Ο εφιάλτης των πυρκαγιών, οι «κόκκινες» περιοχές και οι ποινές στους εμπρηστές

Σε πλήρη ετοιμότητα βρίσκεται το Τμήμα Δασών και η Πυροσβεστική Υπηρεσία μετά και την 1η Μαΐου, η οποία είναι και η ημερομηνία έναρξης της περιόδου υψηλού κινδύνου έκρηξης και επέκτασης των πυρκαγιών, ενώ ήδη δύο σχέδια βρίσκονται υπό εξέταση και αναμένεται να υλοποιηθούν, ώστε να αποτραπούν πυρκαγιές.

Πρόκειται για δύο σχέδια, τα οποία έχουν ως στόχο την αποτροπή μεγάλων καταστροφικών πυρκαγιών, αλλά και τη διαχείριση της βλάστησης, ώστε να προστατευτούν τόσο οι κοινότητες, όσο και ανθρώπινες ζωές.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των πυρκαγιών προκαλείται από τον ανθρώπινο παράγοντα, με αρκετές φωτιές εκδηλώνονται από πρόθεση.

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία, από την πλευρά της, πέραν από την δουλειά στον τομέα της πρόληψης, τα τελευταία χρόνια εφαρμόζει επιθετική τακτική. Συγκεκριμένα, από το αρχικό στάδιο μιας πυρκαγιάς ρίχνει αρκετές επίγειες και εναέριες δυνάμεις στη μάχη με τις φλόγες, κάτι το οποίο αποδίδει.

«Κόκκινες» περιοχές

Το 90% των περιοχών της Κύπρου κατατάσσεται στις περιοχές υψηλού κινδύνου, ενώ συγκεκριμένες τοποθεσίες παραμένουν ανοικτές πληγές και σε αυτές θα δοθεί περισσότερη βαρύτητα.

Μιλώντας στον REPORTER ο Διευθυντής του Τμήματος Δασών, Χαράλαμπος Αλεξάνδρου ανέφερε ότι στις περιοχές μέτριου κινδύνου κατατάσσονται οι περιοχές από τον Αμίαντο, μέχρι το Τρόοδος και τη Χιονίστρα.

«Αν ξεκινήσει πυρκαγιά και δεν σβήσει από τον Πρόδρομο και πιο ψηλά, θα περάσει σαν αστραπή να κάψει τη Μαραθάσα όλη και τον Πρόδρομο. Οι περιοχές που μας καίουν παραπάνω και πρέπει να επιδείξουμε περισσότερο ενδιαφέρον, είναι οι περιοχές που έχουν κατοικημένα σπίτια. Οι γνωστές Κοιλάδες, η Κοιλάδα της Σολιάς, η Κοιλάδα της Μαραθάσας, η Πιτσιλιά κλπ. Δεν είναι το ίδιο αυτές οι περιοχές, με αυτές που είναι μόνο δάση. Πρέπει να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη σημασία εκεί».

Από την πλευρά της η Πυροσβεστική Υπηρεσία, δίνει περισσότερη βαρύτητα σε χωριά της επαρχίας Λευκωσίας, στα οποία υπάρχουν προβλήματα με τα καψαλίσματα, όπως επίσης και σε περιοχές της ημιορεινής Λεμεσού και της ημιορεινής Πάφου, όπου υπάρχει περισσότερος κίνδυνος.

Όπως εξήγησε ο εκπρόσωπος Τύπου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, πέραν από τα χωριά στη Λευκωσία, υπάρχουν και κάποιες περιοχές της ημιορεινής Πάφου, όπως και της Λεμεσού. «Εμείς ως Πυροσβεστική Υπηρεσία έχουμε στελεχωμένους όλους τους σταθμούς της υπαίθρου παγκύπρια. Στελεχώνουμε παρατηρητήρια, τα οποία παρακολουθούν ένα ευρύ φάσμα της υπαίθρου. Έχουμε περιπολίες σε καθημερινή βάση, σε όλες τις ώρες. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζουν και οι εναέριες περιπολίες, όπως κάνουμε τα τελευταίο δύο χρόνια μαζί με το Τμήμα Δασών. Σε ώρες αιχμής έχουν αεροσκάφη στον αέρα και παρακολουθούν από αέρος εάν υπάρχει πυρκαγιά».

