Το τελευταίο κεφάλαιο που αφορά το διαδικαστικό κομμάτι των Βουλευτικών Εκλογών του 2026, το οποίο σχετίζεται με τη μετακίνηση της έδρας από τη Λευκωσία στην Πάφο, λόγω αλλαγών στον αριθμό των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων κάθε επαρχίας, το ξεκαθάρισμα σε σχέση με τον τρόπο που θα αναγράφονται πρόσωπα με ίδιο ονοματεπώνυμο, αλλά και την δυνατότητα να συμμετέχουν αστυνομικοί και πυροσβέστες ως υποψήφιοι, τίθεται το απόγευμα της Πέμπτης, ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής για ψήφιση.
Πρόκειται για την τελευταία, όπως όλα δείχνουν, Ολομέλεια του Σώματος, πριν την έναρξη της συζήτησης του Προϋπολογισμού για το 2026 και ως εκ τούτου στην ατζέντα βρίσκονται δεκάδες νομοσχέδια, κανονισμοί και προτάσεις νόμου, που αποστάλθηκαν για ψήφιση τους.
Σε ό,τι αφορά στη μετακίνηση της έδρας, η διαδικασία αναμένεται να είναι τυπική, αφού ήδη κάποια κόμματα έχουν ανακοινώσει ή συμφωνήσει με πέντε υποψήφιους για την επαρχία Πάφου και δεκαεννέα για την επαρχία Λευκωσίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν ενώπιον της Επιτροπής Εσωτερικών, από τους αρμοδίους, η προτεινόμενη με το πρώτο νομοσχέδιο τροποποίηση κρίθηκε αναγκαία με βάση τις διατάξεις του άρθρου 4 της υπό τροποποίηση βασικής νομοθεσίας, το οποίο προβλέπει ότι η κατανομή των βουλευτικών εδρών κατά εκλογική περιφέρεια καθορίζεται σύμφωνα με τον εκλογικό κατάλογο στον οποίο ενσωματώθηκε ο συμπληρωματικός εκλογικός κατάλογος της 2ας Οκτωβρίου του προηγούμενου της εκλογής έτους. Συναφώς, με βάση τα στοιχεία του τελευταίου ισχύοντος εκλογικού καταλόγου, ήτοι του μόνιμου εκλογικού καταλόγου στον οποίο ενσωματώθηκε ο συμπληρωματικός εκλογικός κατάλογος της 2ας Οκτωβρίου 2025, προκύπτει η ανάγκη ανακατανομής των ισχυουσών βουλευτικών εδρών κατά εκλογική περιφέρεια με την αύξηση κατά μία των εδρών της εκλογικής περιφέρειας Πάφου έναντι της μείωσης κατά μία των εδρών της εκλογικής περιφέρειας Λευκωσίας.
Όπως επισημαίνεται μεταξύ άλλων στα εν λόγω στοιχεία, το σύνολο των εγγεγραμμένων εκλογέων παγκύπρια ανέρχεται σε 561.253 εκλογείς και η διαδικασία που εφαρμόζεται για τον υπολογισμό των βουλευτικών εδρών κατά εκλογική περιφέρεια είναι αντίστοιχη της διαδικασίας που προβλέπεται στις διατάξεις του περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων Νόμου για την πρώτη και τη δεύτερη κατανομή εδρών μετά την περάτωση της ψηφοφορίας και τη συγκέντρωση και κατάταξη των αποτελεσμάτων της οικείας εκλογικής διαδικασίας.
Αποφασίζουν για την αναγραφή ονομάτων
Στην ίδια Επιτροπή, συζητήθηκε επίσης και το νομοσχέδιο που αφορά την τροποποίηση του περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων Νόμου, ώστε να εισαχθεί σε αυτόν πρόνοια για τη ρύθμιση με κανονισμούς που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του εν λόγω νόμου του τρόπου αναγραφής των ονομάτων των υποψηφίων στο ψηφοδέλτιο, περιλαμβανομένης της περίπτωσης ύπαρξης συνωνυμίας μεταξύ υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού στο ψηφοδέλτιο μίας εκλογικής περιφέρειας.
Σκοπός των κανονισμών, οι οποίοι εκδίδονται, είναι η τροποποίηση των περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων Κανονισμών, ώστε να ρυθμιστεί νομοθετικά η αναγραφή των ονομάτων των υποψηφίων στο ψηφοδέλτιο, περιλαμβανομένης της περίπτωσης ύπαρξης συνωνυμίας μεταξύ υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού στο ψηφοδέλτιο μίας εκλογικής περιφέρειας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τους προτεινόμενους κανονισμούς, όπως αρχικά κατατέθηκαν στη Βουλή, προβλεπόταν όπως για σκοπούς αναγραφής του ονόματος υποψηφίου στο ψηφοδέλτιο θα χρησιμοποιείται το ονοματεπώνυμό του και πέραν αυτού θα είναι δυνατό να αναφέρεται το αρχικό γράμμα του πατρικού ονόματος του υποψηφίου, υποκοριστικό του μικρού του ονόματος ή το επώνυμο συζύγου. Ωστόσο, δεν θα ήταν δυνατό να αναφέρεται στο ψηφοδέλτιο οποιοδήποτε παρωνύμιο (παρατσούκλι), αξίωμα, τοπωνύμιο ή άλλο κείμενο.
