Η σταδιακή επέκταση των διασυνοριακών υπηρεσιών υγείας συνεχίζει να προχωρά με συγκεκριμένα και μεθοδικά βήματα, καθώς η Εθνική Αρχή Ηλεκτρονικής Υγείας εργάζεται πάνω σε ένα χρονοδιάγραμμα που εδώ και καιρό βρίσκεται σε εξέλιξη και το οποίο τώρα εισέρχεται σε μια πιο ουσιαστική φάση.
Η πρόσφατη ανακοίνωση για τη διασύνδεση με την Ελλάδα όσον αφορά την ανταλλαγή συνοπτικού ιατρικού ιστορικού και την εκτέλεση ηλεκτρονικών συνταγών δεν αποτελεί αιφνιδιαστική αλλαγή, αλλά ένα ακόμη στάδιο σε μια διαδικασία που έχει ξεκινήσει εδώ και μήνες. Το ενδιαφέρον, ωστόσο, δεν περιορίζεται στο τι ενεργοποιήθηκε τώρα, αλλά κυρίως σε όσα προγραμματίζονται να προστεθούν το αμέσως επόμενο διάστημα, δημιουργώντας ένα ολοένα πιο πλήρες οικοσύστημα ανταλλαγής ιατρικών δεδομένων.
Μέχρι το τέλος του 2025 αναμένεται να προστεθούν πιο εξειδικευμένες μορφές πληροφοριών, όπως οι αναφορές από απεικονιστικές και εργαστηριακές εξετάσεις, καθώς και τα εξιτήρια από νοσοκομεία, τα οποία θα συνδέονται άμεσα με την υπάρχουσα περίληψη του ιατρικού ιστορικού. Με αυτόν τον τρόπο, ο γιατρός που καλείται να εξετάσει έναν Κύπριο πολίτη στο εξωτερικό θα έχει πρόσβαση σε δεδομένα που βελτιώνουν ουσιαστικά την κλινική εικόνα του ασθενούς, ενώ αντίστοιχα οι γιατροί στην Κύπρο θα μπορούν να δουν έγκυρες και επικαιροποιημένες πληροφορίες για όσους επισκέπτονται τη χώρα.
Παράλληλα, για τις χρονιές 2026 και 2027 έχουν ήδη προγραμματιστεί οι τεχνικές και λειτουργικές ενέργειες που θα επιτρέψουν την ανταλλαγή απεικονιστικών εξετάσεων σε μορφή εικόνων, όπως MRI και αξονικές τομογραφίες, καθώς και την αποστολή αναλυτικών αποτελεσμάτων εργαστηριακών εξετάσεων, κάτι που σήμερα δεν είναι ακόμη ενεργό. Οι υπηρεσίες αυτές θα ενισχύσουν σημαντικά την αξιοποίηση του ιατρικού φακέλου σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επιτρέποντας πιο ολοκληρωμένη και πρακτική υποστήριξη των ασθενών που μετακινούνται εντός ΕΕ.
Έτσι, η πρόσφατη διασύνδεση με την Ελλάδα λειτουργεί περισσότερο ως το τελευταίο βήμα σε μια πορεία που προχωρά σταδιακά, με το βάρος πλέον να πέφτει στις επόμενες προσθήκες που θα ενεργοποιηθούν τους επόμενους μήνες και που θα καθορίσουν τη συνολική εικόνα των διασυνοριακών υπηρεσιών υγείας.
Μιλώντας στον REPORTER, ο Ανώτερος Λειτουργός και Προϊστάμενος του Εθνικού Σημείου Επαφής, Δρ Μάριος Νεοφύτου, σημείωσε ότι στο παρόν στάδιο η Κύπρος είναι διασυνδεδεμένη με οκτώ κράτη-μέλη: Λουξεμβούργο, Ελλάδα, Κροατία, Εσθονία, Ιρλανδία, Πολωνία, Ισπανία και Πορτογαλία, τόσο για το συνοπτικό ιστορικό υγείας των ασθενών όσο και για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και εκτέλεση συνταγών.
Εξήγησε πως «οι διασυνοριακές υπηρεσίες υγείας υποστηρίζουν την ανταλλαγή ιατρικών δεδομένων μεταξύ των χωρών-μελών, με την Εθνική Αρχή Ηλεκτρονικής Υγείας να ενεργοποιεί και να υλοποιεί το σύστημα ανταλλαγής αυτών των πληροφοριών εντός του 2025. Η Κύπρος πλέον είναι διασυνδεδεμένη με την Ελλάδα και υποστηρίζει την αποστολή και λήψη της περίληψης του ασθενούς, ενός μικρού ιατρικού φακέλου, καθώς και την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ώστε ο Κύπριος που ταξιδεύει στην Ελλάδα να μπορεί να εκτελεί τη συνταγή του σε οποιοδήποτε φαρμακείο».
