Βλέπει δυσπιστία, ανησυχεί με αδιέξοδο, επιμένει για απεσταλμένο ο Γκουτέρες

Στο γεγονός ότι δεν έχει υπάρξει ακόμα συμφωνία για το διορισμό απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών αναφέρεται ο ΓΓ του οργανισμού Αντόνιο Γκουτέρες στην Έκθεση Καλών Υπηρεσιών του, σημειώνοντας ότι ένας απεσταλμένος θα μπορούσε να παράσχει κρίσιμη υποστήριξη στις δύο πλευρές. Την ίδια ώρα στην έκθεση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ που κυκλοφόρησε μαζι με την έκθεση Καλών Υπηρεσιών του ΓΓ, ως ανεπίσημο έγγραφο στον ΟΗΕ,εκφράζοντας την ανησυχία του για το ενδεχόμενο επιδείνωσης του ήδη δύσκολου κλίματος μεταξύ των δύο πλευρών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ανησυχία και προβληματισμός Γκουτέρες για τη παύση στις επαφές Αναστασιάδη-Τατάρ

Στην έκθεση για την Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) επισημαίνεται το άστατο εσωτερικό πολιτικό τοπίο όσον αφορά τις δύο πλευρές του νησιού το οποίο δημιούργησε πρόσθετες προκλήσεις. Οι ενέργειες που αναλήφθηκαν και δίπλα στη νεκρή ζώνη και από τα δύο μέρη, τα επίμονα εμπόδια στο διακοινοτικό εμπόριο, η συνεχιζόμενη προκλητική ρητορική και η έλλειψη προόδου στην αντιμετώπιση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας σχετικά με το περιφραγμένο τμήμα των Βαρωσίων συνέβαλαν στην περαιτέρω ενίσχυση της δυσπιστίας.

Ο ΓΓ προτρέπει τους ηγέτες των δύο πλευρών να ενθαρρύνουν πιο άμεσες επαφές και συνεργασία μεταξύ τους, όπως ζητήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας και ως απόδειξη της γνήσιας δέσμευσής τους για λύση.

Συνεργασία των δύο πλευρών

Η απουσία προόδου προς την επανάληψη των πλήρους διαπραγματεύσεων δημιουργεί χώρο για νέα δεδομένα και προκαλεί προκλητικές μονομερείς ενέργειες που αυξάνουν τις εντάσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνεχίζει να αντιμετωπίζει σημαντικές παραβιάσεις του βοηθητικού απομνημονεύματος της αποστολής.

Όπως τονίζει ο ΓΓ του Συμβουλίου Ασφαλείας, διαπιστώνει με ανησυχία ότι αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε συστηματική σύγκρουση που θα επιδεινώσει το ήδη δύσκολο κλίμα μεταξύ των δύο πλευρών.

Η έκθεση Καλών Υπηρεσιών

Η έκθεση επικεντρώνεται στις εξελίξεις από τις 16 Δεκεμβρίου 2021 έως τις 14 Ιουνίου 2022 και παρέχει ενημέρωση για τις δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν από την αποστολή των Καλών Υπηρεσιών του ΓΓ  υπό την ηγεσία του Αναπληρωτή Ειδικού Συμβούλου του για την Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ.

Όπως αναφέρεται στην έκθεση, το τουρκοκυπριακό πολιτικό τοπίο χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα και αυξανόμενη πόλωση. Παράλληλα, στην Κύπρο ξεκίνησε η ανεπίσημη εκστρατεία για τις προεδρικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τον Φεβρουάριο του 2023.

«Η απουσία ουσιαστικού διαλόγου για το Κυπριακό μεταξύ των δύο πλευρών και δεδομένου του επικρατούντος κοινωνικοοικονομικού και πολιτικού κλίματος, προκαλούν αβεβαιότητα όσον αφορά στις προοπτικές επίτευξης κοινού εδάφους για την ειρηνευτική διαδικασία στην Κύπρο», τονίζεται στην έκθεση.

Ο ΓΓ δηλώνει ανήσυχος για τις εντάσεις μέσα και γύρω από την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και προέτρεψε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να αποφύγουν μονομερείς ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις αλλά να καταβάλουν προσπάθειες για την εκτόνωση της έντασης.