Όπως προβλέπεται, σε περίπτωση συνωνυμίας μεταξύ υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού στο ψηφοδέλτιο μίας εκλογικής περιφέρειας, ο Έφορος Εκλογής θα δύναται να αποδεχθεί την πλήρη αναγραφή του πατρικού ονόματος ή της ιδιότητας ή του επαγγέλματος του υποψηφίου. Αυτό, στην προκειμένη περίπτωση συμβαίνει με τον νυν βουλευτή, Δημήτρη Δημητρίου και τον τέως υπαρχηγό Αστυνομίας, Δημήτρη Δημητρίου, που θα βρίσκονται στο ψηφοδέλτιο του ΔΗΣΥ, στην επαρχία Λευκωσίας.
Οι εκπρόσωποι της Νομικής Υπηρεσίας, κατά τη διάρκεια των συνεδριών της Επιτροπής, δήλωσαν ότι, ενόψει των προτεινόμενων ρυθμίσεων αναφορικά με την αναγραφή των υποψηφίων στα ψηφοδέλτια, κρίνεται αναγκαία ως νομοτεχνικής φύσεως διόρθωση η προσθήκη πρόνοιας στο νομοσχέδιο, προκειμένου να απαλειφθεί η σχετική διάταξη της υπό τροποποίηση βασικής νομοθεσίας που ρυθμίζει εν μέρει το εν λόγω ζήτημα.
Επιπροσθέτως, επισήμαναν μεταξύ άλλων ότι επαφίεται στη βούληση της πλειοψηφίας του νομοθετικού σώματος η παροχή δυνατότητας δυνάμει νόμου της αναγραφής της ιδιότητας ή του επαγγέλματος του υποψηφίου σε περίπτωση ύπαρξης συνωνυμίας μεταξύ υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού στο ψηφοδέλτιο μίας εκλογικής περιφέρειας, όπως αυτή προτείνεται με τις πιο πάνω ρυθμίσεις. Ωστόσο, ανέφεραν, εγείρονται ορισμένες επιφυλάξεις ως προς τη συμπερίληψη αναφοράς σε «ιδιότητα» για σκοπούς διάκρισης μεταξύ υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού στο ψηφοδέλτιο μίας εκλογικής περιφέρειας οι οποίοι έχουν συνωνυμία και ως προς την ερμηνεία του εν λόγω όρου. Περαιτέρω, διευκρίνισαν ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις για συνωνυμία αφορούν την περίπτωση απόλυτης συνωνυμίας των υποψηφίων.
Με βάση τη συζήτηση που διεξήχθη επί των κανονισμών, το Υπουργείο Εσωτερικών υπέβαλε αναθεωρημένο κείμενο αυτών ενώπιον της Επιτροπής, το οποίο διαλαμβάνει τα ακόλουθα:
1. Προσθήκη της δυνατότητας αναγραφής του αρχικού του μητρικού ονόματος γενικά για όλους τους υποψηφίους, σε περίπτωση που το επιθυμούν, καθώς και του πλήρους μητρικού ονόματος σε περίπτωση συνωνυμίας μεταξύ υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού στο ψηφοδέλτιο μίας εκλογικής περιφέρειας.
2. Προσθήκη της ιδιότητας του υποψηφίου στα στοιχεία που γενικά δεν επιτρέπεται να αναγράφονται στο ψηφοδέλτιο, πλην της περίπτωσης συνωνυμίας μεταξύ υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού στο ψηφοδέλτιο μίας εκλογικής περιφέρειας.
3. Διασαφήνιση της πρόνοιας που προβλέπει τη χρήση υποκοριστικού του ονόματος του υποψηφίου και του επωνύμου συζύγου, ώστε γενικά ένας υποψήφιος να δύναται να χρησιμοποιήσει είτε υποκοριστικό του μικρού ονόματός του είτε το επώνυμο συζύγου και όχι και τα δύο ταυτόχρονα, για πρακτικούς λόγους που αφορούν τον περιορισμένο χώρο του ψηφοδελτίου.
4. Εισαγωγή σχετικής διάταξης, ώστε σε περίπτωση συνωνυμίας η αναγραφή του πατρικού ή μητρικού ονόματος ή της τρέχουσας ιδιότητας ή του τρέχοντος επαγγέλματος να μη δύναται να συνδυάζεται με την αναγραφή υποκοριστικού του μικρού ονόματος του υποψηφίου ή του επωνύμου συζύγου.
