Άρχισε η καταβολή του εφάπαξ ποσού, που θα παραχωρηθεί από την Κυβέρνηση προς τους πυρόπληκτους, ως ένα πρώτο μέτρο στήριξης, μέχρι στην καταβολή του ποσού για επιδιόρθωση των σπιτιών, στη βάση της εκτίμησης που θα έχουν από το ΕΤΕΚ. Οι διαδικασίες για τις εκτιμήσεις αναμένεται να ξεκινήσουν εντός των επόμενων ημερών, ενώ το Σεπτέμβριο θα ξεκινήσει και η καταβολή του επιδόματος ενοικίου, σε όσους πυρόπληκτους δεν θα διαμένουν στα σπιτάκια των συντεχνιών που έχουν παραχωρηθεί.
Το Υπουργικό Συμβούλιο την περασμένη Τετάρτη ενέκρινε τη δέσμη μέτρων που είχε υποβάλει το Υπουργείο Εσωτερικών, ακολουθώντας τις ανακοινώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας αναφορικά με τα μέτρα στήριξης προς τους πυρόπληκτους της φονικής πυρκαγιάς. Ανάμεσα στα μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν είναι και η καταβολή εφάπαξ ποσού σε όλους όσοι επηρεάστηκαν, ως πρώτο και άμεσο βήμα. Σύμφωνα με την απόφαση της Κυβέρνησης, το εφάπαξ ποσό παραχωρείται για σκοπούς κάλυψης βασικών αναγκών σε οικογένειες, των οποίων η μόνιμη κατοικία έχει υποστεί μερική ή ολική καταστροφή.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Αυτά είναι τα μέτρα στήριξης για τους πυρόπληκτους-Πλήρης αποκατάσταση ζημιών, επιδότηση ενοικίου και απαλλαγές τελών
Όσον αφορά σε όσους υπέστησαν ολική καταστροφή, το ύψος του εφάπαξ ποσού ανέρχεται στις €10.000 ανά οικογένεια συν €2.000 ανά εξαρτώμενο τέκνο. Για παράδειγμα, οικογένεια με τρία εξαρτώμενα τέκνα, θα λάβει εφάπαξ ποσό χορηγίας ύψους €16.000. Αναφορικά με όσους υπέστησαν μερική καταστροφή, το ύψος του εφάπαξ ποσού ανέρχεται στις €5.000 ανά οικογένεια συν €1.000 ανά εξαρτώμενο τέκνο. Για παράδειγμα, οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα, θα λάβει εφάπαξ ποσό χορηγίας ύψους €7.000. Οι δικαιούχοι του εφάπαξ ποσού καθορίζονται με βάση το καθεστώς χρήσης (ιδιοκτήτης ή/και ενοικιαστής) και όχι το καθεστώς ιδιοκτησίας.
Η καταβολή του εφάπαξ ποσού έχει ήδη ξεκινήσει από την περασμένη Πέμπτη και συνεχίστηκε και την Παρασκευή, σε συνολικά 86 άτομα, με το ύψος να ανέρχεται μέχρι στιγμής στις 73,000 ευρώ και στόχος είναι όλοι οι πυρόπληκτοι να λάβουν την στήριξη που δικαιούνται. Αυτό που ξεκαθαρίζεται από πλευράς Κυβέρνησης είναι πως το συγκεκριμένο μέτρο αφορά μόνο όσους καταστράφηκαν οι μόνιμες κατοικίες τους, ενώ για όσους υπέστησαν ζημιά τα εξοχικά τους δεν είναι δικαιούχοι.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Αυτή είναι η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν οι πυρόπληκτοι για έκδοση νέων ταυτοτήτων
Αρχίζουν οι επισκέψεις του ΕΤΕΚ
Στο μεταξύ, εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να ξεκινήσουν και οι επιτόπιες επισκέψεις από πλευράς ΕΤΕΚ, ώστε να ξεκινήσουν οι καταγραφές των ζημιών στις κατοικίες. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να γίνει η εκτίμηση της κάθε κατοικίας που έχει καταστραφεί, ώστε να ετοιμαστεί μία τελική έκθεση για την κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Στις εκθέσεις θα καταγράφεται η πρότερα κατάσταση κάθε οικοδομής (όπου αυτή είναι γνωστή), καθώς και η εκτίμηση του κόστους αποκατάστασης των ζημιών. Η έκθεση θα επαληθεύεται με τους όρους της εκδοθείσας άδειας οικοδομής. Με βάση την εκτίμηση που θα κάνει το ΕΤΕΚ, το Υπουργείο Εσωτερικών αναμένεται να προβεί και στην κατάλληλη χορηγία ποσού. Σημειώνεται πως για την εκτίμηση των ζημιών θα χρησιμοποιηθούν τρέχουσες τιμές αγοράς και για κατοικίες με ασφάλεια θα καταβάλλεται άμεσα το αφαιρετέο πόσο (excess waiver).
