόναλντ Τραμπ.

Οι δύο πρόεδροι, που είχαν συναντηθεί για τελευταία φορά τον Νοέμβριο εκείνης της χρονιάς, αυτή τη φορά είχαν πολλά περισσότερα να πουν, τόσο για τον κόσμο που από τότε έχει να διαχειριστεί δύο μείζονες πολέμους στη γειτονιά της Τουρκίας (Ουκρανία και Μέση Ανατολή), αλλά και για τις σχέσεις των χωρών τους που πέρασαν μια περίοδο απομάκρυνσης κατά την προεδρία του Τζο Μπάιντεν.

O Τούρκος ηγέτης έφτασε στην Ουάσινγκτον με μια «βαριά» λίστα αγορών, αιτημάτων και προτάσεων. Συναντήθηκε κατ’ιδίαν με ένα Αμερικανό πρόεδρο που πάντα έχει ανοιχτά τα αυτιά όταν η κουβέντα πηγαίνει στις business, πρόθυμο μάλιστα να βάλει στην άκρη «τυπικότητες», όπως ίσως τις διαφωνίες του Κογκρέσου και τη νομοθεσία.

Έφυγε από τον Λευκό Οίκο έπειτα από 2,5 ώρες χωρίς να απαντήσει σε ερωτήματα δημοσιογράφων. Οι πρώτες αναφορές του Τραμπ αργότερα ήταν μάλλον ασαφείς:  «Η συνάντηση "έκλεισε" πολλά. Είναι πράγματα που ήθελε και πράγματα που θέλαμε, θα κάνουμε σύντομα ανακοινώσεις και εμείς και αυτός».

Δείτε τις ερωτήσεις των δημοσιογράφων στους δύο ηγέτες:

Το πολύ καλό κλίμα φρόντισε να το δείξει από την πρώτη κιόλας στιγμή ο Τραμπ, σε αυτές τις επί παντός επιστητού δηλώσεις που κάνει όταν έχει δίπλα του ξένους ηγέτες.

Κάπως ασυνήθιστα για τον ίδιο το έδειξε και με την καρφίτσα που φορούσε στο πέτο, δίπλα στην αμερικανική σημαία: ένα μαχητικό που διακαώς επιθυμεί να πάρει η Τουρκία.

Η συνάντηση και το γεύμα κράτησαν πάνω από δύο ώρες (παρά τη μικρή καθυστέρηση στην άφιξη του Τούρκου προέδρου), λεπτομέρεια που έχει τη βαρύτητά της.

Θα συζητήσουμε για τα F-35 και τους Patriot και για όσα ζητά εδώ και καιρό η Τουρκία, είπε από την αρχή κιόλας ο Τραμπ που υποσχέθηκε και ταχεία άρση των κυρώσεων σε βάρος της Άγκυρας αν όλα πάνε καλά.

Το σύντομο σχόλιο του Ερντογάν, που μίλησε ελάχιστα σε σχέση με τον Τραμπ, επισήμανε ότι «είμαστε έτοιμοι να πάμε τις τουρκοαμερικανικές σχέσεις σε άλλο επίπεδο», κάνοντας αναφορά στα F-35, τα F-16 αλλά και το ζήτημα της Halk Bank που «καίει» την Άγκυρα.

Ο Τραμπ παρέκαμψε μάλλον γρήγορα και τη Γάζα, ένα σημείο όπου Τουρκία και ΗΠΑ είναι ίσως σε κάποια απόσταση με δεδομένη και τη σκληρή γλώσσα του Ερντογάν κατά του Μπένιαμιν Νετανιάχου.

«Δεν ξέρω που βρίσκεται ο Ερντογάν και η Τουρκία αναφορικά με το ζήτημα της Γάζας και πιθανότατα δεν θα χρειαστώ την μεσολάβηση Ερντογάν για την επιστροφή των ομήρων στο Ισραήλ», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος και επανάλαβε ότι επιθυμεί να τερματιστεί άμεσα ο πόλεμος και επιστρέψουν άμεσα πίσω όλοι οι Ισραηλινοί όμηροι.

Ένα γρήγορο σχόλιο επιφύλαξε ο Τραμπ και για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου από την Τουρκία, άλλο ένα σημείο τριβής: «Το καλύτερο που έχει να κάνει ο Ερντογάν είναι να μην αγοράζει πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία».

Σε ένα άλλο ζήτημα με ελληνικό ενδιαφέρον, ο Τραμπ αναφέρθηκε στη συνάντησή του με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίου στον Λευκό Οίκο.

«Θα κάνουμε ότι μας αναλογεί» είχε δηλώσει ο Τούρκος πρόεδρος αναφερόμενος στο θέμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, τονίζοντας ότι θα συζητήσει το θέμα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. «Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία ήταν εδώ και θα ήθελαν πραγματικά να έχουν κάποια βοήθεια, χρειάζονται βοήθεια και είπα ότι θα το αναφέρω», ήταν το σχόλιο του Αμερικανού προέδρου.

Μετά τη συνάντηση ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ, έσπευσε να πει ότι ήταν ιστορική, χαρακτηρισμό που μάλλον θα υιοθετούσαν και οι δύο πλευρές, αν και μένει να φανεί σε ένα βάθος μερικών μηνών πόσα ακριβώς έδωσε και πήρε κάθε πλευρά.

Όπως και αν έχουν τα πράγματα, πριν φύγει από την Ουάσινγκτον το ζεύγος Ερντογάν φωτογραφήθηκε με το προσωπικό του Blair House, το οποίο φιλοξενεί τους ξένους ηγέτες που επισκέπτονται τον Λευκό Οίκο.

Πηγή: Πρώτο Θέμα 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: BINTEO: Υποδέχθηκε τον Ερντογάν στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ-«Πιστεύω θα καταφέρει να αγοράσει F-16 και F-35»