Συναφώς, όπως σημειώθηκε κατά τη συζήτηση ενώπιον της Επιτροπής επί του αναθεωρημένου κειμένου των κανονισμών από τον προϊστάμενο του Κλάδου Εκλογών, δεν έγινε συμπερίληψη στα στοιχεία που επιτρέπονται σε περίπτωση συνωνυμίας μεταξύ υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού στο ψηφοδέλτιο μίας εκλογικής περιφέρειας οποιασδήποτε αναφοράς σε αξίωμα του υποψηφίου, καθότι ενδέχεται να καθιστούσε την όλη διαδικασία επιρρεπή σε ενστάσεις εναντίον των υποψηφιοτήτων και σε εκλογικές αιτήσεις στο Εκλογοδικείο από υποψηφίους της οικείας εκλογικής περιφέρειας, δεδομένου ότι δύναται να εκληφθεί ότι προσδίδει προβάδισμα σε συγκεκριμένο υποψήφιο. Ως εκ τούτου, παρέμεινε η ευχέρεια χρήσης της ιδιότητας και του επαγγέλματος, διευκρινίζοντας ότι πρόκειται για τρέχουσα ιδιότητα ή τρέχον επάγγελμα του υποψηφίου και ότι αυτά δεν δύναται να περιλαμβάνουν ιδιότητα ή/και αξίωμα που αφορά την οικεία εκλογική διαδικασία.
Ακολούθως, το Υπουργείο σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία, υπέβαλε ενώπιόν της Επιτροπής Εσωτερικών, νέο αναθεωρημένο κείμενο των κανονισμών, ώστε σε περίπτωση συνωνυμίας μεταξύ υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού στο ψηφοδέλτιο μίας εκλογικής περιφέρειας, να δύναται να περιλαμβάνεται στο ψηφοδέλτιο το πλήρες πατρικό ή μητρικό όνομα των υποψηφίων ή/και ο τόπος διαμονής αυτών, αφού η συμπερίληψη της αναγραφής της ιδιότητας ή του επαγγέλματος των υποψηφίων ενδέχεται να εκληφθεί ότι προσδίδει προβάδισμα σε συγκεκριμένο υποψήφιο.
Επ’ αυτού σημειώνεται ότι τα πιο πάνω στοιχεία, δηλαδή το πλήρες πατρικό ή μητρικό όνομα των υποψηφίων ή/και ο τόπος διαμονής τους, σε συνδυασμό τόσο με τις πρόνοιες που γενικά ισχύουν για την αναγραφή των υποψηφίων στα ψηφοδέλτια, όσο και με τον μοναδικό αριθμό που λαμβάνει στο ψηφοδέλτιο ο κάθε υποψήφιος με βάση την αλφαβητική σειρά, είναι αρκετά, για να παρέχουν επαρκή διάκριση μεταξύ των υποψηφίων για τους οποίους υπάρχει συνωνυμία, οι οποίοι συναφώς δύναται να τα αξιοποιήσουν κατάλληλα κατά την προεκλογική περίοδο.
Τα όσα τέθηκαν ενώπιον της Επιτροπής Εσωτερικών, λήφθηκαν υπόψιν από τα κόμματα, τα οποία επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν επί των προνοιών των νομοσχεδίων, αλλά και των κανονισμών, κατά τη συζήτησή τους στην Ολομέλεια του Σώματος.
Ψηφίζουν και για τη συμμετοχή αστυνομικών και πυροσβεστών στις Βουλευτικές
Σχετικό με τις Βουλευτικές Εκλογές, είναι και το θέμα που συζητήθηκε στην Επιτροπή Νομικών και αφορά τη ρύθμιση κανονισμών του περί Αστυνομίας Νόμου και του περί Πυροσβεστικής Νόμου, ώστε να επιτευχθεί συμμόρφωση με απόφαση του Εφετείου σχετικά με το δικαίωμα του εκλέγεσθαι των μελών των δύο υπηρεσιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην εισηγητική έκθεση του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, με τους προτεινόμενους κανονισμούς σκοπείται η άρση των περιορισμών οι οποίοι τίθενται σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή, άμεση ή έμμεση, των μελών της Αστυνομίας Κύπρου και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κύπρου σε εκλογικές εκστρατείες, κατόπιν της απόφασης του Εφετείου στην υπόθεση Δημοκρατία ν Χριστοδούλου, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 71/21 (Προσφυγή Αρ. 287/21), ημερομηνίας 13 Μαρτίου 2025.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
- Δημοσκόπηση REPORTER: Ξανά σφήνα στο σύστημα ο Φειδίας-Οι νέες ισορροπίες και οι μετακινήσεις ψηφοφόρων
- Δημοσκόπηση REPORTER: Η μάχη της εικόνας-Οι αρχηγοί που ανεβαίνουν και αυτοί που πέφτουν στα μάτια των πολιτών
- Τα μέτωπα που άνοιξαν νωρίς και ο σκληρός προεκλογικός που έπεται-Από το Ελένειο, στα μέτωπα Οδυσσέα και στην κόντρα ΔΗΣΥ με ΕΛΑΜ
- Εξετάζει το ενδεχόμενο να αναγράφεται η ιδιότητα ή το επάγγελμα υποψηφίων στο ψηφοδέλτιο σε περιπτώσεις συνωνυμίας η Βουλή
