Την ώρα που η Κύπρος ζει τις πιο θλιβερές συνθήκες της γύρω από το θέμα του υδατικού, αφού η επάρκεια στα φράγματα βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα και παράλληλα δεν προκύπτουν μεγάλες ελπίδες για επαρκείς βροχοπτώσεις το αμέσως επόμενο διάστημα, η Κυβέρνηση επιχειρεί με κάθε δυνατό τρόπο να εξεύρει λύσεις ώστε να αντισταθμίσει το μέγεθος του προβλήματος.
Το κράτος θέτει, όπως δείχνει το πέμπτο πακέτο μέτρων που ανακοίνωσε η υπουργός Γεωργίας, Μαρία Παναγιώτου, ως προτεραιότητα του την κάλυψη της ύδρευσης στο 100% από αφαλατωμένο νερό και γι' αυτό αποφάσισε να προσθέσει ακόμη τρεις μονάδες μέχρι το 2029, οι οποίες θα λύσουν πλήρως το συγκεκριμένο πρόβλημα.
Τα κόμματα, το προηγούμενο διάστημα διαμαρτύρονταν ότι οι αφαλατώσεις είναι αρκετά κοστοβόρες, με την Κυβέρνηση να αξιολογεί τις εν λόγω ανησυχίες και να προχωρά με τη λειτουργία τους μέσω της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και σε συνεργασία με ιδιώτες. Από τη μια, η χρήση ΑΠΕ θεωρείται μια λύση που θα μειώσει το κόστος, ενώ από την άλλη η συνεργασία με ιδιώτες είναι μια πάγια τακτική που ακολουθείται από τη δεκαετία του '90.
Από τη στιγμή που η πιο φτηνή λύση που είναι η αποθήκευση νερού της βροχής στα φράγματα δεν βρίσκεται στο κάδρο των επιλογών τη δεδομένη στιγμή, φαίνεται ότι επιχειρείται η αναζήτηση των καλύτερων δυνατών επιλογών από το κράτος. Θεωρητικά, το νερό των αφαλατώσεων δεν μπορεί να υποκαταστήσει πλήρως το νερό της βροχόπτωσης, το οποίο προσφέρει κυρίως στις δασικές περιοχές. Αυτό αναγνωρίζεται από το Υπουργείο, αφού όπως εξήγησε και ο Γενικός Διευθυντής, Ανδρέας Γρηγορίου, σε δηλώσεις του, «η χώρα μας είναι εξαρτώμενη από την βροχόπτωση, ιδιαίτερα οι καλλιέργειες και η χλωρίδα. Όποιος κυκλοφορήσει στην ύπαιθρο μπορεί να δει τα δέντρα πόσο στρεσαρισμένα και καταπονημένα είναι από την ανομβρία και τις υψηλές θερμοκρασίες που έχουν περάσει από το προηγούμενο καλοκαίρι».
Στο επίκεντρο βρίσκεται εξάλλου και το ανακτημένο νερό, δηλαδή αυτό που προέρχεται από την τριτοβάθμια επεξεργασία λυμάτων που είναι μια αξιόπιστη πηγή νερού, η οποία προσθέτει σημαντικές ποσότητες στο υδατικό ισοζύγιο και παράλληλα επιτρέπει την εξοικονόμηση φρέσκου νερού στα φράγματα και στους υπόγειους υδροφορείς.
Είναι γι' αυτό το λόγο που τρέχουν οι διαδικασίες του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων μέσω των έργων χρήσης ανακτημένου νερού στα φράγματα Τερσεφάνου και Ανθούπολης, αλλά παράλληλα και της ολοκλήρωσης των εργασιών του φράγματος στην Αραδίππου για κάλυψη αρδευτικών αναγκών αναδασμού της περιοχή. Επίσης, συνεχίζεται η ολοκλήρωση των αρδευτικών δικτύων στο έργο Σολέας.