“Οι δύο πλευρές συμμετείχαν σε μια συντονισμένη προσπάθεια για την αναζωογόνηση του έργου των τεχνικών επιτροπών, όπως ζήτησε το Συμβούλιο Ασφαλείας. Σε αυτό το πλαίσιο, η αποστολή μου των καλών υπηρεσιών αλληλεπίδρασε εκτενώς με τις δύο πλευρές. Στις εβδομαδιαίες τριμερείς συναντήσεις, οι εκπρόσωποι των δύο ηγετών και ο Αναπληρωτής Ειδικός Σύμβουλος για την Κύπρο συμφώνησαν να απομονώσουν το έργο των τεχνικών επιτροπών από την ευρύτερη πολιτική δυναμική στο Κυπριακό, επιτυγχάνοντας στη συνέχεια μια σειρά από νέες διμερείς συμφωνίες” αναφέρεται σε άλλο σημείο της έκθεσης.

Ο ίδιος επεσήμανε πως ενώ οι σχέσεις μεταξύ των εγγυητριών δυνάμεων, Ελλάδας και Τουρκίας, φαινόταν να βελτιώνονται, ιδιαίτερα τον Μάρτιο, οι εντάσεις σταδιακά αυξήθηκαν ξανά προς το τέλος της περιόδου αναφοράς.

Παρατηρήσεις

“Παρά τη συνεχιζόμενη απουσία διαπραγματεύσεων και την περιορισμένη δέσμευση σε ουσιαστικά ζητήματα κατά τις ειρηνευτικές συνομιλίες, οι δύο ηγέτες και οι εκπρόσωποί τους συνέχισαν να συναντώνται και να συνεργάζονται με τον αναπληρωτή ειδικό μου σύμβουλο και έχουν ληφθεί πρακτικά μέτρα για την αντιμετώπιση θεμάτων αμοιβαίας ανησυχίας” τονίζει στην έκθεση του ο ΓΓ.

Ο ΓΓ επαναλαμβάνει την ανησυχία του για τις εξελίξεις στην περιφραγμένη περιοχή των Βαρωσίων.

“Η θέση των Ηνωμένων Εθνών για τα Βαρώσια παραμένει αμετάβλητη. Υπενθυμίζω τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας για το θέμα, ιδίως τα ψηφίσματα 550 (1984) και 789 (1992), και υπογραμμίζω τη σημασία της πλήρους τήρησης αυτών των ψηφισμάτων”

«Παραμένω ανήσυχος για τις εντάσεις μέσα και γύρω από την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Προτρέπω όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να αποφύγουν μονομερείς ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις και επαναλαμβάνω την έκκλησή μου να καταβληθεί σοβαρή προσπάθεια για την εκτόνωση της έντασης», σημειώνει.

Επαναλαμβάνω επίσης ότι οι φυσικοί πόροι μέσα και γύρω από το νησί θα πρέπει να ωφελούν και τις δύο κοινότητες και να αποτελούν ισχυρό κίνητρο για τα μέρη να αναζητήσουν επειγόντως αμοιβαία αποδεκτές και βιώσιμες λύσεις σε διαφωνίες που σχετίζονται με τους φυσικούς πόρους και τα τρέχοντα ή προγραμματισμένα έργα ενεργειακής συνεργασίας στην περιοχή προς όφελος όλων των σχετικών ενδιαφερομένων, προσθέτει.

Ο ΓΓ του ΟΗΕ αναφέρει ότι λόγω της συνεχιζόμενης απουσίας ουσιαστικού διαλόγου για το Κυπριακό μεταξύ των δύο πλευρών και δεδομένου του επικρατούντος κοινωνικοοικονομικού και πολιτικού κλίματος, οι προοπτικές επίτευξης κοινού εδάφους για την ειρηνευτική διαδικασία στην Κύπρο παραμένουν προς το παρόν αβέβαιες.

«Καθώς οι απόψεις για τον ρόλο και την εντολή ενός απεσταλμένου εξακολουθούν να διαφέρουν, δεν έχει βρεθεί ακόμη συμφωνία σχετικά με τις λεπτομέρειες για το διορισμό απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος θα μπορούσε να διερευνήσει τρόπους επίτευξης κοινού εδάφους για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων για μια μόνιμη διευθέτηση στην Κύπρο», επισημαίνει.

Συνεχίζει αναφέροντας ότι «η δέσμευσή μας με τις πλευρές και τις εγγυήτριες δυνάμεις συνεχίζεται ως προς αυτό. Υπενθυμίζεται ότι το μέλλον της διαδικασίας παραμένει στα χέρια των μερών».