Οι δύο αυτές υπηρεσίες, όπως ανέφερε, «καθορίζονται ανάλογα με τη χώρα στην οποία ταξιδεύει ο Κύπριος πολίτης. Αν ταξιδέψει στην Ελλάδα, την Κροατία, την Εσθονία ή την Ιρλανδία και χρειαστεί να επισκεφθεί γιατρό εκεί, ο γιατρός θα μπορεί να ανακτήσει το ιατρικό του ιστορικό. Επιπρόσθετα, αν ταξιδέψει σε Ελλάδα, Κροατία, Ισπανία ή Πολωνία, θα μπορεί να εκτελέσει διασυνοριακή συνταγή σε φαρμακείο».
Αντίστοιχα, για τους τουρίστες που επισκέπτονται την Κύπρο, ο Δρ Νεοφύτου ανέφερε πως «όσοι προέρχονται από Λουξεμβούργο, Ελλάδα, Κροατία, Εσθονία και Πορτογαλία μπορούν να επισκεφθούν γιατρό, εντός ή εκτός ΓεΣΥ, ώστε να ανακτηθεί το ιατρικό τους ιστορικό. Επίσης, όσοι επισκέπτονται την Κύπρο από Ελλάδα, Κροατία, Ισπανία, Πολωνία και Πορτογαλία μπορούν να εκτελέσουν τη διασυνοριακή συνταγή τους σε φαρμακείο».
Επισήμανε πως «η διασυνοριακή συνταγή αφορά ένα φάρμακο ανά συνταγή και δεν μπορεί να εκτελεστεί σε εθνικό επίπεδο, αλλά μόνο διασυνοριακά. Δεν πρόκειται για συνταγές όπως αυτές του ΓεΣΥ. Η δική μας πλατφόρμα υποστηρίζει γιατρούς εντός και εκτός ΓεΣΥ. Το MyHealth@EU αποτελεί το λογότυπο της ΕΕ για την πρωτογενή χρήση των ιατρικών δεδομένων».
Ο Δρ Νεοφύτου πρόσθεσε πως «ειδικά για χρόνιους ασθενείς που δεν μπορούν να μεταφέρουν επαρκή ποσότητα φαρμάκων κατά την επίσκεψή τους στο εξωτερικό, η δυνατότητα ανάκτησης του ιατρικού τους ιστορικού και των ηλεκτρονικών τους συνταγών θα είναι εξαιρετικά βοηθητική, επιτρέποντάς τους να λαμβάνουν ισότιμες υπηρεσίες σε άλλη χώρα-μέλος».
Εξήγησε ότι η περίληψη του ιατρικού ιστορικού περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, αλλεργίες, παλαιότερες και τρέχουσες χειρουργικές επεμβάσεις, εμφυτεύματα, την τωρινή κατάσταση υγείας, ομάδα αίματος, φάρμακα που λαμβάνει ο ασθενής και άλλες πληροφορίες που έχουν συμφωνηθεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για ασφαλή ανταλλαγή.
Παράλληλα, ανέφερε ότι «ο γιατρός ή ο φαρμακοποιός θα έχει πρόσβαση στις διασυνοριακές υπηρεσίες μέσω της κυβερνητικής πύλης cylogin, ενεργοποιώντας και το two-factor authentication. Αν δεν το έχει ενεργοποιήσει, θα πρέπει να το κάνει. Οι πολίτες, όταν επισκέπτονται τον γιατρό για συμπλήρωση ή αναβάθμιση της ιατρικής περίληψης, θα πρέπει να δώσουν ταυτότητα και ημερομηνία γέννησης, ώστε να λάβουν έναν 16ψήφιο αριθμό OTP, τον οποίο παραδίδουν στον γιατρό για να δώσουν συναίνεση πρόσβασης».
Έρχονται νέες προσθήκες
Σε σχέση με τις επόμενες ενέργειες, ανέφερε πως «μέχρι το τέλος του 2025 η διασύνδεση θα υποστηρίζει υπηρεσίες Abstraction Clinical Documents, δηλαδή αναφορές από απεικονιστικές και εργαστηριακές εξετάσεις, καθώς και εξιτήρια από νοσοκομεία. Αυτές οι αναφορές θα ενώνονται με την περίληψη του ιατρικού φακέλου, ώστε ο γιατρός να έχει πιο πλήρη εικόνα».
Παράλληλα, ανέφερε ότι «το 2026 και το 2027 θα υλοποιηθούν οι απεικονιστικές εξετάσεις σε μορφή εικόνας, MRI, CT, κ.λπ. καθώς και τα αποτελέσματα εργαστηριακών εξετάσεων».
Καταλήγοντας σημείωσε πως «η Κύπρος είναι η 16η χώρα που προσφέρει διασυνοριακές υπηρεσίες. Οι υπόλοιπες χώρες βρίσκονται σε διαδικασία υλοποίησης και αναμένεται, μετά τον σχετικό έλεγχο και την τελική έγκριση, να μπορούν επίσης να ανταλλάσσουν διασυνοριακές υπηρεσίες υγείας».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ηλεκτρονικές συνταγές και ιατρικά δεδομένα ταξιδεύουν με τους Κύπριους πολίτες-Εντός Μαΐου οι ανακοινώσεις
