Η επίσκεψη του Ουκρανού Προέδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για τη διεθνή σκηνή και την Ουκρανία.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχοντας ολοκληρώσει χθες, Πέμπτη, μια μακρά τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, καλείται να αποφασίσει εάν θα προχωρήσει στην προμήθεια πυραύλων Tomahawk στην Ουκρανία, μια απόφαση που θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τις ισορροπίες του πολέμου, αλλά και τις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας εξηγεί το BBC.
Η επικοινωνία Τραμπ-Πούτιν άλλαξε τα δεδομένα;
Η συνάντηση Ζελένσκι–Τραμπ στον Λευκό Οίκο, η οποία είναι προγραμματισμένη για τις 20:00 ώρα Ελλάδας -η τρίτη του Ουκρανού προέδρου στις ΗΠΑ από τον Ιανουάριο -αποκτά χαρακτήρα καμπής για το ουκρανικό. Το Κίεβο ζητά επίμονα τους προηγμένους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, οι οποίοι διαθέτουν εμβέλεια 2.500 χιλιομέτρων και μπορούν να πλήξουν στόχους βαθιά στη ρωσική επικράτεια, ακόμη και τη Μόσχα ή την Αγία Πετρούπολη. Η Ρωσία έχει ήδη προειδοποιήσει ότι μια τέτοια απόφαση θα θεωρηθεί «σημαντική κλιμάκωση».
Μόλις 24 ώρες πριν από την επίσκεψη Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ είχε μια δίωρη και πλέον τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο πρόεδρο. Η συνομιλία, η πρώτη μεταξύ των δύο ηγετών μετά από δύο μήνες, χαρακτηρίστηκε από τον Τραμπ «πολύ παραγωγική». Ο ίδιος ανακοίνωσε ότι Ουάσιγκτον και Μόσχα θα συστήσουν κοινές ομάδες εργασίας, οι οποίες θα συναντηθούν «την επόμενη εβδομάδα» για να συζητήσουν τις προοπτικές μιας νέας ειρηνευτικής διαδικασίας.
Στην πλατφόρμα Truth Social, ο Αμερικανός πρόεδρος έγραψε πως ο ίδιος και ο Πούτιν «πέρασαν πολύ χρόνο μιλώντας για το εμπόριο» μετά το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, προαναγγέλλοντας μάλιστα μια πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση στην Ουγγαρία εντός δύο εβδομάδων. Την οργάνωση της συνόδου στη Βουδαπέστη φαίνεται να έχει αναλάβει ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, στενός σύμμαχος και των δύο ανδρών.
Ο Ζελένσκι δεν έχει εύκολο έργο στην Ουάσιγκτον
Ο Τραμπ διαβεβαίωσε ότι θα ενημερώσει τον Ζελένσκι για τα αποτελέσματα των συνομιλιών του με τον Πούτιν, μια επαφή που έχει εγείρει ανησυχία στο Κίεβο.
Ο Ζελένσκι μπήκε στο αεροπλάνο για την Ουάσιγκτον έχοντας στο μυαλό του ότι ο Τραμπ είναι κοντά στο να αποδεχτεί την ενίσχυση του Κιέβου με πυραύλους Tomahawk και έφτασε στην αμερικανική πρωτεύουσα την ώρα που η Μόσχα άνοιξε απευθείας δίαυλο επικοινωνίας με τον Λευκό Οίκο, ξανά μετά από δύο μήνες.
Ο Ουκρανός πρόεδρος εισέρχεται στον Λευκό Οίκο για τρίτη φορά σε λιγότερο από ένα χρόνο σε μια στιγμή που οι ισορροπίες αλλάζουν. Αν και οι σχέσεις του με τον Τραμπ είχαν διαρραγεί τον Φεβρουάριο, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος και ο αντιπρόεδρός του Τζ. Ντ. Βανς τον είχαν προσβάλει δημοσίως, οι τόνοι έχουν έκτοτε πέσει. Ο Ζελένσκι γνωρίζει όμως ότι ο Τραμπ αντιμετωπίζει την Ουκρανία περισσότερο ως διαπραγματευτικό χαρτί παρά ως στρατηγικό σύμμαχο.
Η ρητορική του Ουκρανού ηγέτη ότι «η Μόσχα σπεύδει να συνεχίσει τον διάλογο μόλις ακούσει για τους Tomahawk» επιχειρεί να μετατρέψει τη συζήτηση σε μοχλό πίεσης. Θέλει να πείσει τον Τραμπ ότι η απειλή προμήθειας προηγμένων όπλων είναι αυτή που αναγκάζει τον Πούτιν να μπει σε διάλογο.