Οι περιοχές στο μικροσκόπιο της Πυροσβεστικής

Επαρχία Λευκωσίας 

• Περιστερώνα
• Ακάκι
• Αστρομερίτης
• Ορούντα
• Βυζακιά
• Αγιά Μαρίνα
• Κάτω Μονή
• Μένοικο 
• Ποτάμι

Επαρχία Λεμεσού

• Λόφου
• Κελλάκι
• Πέρα Πεδί
• Φοινί
• Βουνί
• Πάχνα
• Βουνί
• Διερώνα
• Όμοδος
• Οδού
• Καλό Χωριό
• Κυβίδες 
• Τριμίκλινη 
• Άρσος

Επαρχία Πάφου

• Τσάδα
• Κούκλια
• Αρχιμανδρίτα
• Στρουμπί
• Πολέμι
• Καλέπεια
• Χολέτρια
• Λετύμπου
• Λάσα
• Αγία Βαρβάρα 
• Σίμου
• Φύτη
• Γιόλου 

Τα δύο σχέδια του Τμήματος Δασών

Φέτος άρχισε από νωρίς ο εφιάλτης των πυρκαγιών, με το Τμήμα Δασών να έχει καθορίσει πλάνο με δύο σχέδια, τα οποία είναι υπό εξέταση. Όπως εξήγησε ο Διευθυντής του Τμήματος Δασών, το ένα σχέδιο είναι στρατηγικό και αφορά στην αποτροπή μεγάλων καταστροφικών πυρκαγιών, ενώ το δεύτερο έχει να κάνει με τη διαχείριση της βλάστησης.

«Το πρώτο σχέδιο θα διαχωρίζει την Κύπρο σε περιοχές, ώστε αν μια πυρκαγιά εκδηλωθεί σε μια περιοχή να μπορεί να σβηστεί. Για παράδειγμα δεν θέλουμε μια πυρκαγιά που θα ξεκινήσει από το Δάσος της Λεμεσού, να φθάσει στη Μαδαρή ή στις κορυφές του Τροόδους. Πρέπει κάπου στη μέση να τη σταματήσουμε. Επίσης, δεν θέλουμε μια πυρκαγιά να ξεκινήσει από το Δάσος της Πάφου και να φθάσει στο Τρόοδος. Σήμερα με την κατάληξη της υπαίθρου και τη συσσώρευση άγριας δασικής βλάστησης, ενώθηκαν. Άρα εμείς σχεδιάζουμε ότι θα δημιουργηθεί μια ζώνη, ώστε να μπορεί να σβήσει μια πυρκαγιά».

Για το δεύτερο σχέδιο ετοιμάστηκαν σχέδια διαχείρισης της βλάστησης και βρίσκονται στο στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. «Είμαστε στο στάδιο της υλοποίησης για να μπορούμε και στα επόμενα χρόνια να αντεπεξέλθουμε. Έχουμε ένα πρόβλημα που είναι δύσκολο, είναι θέμα ασφάλειας και απειλούνται ανθρώπινες ζωές, οι περιουσίες μας και τα δάση μας. Με αυτόν τον σχεδιασμό θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Είναι ένα πολύπλοκο πρόβλημα, γιατί είναι αρκετοί οι παράγοντες. Είναι η τοπογραφική διαμόρφωση, είναι η βλάστηση και οι μετεωρολογικοί παράγοντες. Την τοπογραφική διαμόρφωση δεν μπορούμε να την αλλάξουμε, όσο πιο ορεινό είναι, τόσο χειρότερες είναι οι πυρκαγιές. Τους κλιματικούς παράγοντες όχι μόνο δεν μπορούμε να τους αλλάξουμε, αλλά χειροτερεύουν. Ο μόνος παράγοντας ο οποίος μπορούμε να δουλέψουμε είναι η βλάστηση. Έτσι με τη διαχείριση της θα πετύχουμε και το μεγάλο στρατηγικό σχέδιο, αλλά θα προστατέψουμε και τις ίδιες τις κοινότητες. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορεί να σβήνεται μια πυρκαγιά που ξεκινά έξω από τις κοινότητες και έτσι να μην απειλείται και το Τρόοδος».

