Με φουλ τις μηχανές εργάζονται οι αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους για το υδατικό πρόβλημα, το οποίο μπορεί να περιορίστηκε με τη χρήση των μονάδων αφαλάτωσης που παραλήφθηκαν από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ωστόσο δεδομένου ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα αποφέρει σε ποσοστά βροχοπτώσεων η φετινή χρονιά, συνεχίζονται οι δράσεις για εκμετάλλευση ακόμη μεγαλύτερων ποσοτήτων νερού.
Στο χειρότερο σενάριο, που δεν υπάρξουν καθόλου βροχοπτώσεις μέχρι τις αρχές του έτους, οι εκτιμήσεις είναι πως οι ροές στα φράγματα θα κατρακυλήσουν στο 6%, την ίδια ώρα που πέρυσι το ποσοστό ήταν στο 35%, γεγονός που δείχνει το μεγάλο πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η χώρα μας.
Έχοντας συνυπολογίσει όλους τους παράγοντες, οι αρμόδιες υπηρεσίες λαμβάνουν μια σειρά από μέτρα, κάποια από τα οποία είναι άμεσα, άλλα μεσοπρόθεσμα και άλλα μακροπρόθεσμα, για να αυξήσουν την εξασφάλιση ποσοτήτων νερού, πριν το επόμενο καλοκαίρι, όταν οι ανάγκες θα βρίσκονται και πάλι σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Μιλώντας στον REPORTER, η διευθύντρια του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων, Έλενα Φοινικαρίδου, ανέφερε πως τον Νοέμβριο του 2024 υπέβαλαν μια πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο, που αφορούσε 28 δράσεις. «Όσες αφορούσαν άμεσα μέτρα άρχισαν να υλοποιούνται από την ίδια στιγμή, όπως ήταν έκτακτα μέτρα ανομβρίας, η ανόρυξη νέων γεωτρήσεων και η αξιοποίηση τους για ενίσχυση της υδατοπρομήθειας κοινοτήτων που εξυπηρετούνταν αποκλειστικά και μόνο από γεωτρήσεις».
Μέσα από κάποιες άλλες ενέργειες, εξήγησε η κ. Φοινικαρίδου, εξασφαλίστηκαν εκ των προτέρων εγκρίσεις με περιβαλλοντικούς όρους για κινητές μονάδες αφαλάτωσης ή αδειοδοτήσεις μέσω Πολεοδομίας. «Παράλληλα, προχωρήσαμε και έγιναν με πιο γρήγορους ρυθμούς οι κινητές μονάδες. Αυτές οι τέσσερις κινητές μονάδες που εγκρίθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Νοέμβριο, τέθηκαν όλες σε τροχιά υλοποίησης, με στόχο να ολοκληρωθούν σε διαφορετικούς χρόνους, εντός του έτους ή στη χειρότερη περίπτωση μέχρι τον Ιανουάριο του 2026. Θα ενισχυθεί το υδατικό ισοζύγιο κατά 47 χιλιάδες κυβικά μέτρα νερού την ημέρα».
Την ίδια ώρα, επισήμανε «αναγνωρίζοντας το ρίσκο ότι μπορεί να βρεθούμε ενώπιον άλλης μιας χρονιάς ανομβρίας και αφού διαπιστώθηκε ότι έπρεπε να προχωρήσουμε και με άλλα έκτακτα μέτρα, πέρασε άλλη πρόταση από το Υπουργικό τον Μάρτιο του 2025, που αφορούσε την εγκατάσταση και κάποιων άλλων κινητών μονάδων, που τοποθετούνται στις επαρχίες Λεμεσού, Λάρνακας και ελεύθερης Αμμοχώστου. Αυτές οι μονάδες θα έχουν μια συνολική δυναμικότητα της τάξης των 30 χιλιάδων κυβικών μέτρων ανά ημέρα και ένα χρονικό ορίζοντα υλοποίησης μέχρι το καλοκαίρι του 2026».
