Ο εθισμός στα ηλεκτρονικά, η μίμηση συμπεριφορών και το δύσκολο έργο των γονέων

06:59 - 15 Ιανουαρίου 2021

ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Ολοένα και περισσότερα παιδιά βρίσκονται επί αρκετές ώρες, καρφωμένα στην οθόνη είτε ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, είτε μιας κονσόλας παίζοντας ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι, μέσα από το οποίο μπορεί εύκολα προκληθεί εθισμός και εξαρτητική συμπεριφορά. Αναμφισβήτητα, μπορεί το κάθε παιδί να επιλέγει με αυτό τον τρόπο να περάσει τον ελεύθερο του χρόνο, ωστόσο την ίδια ώρα, χωρίς να το συνειδητοποιήσει, βρίσκεται αντιμέτωπο με αρκετούς κινδύνους, απομονώνεται τόσο από την οικογένεια του, όσο και από το σχολείο του, ενώ επίσης αλλάζει ριζικά και η καθημερινότητα του.

Είναι γεγονός, πως από την ανεξέλεγκτη χρήση του διαδικτύου αλλά και από τα αρκετά ηλεκτρονικά παιχνίδια που μπορεί να παρέχονται δωρεάν, να ελλοχεύουν αρκετοί κίνδυνοι για τα παιδιά. Επομένως, με την εν λόγω ανεξέλεγκτη χρήση, μπορούμε να πούμε ότι ανοίγει πιο εύκολα η πόρτα προς τον εθισμό και έτσι τα παιδιά παγιδεύονται χωρίς να το καταλάβουν, σε ένα δικό τους σκοτεινό κόσμο.

Κάτι τέτοιο, μπορεί σαφέστατα να αποδειχθεί από τη συμπεριφορά που εκδηλώνουν τα παιδιά, όταν βρεθούν για λίγες ώρες μακριά από ένα ηλεκτρονικό υπολογιστή ή μια κονσόλα. Επιπλέον, ο κάθε γονιός καλείται να διαπιστώσει εάν το παιδί του είναι εθισμένο στην ενασχόληση με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και ακολούθως να το αποτρέψει και να το βοηθήσει, προτού η κατάσταση ξεφύγει αρκετά.

Επιπρόσθετα, σχεδόν εδώ και ένα χρόνο, ο περιορισμός στις μετακινήσεις μας και ο εγκλεισμός στο σπίτι, διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο και στα παιδιά, σε σχέση με την ενασχόληση τους με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Αρκετά παιδιά, περνώντας πολλές ώρες στο σπίτι, καταλήγουν με αρκετή ευκολία στο δρόμο προς τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Μιλώντας στον REPORTER, o ψυχολόγος Νίκος Γεωργίου, εξέφρασε την άποψη του ότι με την όλη κατάσταση και το lockdown, ενδεχομένως τα πράγματα για το εν λόγω θέμα, να γίνουν και χειρότερα. «Ο εγκλεισμός των παιδιών είναι κάτι παρατεταμένο τον τελευταίο χρόνο. Αποτρέπονται από κάποιες δραστηριότητες, όπως είναι ο αθλητισμός. Αυτό δεν βοηθά και μοιραία οδηγεί τα παιδιά σε περαιτέρω ενασχόληση με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Είναι πολύ πιθανόν να αναπτυχθεί ο εθισμός στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Είναι μια από τις αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας».

Όσον αφορά, τα κριτήρια με τα οποία θα μπορεί ένας γονιός να διακρίνει, κατά πόσον το παιδί του είναι εθισμένο στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, ο Δρ Γεωργίου ανέφερε πως υπάρχουν τρία και σημαντικά κριτήρια.