«Καθώς συνεχίζουμε να τους υποστηρίζουμε στην αναζήτηση κοινού εδάφους, η επίδειξη πολιτικής βούλησης και ευελιξίας από τα κόμματα παραμένει ύψιστης σημασίας. Από την άποψη αυτή, ένας απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών που θα ηγείται της δέσμευσης με τα μέρη θα μπορούσε να παράσχει κρίσιμη υποστήριξη», τονίζει.

Ο κ. Γκουτέρες τονίζει επίσης  ότι «ενώ υπογραμμίζω τη σημασία του έργου των τεχνικών επιτροπών και τον θετικό αντίκτυπο των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων, πιστεύω ότι μόνο η πραγματική πρόοδος προς την επίτευξη συναίνεσης αφετηρίας για ουσιαστικές, προσανατολισμένες στα αποτελέσματα διαπραγματεύσεις που οδηγούν σε μια διευθέτηση θα καθησυχάσει τους Κύπριους καθώς και τη διεθνή κοινότητα για  ένα ειρηνικό και κοινό μέλλον στο νησί.

«Για άλλη μια φορά, ενθαρρύνω όλους τους Κύπριους να συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση του μέλλοντος του νησιού και να κοιτάξουν μπροστά. Απαιτούνται συνεχείς προσπάθειες για να βρεθεί ένας αμοιβαία αποδεκτός δρόμος προς τα εμπρός για να φέρει τελικά το Κυπριακό σε διευθέτηση, να φέρει ειρήνη και ευημερία σε όλους».

Η έκθεση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ

Στην έκθεση για την παρουσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, καλεί τις δύο πλευρές, να σεβαστούν και να τηρήσουν την οριοθέτηση της νεκρής ζώνης από τα Ηνωμένα Έθνη, η οποία είναι η μόνη οριοθέτηση που αναγνωρίζεται από το Συμβούλιο Ασφαλείας.

“Η εισβολή και από τις δύο πλευρές στη νεκρή ζώνη, κυρίως με τη μορφή μη εξουσιοδοτημένης κατασκευής, παραμένει μία από τις κύριες πηγές εντάσεων. Εκτός από τη δημιουργία επιχειρησιακών προκλήσεων για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, αυτές οι ενέργειες δημιουργούν ένα πιο εχθρικό κλίμα στο έδαφος και μεταξύ των πλευρών και μπορούν να εγκυμονούν κινδύνους για την ασφάλεια.

Υπενθυμίζω το αίτημα του Συμβουλίου Ασφαλείας να αφαιρεθούν όλες οι μη εξουσιοδοτημένες κατασκευές εντός της ουδέτερης ζώνης και να αποτραπούν και οι δύο πλευρές μη εξουσιοδοτημένες στρατιωτικές και πολιτικές δραστηριότητες εντός και κατά μήκος των γραμμών κατάπαυσης του πυρός” τονίζεται στην έκθεση.

Στην έκθεση γίνεται λόγος για έλλειψη προόδου όσον αφορά στην επίλυση του Κυπριακού, κάτι που επηρέασε το έργο της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών. “Η μειωμένη εμπιστοσύνη και οι αυξημένες πολιτικές εντάσεις συσχετίστηκαν με περισσότερες ενέργειες από τις δύο πλευρές που αμφισβήτησαν την εξουσιοδοτημένη εξουσία της αποστολής και που θεωρήθηκαν πάντα προκλητικές από την άλλη πλευρά” αναφέρεται.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Απέδωσε στην... ευγένεια του Ερντογάν το τετ α τετ με Αναστασιάδη ο Τσαβούσογλου

Βαρώσια

Σε σχέση με το καθεστώς των Βαρωσίων, η ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνεχίζει να καθοδηγείται από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ως εκ τούτου, η αποστολή και η Γραμματεία έχουν εκφράσει επανειλημμένα ανησυχία για τις εξελίξεις στο περιφραγμένο τμήμα της πόλης. Τα Ηνωμένα Έθνη συνεχίζουν να θεωρούν την κυβέρνηση της Τουρκίας υπεύθυνη για την κατάσταση στα Βαρώσια.

