Η Ολομέλεια της Βουλής ψήφισε ομόφωνα πρόταση νόμου της βουλευτή του ΔΗΣΥ Φωτεινής Τσιρίδου, ο οποίος θεσμοθετεί για πρώτη φορά την οργανωμένη εφαρμογή προγεννητικών και νεογνικών ελέγχων με στόχο την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση ασθενειών και την ενίσχυση της δημόσιας υγείας.
Ο νόμος δημιουργεί θεσμικό πλαίσιο για την έγκαιρη ανίχνευση ασθενειών σε έμβρυα και νεογνά, επιτρέποντας έγκαιρη παρέμβαση και αποτελεσματική αντιμετώπιση.
Μεταξύ άλλων προβλέπει ανάληψη εποπτικού ελέγχου από το Υπουργείο Υγείας, διασφάλιση προστασίας προσωπικών δεδομένων, νέα σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων και κατάργηση της πρόνοιας υποχρεωτικής ενημέρωσης των γονέων από ειδικούς ιατρούς.
Προβλέπεται επίσης καθιέρωση γραπτής συγκατάθεσης για τους ελέγχους, εισαγωγή του όρου «εθνική βάση δεδομένων», αύξηση χρονοδιαγραμμάτων έκδοσης πρωτοκόλλων.
Ψηφίστηκε επίσης ομόφωνα τροπολογία του ΑΚΕΛ αναφορικά με τη συμμετοχή επιστημονικών εταιρειών στη Συμβουλευτική Επιτροπή.
Σε τοποθέτησή της η κα. Τσιρίδου χαρακτήρισε τη νομοθεσία «ιστορική» για την κυπριακή κοινωνία, σημειώνοντας ότι βάζει τέλος σε μια μακρά περίοδο κατά την οποία κρίσιμες υπηρεσίες πρόληψης λειτουργούσαν χωρίς θεσμικό πλαίσιο. Τόνισε ότι το κράτος αναλαμβάνει πλέον την ευθύνη να παρέχει δωρεάν, καθολικά και ισότιμα υπηρεσίες που «διασφαλίζουν το δικαίωμα να γεννιούνται υγιή παιδιά». Υπενθύμισε ότι η προσπάθεια ξεκίνησε από την κοινωνία των πολιτών και το Κέντρο Προληπτικής Παιδιατρικής, το οποίο για 37 χρόνια προσέφερε εθελοντικά τρία προγράμματα με 800.000 ελέγχους χωρίς νομοθετικό υπόβαθρο.
Η κ. Τσιρίδου υπογράμμισε ότι, ειδικά τώρα που το πρόγραμμα επεκτείνεται παγκύπρια, είναι αναγκαίο να υπάρξει κατάλληλο νομικό πλαίσιο. Αναφέρθηκε στον οραματιστή του προγράμματος, δρ. Αμερικό Αργυρίου, και τόνισε πως η πρόληψη είναι η πιο σύγχρονη και αποτελεσματική πολιτική υγείας. Με το νομοσχέδιο, όπως είπε, θεσμοθετούνται για πρώτη φορά τα προγεννητικά και νεογνικά νοσήματα, δημιουργείται εποπτεία, εθνική βάση δεδομένων και κανόνες για τα προσωπικά δεδομένα, ενώ τα προγράμματα θα εξελίσσονται στη βάση της επιστήμης.
Κλείνοντας, ευχαρίστησε το Κέντρο Προληπτικής Παιδιατρικής, τους γιατρούς, τους επιστήμονες, το Υπουργείο Υγείας, τους βουλευτές που συνέβαλαν και τον Πρόεδρο της Επιτροπής Υγείας.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσανθος Σαββίδης συνεχάρη την κ. Τσιρίδου για την πρωτοβουλία, υπογραμμίζοντας ότι η πρόληψη αποτελεί «το άλφα και το ωμέγα» ιδιαίτερα στον τομέα της ιατρικής. Αναγνώρισε την εξαιρετική δουλειά που έκανε το Κέντρο Προληπτικής Παιδιατρικής όλα τα προηγούμενα χρόνια και εκτίμησε ότι η νομοθετική ρύθμιση θα ωφελήσει ακόμη περισσότερους πολίτες, προσφέροντας και κίνητρα για τη δημιουργία περισσότερων προγραμμάτων.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας εστίασε στο ζήτημα της θαλασσαιμίας, σημειώνοντας ότι ο αριθμός των θαλασσαιμικών έχει αυξηθεί, καθώς πολλοί νέοι αποκτούν παιδιά εκτός γάμου και δεν υποβάλλονται σε εξέταση για το στίγμα όπως συμβαίνει στις διαδικασίες που σχετίζονται με άδεια γάμου και ζήτησε να υπάρξει μεγαλύτερη ενημέρωση των νέων.
