«Ορισμένα παιδιά κοιμούνταν, ή είχαν πρόσφατα κοιμηθεί, σε στρώματα στο πάτωμα. Κελιά 5,5 m² φιλοξενούσαν έως και τρία παιδιά, προσφέροντας λιγότερο από 2 m² ανά άτομο. Επιπλέον, τα παιδιά παραπονέθηκαν ότι τον χειμώνα έκανε υπερβολικό κρύο. Παιδιά και νεαροί ενήλικες παραπονέθηκαν επίσης για τσιμπήματα από ψύλλους και προσβολές από κοριούς», αναφέρει στην έκθεσή της η Επιτροπή Πρόληψης κατά των Βασανιστηρίων (CPT), για τον χώρο κράτησης ανηλίκων, κρούοντας καμπανάκι στην Κυβέρνηση ότι οι Κεντρικές Φυλακές δεν είναι ο κατάλληλος χώρος για τους ανήλικους και νεαρούς παραβάτες και ζητά άμεσα τη μεταφορά τους σε κατάλληλη δομή. Μία έκθεση που έρχεται μία εβδομάδα μετά που η Ολομέλεια της Βουλής ενέκρινε το αίτημα του Υπουργείου Δικαιοσύνης για ακόμη μία παράταση για εφαρμογή της νομοθεσίας και μετακίνηση των ανήλικων παραβατών αρχές του 2027 και όχι αρχές του 2026 όπως προνοούσε η τελευταία παράταση που είχε δοθεί.
Η έκθεση της CPT για τις συνθήκες διαβίωσης στις Κεντρικές Φυλακές είναι κόλαφος για την Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς στα ευρήματά της καταγράφει μεταξύ άλλων ότι στο Σωφρονιστικό Ίδρυμα κάνουν κουμάντο οι ισχυροί κρατούμενοι, ενώ λόγω του υπερπληθυσμού οι φυλακισμένοι ξαπλώνουν στο πάτωμα. Πέραν τούτου, γίνεται αναφορά και για τις συνθήκες κράτησης των ανηλίκων και νεαρών παραβατών και στην έκθεση η CPT συνιστά όπως «δοθεί αυξημένη προσοχή στην ανάγκη για προσεκτική αξιολόγηση κινδύνου, ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια των παιδιών που συγχρωτίζονται και μοιράζονται κελιά με νεαρούς ενήλικες».
Όπως αναφέρει η έκθεση, οι ανήλικοι και νεαροί παραβάτες κρατούνται στην πτέρυγα 8Α, ωστόσο οι συνθήκες διαβίωσης κρίνονται ακατάλληλες, δεδομένου ότι όπως αναγράφεται στην έκθεση «οι υλικές συνθήκες ήταν εξίσου κακές με το υπόλοιπο ίδρυμα, με φθαρμένους, σκοτεινούς και υγρούς κοινόχρηστους χώρους και κελιά, τοίχους καλυμμένους με γκράφιτι και ανοιχτές, χωρίς διαχωρισμό τουαλέτες. Ορισμένα παιδιά κοιμούνταν, ή είχαν πρόσφατα κοιμηθεί, σε στρώματα στο πάτωμα. Κελιά 5,5 m² φιλοξενούσαν έως και τρία παιδιά, προσφέροντας λιγότερο από 2 m² ανά άτομο. Επιπλέον, τα παιδιά παραπονέθηκαν ότι τον χειμώνα έκανε υπερβολικό κρύο. Παιδιά και νεαροί ενήλικες παραπονέθηκαν επίσης για τσιμπήματα από ψύλλους και προσβολές από κοριούς».
Μάλιστα, η CPT ανέφερε πως «τα παιδιά παραπονέθηκαν ότι το φαγητό ήταν ανεπαρκές σε ποσότητα και χωρίς ποικιλία· τα παιδιά που συμμετείχαν στις συνεντεύξεις ήταν πεινασμένα τη στιγμή της επίσκεψης».
