Ένα όχημα ανά δύο πολίτες-Ο γερασμένος στόλος και οι περιζήτητες μάρκες

Πάνω από δύο φορές περισσότερα είναι τα οχήματα που κυκλοφορούν στους δρόμους της Κύπρου, το 2020, σε σχέση με το 1990, την ίδια ώρα που oι αριθμοί άλλων μέσων μεταφοράς είτε παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με πριν τριάντα χρόνια, είτε μειώθηκαν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Τρίτη η Κύπρος στη λίστα των περισσότερων αυτοκινήτων ανά κάτοικο στην ΕΕ

Παράλληλα, η χώρα βρίσκεται στην… γαλαρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε ότι αφορά τα ηλεκτρικά οχήματα, τα οποία αποφεύγουν να αγοράσουν οι Κύπριοι, προτιμώντας όσα χρησιμοποιούν καύσιμα, γεγονός που τοποθετεί την Κύπρο στην τελευταία θέση, ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης.

Με βάση στοιχεία που δημοσιεύει η Στατιστική Υπηρεσία, το 1990, ο αριθμός οχημάτων ήταν 316,437, ενώ με βάση τον πληθυσμό, σε κάθε όχημα επέβαιναν 3,24 πρόσωπα. Τριάντα χρόνια αργότερα, τα οχήματα εκτοξεύτηκαν στις 759,268, με τους επιβάτες ανά όχημα να είναι μόλις 1,54.

Εκτόξευση των ιδιωτικών οχημάτων

Όπως καταγράφεται στα στοιχεία, το 1990, τα επιβατηγά αυτοκίνητα ήταν μόλις 170 χιλιάδες σε όλη την Κύπρο. Μέσα σε δεκαπέντε χρόνια οι αγορές σαλούν οχημάτων εκτοξεύθηκαν, φθάνοντας το 2005 στις 342 χιλιάδες, ενώ στο κλείσιμο της επόμενης δεκαπενταετίας, δηλαδή το 2020, άγγιξαν τις 555,271 αυτοκίνητα.

Την ίδια ώρα, τα μέσα μαζικής μεταφοράς είτε παρέμειναν σταθερά, είτε μειώθηκαν. Για παράδειγμα τα λεωφορεία πριν 30 χρόνια ήταν 2308, φθάνοντας το 2012 μέχρι και 3557. Ωστόσο στη συνέχεια πήραν την κατιούσα, πέφτοντας στα 2655, το 2020.

Επίσης, μειωμένα είναι και τα οχήματα τύπου ταξί, αφού το 1990 ήταν 1732 και μέχρι το 2020 ακολούθησαν μια σταθερή πορεία, με μικρά σκαμπανεβάσματα, κλείνοντας το 2020 στα 1720.

Τα στοιχεία, ουσιαστικά επιβεβαιώνουν ότι οι Κύπριοι δεν ενδιαφέρονται για χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς και επιλέγουν τα ιδιωτικά τους οχήματα για τις διακινήσεις τους. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που υπάρχει τα τελευταία χρόνια ένα τόσο μεγάλο πρόβλημα στους δρόμους.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Οι παγίδες πίσω από dealer οχημάτων και τα… δολώματα που ρίχνουν στους πολίτες

Γερασμένος στόλος, αγοράζουν μεταχειρισμένα οι Κύπριοι

Ένα άλλο στοιχείο που καταγράφεται στα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας και έχει τη δική του σημασία, είναι πως τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια στροφή στα μεταχειρισμένα οχήματα και όχι στα καινούργια. Αυτή η επιλογή κατατάσσει την Κύπρο σε μια από τις χειρότερες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού ο στόλος είναι γερασμένος. Ως εκ τούτου, οι ρύποι που εκπέμπουν τα οχήματα είναι περισσότεροι, ενώ παράλληλα η ασφάλεια που προσφέρουν στους επιβαίνοντες είναι μικρότερη, σε σχέση με τα καινούργια οχήματα.

Το 1990, είχαν αγορασθεί 29,259 καινούργια οχήματα και μόλις 9,509 μεταχειρισμένα. Η τάση για αγορά καινούργιων οχημάτων συνεχίστηκε μέχρι το 2001 και στη συνέχεια οι αριθμοί άρχισαν να είναι περίπου ίσοι μεταξύ των δύο κατηγοριών.

Όλα αυτά μέχρι το 2017, όταν οι αγορές μεταχειρισμένων οχημάτων ήταν περίπου δέκα χιλιάδες περισσότερες από αυτές των καινούργιων. Το 2020, αγοράστηκαν 14,970 νέα οχήματα και 24,397 μεταχειρισμένα.