«Το πρώτο κριτήριο, είναι να παρακωλύεται γενικά η λειτουργικότητα του. Το πόσο εμποδίζεται δηλαδή η λειτουργικότητα και η καθημερινότητα του είναι ένα σοβαρό κριτήριο. Για παράδειγμα, εάν η καθημερινότητα τους είναι το σχολείο και τα μαθήματα τους και θα χάσουν ώρες από το σχολείο για να παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια, τότε είναι εθισμένα. Για κάποιο άτομο πιο μεγάλης ηλικίας, είναι όταν συνειδητά δεν θέλει να βρει δουλειά, λόγω του ότι θέλει να ασχολείται πολλές ώρες με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Το δεύτερο κριτήριο είναι η συμπεριφορά. Δηλαδή, όταν ένας γονιός πει στο παιδί να σταματήσει να παίζει και αυτό επιδεικνύει έντονη συμπεριφορά. Συγκεκριμένα, να θυμώνει, να γίνεται επιθετικός και βίαιος. Το τρίτο είναι ο έλεγχος. Όταν ο ίδιος δεν μπορεί να το ελέγξει. Δηλαδή, να θέλει να σταματήσει και να ξέρει ότι αυτό που κάνει τον ενοχλεί και δεν τον αφήνει να λειτουργήσει κανονικά στην καθημερινότητα, αλλά να μην μπορεί να το ελέγξει.

Επίσης, υπάρχει και ένα επιπρόσθετο κριτήριο, που είναι όταν ξεφεύγει κατά πολύ από τον μέσο όρο που ασχολούνται και οι συνομήλικοι του. Ο μέσος όρος που ασχολούνται τα παιδία, είναι δύο ώρες, κάτι το οποίο έχουν δείξει έρευνες. Έτσι αν οι ώρες του είναι έξι ή εφτά, τότε εξυπακούεται ότι υπάρχει εθισμός στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Ονομάζεται εθισμός και εξαρτητική συμπεριφορά προς τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Κατά κάποιο τρόπο, είναι διαταραχή, όμως δεν ονομάζεται έτσι επίσημα. Ένας γονιός μπορεί να το καταλάβει από τον χρόνο που ξοδεύει το παιδί του στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Αν είναι υπερβολικός ο χρόνος, αρκετά πάνω από τον μέσο όρο. Τότε σημαίνει ότι είναι εθισμένο και ένα δεύτερο κομμάτι είναι η συμπεριφορά του παιδιού. Εάν ο γονιός, λέει στο παιδί του να σταματήσει και αυτό δεν μπορεί και γίνεται επιθετικό και εναντιώνεται απέναντι στους του, τότε είναι εθισμένο».

Ερωτηθείς με ποιους τρόπους μπορούν οι γονείς να αποτρέψουν τα παιδιά τους, σε περίπτωση που αντιληφθούν ότι το παιδί τους δείχνει σημάδια εθισμού, ο Δρ Γεωργίου είπε ότι αρχικά πρέπει να βάζουν μια οριοθέτηση στο παιδί, υποδεικνύοντας ότι ένα σημαντικό κομμάτι είναι η πρόληψη και πως κατά κάποιο τρόπο πρέπει να γίνεται ένα «συμβόλαιο» με το παιδάκι, ότι θα παίζει συγκεκριμένες ώρες, ώστε ο γονιός να το προλάβει πριν φθάσει στον εθισμό. «Όταν φθάσει στον εθισμό, δυσκολεύει περισσότερο η κατάσταση. Πάλι όμως μπορούν να κάνουν κάποια πράγματα οι γονείς. Εκτός από ότι πρέπει να απευθυνθούν σε ένα ειδικό, μπορούν να προσπαθήσουν να στρέψουν το παιδί σε άλλες οποιεσδήποτε δραστηριότητες. Μπορεί να είναι γυμναστική, αθλητισμός, μουσική, χορός κλπ. Επίσης, ένας άλλος σημαντικός τρόπος είναι να προσπαθήσει ο γονιός, να μειώσει τις ώρες του παιδιού. Δηλαδή, αν το παιδί παίζει για οκτώ ώρες την ημέρα, να ξεκινήσει και να τις μειώνει στις εφτά. Στόχοι απλοί και τρόποι που σιγά-σιγά θα επιβραβεύουν αυτούς τους στόχους. Δηλαδή, αν το πετύχει ένας γονιός θα κερδίσει κάποια πράγματα και θα βοηθήσει και το παιδί του».

