Το νέο φάρμακο για το Αλτσχάιμερ και η ελπίδα για ασθενείς στην Κύπρο

Ελπίδα σε 10.000 χιλιάδες άτομα στην Κύπρο και στις οικογένειές τους έδωσε η έγκριση από τον αμερικανικό οργανισμό φαρμάκων (FDA) του Aduhelm της Biogen, το οποίο είναι το πρώτο φάρμακο που παίρνει έγκριση μετά από 15 και πλέον χρόνια, ως θεραπεία για την νόσο του Αλτσχάιμερ.

Την ίδια στιγμή, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων, όπως ανέφερε στον REPORTER ηΑναπληρώτρια Διευθύντρια των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, Δρ. Έλενα Παναγιωτοπούλου, δέχτηκε αίτηση από την Biogen, για εξέταση και αξιολόγηση του σκευάσματος και στην συνέχεια αν εγκριθεί, θα μπορεί η εταιρία να προχωρήσει σε αίτηση για αδειοδότησή του.

Η Biogen, ανακοίνωσε ότι το φάρμακο θα μπορεί να χορηγηθεί σε περίπου 1,5 εκατομμύριο αμερικανούς που βρίσκονται στα αρχικά στάδια της νόσου.

Όπως εξήγησε η Δρ. Παναγιωτοπούλου, το μονοκλωνικό αντίσωμα «aducanumab», είναι μια πρωτοποριακή και πολλά υποσχόμενη θεραπεία για την νόσο του Αλτσχάιμερ. Ταυτόχρονα σημειώνει ότι η έγκριση από τον FDA, είναι προς όφελος του ΕΜΑ, o οποίος θα μπορεί να αναλύσει και να παρακολουθήσει τα πραγματικά δεδομένα που θα υπάρξουν στην Αμερική και να αποφασίσει πολύ σύντομα, αν τελικά θα αδειοδοτήσει το φάρμακο.

Όσον αφορά στο κόστος του φαρμάκου, που τιμολογήθηκε από την εταιρεία στα 56.000 δολάρια ετησίως, η Δρ. Παναγιωτοπούλου σημειώνει ότι, «θα γίνει ανάλυση κόστους αποτελεσματικότητας αφού είναι δυνατό το συγκεκριμένο σκεύασμα να αντικαταστήσει άλλα φάρμακα, τα οποία χορηγούνται στους ασθενείς».  

Πώς θα χορηγείται το φάρμακο και σε ποιους

Μιλώντας για το φάρμακο της Biogen Inc, ο Καθηγητής Σάββας Παπακώστας του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής και Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, εξήγησε ότι έλαβε έγκριση με βάση ενδείξεις ότι μπορεί να περιορίσει τις πλάκες μιας πρωτεΐνης, της β-αμυλοειδούς, που συσσωρεύονται στον εγκέφαλο και πιθανόν συμβάλλει στην νόσο του Αλτσχάιμερ. Με αυτόν τον τρόπο όπως σημείωσε, μπορούν να περιοριστούν τα συμπτώματα όπως η απώλεια μνήμης και η ικανότητα να φροντίζει κανείς τον εαυτό του.

«Είναι ένα φάρμακο το οποίο το παρακολουθούμε εδώ και πέντε περίπου χρόνια. Είχε γίνει αίτηση από την εταιρία που το παρασκευάζει στο FDA και το απέρριψε προηγουμένως. Μετά η εταιρία μελέτησε και πάλι τα δεδομένα της με νέες μεθόδους και έκανε και πάλι αίτηση, η οποία εγκρίθηκε υπό όρους».

Αυτό σημαίνει όπως αναφέρει ότι το φάρμακο δεν θα διατίθεται ελευθέρα στη αγορά, με τους ασθενείς να μπορούν να το λαμβάνουν μετά από συνταγή του γιατρού τους. Ξεκαθαρίζει ακόμη, ότι το φάρμακο εγκρίθηκε μόνο για την νόσο του Αλτσχάιμερ και δεν ενδείκνυται για άτομα τα οποία έχουν απώλεια μνήμης.

«Ο τρόπος με τον οποίο θα χορηγείται θα είναι ενδοφλέβιος μια φορά τον μήνα και κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες, όπως για παράδειγμα σε νοσοκομεία. Παράλληλα η εταιρεία θα πρέπει να συνεχίσει να κάνει περεταίρω μελέτες για να δώσει αναφορά στον FDA, o οποίος μπορεί να δώσει είτε μια σαφή έγκριση, είτε να το αποσύρει αν το κρίνει απαραίτητο» υπογράμμισε ο Δρ. Παπακώστας.