Από τα συγκεκριμένα δύο πρώτα έργα, η Κυβέρνηση διαπίστωσε ότι το ανακτημένο νερό αυξήθηκε κατά 10%, με αποτέλεσμα να καλυφθεί το 37% των αναγκών της γεωργίας, δίνοντας ανάσες τόσο στο κράτος, όσο και στην γεωργική βιομηχανία, σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για τη χώρα.
Πέραν των μέτρων που έχουν περιγραφεί πιο πάνω, το κράτος θα έχει από τις αρχές του νέου έτους επιπλέον εργαλεία στα χέρια του, για να δώσει τον άνισο αγώνα με το υδατικό πρόβλημα, αφού θα τεθούν σε πλήρη λειτουργία άλλες τέσσερις κινητές μονάδες αφαλάτωσης, σε Μονή, Λιμάνι Λεμεσού, Κισσόνεργα και ποταμό Γαρύλλη. Ωστόσο, τα πράγματα είναι κάπως πιο σύνθετα, αφού μέχρι το τέλος του 2026 θα πρέπει να επιστραφούν στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα οι αφαλατώσεις που εξασφάλισε η Κύπρος και οι οποίες παράγουν σήμερα ημερήσιες ποσότητες νερού ύψους τουλάχιστον 47.000 κυβικών μέτρων.
Παρόλα αυτά, η Κυβέρνηση συνεχίζει να υλοποιεί το πλάνο δράσης της, ώστε τη στιγμή που δεν θα μπορεί να έχει στη διάθεσή της εν λόγω αφαλατώσεις, να τις υποκαταστήσει με τις δικές της, για να μην διογκωθεί ακόμη περισσότερο το πρόβλημα.
Συνολικά, όπως εξήγησε η υπουργός Γεωργίας, υλοποιούνται έργα υποδομής ύδατος συνολικής αξίας 200 εκατομμυρίων ευρώ. Σημείωσε πως αυτό είναι το μεγαλύτερο ποσό που έχει διατεθεί ποτέ για συντηρήσεις και έργα για μείωση των απωλειών, βελτίωση της ύδρευσης και αντικατάσταση του πολύ πεπαλαιωμένου δικτύου που παρέλαβαν. Συνολικά, τρέχουν 31 έργα για ενίσχυση της υδατοπρομήθειας των κοινοτήτων, έως το τέλος του 2026.
Ως στόχοι τέθηκαν επίσης η ανόρυξη γεωτρήσεων, ενώ παραχωρήθηκαν και κονδύλια για εντοπισμό και επιδιόρθωση των βλαβών στο υδατικό δίκτυο, που δημιουργούν τεράστιες απώλειες νερού κάθε χρόνο. Επίσης, δίδονται κίνητρα σε γεωργούς για αποκατάσταση και αναβίωση εγκαταλελειμμένης ή προς εγκατάλειψη γεωργικής γης, καθώς και για ανάληψη πρόσθετων αγροπεριβαλλοντικών δεσμεύσεων για διατήρηση των αποκατεστημένων τεμαχίων με μόνιμες ξηρικές φυτείες.
Σίγουρα, η προσπάθεια για βελτίωση των συνθηκών που έχουν δημιουργηθεί γύρω από το υδατικό, μόνο εύκολη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, ωστόσο φαίνεται ότι γίνεται κάθε δυνατή προσπάθεια για να αμβλυνθεί το ζήτημα που αφορά όλους τους πολίτες, οι οποίοι από την πλευρά τους θα πρέπει να βελτιώσουν τον τρόπο που διαχειρίζονται το νερό και να αποφεύγουν τυχόν σπατάλες που διογκώνουν το πρόβλημα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
- Προκηρύσσουν εντός του έτους τον αγωγό της Σολέας, στόχος η υλοποίηση το 2029-Βολές σε Υπ. Γεωργίας από αγρότες
- Πριν το καλοκαίρι του 2026 σε λειτουργία άλλες τρεις νέες μονάδες αφαλάτωσης-Μέτρα στήριξης σε γεωργούς για απώλεια εισοδήματος
- Ολιστικός έλεγχος Βουλής για το υδατικό-Ζητά απαντήσεις για έλλειψη νερού, προβλήματα γεωργών και κόστος αφαλατώσεων