Σύμφωνα με τα μέτρα που έχει ανακοινώσει το Υπουργείο Εσωτερικών:
Α. Διαδικασία παραχώρησης της οικονομικής βοήθειας για αδειοδοτημένες οικοδομές και διατηρητέες ή/και παραδοσιακές οικοδομές:
1. Η οικονομική βοήθεια θα παραχωρείται στους αιτητές μετά από υπογραφή σχετικής Υπεύθυνης Δήλωσης αποδοχής του ύψους της κατά χάριν οικονομικής βοήθειας, όπως θα καθοριστεί από την εκτίμηση κόστους αποζημίωσης από το ΕΤΕΚ. Δεν απαιτείται η υποβολή αίτησης από τους επηρεαζόμενους πολίτες, ούτε η προσκόμιση/παρουσίαση παραστατικών.
2. Με την υπογραφή της Υπεύθυνης Δήλωσης, ο αιτητής αποποιείται του δικαιώματος υποβολής ένστασης.
3. Ο αιτητής που δεν αποδέχεται το ποσό της οικονομικής βοήθειας έχει το δικαίωμα να υποβάλει ένσταση μόνο μια φορά επί της Απόφασης της Επιτροπής και θα ληφθεί τελική απόφαση από την Επιτροπή Ενστάσεων, που θα συσταθεί για τον σκοπό αυτό στην Επαρχιακή Διοίκηση Λεμεσού.
4. Το ποσό της οικονομικής βοήθειας καταβάλλεται στον αιτητή σε τρεις δόσεις, ως ακολούθως:
-25% με την υπογραφή της Υπεύθυνης Δήλωσης αποδοχής του ύψους της κατά χάριν οικονομικής βοήθειας,
-25% με την παρουσίαση δήλωσης από μελετητή (Αρχιτέκτονας/Πολιτικός Μηχανικός, ότι ορίστηκε από τον ιδιοκτήτη για την υλοποίηση των απαιτούμενων εργασιών, και
-50% με την υποβολή Βεβαίωσης από τον μελετητή ότι συμπληρώθηκε το ήμισυ (50%) των εργασιών και προς πλήρη κάλυψη των υπολειπόμενων εργασιών, όπως θα καθορίζονται από την εν λόγω Βεβαίωση. Την ευθύνη της εκτέλεσης των εργασιών, αντικατάστασης του εξοπλισμού, κοκ, θα φέρουν αποκλειστικά οι ιδιοκτήτες των επηρεαζόμενων υποστατικών.
5. Όσον αφορά τις διατηρητέες ή/και τις παραδοσιακές οικοδομές, σε οποιεσδήποτε αποκαταστάσεις εντός των ιστορικών τους πυρήνων, θα πρέπει να διασφαλίζεται η παραδοσιακή μορφολογία των οικοδομών, σύμφωνα με σχετικές τυποποιημένες εγκρίσεις από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως (ΤΠΟ). Η χορηγία στις περιπτώσεις αυτές θα δίνεται από το ΤΠΟ σε τρεις δόσεις ως ακολούθως:
-50% πριν την έναρξη εργασιών,
-30% με την εκτέλεση του ήμισυ (50%) των οικοδομικών εργασιών, και
-20% με το πέρας των εργασιών μετά από πιστοποίηση από το ΤΠΟ.
Όσον αφορά άλλες ζημιές (π.χ. εξωτερικές εργασίες, εξοπλισμός, κ.λπ.) ακολουθείται η ίδια πρακτική με τις υπόλοιπες οικοδομές, μετά από σχετική έγκριση από ΤΠΟ.
6. Την αποκατάσταση των ζημιών σε τουρκοκυπριακές οικοδομές θα αναλάβει εξ ολοκλήρου η Υπηρεσία Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Επί τόπου ενημέρωση πυρόπληκτων από λειτουργούς της Επαρχιακής Διοίκησης
Β. Διαδικασία παραχώρησης της οικονομικής βοήθειας για μη αδειοδοτημένες οικοδομές εντός ή εκτός οικιστικής ζώνης:
Αναφορικά με τις μη αδειοδοτημένες οικοδομές, με στόχο, αφενός, τη στήριξη της υπαίθρου και, αφετέρου, την τήρηση της αρχής της νομιμότητας, θα ακολουθείται η πιο κάτω διαδικασία:
1. Οι ιδιοκτήτες μη αδειοδοτημένων υποστατικών εντός οικιστικής ζώνης, χωρίς ασφάλεια, θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση για αδειοδότηση της ανάπτυξης στον Επαρχιακό Οργανισμό Αδειοδότησης Λεμεσού το αργότερο μέχρι τις 31.12.2025. Η οικονομική βοήθεια καταβάλλεται στους αιτητές ως εξής:
-25% με την υποβολή της αίτησης για αδειοδότηση,
-εφόσον αδειοδοτηθούν, 25% με την παρουσίαση δήλωσης από μελετητή (Αρχιτέκτονας/Πολιτικός Μηχανικός) ότι ορίστηκε από τον ιδιοκτήτη για την υλοποίηση των απαιτούμενων εργασιών, και
-50% με την υποβολή Βεβαίωσης από τον μελετητή ότι συμπληρώθηκε το ήμισυ (50%) των εργασιών και προς πλήρη κάλυψη των υπολειπόμενων εργασιών, όπως θα καθορίζονται από την εν λόγω Βεβαίωση. Την ευθύνη της εκτέλεσης των εργασιών, αντικατάστασης του εξοπλισμού, κοκ, θα φέρουν αποκλειστικά οι ιδιοκτήτες των επηρεαζόμενων υποστατικών.
