Εκνευρισμό προκάλεσε στους βουλευτές η δήλωση που έγινε από πλευράς του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας σχετικά με την αποκοπή του επιδόματος τέκνου από νέους αγρότες σε περίπτωση που λαμβάνουν επιχορηγήσεις από τον Κυπριακό Οργανισμό Αγροτικών Πληρωμών, αφού όπως ανέφερε, θα μπορούσε να ρυθμιστεί το ζήτημα εκτός νομοθετικής τροποποίησης μέσω εγκυκλίου, η οποία, όπως διαφάνηκε από τη συζήτηση, έχει διαμορφωθεί από το 2007, ωστόσο δεν εφαρμόζεται.
Ενώπιον της Επιτροπής τέθηκε η Τροποποίηση του περί Παροχής Επιδόματος Τέκνου Νόμου, ώστε οι επιχορηγήσεις από τον Κυπριακό Οργανισμό Αγροτικών Πληρωμών να εξαιρούνται από τον υπολογισμό του οικογενειακού εισοδήματος που λαμβάνεται υπόψη για σκοπούς παροχής επιδόματος τέκνου και επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας.
Παρόλο που δόθηκε περιθώριο τριών εβδομάδων από πλευράς της Επιτροπής στο Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας για να μπορέσει να επανέλθει με τις τελικές του τοποθετήσεις επί της πρότασης νόμου, εντούτοις η απάντηση που έλαβαν προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από ορισμένους βουλευτές.
Συγκεκριμένα, ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας, Ιωάννης Βασιλειάδης, ανέφερε πως «σχετικά με την πρόταση που έχετε καταθέσει, θα ήθελα να πω ότι είμαστε σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας για κατάθεση εσωτερικής διαδικασίας για τη ρύθμιση του θέματος της εξαίρεσης των κεφαλαιουχικών δαπανών από τα σχέδια του ΚΟΑΠ που αφορούν τους νέους αγρότες. Άρα το θέμα με τις κεφαλαιουχικές δαπάνες θα ρυθμιστεί εσωτερικά με εγκύκλιο χωρίς νομοθετική ρύθμιση».
Όταν ο πρόεδρος της Επιτροπής, Αντρέας Καυκαλιάς, ζήτησε διευκρινίσεις, ο κ. Βασιλειάδης σημείωσε πως «αν ερμηνεύσουμε τις κεφαλαιουχικές δαπάνες στη βάση μιας εγκυκλίου που υπάρχει από το παρελθόν, μπορεί να εξαιρεθούν. Θα το εξετάσουμε».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Το 38% του προϋπολογισμού του Υπ. Γεωργίας σε έργα για το υδατικό-Σταδιακή εφαρμογή του Πληρώνω όσο Πετώ το 2026
Η εγκύκλιος στην οποία αναφέρθηκε είναι του 2007 και αναφέρει πως ο Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών διαχειρίζεται διάφορα σχέδια παροχής οικονομικών ενισχύσεων και επιδοτήσεων που παρέχονται είτε από την Κυπριακή Δημοκρατία είτε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ανάλογα με το σχέδιο, δικαιούχοι μπορεί να είναι άτομα, νομικά πρόσωπα, οργανισμοί ή ομάδες ατόμων.
Οι οικονομικές ενισχύσεις και επιδοτήσεις που παραχωρούνται υπόκεινται σε φορολογία ανάλογα με τη φύση της ενίσχυσης που καταβάλλεται, στην περίπτωση που το πρόσωπο που λαμβάνει την ενίσχυση επιδίδεται σε εμπορική ή επαγγελματική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από το αν αυτή είναι η κύρια δραστηριότητά του.
Η φορολογική μεταχείριση των επιδοτήσεων που παρέχονται από τον ΚΟΑΠ είναι η εξής: όταν η επιδότηση είναι εισοδηματικής φύσης, το ποσό της προστίθεται στο φορολογητέο εισόδημα του λήπτη, ενώ όταν η επιδότηση είναι κεφαλαιουχικής φύσης, το ποσό της αφαιρείται από το κόστος της σχετικής κεφαλαιουχικής δαπάνης και παραχωρούνται ετήσιες κεφαλαιουχικές εκπτώσεις πάνω στο μειωμένο ποσό. Σε περίπτωση που παρουσιαστούν περιπτώσεις επιδοτήσεων που δεν καλύπτονται στον κατάλογο που επισυνάπτεται, θα πρέπει να ζητούνται πλήρη στοιχεία για το συγκεκριμένο σχέδιο ενίσχυσης και να υποβάλλεται για λήψη απόφασης.