Ο Τραμπ σε προηγούμενή του δήλωση για την παράδοση Tomahawk στο Κίεβο είχε αφήσει να εννοηθεί ότι «μπορεί να το κάνει», ωστόσο μετά το τηλεφώνημα με τον Πούτιν εμφανίστηκε πιο επιφυλακτικός, δηλώνοντας ότι «δεν μπορούμε να εξαντλήσουμε το απόθεμα των Tomahawks, τα χρειαζόμαστε κι εμείς». Η δήλωση μπορεί να ερμηνευθεί ευρέως ως ένδειξη προσωρινής υποχώρησης υπό τη ρωσική πίεση σύμφωνα με το βρετανικό ΜΜΕ.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, προειδοποίησε ότι μια τέτοια μεταφορά όπλων θα θεωρηθεί «σημαντική κλιμάκωση» και «άμεση απειλή για τη ρωσική εθνική ασφάλεια». Παράλληλα, η Ρωσία συνέχισε τις κλιμακούμενες επιθέσεις της στην Ουκρανία. Μέσα σε μία νύχτα, εξαπέλυσε 28 βαλλιστικούς πυραύλους και πάνω από 300 drones, σύμφωνα με την Ουκρανή πρέσβειρα στις ΗΠΑ Όλγα Στεφανίσινα.
Η ίδια σχολίασε ότι «οι επιθέσεις αυτές δείχνουν την «πραγματική στάση της Μόσχας». Σε δήλωσή της στο CBS, πρόσθεσε: «Αυτές οι επιθέσεις δείχνουν ότι η στρατηγική της Μόσχας είναι μια στρατηγική τρόμου και εξάντλησης. Η μόνη αποτελεσματική απάντηση είναι η πίεση - μέσω αυστηρότερων κυρώσεων, ενισχυμένης αεράμυνας και παροχής δυνατοτήτων μεγάλης εμβέλειας».
Η διπλωματική σκακιέρα του Τραμπ
Από τη στιγμή που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ προσπαθεί να διαμορφώσει ένα προφίλ παγκόσμιου ειρηνοποιού, από τη Γάζα έως το Κίεβο. Η επιτυχία του στη διαμεσολάβηση για την κατάπαυση του πυρός στη Μέση Ανατολή τον έχει ενθαρρύνει να αναζητήσει μια «διπλωματική νίκη» και στην Ουκρανία.
Ωστόσο, η στάση του απέναντι στη Ρωσία παραμένει διφορούμενη. Παρότι έχει υιοθετήσει σκληρότερη ρητορική τους τελευταίους μήνες, οι κινήσεις του δείχνουν ότι επιθυμεί την αποκατάσταση των αμερικανορωσικών σχέσεων.
Το CNN επισημαίνει ότι ο Τραμπ εξακολουθεί να βλέπει τον Πούτιν ως πιθανό εταίρο σε μια «μεγάλη συμφωνία», όπου η υπόθεση της Ουκρανίας θα αποτελούσε το «αντάλλαγμα» για μια νέα αρχή στις εμπορικές και γεωπολιτικές σχέσεις ΗΠΑ–Ρωσίας. Η Ρωσία μοιάζει σαν να μπορεί να κερδίζει χρόνο, επιδεικνύοντας «καλή θέληση» και διατηρώντας την πρωτοβουλία στο πεδίο, όσο η Ουάσιγκτον κρατά ανοιχτό τον δίαυλο διαλόγου.
Η τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ–Πούτιν, σύμφωνα τόσο με την εκτίμηση BBC όσο και του CNN, δεν έδειξε καμία ουσιαστική μεταβολή στις ρωσικές θέσεις. Η Μόσχα εξακολουθεί να επιδιώκει πλήρη έλεγχο των κατεχόμενων ουκρανικών εδαφών και την επιβολή περιορισμών στην ανεξαρτησία του Κιέβου μετά τον πόλεμο. Για τη Ρωσία, το σημαντικότερο δεν είναι να επιτύχει άμεσα συμφωνία, αλλά να κρατά ζωντανή την ψευδαίσθηση της προόδου στις διαπραγματεύσεις, ώστε να περιορίζει τις κινήσεις ενίσχυσης της Ουκρανίας.
Σε κάθε περίπτωση, όπως σημείωσε το CNN, «στη διπλωματία το timing είναι το παν», και το Κρεμλίνο φαίνεται να το γνωρίζει καλά. Το τηλεφώνημα Πούτιν–Τραμπ, εν μέσω της συζήτησης για τους Tomahawk, ήταν μια έγκαιρη ρωσική παρέμβαση για να προλάβει τυχόν αρνητικές για την Μόσχα αποφάσεις στην Ουάσιγκτον.
Ο Ζελένσκι, από την πλευρά του, θα περάσει σύντομα το κατώφλι του Λευκού Οίκου για να πείσει τον πιο απρόβλεπτο και ανορθόδοξο στην διπλωματία, ηγέτη που έχει συναντήσει ο πλανήτης τα τελευταία χρόνια.
Πηγή: Iefimerida
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ο Πούτιν διάλεξε με ακρίβεια το timing για να μιλήσει ξανά με τον Τραμπ-Η προειδοποίηση για τους Tomahawk