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Μιχάλης Γιακουμής δήλωσε ότι υπάρχει ανάγκη για τη συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση και ότι η ΔΗΠΑ τη στηρίζει, κρίνοντας πως συμβάλλει ουσιαστικά στη θωράκιση της δημόσιας υγείας.
Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Μαρίνα Νικολάου συνεχάρη τη συνάδελφο της για την πρωτοβουλία, επισημαίνοντας ότι τα ανιχνευτικά προγράμματα αποτελούν ευθύνη του Υπουργείου Υγείας και της εκτελεστικής εξουσίας και κανονικά θα έπρεπε να είχαν κατατεθεί από την Κυβέρνηση. Ανέφερε ότι το Υπουργείο Υγείας υποσχέθηκε πως με τη νέα χρονιά θα παρουσιαστεί ολοκληρωμένο κείμενο για όλα τα ανιχνευτικά προγράμματα.
Τόνισε ότι το ΑΚΕΛ στηρίζει απόλυτα τη θέση πως το Υπουργείο Υγείας πρέπει να έχει τον πλήρη έλεγχο των προγραμμάτων στο πλαίσιο του ΓεΣΥ. Ανέφερε ακόμα ότι η τροπολογία του κόμματος διασφαλίζει τη συμμετοχή των επιστημονικών εταιρειών στη Συμβουλευτική Επιτροπή ως εξειδικευμένοι επαγγελματίες. Υπογράμμισε επίσης ότι με αυτόν τον τρόπο προσωπικά και οικονομικά συμφέροντα μένουν εκτός της εξίσωσης.
Η ανεξάρτητη βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου χαρακτήρισε την πρόταση ότι είναι προς το δημόσιο συμφέρον. Τόνισε ότι η πρόληψη είναι ευθύνη του κράτους και πως όλες αυτές οι εξετάσεις πρέπει να ενταχθούν στο ΓεΣΥ, καθώς το κόστος θεραπείας των νοσημάτων που εντοπίζονται είναι τόσο υψηλό που καθιστά την πρόληψη τη μοναδική βιώσιμη οδό. Υπογράμμισε επίσης την ανάγκη για έγκαιρη ενημέρωση των νέων ανθρώπων.
Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους σημείωσε ότι η πολιτεία έπρεπε εδώ και χρόνια να είχε φέρει αυτή την πρόταση νόμου, όπως έχουν πράξει άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Υπογράμμισε ότι μέσω της πρόληψης το Δημόσιο θα εξοικονομήσει σημαντικούς πόρους, προς όφελος των πολιτών.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ και Πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας Ευθύμιος Δίπλαρος ανέφερε ότι η πρόταση καλύπτει ένα διαχρονικό κενό και συνιστά «άλμα για τα παιδιά μας, το κράτος και τις οικογένειες». Εξήρε το έργο του Κέντρου Προληπτικής Παιδιατρικής και τόνισε ότι η θεσμοθέτηση των προγραμμάτων θα αποφέρει στο κράτος εξοικονόμηση εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ.
Η Πρόεδρος της Βουλής Αννίτα Δημητρίου είπε ότι τέτοιες στιγμές «τιμούν τη Βουλή και το Σώμα» για την υπεύθυνη στάση που επέδειξαν όλες οι πλευρές. Συνεχάρη θερμά τη Φωτεινή Τσιρίδου για την πρωτοβουλία και τη δουλειά που προηγήθηκε.