Ο ΓΓ επανέλαβε την ανησυχία του για τις πρόσφατες εξελίξεις στην περιφραγμένη περιοχή των Βαρωσίων και την έλλειψη ανταπόκρισης στην έκκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας για ανατροπή των ενεργειών που έγιναν μετά την ανακοίνωση της μερικής επαναλειτουργίας της περιφραγμένης πόλης τον Οκτώβριο 2020.

“Υπενθυμίζω περαιτέρω τις αποφάσεις του Συμβουλίου σχετικά με τα Βαρώσια, ιδίως τα ψηφίσματα 550 (1984) και 789 (1992), και τη σημασία της πλήρους τήρησης τους, υπογραμμίζοντας ότι η θέση των Ηνωμένων Εθνών σε αυτό το θέμα παραμένει αμετάβλητη. Αποδοκιμάζω επίσης τους περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ που επιβλήθηκαν στην περιοχή και αλλού, όπως στα Στροβίλια, και ζητώ για άλλη μια φορά να αποκατασταθεί πλήρως η ικανότητα της αποστολής να περιπολεί και να υλοποιεί τις εντεταλμένες δραστηριότητές της. Υπενθυμίζω ότι η εντολή που έδωσε το Συμβούλιο στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν περιορίζεται στη νεκρή ζώνη αλλά εκτείνεται σε ολόκληρο το νησί”.

Οικονομία

Οι σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις στο νησί από την πανδημία αλλά και τον πόλεμο στην Ουκρανία, ιδιαίτερα στον τουρισμό, επιδείνωσαν μια ήδη δύσκολη κατάσταση στο βορρά που προκλήθηκε από την υποτίμηση της τουρκικής λίρας και οδήγησε σε περιορισμένη πρόσβαση στο εμπόριο αλλά και σε φόβους που εκφράστηκαν για οικονομική κατάρρευση. Το οικονομικό χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών διευρύνθηκε σημαντικά, επιδεινώνοντας τις πολιτικές εντάσεις και δίνοντας κίνητρα για παράνομη διακίνηση σε όλη τη νεκρή ζώνη.

«Ενώ και οι δύο κοινότητες υπέφεραν από τις κοινωνικοοικονομικές συνέπειες αυτών των κρίσεων, η τουρκοκυπριακή οικονομία, η οποία ήταν ήδη σε δύσκολη θέση πριν από την πανδημία, επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο. Ανησυχώ ότι, ως αποτέλεσμα, το οικονομικό χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών θα συνεχίσει να διευρύνεται, μια κατάσταση που τροφοδοτεί τη δυσαρέσκεια και τη δυσπιστία μεταξύ των δύο κοινοτήτων, επιδεινώνει την αποξένωση των δύο τμημάτων του νησιού και δίνει κίνητρα για παράνομη διακίνηση μέσω της ουδέτερης ζώνης και προς τις δύο κατευθύνσεις», σημειώνει ο ΓΓ του ΟΗΕ.

«Οι έντονες οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στο βόρειο τμήμα της Κύπρου δεν ωφελούν κανένα από τα εμπλεκόμενα μέρη στη σύγκρουση, αλλά αντίθετα δυσχεραίνουν τις προοπτικές διευθέτησης», προσθέτει.

Εμπόριο αγαθών μέσω της Πράσινης Γραμμής

Το εμπόριο αγαθών πέρα ​​από την Πράσινη Γραμμή επηρεάστηκε επίσης αρνητικά από την κατάσταση της πανδημίας και την προσωρινή αναστολή ορισμένων σημείων διέλευσης το 2020. Σύμφωνα με την ΕΕ, σημειώθηκε σημαντική αύξηση στον όγκο του εμπορίου το 2021. Η συνολική επίσημη αξία των εμπορευμάτων που διακινήθηκαν μέσω της Πράσινης Γραμμής το 2021 εκτιμήθηκαν σε 6.151.022 €. Σε σύγκριση με 4.693.898 € το 2020, αυτό αποτελεί αύξηση 31%.

Αγνοούμενοι

Από την έναρξη των εργασιών της το 2006, οι διακοινοτικές ομάδες επιστημόνων της Επιτροπής Αγνοουμένων στην Κύπρο (ΔΕΑ), με την υποστήριξη των Ηνωμένων Εθνών και χρηματοδότηση από δωρητές, εξουσιοδοτήθηκαν να ανακτήσουν, να εντοπίσουν και να επιστρέψουν τα λείψανα όσων εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια των γεγονότων του 1963/64 και του 1974, έχουν παραλάβει τα λείψανα 1.183 ατόμων και στις δύο πλευρές του νησιού.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει ο κύριος χρηματοδοτικός συνεισφορών της επιτροπής.

