Το πράσινο υδρογόνο θεωρείται ως ένα ιδιαίτερα υποσχόμενο καύσιμο για την ενεργειακή μετάβαση των κρατών μελών της ΕΕ. Όταν μια τεχνολογία είναι καινούργια, εύλογα, περιβάλλεται από μια σειρά από μύθους. Τι απ’ όσα λέγονται είναι αλήθεια και τι όχι;
Το υδρογόνο μπορεί να μεταφέρεται σε αγωγούς μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου.
Αλήθεια. Αρκεί, το εκάστοτε εθνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου να είναι hydrogen ready. Oι σύγχρονοι αγωγοί είναι κατασκευασμένοι με τις κατάλληλες προδιαγραφές για χρήση τόσο για μεταφορά φυσικού αερίου όσο και υδρογόνου. Δεν ισχύει όμως το ίδιο σε ό,τι αφορά τους πεπαλαιωμένους αγωγούς που μεταφέρουν φυσικό αέριο στα διάφορα εθνικά δίκτυα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, γίνονται μελέτες για την αντικατάσταση ή βελτίωση των αγωγών μεταφοράς. Στην Κύπρο, ωστόσο, δεν προβλέπεται να υπάρξει δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου ή υδρογόνου ένεκα της διαχρονικής ανυπαρξίας σχετικών υποδομών.
Το υδρογόνο ενέχει κινδύνους ανάφλεξης.
Μύθος. Ακόμα και περιπτώσεις διαρροής, κίνδυνος ανάφλεξης υπάρχει μόνο σε περίπτωση ατυχήματος. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση διαρροής, το υδρογόνο διαφεύγει στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας λόγω του πολύ χαμηλού ειδικού βάρους που έχει ως στοιχείο. Συνεπώς, δεν εμπεριέχει κανέναν ουσιαστικό κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία.
Το υδρογόνο μπορεί να συμβάλλει ώστε οι διαδικασίες και τα προϊόντα έντασης εκπομπών να καταστούν μηδενικών ή τουλάχιστον χαμηλών εκπομπών.
Αλήθεια. Το υδρογόνο αποτελεί μία σημαντική τεχνολογία για την προστασία του κλίματος. Είναι παραπλανητικό, όμως, να θεωρούμε ότι θα επιλύσει όλα τα κλιματικά προβλήματα. Η τεχνολογία του υδρογόνου θα πρέπει να ενταχθεί μαζί με όλες τις άλλες τεχνολογίες ΑΠΕ και η σύμπραξή τους με συλλογικό τρόπο, θα αποφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα της απανθρακοποίησης και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Το πράσινο υδρογόνο απέχει ακόμα δεκαετίες.
Μύθος. Η πραγματικότητα είναι ότι το πράσινο υδρογόνο είναι έτοιμο να πραγματοποιήσει σημαντικό ρόλο στη μείωση των παγκόσμιων εκπομπών έως το 2030. Εξ ου και μέχρι τα μέσα του 2022, περισσότερες από 34 χώρες ανέπτυξαν εθνικές στρατηγικές για το υδρογόνο, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου. Σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ Repower για μια πιο προσιτή, ασφαλή και βιώσιμη ενέργεια, θα πρέπει η ΕΕ να αυξήσει την παραγωγή υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές έως το 2030, αυξάνοντας την ποσότητα υδρογόνου στους 20 μεγατόνους ανά έτος από τους 10 μεγατόνους ανά έτος που προτείνονται στη Στρατηγική για το Υδρογόνο του 2020. Δεδομένου του καίριου ρόλου που αναμένεται να διαδραματίσει το πράσινο υδρογόνο στην απαλλαγή της βιομηχανίας και των βαρέων μεταφορών, είναι κοινώς αποδεκτό ότι χρειαζόμαστε το πράσινο υδρογόνο σε κλίμακα γρηγορότερα απ’ όσο πιστεύαμε, καθώς παράλληλα θα επιτρέψει την ενεργειακή ασφάλεια και τη σταθεροποίηση των τιμών για τους καταναλωτές.
Δεν κατασκευάζονται ακόμα αυτοκίνητα υδρογόνου.
Μύθος. Όλες οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες, έχουν εντάξει στις αλυσίδες παραγωγής των οχημάτων τους μοντέλα με χρήση υδρογόνου. Αυτή τη στιγμή παγκοσμίως κυκλοφορούν στους δρόμους 75.000 οχήματα όλων των ειδών και μεγεθών, από λεωφορεία μέχρι σαλούν και αγωνιστικά οχήματα. Άλλωστε, το πράσινο υδρογόνο προορίζεται κυρίως για τον τομέα της κινητικότητας/μεταφορών. Αυτό που χρειάζεται να επιλυθεί είναι το ζήτημα των υποδομών για πρατήρια ανεφοδιασμού το συντομότερο δυνατόν, ούτε ώστε η χρήση του να είναι όσο γίνεται πιο προσβάσιμη και βολική.
Το πράσινο υδρογόνο καταναλώνει πάρα πολύ νερό.