Ο κ. Καυκαλιάς εξέφρασε και πάλι τις επιφυλάξεις του για το πώς μπορεί να ρυθμιστεί το ζήτημα μέσω της συγκεκριμένης εγκυκλίου και όχι με νομοθετική ρύθμιση. Σε παρέμβασή του ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστόφιας, ανέφερε πως με βάση τη νομοθεσία που ισχύει σήμερα, «για τον υπολογισμό του οικογενειακού εισοδήματος λαμβάνεται υπόψη το ακαθάριστο εισόδημα που αποκτάται από όλα τα μέλη της οικογένειας, μεταξύ άλλων από εργασία ή απασχόληση, συντάξεις, ενοίκια, έσοδα από τόκους και μερίσματα, διατροφή, επιχορηγήσεις από τον ΚΟΑΠ καθώς και οποιοδήποτε επίδομα από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Πώς θα καλυφθεί όλο αυτό μόνο με εγκύκλιο;».
Απαντώντας, ο κ. Βασιλειάδης ανέφερε πως «αυτή η εγκύκλιος που υπάρχει θα πρέπει να μελετηθεί και να επανέλθουμε για να δούμε αν μπορεί να εφαρμοστεί με μία νέα διαδικασία».
Σε δική του παρέμβαση, ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Πανίκος Λεωνίδου, σημείωσε πως «πρακτικά αυτό με την εγκύκλιο δεν μπορεί να γίνει από τη στιγμή που υπάρχει συγκεκριμένη διάταξη στο νόμο. Οι εγκύκλιοι γίνονται για να διευκρινιστούν πιθανές ασάφειες ή κενά που υπάρχουν στη νομοθεσία, ώστε να καταλάβουν οι λειτουργοί σας πώς θα διεκπεραιώνουν μία διαδικασία. Εδώ υπάρχει ρητή, ουσιαστική και καθοριστική διάταξη και πρέπει να αλλάξει. Αυτό που λέτε γίνεται εκ των υστέρων. Να προχωρήσει η διαδικασία αλλά θα προσθέσω και άλλη τροπολογία για να ενισχυθεί η πρόταση».
Δεύτερος λειτουργός της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας ανέφερε πως «το Τμήμα Φορολογίας, σε επικοινωνία που είχαμε μαζί του, έχει μία εγκύκλιο από το 2007 η οποία ξεκαθαρίζει αν θεωρείται εισόδημα μία χορηγία από τον ΚΟΑΠ ή όχι. Οπότε με βάση αυτή μπορεί το τμήμα μας να θεωρήσει αν είναι ή όχι εισόδημα. Τώρα παίρνουμε το σύνολο των επιχορηγήσεων, όμως με βάση την εγκύκλιο του Τμήματος Φορολογίας μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε και να αλλάξουμε τη διαδικασία».
Καταγγελίες από πολίτες για αποκοπή
Την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος της Επιτροπής έκανε αναφορά σε καταγγελίες που έχει στην κατοχή του από περιπτώσεις νέων γεωργών, των οποίων αποκόπηκε το επίδομα τέκνου. Κατέθεσαν ένσταση, ωστόσο δεν προχώρησε το ζήτημα λόγω ακριβώς του προβλήματος με τις επιχορηγήσεις του ΚΟΑΠ. «Ο κόσμος περιμένει το επίδομα τέκνου, την επιδότηση των διδάκτρων και εμείς τι θα τους πούμε; Ότι απλά θα το ερμηνεύσουμε ή ότι δεν γνωρίζαμε την εγκύκλιο η οποία υπήρχε;».