Σημείωσε εξάλλου ότι διεξάγονται και κάποιες άλλες δράσεις για μείωση των απωλειών είτε στα δίκτυα των ΕΟΑ, είτε στις κοινότητες, με ένα κόστος που θα καλυφθεί από εθνικούς πόρους ή από συγχρηματοδοτούμενα ταμεία, με πέραν των 10 εκατομμυρίων ευρώ. «Ήδη άρχισαν και προχωρούν τα έργα των ΕΟΑ και εξασφαλίσαν προκαταρκτικές εγκρίσεις οι κοινότητες με τα έργα που έχουν προτείνει. Επίσης, προχωρούν και τα έργα διαφώτισης του κοινού, αλλά και βελτίωση δικτύου για τη μείωση των απωλειών».
Αναμένουν την τελευταία μονάδα από τα ΗΑΕ
Σε ό,τι αφορά στις μονάδες αφαλάτωσης από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, λειτουργούν δώδεκα από τις δεκατρείς μονάδες, οι οποίες παράγουν 12.000 κυβικά μέτρα ανά ημέρα. Επίσης, εγκαταστάθηκε η 13η μονάδα και αναμένεται η 14η.
Όπως υπέδειξε, «με την άφιξη και την εγκατάστασή της, θα τεθούν σε λειτουργία και οι τελευταίες δύο. Θα δίνουν μια συνολική παραγωγή νερού της τάξης των 15 χιλιάδων κυβικών ανά μήνα. Τέλος του μήνα, θα ενεργοποιηθεί επίσης και η μονάδα στα Κούκλια, με το χρονοδιάγραμμα να παραμένει αναλλοίωτο».
Η διευθύντρια του ΤΑΥ επισήμανε πως αν υπάρξει μια καλή χρονιά από άποψης βροχοπτώσεων, «μας δίνει μια ανάσα και στο κομμάτι της ύδρευσης, αλλά πρωτίστως στο κομμάτι της άρδευσης. Μια καλή χρονιά θα βοηθήσει τη γεωργία, αλλά δεν σημαίνει ότι θα επαναπαυτούμε. Τα φράγματά μας είναι τόσο χαμηλά, δηλαδή η αποθηκευτική τους ικανότητα είναι πέραν των 300 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων και τώρα έχουμε αποθηκευμένο μόνο 14,5%. Το 14,5% εάν το συγκρίνουμε με το 34-35% που ήταν πέρυσι αντιλαμβάνεστε τη διαφορά. Εάν δεν βρέξει καθόλου, στις αρχές του 2026 υπολογίζουμε ότι θα έχουμε ένα απόθεμα της τάξης του 6-10% στα φράγματα».
Κληθείσα να αναφερθεί στις μακροπρόθεσμες δράσεις τους, είπε αφορά την «εγκατάσταση δύο μόνιμων μονάδων αφαλάτωσης και επέκταση κάποιας από τις υφιστάμενες μονάδες, ώστε το 2030 με 2032 να αυξηθεί η παραγωγή του αφαλατωμένου νερού. Σχεδόν θα διπλασιαστεί η παραγωγή».
Όπως επισήμανε, «σήμερα υπάρχει παραγωγή 235 κυβικών μέτρων ανά ημέρα και ο στόχος είναι να φθάσουμε στις 415 χιλιάδες. Αντιλαμβάνεστε ότι είναι έργα που απαιτούν μελέτη και παίρνουν χρόνο. Είναι γι' αυτό που έχουμε τις κινητές μονάδες με χρονικό ορίζοντα πέντε ετών, ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε στις μόνιμες λύσεις».
ΙΑΒΑΣΤΕ EΠΙΣΗΣ
- ΒΙΝΤΕΟ: Σε λειτουργία η πρώτη αφαλάτωση από τα ΗΑΕ-Ευχαριστίες Παναγιώτου
- Σε λειτουργία εντός της βδομάδες οι δύο μικρές φορητές μονάδες αφαλάτωσης στην Πάφο
- Σε μόνιμη λειτουργία έξι από τις 13 κινητές μονάδες αφαλάτωσης στη Μονή-Άλλες δύο σε δοκιμαστική
- Προχωρά η εγκατάσταση κινητής μονάδας αφαλάτωσης στα Πότιμα-Ενισχύεται το υδατικό ισοζύγιο
- Σε λειτουργία 12 από τις 13 μονάδες αφαλάτωσης-Εξετάζεται η εγκατάσταση νέων πριν το καλοκαίρι του 2026
