Σε μία ακόμη προσπάθεια για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής και των νοσοκομειακών λοιμώξεων προχωρεί το Υπουργείο Υγείας, λαμβάνοντας, όπως φαίνεται, σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι η Κύπρος βρίσκεται σε αρκετά χαμηλά επίπεδα και στις δύο περιπτώσεις, ανάμεσα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Το Υπουργικό Συμβούλιο χθες άναψε πράσινο φως για τη λήψη μέτρων, τα οποία περιλαμβάνουν τη σύσταση και λειτουργία, σε όλα τα δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτήρια, των Τοπικών Επιτροπών Ελέγχου Λοιμώξεων και των Ομάδων Επιμελητείας Αντιβιοτικών. Παράλληλα, όλα τα δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτήρια θα υποχρεούνται να καταχωρούν στην Εθνική Ηλεκτρονική Πλατφόρμα BIOCARE δεδομένα για νοσοκομειακές λοιμώξεις, νοσοκομειακή κατανάλωση αντιμικροβιακών, επιτήρηση της συμμόρφωσης με την υγιεινή των χεριών, καθώς και ποιοτικούς δείκτες οργάνωσης και υποδομής, για την παρακολούθηση και αποτελεσματική διαχείριση της μικροβιακής αντοχής και των νοσοκομειακών λοιμώξεων.
Το γεγονός ότι οι Κύπριοι είναι ουσιαστικά εθισμένοι στα αντιβιοτικά φάρμακα έχει επιβεβαιωθεί αρκετές φορές και, παρόλο που το Υπουργείο προχώρησε από πέρσι την ίδια περίοδο σε εκστρατεία για την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών και τη Μικροβιακή Αντοχή, με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση τόσο των πολιτών όσο και των επαγγελματιών υγείας, εντούτοις δεν φαίνεται να απέδωσε τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Και μπορεί η πλατφόρμα ελέγχου ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων και αντιβιοτικών BIOCARE, μέσω της οποίας καταχωρούνται δεδομένα από τα δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτήρια σχετικά με τις νοσοκομειακές λοιμώξεις και την παροχή αντιβιοτικών, να τέθηκε ήδη σε λειτουργία, ωστόσο το Υπουργείο αποφάσισε τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων, ώστε ο περιορισμός του φαινομένου να επιτευχθεί μία ώρα αρχύτερα.
Η τελευταία έκθεση του Παγκόσμιου Συστήματος Επιτήρησης και Χρήσης Αντιμικροβιακής Αντοχής (GLASS) του ΠΟΥ, που δημοσιεύθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2025, επισημαίνει τη συνεχιζόμενη αύξηση της αντοχής στα αντιβιοτικά παγκοσμίως. Το 2023, μία στις έξι εργαστηριακά επιβεβαιωμένες βακτηριακές λοιμώξεις βρέθηκε ανθεκτική σε ένα αντιβιοτικό πρώτης γραμμής. Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, οι συγκεκριμένες λοιμώξεις εμφανίζονται επίσης, με τα ποσοστά να κυμαίνονται από 29,9% μέχρι 37%, αναλόγως της λοίμωξης.
Μιλώντας στον REPORTER, η Παιδίατρος, Λοιμωξιολόγος και Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Λοιμωξιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου, Δρ. Μαρία Κολιού, χαρακτήρισε τη μικροβιακή αντοχή ως «μία μάστιγα», εξηγώντας πως «εντοπίζεται όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και σε άλλες χώρες, διότι, όπως ξέρουμε, τα μικρόβια είναι αρκετά έξυπνα και κατάφεραν να δημιουργήσουν αντοχή στα αντιβιοτικά που είχαμε μέχρι σήμερα».
Τόνισε πως, παρόλο που συνεχώς ανακαλύπτονται νέα αντιβιοτικά, «τα μικρόβια είναι πάντα ένα βήμα μπροστά. Ορισμένες χώρες, ειδικά της Μεσογείου, επειδή γίνεται περισσότερη κατανάλωση αντιβιοτικών, ίσως καμιά φορά απερίσκεπτη και λανθασμένη, έχουν πιο υψηλά προβλήματα μικροβιακής αντοχής, η οποία μάλιστα μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο αρκετούς ασθενείς».
Έτσι, συνέχισε, «όλες οι χώρες, με τη βοήθεια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων, έχουν τα λεγόμενα σχέδια δράσης. Επειδή είμαι και εγώ προσωπικά στην επιτροπή που τα διαμορφώνει, έχουν στόχο δύο συγκεκριμένα πράγματα. Πρώτον, να χρησιμοποιούνται τα αντιβιοτικά πιο ορθά, και για αυτό ακριβώς τον λόγο οι λοιμωξιολόγοι που υπάρχουν στην Κύπρο έχουν προχωρήσει σε ειδικές διαλέξεις για τη χρήση τους σε διάφορες καταστάσεις, ώστε να χρησιμοποιούνται όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα και πιο στοχευμένα σε περίπτωση λοιμώξεων».
Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος, η Δρ. Κολιού τόνισε πως «είναι η πρόληψη των λοιμώξεων, διότι αυτός είναι ο άλλος τρόπος μετάδοσης της μικροβιακής αντοχής». Εξήγησε πως «αν δεν ληφθούν μέτρα πρόληψης, ειδικά μέσα στα νοσοκομεία, τότε έχουμε επέκταση των ανθεκτικών μικροβίων, με αποτέλεσμα να παρατείνονται οι ημέρες νοσηλείας των ασθενών, με κάποιους από αυτούς να πεθαίνουν, να ταλαιπωρούνται οι οικογένειές τους, και να αυξάνεται το κόστος για το κράτος».
Επομένως, όπως σημείωσε, «έπρεπε να ληφθούν υπόψη όλα αυτά και να διαμορφωθούν σχέδια δράσης για τον περιορισμό των λοιμώξεων. Υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες, έχουν ήδη εκδοθεί πρωτόκολλα από τις Επιτροπές Λοιμώξεων στα διάφορα νοσοκομεία για το πώς γίνονται διάφορες επεμβάσεις, διότι στα νοσοκομεία δεν είναι μόνο η νοσηλεία του ασθενούς, αλλά και η χρήση ουροκαθετήρων, φλεβοκαθετήρων, και πολλές φορές η διασωλήνωση, δηλαδή η ύπαρξη ξένων σωμάτων μέσα στον οργανισμό. Όλα αυτά αποτελούν πηγή λοιμώξεων και γι’ αυτό γίνεται ειδική εκπαίδευση των γιατρών».
Σχετικά με τη χρήση των αντιβιοτικών, η Δρ. Κολιού επισήμανε ότι «πρόσφατα πραγματοποιήθηκε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον εργαστήριο από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, εδώ στην Κύπρο, το οποίο κάλεσε γιατρούς από όλα τα μεγάλα νοσοκομεία με σκοπό την εκπαίδευση στο πώς να χρησιμοποιούν απλά αντιβιοτικά, με περιορισμένο φάσμα, και να μεταδώσουν αυτή τη γνώση στους υπόλοιπους. Εμείς, ως λοιμωξιολόγοι που βρισκόμαστε μέσα στα νοσοκομεία, αναμένεται να εκπαιδεύσουμε και τους υπόλοιπους γιατρούς, ώστε να γίνεται πιο σωστή χρήση των αντιβιοτικών, με στόχο τη μείωση της μικροβιακής αντοχής».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