Σε αντίθετη περίπτωση,
-εφόσον δεν αδειοδοτηθούν, παραχωρείται ως κατά χάριν οικονομική βοήθεια μόνο το 25% της εκτιμηθείσας ζημιάς, όπως αυτό θα έχει ήδη καταβληθεί με την υποβολή της αίτησης.
2. Οι ιδιοκτήτες μη αδειοδοτημένων υποστατικών εντός οικιστικής ζώνης, με ασφάλεια, θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση για αδειοδότηση της ανάπτυξης στον Επαρχιακό Οργανισμό Αυτοδιοίκησης, το αργότερο μέχρι τις 31.12.2025, και:
-εφόσον αδειοδοτηθούν, παραχωρείται ποσό ίσο με το αφαιρετέο ποσό (excess waiver) της ασφάλειας, ή
-εφόσον δεν αδειοδοτηθούν, παραχωρείται οικονομική βοήθεια ίση με το 25% του αφαιρετέου ποσού (excess waiver) της ασφάλειας.
3. Οι ιδιοκτήτες μη αδειοδοτημένων υποστατικών εκτός οικιστικής ζώνης, χωρίς ασφάλεια, θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση για αδειοδότηση της ανάπτυξης στο Συμβούλιο Μελέτης Παρεκκλίσεων, το αργότερο μέχρι τις 31.12.2025. Η οικονομική βοήθεια καταβάλλεται στους αιτητές ως εξής:
25% με την υποβολή της αίτησης για αδειοδότηση,
εφόσον αδειοδοτηθούν, 25% με την παρουσίαση δήλωσης από μελετητή (Αρχιτέκτονας/Πολιτικός Μηχανικός) ότι ορίστηκε από τον ιδιοκτήτη για την υλοποίηση των απαιτούμενων εργασιών, και
50% με την υποβολή Βεβαίωσης από τον μελετητή ότι συμπληρώθηκε το ήμισυ (50%) των εργασιών και προς πλήρη κάλυψη των υπολειπόμενων εργασιών, όπως θα καθορίζονται από την εν λόγω Βεβαίωση. Την ευθύνη της εκτέλεσης των εργασιών, αντικατάστασης του εξοπλισμού, κοκ, θα φέρουν αποκλειστικά οι ιδιοκτήτες των επηρεαζόμενων υποστατικών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Παραδίδονται οι εκθέσεις... αυτοαξιολόγησης παρισταμένων για την φονική πυρκαγιά-Ανάγκη για ανεξάρτητη έρευνα
Σε αντίθετη περίπτωση,
-εφόσον δεν αδειοδοτηθούν, παραχωρείται ως κατά χάριν οικονομική βοήθεια μόνο το 25% της εκτιμηθείσας ζημιάς, όπως αυτό θα έχει ήδη καταβληθεί με την υποβολή της αίτησης.
4. Οι ιδιοκτήτες μη αδειοδοτημένων υποστατικών εκτός οικιστικής ζώνης, με ασφάλεια, θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση για αδειοδότηση της ανάπτυξης στο Συμβούλιο Μελέτης Παρεκκλίσεων, το αργότερο μέχρι τις 31.12.2025, και:
-εφόσον αδειοδοτηθούν, παραχωρείται ποσό ίσο με το αφαιρετέο ποσό (excess waiver) της ασφάλειας, ή
-εφόσον δεν αδειοδοτηθούν, παραχωρείται οικονομική βοήθεια ίση με το 25% του αφαιρετέου ποσού (excess waiver) της ασφάλειας.
