Οι διερευνητικές Ελλάδας-Τουρκίας, το στίγμα προθέσεων και το Κυπριακό

Εξελίξεις που θα καθορίσουν πολλά σε σχέση με το Κυπριακό, δρομολογούνται από τη Δευτέρα, αφού μετά από σχεδόν πέντε χρόνια «σιωπής και παγωμάρας», Έλληνες και Τούρκοι διπλωμάτες, θα καθίσουν στο ίδιο τραπέζι για τον 61ο γύρω διερευνητικών επαφών ανάμεσα στις δύο χώρες.

Μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, όταν ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών θα προσκαλέσει στη Νέα Υόρκη τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον κατοχικό ηγέτη και τους εκπροσώπους Ελλάδας, Τουρκίας και Ηνωμένου Βασιλείου, αναμένεται πως θα έχει ολοκληρωθεί και ο 62ος γύρος διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Δεδομένης της στάσης που διατηρεί η Άγκυρα τα τελευταία χρόνια, σε ότι αφορά τα γεωπολιτικά ζητήματα στην περιοχή, ως ένα ενιαίο δόγμα που εμπερικλείεται μέσα στα μεγαλεπήβολα σχέδια της για την «Γαλάζια Πατρίδα», αντιλαμβάνεται κανείς πως οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, είναι άμεσα συνυφασμένες και με τις επικείμενες εξελίξεις στο Κυπριακό.

Η στάση που θα κρατήσει σε αυτές τις διερευνητικές επαφές η Τουρκιά, ενδεχομένως να δίνουν το στίγμα που θα κρατήσει η άλλη πλευρά ενώπιον του Αντόνιο Γκουτέρες στην άτυπη πενταμερή.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Με το... πάσο τους για τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας οι Ευρωπαίοι-Ακόμη συζητούν στη Relex

Οι διερευνητικές επαφές
Σε ότι αφορά τις διερευνητικές επαφές, Ελλαδίτες αναλυτές εκτιμούν ότι η Τουρκία θα επιδιώξει να θέσει προς συζήτηση έξι θέματα, στα οποία περιλαμβάνονται η κυριαρχία νησίδων, η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου και ζητήματα εναερίου χώρου.

Μετά την ολοκλήρωση των επόμενων δύο γύρων επαφών, οι οποίοι θα είναι αναγνωριστικοί, οι δύο χώρες θα πρέπει να μπουν στα βαθιά και πιο σημαντικά θέματα και εκεί θα διαφανεί, αν η προσπάθεια επίλυσης του ζητήματος της υφαλοκρηπίδας, θα μπει στις ελληνικές καλένδες ή αν θα επιλυθεί. Σε περίπτωση που συμβεί το πρώτο, δηλαδή υπάρξει ναυάγιο, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει σε ποια φάση θα είναι οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών στα τέλη Φεβρουαρίου, χωρίς να αποκλείεται ένας νέος γύρος εντάσεων και προκλήσεων στην ανατολική Μεσόγειο.

Επικεφαλής της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας, στις αυριανές επαφές, θα είναι ο πρέσβης Παύλος Αποστολίδης, που θα επιχειρήσει να ιχνηλατήσει τις προθέσεις της άλλης πλευράς. Απέναντι του θα έχει τον Τούρκο υφυπουργό Εξωτερικών πρέσβη Σεντάτ Οντάλ, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως ένας πολιτισμένος διπλωμάτης που αποφεύγει τις εντάσεις. Ωστόσο δίπλα του θα έχει τον γνωστό μας από τις εμπρηστικές αναρτήσεις και δηλώσεις του στο twitter Τσαγατάι Ερτσίγες, που κατέχει τη θέση του διευθυντή στο τουρκικό ΥΠΕΞ και θεωρείται ο βασικός συνεχιστής του δόγματος της Γαλάζιας Πατρίδας με τις ακραίες θέσεις του και στο Κυπριακό.

Μετά την πρώτη επαφή στον 61ο γύρο, στον 62ο που τοποθετείται χρονικά εντός Φεβρουαρίου, η κάθε πλευρά θα πρέπει να απαντήσει στα ζητήματα που ήγειρε η άλλη πλευρά. Αν κάποια από τις δύο πλευρές απορρίψει την προοπτική των περαιτέρω συνομιλιών με βάση την ατζέντα των θεμάτων που θα έχουν εγερθεί από το άλλο μέρος και δεν υπάρξει συμβιβασμός, τότε είναι αναπόφευκτη η διακοπή των συζητήσεων.