Επιπλέον, ο ψυχολόγος επισήμανε ότι τώρα λόγω της κατάστασης με το lockdown και τον εγκλεισμό των παιδιών, είναι πιο δύσκολο για τους γονιούς, ωστόσο όπως ανάφερε δεν πρέπει να θεωρείται δικαιολογία και ο γονιός να αφήνει το παιδί του να παίζει ανεξέλεγκτά, αρκετές ώρες, με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. «Από έρευνες βρέθηκε ότι η πανδημία έφερε αύξηση στον χρόνο που σπαταλούν τα παιδιά στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Είναι κάτι που δυσχεραίνει το έργο των γονέων. Όμως, πάντα υπάρχουν τρόποι για να βοηθήσεις και να απομακρύνεις τα παιδιά από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Μπορεί για παράδειγμα, ένα επιτραπέζιο παιχνίδι στο σπίτι. Αυτά όλα εξαρτώνται από τα δεδομένα της κάθε οικογένειας όμως. Είναι στο χέρι της. Σίγουρα δυσκολεύει το έργο του κάθε γονιού τώρα και με το lockdown, όμως εννοείται ότι πρέπει και μπορεί να προσπαθήσει».

Παράλληλα, αρκετές ήταν και οι περιπτώσεις που τέθηκε σε κίνδυνο η υγεία των παιδιών, καθώς η ενασχόληση με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια αποτέλεσε αφορμή, να οδηγηθούν σε ακραίες καταστάσεις και βίαιες συμπεριφορές, χωρίς να το συνειδητοποιούν.

Όπως αναφέρει ο Δρ Γεωργίου, ο έλεγχος, η εποπτεία και η επίβλεψη, είναι πολύ σημαντικές γονικές πρακτικές, ώστε οι γονείς να συμβάλουν στο να μην εθιστούν τα παιδιά. «Εκτός από το να ελέγχει ο γονιός τι παίζει το παιδί, πρέπει να τα αποτρέπουν και να προσπαθούν να μην τα αφήνουν να ασχολούνται με παιχνίδια που δεν είναι της ηλικίας τους. Δεν γίνεται ένα μικρό παιδάκι να παίζει FortNine ή πολεμικά παιχνίδια. Επίσης, σε οτιδήποτε ερέθισμα έρχονται και εκτίθενται καθημερινώς τα παιδιά, επηρεάζεται και η συμπεριφορά τους. Άρα αν τα παιδιά καθημερινά έχουν ενασχόληση με πολεμικά παιχνίδια, τότε είναι φυσικό επακόλουθο να επηρεαστεί η συμπεριφορά και η σκέψη τους. Τα παιδιά είναι μιμητικά όντα και είναι λογικό να μιμηθούν συμπεριφορές. Όταν ένα άτομο εθιστεί βρίσκεται σε ένα δικό του κόσμο, όπως για παράδειγμα αν ασχολείται με πολεμικά παιχνίδια, τότε για το παιδί ο κόσμος του είναι αυτός. Αυτό θεωρούν λογικό τα παιδιά χωρίς να το καταλαβαίνουν».

Ο εθισμός στα ηλεκτρονικά, η μίμηση συμπεριφορών και το δύσκολο έργο των γονέων

Ροη Ειδησεων

Έπαυλη με πισίνα στα Κούκλια

Κατοικία 3ων υπνοδ. στη Λακατάμεια,

Διαμέρισμα δυο υπνοδ. στη Λακατάμεια

Ισόγειο κατάστημα στον Στρόβολο

Δειτε Επισης