Στόχος του Υπουργείου Εσωτερικών είναι να ολοκληρωθεί η διαδικασία των εκτιμήσεων το συντομότερο δυνατό, ώστε να ξεκινήσει άμεσα η καταβολή του ποσού στους πυρόπληκτους, ώστε να μπορούν να δημιουργήσουν εκ νέου τις οικίες τους. Πάντως, σε περίπτωση που οι δικαιούχοι διαφωνούν με την εκτίμηση του ΕΤΕΚ, θα μπορούν να υποβάλουν ένσταση σε ειδική επιτροπή που θα δημιουργηθεί στο Υπουργείο Εσωτερικών για το συγκεκριμένο σκοπό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Δίνει έμφαση στα μέτρα στήριξης ο Πρόεδρος, σε δεύτερο χρόνο ο ανασχηματισμός-Καμία συζήτηση για παραιτήσεις
Το Σεπτέμβριο η καταβολή επιδόματος ενοικίου
Στο μεταξύ, από το Σεπτέμβριο θα τεθεί σε ισχύ ένα ακόμη μέτρο, που αφορά στην καταβολή επιδόματος ενοικίου, σε όσους πυρόπληκτους θα παραμένουν είτε σε συγγενικά πρόσωπα, είτε χρειαστεί να ενοικιάσουν, δεδομένου ότι δεν μπορούν να μείνουν στην οικία τους. Σημειώνεται πως αυτή τη στιγμή, μέσω της Πολιτικής Άμυνας έχει διευθετηθεί η προσωρινή τους στέγαση, ωστόσο μέχρι την αποκατάσταση θα πρέπει να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα.
Συγκεκριμένα, στη διάθεση της Κυβέρνησης για αξιοποίηση, ώστε να παραχωρηθούν στους πυρόπληκτους, είναι τα τουριστικά καταλύματα που διατηρούν σε ορεινές περιοχές πλησίον των κοινοτήτων που έχουν πληγεί, συνδικαλιστικές οργανώσεις (π.χ. ΠΑΣΥΔΥ, ΣΕΚ, ΔΕΟΚ, ΠΕΟ, κ.λπ.), καθώς επίσης και οι κυβερνητικές κατοικίες στο Τρόοδος. Όσοι επιλέξουν να διαμείνουν σε αυτά τα καταλύματα, η παραμονή τους θα είναι δωρεάν και χωρίς τη λήψη του επιδόματος ενοικίου.
Όσοι πυρόπληκτοι επιλέξουν άλλους τρόπους στέγασης, θα λαμβάνουν επίδομα από την Κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών η καταβολή ενοικίου θα ξεκινήσει από 1η Σεπτεμβρίου 2025, ανά τριμηνία, ύψους €800 σε κάθε οικογένεια, καθώς και €200 για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, για διάρκεια ως ακολούθως:
1. για μόνιμη κατοικία που έχει καταστραφεί ολοσχερώς, για μέγιστη διάρκεια 24 μηνών,
2. για μόνιμη κατοικία που έχει υποστεί μερική καταστροφή και έχει καταστεί μη κατοικήσιμη, για μέγιστη διάρκεια έξι μηνών, και
3. για ενοικιαστές πληγεισών κατοικιών, για μέγιστη διάρκεια τριών μηνών.
Η επιδότηση ενοικίου θα παραχωρείται και στους δικαιούχους της κατηγορίας 1 πιο πάνω, οι οποίοι θα φιλοξενηθούν σε συγγενικά/φιλικά πρόσωπα. Το πιο πάνω ποσό θα παραχωρείται, επίσης, σε δικαιούχους που θα συνάψουν ενοικιαστήριο έγγραφο για σκοπούς deposit. Δικαιούχοι που εμπίπτουν στην κατηγορία 2 πιο πάνω, δύνανται να ενοικιάσουν οικιστική μονάδα ή να φιλοξενηθούν σε συγγενικά/φιλικά πρόσωπα και να λαμβάνουν επίδομα ενοικίου ως πιο πάνω για περίοδο μέχρι έξι μήνες.
Σημειώνεται πως όσον αφορά τουρκοκυπριακές περιουσίες που βρίσκονται σε πυρόπληκτες κοινότητες και έχουν παραχωρηθεί με μίσθωση για γεωργικούς ή/και κτηνοτροφικούς σκοπούς, αναστέλλεται η υποχρέωση επιβολής του καταβαλλόμενου ενοικίου για περίοδο 12 μηνών από την 1η Αυγούστου 2025 και ανεξαρτήτως οποιασδήποτε άλλης ενίσχυση θα παραχωρηθεί προς τους πληγέντες καλλιεργητές ή κτηνοτρόφους. Κατ’ αναλογία, αντίστοιχες ρυθμίσεις θα εφαρμοστούν στις περιπτώσεις συμβάσεων μίσθωσης/αδειών χρήσης που αφορούν κρατικής ιδιοκτησίας τεμάχια σε Κοινότητες που έχουν πληγεί από την πυρκαγιά και τα οποία παραχωρήθηκαν και αξιοποιούνται για γεωργικούς και κτηνοτροφικούς σκοπούς.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