Από τις 26 Απριλίου 2022, η Επιτροπή έχει εντοπίσει 56 πιθανούς χώρους ταφής που είναι έτοιμοι να ανασκαφούν. Το 2022, η Επιτροπή διεξήγαγε ανασκαφές σε 5 από τις 30 στρατιωτικές περιοχές στο βόρειο τμήμα του νησιού στις οποίες είχε παραχωρηθεί πρόσβαση τον Ιούνιο του 2019, χωρίς να πραγματοποιηθούν ανακτήσεις κατά την περίοδο αναφοράς.

Μέχρι σήμερα, από τους 2.002 αγνοούμενους, 1.026 έχουν αναγνωριστεί επίσημα και τα λείψανά τους έχουν επιστραφεί στις οικογένειές τους.

Άσυλο

Όπως τονίζεται στην έκθεση, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το νησί αντιμετωπίζει μια πραγματική κρίση ως προς τον αριθμό των αιτούντων άσυλο, των προσφύγων και των παράτυπων μεταναστών που φτάνουν σε μεγάλους αριθμούς σε σύγκριση με το μέγεθος του κυπριακού πληθυσμού. Ωστόσο, η έλλειψη πρόσβασης στις διαδικασίες ασύλου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο συνεχίζει να επιδεινώνει το πρόβλημα και προκαλεί σοβαρή ανησυχία για τα Ηνωμένα Έθνη. Σύμφωνα με το κείμενο της έκθεσης οι δύο πλευρές καλούνται να συνεργαστούν και να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση της πηγής του προβλήματος.

Το έτος 2021 έκλεισε με 1.296 αιτήσεις ασύλου που υποβλήθηκαν τον Δεκέμβριο στην Κυπριακή Δημοκρατία, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των αιτήσεων ασύλου σε άνευ προηγουμένου 13.235, έναντι 7.094 το 2020, που αντιπροσωπεύει αύξηση 87%. Η ανοδική τάση συνεχίστηκε το πρώτο τρίμηνο του 2022, με συνολικά 5.066 άτομα που υπέβαλαν αιτήσεις ασύλου έως το τέλος Μαρτίου 2022, που αντιπροσωπεύει αύξηση 100% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021. Επιπλέον, περίπου 16.000 Ουκρανοί υπήκοοι έφτασαν στην Κύπρο μεταξύ 1 Φεβρουαρίου και 30 Απριλίου 2022, εκ των οποίων 9.647 υπέβαλαν αιτήσεις για Προσωρινή Προστασία.

Ο ΓΓ εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στον Ειδικό Αντιπρόσωπό του, Επικεφαλής της UNFICYP και Αναπληρωτή Ειδικό Σύμβουλο για την Κύπρο, Colin Stewart, για την ηγεσία του στην παρουσία των Ηνωμένων Εθνών στο νησί.

Πηγή: KΥΠΕ

Δειτε Επισης

Θετική εξέλιξη θεωρεί ο Πρόεδρος τη συνάντηση Γκουτέρες-Ταταρ
Σειρά αιτημάτων για αποδέσμευση κονδυλίων ενέκρινε η Επιτροπή Οικονομικών
Α. Δημητρίου: Η βία δεν αποτελεί μέσο θωράκισης των συμφερόντων της πατρίδας
Επανέρχεται το ΑΚΕΛ-«Οι αντιδράσεις Χριστοδουλίδη επιβεβαιώνουν ότι δεν έχει συναίσθηση τι βιώνει η κοινωνία»
Η ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού στο επίκεντρο της συνάντησης Στεφάνου-Κουτσούμπα
Συνάντηση Προέδρου της Βουλής με υφυπουργό Υγείας Ελλάδας
ΠτΔ: Η κατάσταση στο Κυπριακό μέρα με την μέρα γίνεται χειρότερη
Τις γνωστές, αδιάλλακτες θέσεις του θα εκφράσει ο Τατάρ στον Αντόνιο Γκουτέρες
Δένδιας: Ύψιστη προτεραιότητα της ελληνικής πολιτείας το Κυπριακό
«Λάρνακα, Συνεχίζουμε!»-Επίσημα ανακοίνωσε την επαναδιεκδίκηση της Δημαρχίας ο Ανδρέας Βύρας