Παράλληλα, με βάση μελέτη που δημοσιεύτηκε από τους Σωφρόνη Κληρίδη και Αδάμο Αδάμου, σε περιοδική έκδοση του Τμήματος Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου, διαφαίνεται ότι «η κρίση οδήγησε σε μεγάλη συρρίκνωση της αγοράς καινούριων οχημάτων, ενώ παράλληλα οδήγησε σε μείωση των αποσύρσεων. Ως αποτέλεσμα, η Κύπρος έχει σήμερα ένα στόλο οχημάτων ο οποίος είναι πολύ μεγάλος σε αριθμό αλλά και σε ηλικία. Η μέση ηλικία του στόλου το 2017 ήταν 14,1 χρόνια και η μέση ηλικία απόσυρσης τα 20,8 χρόνια. Η ανάκαμψη μετά το 2014 ήταν βραδεία και ευνόησε κυρίως τα μεταχειρισμένα οχήματα, και ως εκ τούτου δεν άλλαξε σημαντικά αυτά τα δεδομένα».

Όπως καταγράφεται επίσης στην μελέτη, «ο αριθμός οχημάτων ανά νοικοκυριό αυξήθηκε από 1,433 σε 1,600 από το 2003 στο 2009, και μειώθηκε ελαφρά στο 1,577 το 2015. Ο αριθμός αυτοκινήτων ανά ενήλικα  το 2015 έφτασε στο εντυπωσιακό 0,890. Εξίσου εντυπωσιακό είναι και το ποσοστό των νοικοκυριών που δήλωσαν ότι αγόρασαν καινούριο όχημα το 2009, το οποίο ήταν 16,8%. Το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 6,1% το 2015».

Όπως φαίνεται από τη μελέτη, το 2017 κάθε νοικοκυριό είχε τουλάχιστον ένα όχημα, που σε ποσοστό μετατρέπεται μεταφράζεται σε 73,42%. Το 20,80% των νοικοκυριών είχε τουλάχιστον δύο οχήματα, το 4,84% είχε τουλάχιστον τρία και το 0,94% τουλάχιστον τέσσερα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ποια αυτοκίνητα αγοράζουν οι Κύπριοι ανά επαρχία

Τα οχήματα που επιλέγουν οι Κύπριοι

Σε ότι αφορά στις μάρκες οχημάτων που επιλέγουν οι Κύπριοι, με βάση τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία, που έδωσε στη δημοσιότητα η Στατιστική Υπηρεσία και αφορούν την περίοδο από τον Ιανουάριο του 2021 μέχρι τον Αύγουστο του ιδίου έτους, την πρωτιά κατέχει η Mazda, με 2348 αγορές. Από αυτά τα 2292 ήταν μεταχειρισμένα.

Ακολουθεί η Mercedes με 2080 αγορές, εκ των οποίων οι 1704 αφορούσαν μεταχειρισμένα οχήματα, ενώ στην τρίτη θέση είναι η Toyota με 2031 με τα 1231 να είναι μεταχειρισμένα.

Την δεκάδα συμπληρώνουν η Νissan (1449), η ΒMW (959), η KIA (922), η Hyundai (902), η Volkswagen (877), η Ford (714) και η Land Rover 436.

Τελευταίοι στα ηλεκτρικά οχήματα

Στο μεταξύ, πέραν των υπόλοιπων μειονεκτημάτων που έχει η Κύπρος σε σχέση με τα οχήματα, με βάση ευρωπαϊκή έκθεση της ACEA, η οποία είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων, η χώρα μας είναι στην τελευταία θέση πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων, αλλά και χώρων φόρτισής τους.

Όπως καταγράφεται, το 2020, το 10,5% των οχημάτων που αγοράστηκαν, ήταν ηλεκτρικά, με δέκα χώρες να βρίσκονται κάτω από το 3% και χειρότερη από όλες την Κύπρο με 0,5%.

Ουσιαστικά, από τα οχήματα που αγοράστηκαν το 2020, μόλις 42 ήταν ηλεκτρικά. Ακολουθεί η Λιθουανία με 1,1% και στην Τρίτη θέση είναι η Εσθονία με 1,8%.

Η Κύπρος κατέχει παράλληλα την τελευταία θέση και στους χώρους φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, οι οποίοι είναι μόλις 70 σε ολόκληρο το νησί. Την ίδια ώρα, στη Μάλτα που είναι χώρα με παρόμοιο μέγεθος με την Κύπρο, οι συγκεκριμένοι χώροι ανέρχονται στους 96. Τρίτη είναι η Λιθουανία με 174.