Η ξηρολιθική δόμηση αποτελεί εμβληματικό στοιχείο του αγροτικού τοπίου και, ταυτόχρονα, μηχανισμό για την ολιστική διαχείρισή του ιστορικά, πολιτισμικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά ανέφερε η Επίτροπος Περιβάλλοντος και Ευημερίας των Ζώων Αντωνία Θεοδοσίου, σημειώνοντας παράλληλα ότι το γραφείο της αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στις δράσεις αποκατάστασης σε πυρόπληκτες περιοχές, όπου η τεχνική της ξερολιθιάς μπορεί να αξιοποιηθεί για την προστασία των εδαφών, τη μείωση της διάβρωσής τους, και την πρόληψη πλημμυρικών φαινομένων.
Η κ. Θεοδοσίου, η οποία μιλούσε σε εκδήλωση που διοργανώθηκε στην Τάλα το βράδυ της Κυριακής, στο πλαίσιο της οποίας προβλήθηκε το ντοκυμαντέρ για την ξερολιθιά «Πέτρα στην Πέτρα» ανέφερε επίσης ότι αυτές οι δράσεις θα υλοποιηθούν με εξωτερική χρηματοδότηση καθώς και κρατικά κονδύλια, σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, το Τμήμα Γεωργίας, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων και τις Τοπικές Αρχές.
Παράλληλα, πρόσθεσε, η ξηρολιθική δόμηση είναι εργαλείο οικολογικής ανθεκτικότητας, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της κλιματικής κρίσης, καθώς και μέσο ενίσχυσης της τοπικής ταυτότητας.
Γι’ αυτούς τους σημαντικούς λόγους, στο Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος και Ευημερίας των Ζώων συνέχισε, «εργαζόμαστε μεθοδικά για τη διάδοση της πολλαπλής αξίας τής τεχνικής τόσο σε πολιτικό επίπεδο για σκοπούς λήψης αποφάσεων αλλά και με σχεδιασμούς για πρακτική εφαρμογή».
Αναφορά έκανε σε τριήμερο συνέδριο «Ξηρολιθική Κληρονομιά – Γνώση, Πρακτικές, Διάλογος», που διοργάνωσε το Γραφείο της με τη συνεργασία και τη στήριξη και άλλων συντελεστών τον Ιούνιο του 2025, με συμμετέχοντες από την Κύπρο και το εξωτερικό, κατά τη διάρκεια του οποίου, όπως είπε, αξιοποίησαν τις προτάσεις και τις καλές πρακτικές που αναδείχθηκαν, ώστε να προχωρήσουν στη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος πιστοποιημένης εκπαίδευσης στην ξηρολιθική δόμηση.
Συγκεκριμένα, το Γραφείο προχωρεί στη διαμόρφωση θεσμοθετημένου μοντέλου εκπαίδευσης και πιστοποίησης στην τεχνική της ξηρολιθικής δόμησης, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, ώστε αφενός αυτή να διαφυλαχθεί και αφετέρου να εξελιχθεί.
Στόχος μας, σημείωσε, «είναι να δημιουργηθεί ένα δυναμικό δίκτυο νέων τεχνιτών που θα μεταλαμπαδεύσουν τη γνώση, θα την συνδέσουν με τις ανάγκες της αγροτικής και περιβαλλοντικής αποκατάστασης και θα την εντάξουν σε έργα τοπικής ανάπτυξης».
Σύμφωνα με την Επίτροπο Περιβάλλοντος, η πρωτοβουλία αυτή ενισχύεται μέσα από δράσεις που ήδη πραγματοποίησαν, και άλλες που προγραμματίζονται, όπως σημείωσε, τη δημιουργία ξερολιθιών στο Περβόλι του Προεδρικού, πιλοτικό έργο στο Κάβο Γκρέκο και στον Κόννο, σε συνεργασία με την Ελληνική Τράπεζα και τον Φιλοδασικό Σύνδεσμο Κύπρου, όπου η τέχνη συνδυάζεται με τη φύτευση και την περιβαλλοντική αποκατάσταση.
Ιδιαίτερη σημασία, συνέχισε, «αποδίδουμε και στις δράσεις αποκατάστασης σε πυρόπληκτες περιοχές, όπου η τεχνική της ξερολιθιάς μπορεί να αξιοποιηθεί για την προστασία των εδαφών, τη μείωση της διάβρωσής τους, και την πρόληψη πλημμυρικών φαινομένων». Αυτές οι δράσεις θα υλοποιηθούν με εξωτερική χρηματοδότηση καθώς και κρατικά κονδύλια, σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, το Τμήμα Γεωργίας, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων και τις Τοπικές Αρχές, κατέληξε.
Η παρουσίαση του ντοκιμαντέρ «Πέτρα στην Πέτρα» με διοργανωτές την Ομάδα Πρωτοβουλίας κατοίκων της κοινότητας, και με την συμβολή του Κοινοτικού Συμβουλίου Τάλας, σύμφωνα με τον Κόκο Ιωάννου εκ μέρους της Ομάδας Πρωτοβουλίας κατοίκων της Τάλας έγινε στον χώρο του παλιού μύλου της κοινότητας μια πετρόκτιστη κατασκευή η οποία ταίριαξε, όπως είπε, με το αντικείμενο της εκδήλωσης.
Στο ντοκιμαντέρ, σημείωσε ο κ. Ιωάννου παρουσιάστηκαν πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία τα οποία ουσιαστικά αντικατοπτρίζουν την ζωή της υπαίθρου και κυρίως των αγροτών στον αγώνα τους, να επιβιώσουν μέσα στο ξηρό περιβάλλον της Κύπρου, χτίζοντας ξερολιθιές και για να μπορέσουν να κρατήσουν τα λίγα γόνιμα εδάφη τα οποία υπήρχαν στα χωριά τους.
Στην Τάλα συνέχισε, υπήρχε μια παράδοση, γύρω από την ξερολιθιά και γύρω από την χρήση της πέτρας οπότε στην ντοκιμαντέρ παρουσιάζονται και παλιοί τεχνίτες από την Τάλα.
Η εκδήλωση περιλάμβανε καλλιτεχνικό πρόγραμμα από τους Σταύρο Σάββα και Μαρία Αβραάμ, ενώ τον συντονισμό της εκδήλωσης ανέλαβε η δημοσιογράφος Λένια Τσαδιώτου.
Πηγή: ΚΥΠΕ