Με αυτούς τους κανόνες και έχοντας υπόψη κάποια δεδομένα με βάση τις εξαγγελίες των Τούρκων το ναυάγιο μοιάζει αναπόφευκτο, αφού επιμένουν να θέτουν στο τραπέζι μια σειρά ζητημάτων που για την Ελλάδα δεν είναι προς διαπραγμάτευση. Αυτό θα διαφανεί όταν ολοκληρωθεί ο 62ος γύρος που θα βρίσκει τις αντιπροσωπείες Κύπρου και Ελλάδας να ετοιμάζουν βαλίτσες για τη Νέα Υόρκη. Τον πήχη των προσδοκιών για αυτές της επαφές γκρέμισε με τις δηλώσεις του ο ίδιος ο Μελβούτ Τσαβούσογλου ο οποίος υποδείκνυε την Παρασκευή πως «στις διερευνητικές επαφές θα συζητήσουμε όσα συζητήσαμε στις 60 συναντήσεις. Αν εκείνοι μας πουν “εμείς δεν θέλουμε να συζητήσουμε αυτά τα θέματα”, τότε δεν έχουν κανένα νόημα οι διερευνητικές επαφές.

Το Κυπριακό
Την ίδια ώρα, η Λευκωσία προετοιμάζεται ενόψει της πρόσκλησής του Γενικού Γραμματέα. Έχοντας ενώπιον του τις θέσεις που του κατέθεσαν τις προηγούμενες ημέρες οι πολιτικοί αρχηγοί, ο Νίκος Αναστασιάδης σε συνεργασία με τους στενούς συνεργάτες του, προετοιμάζονται ενόψει της άτυπης πενταμερούς. Γνωρίζοντας πως δεν μπορούν να ξέρουν εκ των προτέρων για το ποιο προσωπείο θα φοράει η άλλη πλευρά την ημέρα των διαπραγματεύσεων, με ασκήσεις επί χάρτου προετοιμάζονται για κάθε πιθανό σενάριο που μπορεί να προκύψει.

Εξάλλου, παρά τις πειρατικές ενέργειες και τις εμπρηστικές δηλώσεις των τελευταίων μηνών, τις τελευταίες ημέρες Ερντογάν και Τσαβούσογλου, φόρεσαν το προσωπείο του φιλειρηνιστή παρουσιάζοντας την Τουρκία ως μια χώρα που «βλέπει προς δυσμάς».

Συνεπώς, οι εξαγγελίες σε λεκτικό επίπεδο των Τούρκων για νέες πραγματικότητες στο Κυπριακό και λύση δύο κρατών, μέσα από ελιγμούς μπορεί να αποτυπωθούν ενώπιον του Αντόνιο Γκουτέρες πολύ διαφορετικά, γεγονός που κρατά σε εγρήγορση στη Λευκωσία. Αυτό ενισχύεται και μέσα από την ιστορία του Κυπριακού, αφού σε ουκ ολίγες περιπτώσεις οι Τούρκοι άλλα έλεγαν δημόσια και άλλα πίσω από κλειστές πόρτες, προσπαθώντας να αιφνιδιάσουν και να φέρουν τους συνομιλητές τους προ τετελεσμένων.

Αναφορικά με τη στάση που θα διατηρήσει η άλλη πλευρά στην άτυπη πενταμερή, η Λευκωσία θεωρεί πως ως ένα βαθμό τα Ηνωμένα Έθνη επιδιώκουν μέσα από τις εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, να προσπαθεί να ικανοποιήσει την άλλη πλευρά, τουλάχιστον σε ότι αφορά το ζήτημα της ισότιμης εκπροσώπησης στην πενταμερή, με στόχο να τον φέρει με τα νερά του και να εμφανιστεί πιο διαλλακτικός.

Πάντως, σε πυρετώδεις ρυθμούς συνεχίζονται και οι προετοιμασίες από την έχουσα το γενικό πρόσταγμα για τη διοργάνωση της άτυπης πενταμερούς, Τζείν Χολ Λουτ, οι οποία συνεχίζει τις επαφές με όλα τα μέρη, ενώ δεν αποκλείεται εάν το κρίνει σκόπιμο να ξανά επισκεφτεί το νησί μας στις αρχές Φεβρουαρίου.