Πάντως, οι αναφορές της CPT πρέπει να χτυπήσουν καμπανάκι στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, καθώς είναι και το αρμόδιο για τη δημιουργία του νέου χώρου κράτησης των ανηλίκων, αλλά την ίδια ώρα είναι υπεύθυνο για το γεγονός ότι παρατάθηκε για ακόμη ένα χρόνο η παραμονή των ανήλικων παραβατών εντός των Κεντρικών Φυλακών. Πριν από ένα μήνα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης παρουσιάστηκε ενώπιον της Επιτροπής Νομικών και είχε αναφέρει πως ο χώρος που έχει επιλεχθεί και είναι στη Μεννόγεια, δεν είναι έτοιμο. Σημειώνεται πως το κέντρο είναι άμεσα συνυφασμένο με το προαναχωρισιακό κέντρο κράτησης μεταναστών στις Λίμνες, το οποίο θα είναι έτοιμο στο πρώτο εξάμηνο του 2026. Όταν το συγκεκριμένο κέντρο παραδοθεί, τότε θα αρχίσουν οι εργασίες αναδιαμόρφωσης του χώρου, αφού το Υπουργείο Δικαιοσύνης διαμηνύει ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές για να είναι κατάλληλος ο χώρος για ανήλικους.
Το αίτημα της Κυβέρνησης για παράταση είχε προκαλέσει την έντονη ενόχληση των βουλευτών, οι οποίοι είχαν τονίσει πως από το 2021 που είχε ψηφιστεί η νομοθεσία, το Υπουργείο Δικαιοσύνης ζητά συνεχώς παράταση. Μάλιστα, όταν η Ολομέλεια ψήφισε το αίτημα του Υπουργείου, ξεκαθαρίστηκε πως είναι η τελευταία φορά που δίνεται αυτή η παράταση και θα πρέπει η Κυβέρνηση να το θέσει ως προτεραιότητα, καθώς δεν μπορεί να διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση, ενώ τόνισαν πως δεν θα είναι συνένοχοι για παραβίαση μίας νομοθεσίας που ψηφίστηκε το 2021.
Η CPT προέβη σε συστάσεις για τον κατάλληλο τρόπο που πρέπει να διαμορφωθεί το νέο κέντρο στη Μεννόγεια. Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή αναφέρει πως «τα παιδιά θα πρέπει κανονικά να στεγάζονται σε ατομικά δωμάτια· όταν αυτό δεν ισχύει, θα πρέπει να αιτιολογείται γιατί είναι προς το συμφέρον του ανηλίκου να μοιράζεται χώρο ύπνου με άλλον ανήλικο. Τα παιδιά θα πρέπει να ερωτώνται πριν υποχρεωθούν να μοιραστούν κατάλυμα και να μπορούν να δηλώσουν με ποιον θα προτιμούσαν να στεγαστούν».
Κι ενώ το Υπουργείο Δικαιοσύνης είχε αναφέρει στην Επιτροπή Νομικών ότι «η Κυβέρνηση θεωρεί ότι η δημιουργία χώρου κράτησης παιδιού είναι προτεραιότητα. Είναι ένα σύνθετο εγχείρημα, πρώτη φορά επιχειρείται στην Κύπρο και απαιτείται η συνέργεια πολλών υπηρεσιών», τα ευρήματα της CPTκαταγράφουν μία διαφορετική εικόνα, κατακεραυνώνοντας την Κυπριακή Δημοκρατία για τις συνθήκες κράτησης των ανηλίκων. Πάντως, το Υπουργείο Δικαιοσύνης είχε στη διάθεσή του τρία χρόνια για να αλλάξει τις συνθήκες, ωστόσο μέχρι και σήμερα εξακολουθούν να καταγράφονται τα ίδια ανησυχητικά περιστατικά. Τους επόμενους μήνες θα διαφανεί κατά πόσο είναι προτεραιότητα το ζήτημα για το Υπουργείο Δικαιοσύνης ή απλά ήταν μία αναφορά για να πείσει τη Βουλή για να δοθεί νέα παράταση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Σήριαλ από το 2021 η δημιουργία χώρου κράτησης ανηλίκων-Ζητά νέα παράταση η Κυβέρνηση, φωνάζει η Βουλή