Σε νέα του τοποθέτηση, ο κ. Λεωνίδου, επισημαίνοντας τη σοβαρότητα των όσων αναφέρθηκαν από πλευράς του Υφυπουργείου, διερωτήθηκε «αν όντως υπήρχε από το 2007 εγκύκλιος και δεν την λαμβάνατε υπόψη, τι θα γίνει με τους πολίτες; Ανοίγετε περισσότερο τον ασκό του Αιόλου. Ο αγρότης οφείλει εκείνος να ξέρει μέχρι πού φτάνουν τα δικαιώματά του ή ο λειτουργός σας να ξέρει να τον ενημερώσει; Δεν είναι στον πολίτη η ευθύνη».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Προκηρύχθηκε η πρώτη αφαλάτωση, παίρνει σειρά η δεύτερη-Σκέψεις για το σημείο δημιουργίας της τρίτης στην ελ. Αμμόχωστο
Ταυτόχρονα, ο διευθυντής του Κυπριακού Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών, Ελευθέριος Δημητρίου, ξεκαθάρισε πως «ο Οργανισμός με το που λήγει το έτος αποστέλλει το αρχείο πληρωμών στην Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας. Δεν είμαστε αρμόδιοι να ερμηνεύσουμε ποιες είναι οι κεφαλαιουχικές δαπάνες και ποιες όχι».
Επισήμανε πως το ζήτημα «δεν αφορά μόνο τους πολίτες που λαμβάνουν επιδόματα πρόνοιας, αφού προκύπτουν και ζητήματα με τις φοιτητικές χορηγίες και θα πρέπει να δοθεί μία ολιστική λύση. Έχουμε περιπτώσεις όπου αιτητές υπερβαίνουν την κλίμακα εισοδημάτων και δεν μπορούν να λαμβάνουν φοιτητική χορηγία».
Από πλευράς του, ο λειτουργός του Υπουργείου Γεωργίας ανέφερε πως «για το συγκεκριμένο θέμα, στις 30 Σεπτεμβρίου είχε γίνει συνάντηση με τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου μαζί με τον Γενικό Διευθυντή του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, στην παρουσία του Υπουργείου Οικονομικών και του Τμήματος Φορολογίας, και συζητήσαμε ότι πρέπει να απαλλαγούν από το να θεωρούνται εισοδήματα οι επενδυτικές ενισχύσεις και οι ενισχύσεις εγκατάστασης νέων γεωργών».
Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών, Άντρη Κωνσταντινίδη, παρέδωσε την εγκύκλιο σε όλους τους παρευρισκόμενους και εξήγησε πως «ήταν οδηγίες προς το φορολογικό προσωπικό για το πώς να χειρίζονται τις επιχορηγήσεις, για το ποιες να θεωρούνται ως κανονικό εισόδημα και ποιες ως κεφαλαιουχικές δαπάνες ώστε να μειώνεται το ποσό με τις φορολογικές εκπτώσεις. Δεν έχει να κάνει με κάποια επιδόματα ή χορηγίες. Θα μπορούσε όμως να θεωρηθεί ως βάση για να γίνει κάτι αντίστοιχο».
Εκ μέρους της Παγκύπριας Οργάνωσης Πολυτέκνων, ο Αργύρης Χατζηχριστοδούλου επισήμανε πως «πάγιο αίτημά μας είναι να φύγουν τα εισοδηματικά και περιουσιακά στοιχεία από όλους τους πολύτεκνους. Οι κεφαλαιουχικές χορηγήσεις από τον ΚΟΑΠ πρέπει να εξαιρεθούν, γιατί επηρεάζουν και τις φοιτητικές χορηγίες εκτός από το επίδομα τέκνου. Μπορεί με ένα ευρώ μία οικογένεια να χάσει μέχρι και πέντε χιλιάδες ευρώ σε χορηγίες».
Ο Γενικός Γραμματέας της Παναγροτικής Ένωσης Κύπρου, Μιχάλης Λύτρας, επισημαίνοντας πως «όσο κατακερματίζουμε τις υπηρεσίες δημιουργούνται περαιτέρω προβλήματα», πρόσθεσε ότι «όταν έρθει η ώρα να δούμε ευνοϊκά τον αγροτικό τομέα, αφαιρούμε από τα ωφελήματά τους. Γεωργοί πρώτης και δεύτερης κατηγορίας που είναι στο μητρώο γεωργών, οποιαδήποτε επιδότηση λαμβάνουν, πρέπει να εξαιρούνται από τα κριτήρια. Αν θέλουμε να παραμείνουν γεωργοί στην ύπαιθρο πρέπει να ληφθούν τέτοιες αποφάσεις, διαφορετικά δεν λύνουμε τα προβλήματα ούτε της υπογεννητικότητας ούτε της παραμονής των γεωργών».