Σχολιάζοντας τις αντιδράσεις που υπήρξαν από μέλη της επιστημονικής κοινότητας για την έγκριση του φαρμάκου, που ανέφεραν ότι ο FDA αγνόησε τις συστάσεις των εξωτερικών του συμβούλων, οι οποίοι δήλωσαν ότι η Biogen δεν προσέφερε επαρκή στοιχεία για τα κλινικά οφέλη, ο Δρ. Παπακώστας εξηγεί ότι το μονοκλωνικό αυτό αντίσωμα, φαίνεται ότι φτάνει στον εγκέφαλο βρίσκει τις αμυλοειδείς πλάκες και τις καταστρέφει.

«Αν αυτό συνεπάγεται θεραπεία της νόσου ή αν βοηθάει στο να σταματήσει στα αρχικά στάδια, αυτό θα κριθεί από περισσότερες μελέτες. Αν μπορεί να σταματήσει την εξέλιξη της νόσου, θα είναι μεγάλη επιτυχία. Είναι αυτό το οποίο ευχόμαστε και προσευχόμαστε, διότι μετά από πολλά χρόνια είναι η μόνη εξέλιξη που είχαμε».

Οι θεραπείες που χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα

Το νέο σκεύασμα της Biogen, δίνει ελπίδα στους ασθενείς με Αλτσχάιμερ και την επιστημονική κοινότητα, που μέχρι στιγμής δεν είχε κάποιες συγκεκριμένες θεραπείες για την νόσο.

«Μέχρι τώρα αντιμετωπιζόταν με ανακουφιστικά φάρμακα, τα οποία στόχευαν στα διάφορα συμπτώματα της νόσου. Για παράδειγμα εάν ένας ασθενής είχε υπερδιέγερση, δίνονταν κάποια καταπραϋντικά, αν είχε καταθλιπτικά στοιχεία, δίνονταν αντικαταθλιπτικά» εξηγεί ο Δρ. Παπακώστας.

Σημείωσε ακόμη ότι υπάρχουν άλλες δύο κατηγορίες σκευασμάτων, οι οποίες δεν θεραπεύουν την νόσο του Αλτσχάιμερ, αλλά μπορούν σε κάποιες περιπτώσεις, «να καθυστερήσουν την εξέλιξή της, αναπληρώνοντας κάποιες ουσίες οι οποίες χάνονται από τον εγκέφαλο λόγω της ασθένειας ή σταματούν την διαδικασία η οποία καταστρέφει αυτές τις ουσίες».

Η μία κατηγορία φαρμάκων έχει να κάνει «με την αναστολή της ακετυλοχολινεστεράσης. Αυτή η κατηγορία φαρμάκων, αυξάνει την ποσότητα της ακετυλοχολίνης που είναι διαθέσιμη στον εγκέφαλο και διατηρεί τους υφιστάμενους νευρώνες του εγκεφάλου, σε καλύτερη κατάσταση και έτσι δεν προχωράει ραγδαία η νόσος» αναφέρει ο Δρ. Παπακώστας.

Η άλλη κατηγορία φαρμάκων, είναι η μεμαντίνη που όπως εξηγεί ο Δρ. Παπακώστας «επηρεάζει την λειτουργία κάποιων αμινοξέων στον εγκέφαλο, που μπορεί να καταστρέψουν την ακετυλοχολίνη».

Από την μεριά της, η πρόεδρος το Παγκύπριου Συνδέσμου Αλτσχάιμερ και συναφών ανοιών «Μη – Με – Λησμόνει», Αντιγόνη Διάκου, χαιρέτησε την ιστορική όπως την χαρακτήρισε αυτή στιγμή για την κοινότητα, μετά αφού 15 χρόνια μετά υπήρχε μια θετική εξέλιξη.

«Εμείς ως σύνδεσμος παρακολουθούμε τις εξελίξεις που υπάρχουν γύρω από την νόσο διεθνώς, ενώ είμαστε και μέλη του Alzheimer Disease International και του Alzheimer Europe. H είδηση αυτή μας δίνει ελπίδα και εννοείται ότι έχουμε αγκαλιάσει την απόφαση και ταυτόχρονα είμαστε ευγνώμων για την έγκριση του φαρμάκου από τον FDA».