Επιπλέον, ο εκπρόσωπος Τύπου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, ανέφερε ότι γίνεται αρκετή δουλειά στο κομμάτι της πρόληψης, σημειώνοντας πως είναι το Α και το Ω. «Δουλεύουμε μέσω των Μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Τις προάλλες ήταν και η εβδομάδα πυρασφάλειας, την οποία προσπαθήσαμε να την εκμεταλλευτούμε για να δώσουμε κάποιες συμβουλές. Προσπαθούμε να στέλνουμε τα σωστά μηνύματα. Αποδεδειγμένα πίσω από κάθε πυρκαγιά είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα, η οποία φθάνει ποσοτικά και στατιστικά το 93%. Έτσι επενδύουμε στα θέματα της ανθρώπινης δραστηριότητας, τα οποία μπορεί να είναι διάφορα, όπως η απόρριψη αποτσίγαρου, η χρήση εργαλείων σε υπαίθρους χώρους, η παρασκευή φαγητού σε μη ενδεδειγμένους χώρους, το παράνομο κάψιμο σκυβάλων και η εκπομπή συστημάτων καυσαερίου, όπως μια γεννήτρια».

100 δασικές πυρκαγιές κάθε χρόνο 

Σε ερώτηση για το εάν η φετινή χρονιά, θα είναι δυσκολότερη σε σχέση με τις προηγούμενες ο Διευθυντής του Τμήματος Δασών, είπε ότι κάθε χρονιά είναι δύσκολη. «Γίνεται δυσκολότερο το έργο, είτε γιατί έχουμε πολλά χόρτα, είτε γιατί υπάρχει ανομβρία, είτε γιατί έχει παρατεταμένο κύμα καύσωνα, είτε γιατί είναι χαμηλή η σχετική υγρασία του αέρα. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι γίνεται δυσκολότερο. Εμείς την κάθε πυρκαγιά, την αντιμετωπίζουμε σαν να καλούμαστε να κερδίσουμε μια στρατιωτική μάχη. Κατεβαίνεις στη μάχη και αγωνίζεσαι να την κερδίσεις».

Με βάση τα  στατιστικά στοιχεία των τελευταίων δέκα ετών, εκδηλώνονται κατά μέσο όρο περίπου 100 δασικές πυρκαγιές κάθε χρόνο παγκύπρια, οι οποίες μετατρέπουν σε στάχτη 1.500 εκτάρια δασικής βλάστησης. 

«Έχουμε πυρκαγιές από πρόθεση. Ανάβουν πυρκαγιές, γιατί θέλουν και τις ανάβουν. Δεν έρχονται κάποιοι και λένε ότι θα στραφούν εναντίον του Τμήματος Δασών και να θέλουν να κάψουν το Δάσος. Δεν υπάρχουν έτσι περιπτώσεις. Οι παραπάνω περιπτώσεις είναι πυρκαγιές που ανάβουν για διάφορους λόγους. Ο καθένας έχει τον λόγο του και τον σκοπό του. Ο καθένας όμως, δεν ξέρεις τι θα σκεφτεί στο μυαλό του πριν ανάψει μια φωτιά. Δεν έχουμε εμπρησμούς, έχουμε πυρκαγιές από πρόθεση. Οι πυρκαγιές αποτελούν τη χειρότερη απειλή για τα δάση», ανέφερε ο κ. Αλεξάνδρου. 

Παράλληλα, ο κ. Κεττής απηύθυνε έκκληση προς τον κόσμο και σε οποιοδήποτε παρατηρήσει ενέργεια, η οποία αποσκοπεί σε κακόβουλες και εμπρηστικές πυρκαγιές, να ενημερώνει την Πυροσβεστική και την Αστυνομία και να δίνει στοιχεία για να μπορούν να περιοριστούν τέτοιες περιπτώσεις.

Οι ποινές για πρόκληση πυρκαγιάς