Μύθος. Η παραγωγή πράσινου υδρογόνου με την ηλεκτρόλυση απαιτεί ασήμαντες ποσότητες νερού. Συγκεκριμένα, 1kg υδρογόνου που αντιστοιχεί σε 4,2L βενζίνης ή πετρελαίου, χρειάζεται περίπου 10L νερό. Για την παραγωγή υδρογόνου, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας, μπορούν να γίνονται οι ανάλογοι σχεδιασμοί και να αποφεύγεται η χρήση νερού που χρησιμοποιείται για τις καθημερινές ανάγκες της κοινωνίας. Αντ’ αυτού, μπορεί να χρησιμοποιείται είτε ανακυκλωμένο νερό από σταθμούς λυμάτων είτε θαλασσινό νερό, το οποίο θα έχει δεχθεί επεξεργασία αφαλάτωσης. Στη χώρα μας, όπου αναπτύσσεται το πρωτοποριακό GreenH2CY - που αφορά παραγωγή/χρήση του υδρογόνου ως πράσινη ενέργεια- το νερό που θα χρησιμοποιείται στην ηλεκτρόλυση θα προέρχεται από τριτοβάθμια επεξεργασία λυμάτων από το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων Λάρνακας, υποστηρίζοντας έτσι την κυκλική οικονομία.
Extra Info
H μονάδα παραγωγής υδρογόνου GreenH2CY είναι η πρώτη του είδους της στην Κύπρο και πέραν από την παραγωγή, θα περιλαμβάνει σταθμό ανεφοδιασμού καυσίμων και εγκαταστάσεις αποθήκευσης υδρογόνου. Συγκεκριμένα, αναμένεται να παράγει περίπου 150 τόνους καυσίμου υδρογόνου ετησίως, το οποίο ισοδυναμεί με 627 τόνους καυσίμου ντίζελ ανά έτος. Το πράσινο καύσιμο του υδρογόνου που θα παράγεται, θα αξιοποιηθεί κυρίως για τον τομέα της κινητικότητας/μεταφορών και ειδικά για βαρέα οχήματα μεσαίου τύπου, σκυβαλοφόρα και λεωφορεία, χωρίς αυτό να εξαιρεί τον ανεφοδιασμό αυτοκινήτων σαλούν. Δηλαδή, η χρήση του μπορεί να επεκταθεί σε οποιαδήποτε οχήματα έχουν κατασκευαστεί για χρήση υδρογόνου, καθώς και για αντικατάσταση οχημάτων που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα.
Παράλληλα, η μονάδα GreenH2CY έχει τη δυνατότητα να προμηθεύσει άλλες βιομηχανικές μονάδες, οι οποίες είτε έχουν μετατρέψει είτε έχουν εγκαταστήσει εξοπλισμό για χρήση υδρογόνου για την παραγωγή των προϊόντων τους, όπως φούρνοι, τουβλοποιία, κτλ. Ακόμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης (λέβητες).
Το GreenH2CY θα αποτρέψει την παραγωγή αερίων θερμοκηπίου ισοδύναμων με 2200 τόνους CO2 ανά έτος, που αποδίδονται στην αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων (ντίζελ ή βενζίνη). Ο λόγος ακριβώς που το πράσινο υδρογόνο θωρείται ως ένα ιδιαίτερα ευέλικτο καύσιμο είναι επειδή μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορους άλλους τομείς, όπως είναι η ακτοπλοΐα ή και για εξοπλισμό στα αεροδρόμια.
To πιλοτικό αυτό έργο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Καινοτομίας του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει χρονοδιάγραμμα να τεθεί σε λειτουργία το αργότερο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2027, με χρήση στον τομέα των μεταφορών για βαρέα οχήματα μεσαίου τύπου. Μελλοντικά, το GreenH2CY στοχεύει στην κλιμάκωση της παραγωγής, τόσο στην τοποθεσία του έργου όσο και σε άλλες τοποθεσίες που έχουν ήδη εντοπιστεί, με ζητούμενο την ενίσχυση των στόλων οχημάτων, είτε για συγκοινωνίες είτε για εμπορικές μεταφορές.
Παρά το ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό βήμα για την εδραίωση της οικονομίας του υδρογόνου στον τόπο μας, είναι αναγκαίο το κράτος με τη σειρά του να εφαρμόσει την εθνική στρατηγική που έχει εκπονήσει. Σε αυτό το πλαίσιο, οφείλει να προωθήσει τάχιστα σχέδια στήριξης για χρήστες του υδρογόνου ως εναλλακτικό καύσιμο -είτε πρόκειται για δημόσιες συγκοινωνίες είτε εμπορικά οχήματα μεταφορών- καθώς επίσης να αναπτύξει υποδομές και να ρυθμίσει το κανονιστικό πλαίσιο, σε εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Διαφορετικά, είναι ορατός ο κίνδυνος η χώρα μας να χάσει μια σημαντική ευκαιρία που αφορά το μέλλον όλων μας.
