Σκυβαλότοπος στη Μαλιά φαίνεται να βρίσκεται στο μικροσκόπιο ως το σημείο μηδέν της φονικής πυρκαγιάς στη Λεμεσό, στις 23 Ιουλίου κατά την οποία απανθρακώθηκαν δύο συνάνθρωποί μας, καταστράφηκαν εκατοντάδες σπίτια και κάηκαν πέραν των 100 τετραγωνικών χιλιομέτρων γης.
Ο Διευθυντής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, Νίκος Λογγίνος κλήθηκε στο κρατικό ραδιόφωνο να σχολιάσεις πληροφορίες που αναφέρουν ότι το σημείο μηδέν της φονικής πυρκαγιάς βρίσκεται σε σκυβαλότοπο, τονίζοντας ότι «έχω επισκεφθεί το σημείο πριν την άφιξη των Αμερικανών και το τόνισα και τη μέρα της πυρκαγιάς, ότι στο συγκεκριμένο σημείο υπάρχει ένας μικρός σκυβαλότοπος. Θα δούμε την έκθεση των εμπειρογνωμώνων για να διαπιστώσουμε που εστιάζουν και τι έχουν παρατηρήσει.
Σημείωσε εξάλλου ότι «μετά από κάθε περιστατικό που θα ανταποκριθούμε ακολουθεί έκθεση από δικούς μας αξιωματικούς που σπούδασαν ή παρακολούθησαν εκπαιδεύσεις στο εξωτερικό πάνω στο θέμα αιτιών πυρκαγιάς. Είτε είναι σε υποστατικά, εργοστάσια, διαμερίσματα, είτε σε αγροτοδασικές πυρκαγιές».
Ξεκαθάρισε ότι θα δεχθούν το πόρισμα των Αμερικανών ως έχει, τονίζοντας πως «είναι επαγγελματίες και θέλουν να κάνουν μια δουλειά να μας αφήσουν κάποια δεδομένα για να τα λάβουμε υπόψιν σε μελλοντικά στάδια. Όποιος θεωρεί ότι δεν μπορεί να βελτιωθεί και ότι γνωρίζει τα πάντα, δεν μπορεί να προχωρήσει. Εμείς έχουμε τη δική μας γνώση και με τη δική τους τοποθέτηση μπορούμε να ενισχυθούμε».
Ο κ. Λογγίνος τόνισε πως «καλέστηκε μια ομάδα εμπειρογνωμώνων, η οποία έχει αντιμετωπίσει παρόμοιου είδους περιστατικά στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες. Για μας ήταν ένα πρωτόγνωρο γεγονός. Μέσα από αντίξοες συνθήκες και δεδομένα που δεν έχουμε ξαναπεράσει ως Πυροσβεστική Υπηρεσία κι ως άλλες αρμόδιες υπηρεσίες. Γι' αυτό έχει καλεστεί και πολύ καλά έχει καλεστεί, αυτή η ομάδα να έρθει στην Κύπρο, με τα δεδομένα και τις εμπειρίες που έχει σε αυτό τον τομέα, περισσότερο ίσως από εμάς».
Σημείωσε ακόμα πως «από την πρώτη μέρα η Πυροσβεστική όρισε συντονιστές που ήταν μαζί με την ομάδα και καθημερινά ήμασταν σε επαφές μαζί τους. Η ομάδα ότι ζήτησε από την Πυροσβεστική ότι μπορούσε η Υπηρεσία το έδινε και απ' εκεί και πέρα έκαναν τις δικές τους έρευνες για να φθάσουν στα δικά τους αποτελέσματα.
Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του, κλήθηκε να τοποθετηθεί εάν ενημέρωσαν τη Βουλή για προβλήματα που αντιμετώπιζαν πριν την φονική πυρκαγιά, λέγοντας ότι «καλούμαστε στη Βουλή πριν την αντιπυρική περίοδο για να εκφράσουμε τις απόψεις και τους προβληματισμούς μας κι αν παρατηρήσαμε κάτι που και η ίδια η Βουλή μπορεί να βοηθήσει, για να αντιμετωπιστούν κάποια προβλήματα. Καλεστήκαμε και το 2024 και το 2025. Εκεί είχα ένα μεγάλο προβληματισμό για την πρόληψη, γιατί η πρόληψη είναι ένα εργαλείο που βοηθά, ώστε να μειωθούν περιστατικά. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο για τις πυρκαγιές, αλλά και παντού. Στο έγκλημα, στα ναρκωτικά, στη διαπαιδαγώγηση και λοιπά. Η πρόληψη είναι αυτή που θα μας βγάλει από μια μεγάλη ιστορία να τρέχουμε πίσω από τα γεγονότα. Για τους σκυβαλλότοπους που μας απασχολούν, έχω ζητήσει από τον Διευθυντή του Τμήματος Περιβάλλοντος και κάλεσε σύσκεψη ειδικά γι' αυτό το θέμα πριν την αντιπυρική περίοδο. Ενημέρωσε τις Επαρχιακές Διοικήσεις ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός σκυβαλότοπων παγκύπρια που πρέπει να καθαριστεί».
Το αν έγινε ή δεν έγινε, συνέχισε, «σίγουρα δεν μπορώ να το παρακολουθώ, αλλά υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός σκυβαλότοπων που είναι εστίες πυρκαγιάς και πολλές από αυτές ξεκινούν από τους σκυβαλλότοπους».
Σε ό,τι αφορά στο κλείσιμο αρκετών πυροσβεστικών σταθμών, είπε ότι είναι ανάμεσα στα θέματα που τους απασχολούν και θα καταθέσουν τις απόψεις τους. «Πριν το 1994 οι πυρκαγιές υπαίθρου δεν ανήκαν στην Πυροσβεστική και δόθηκαν, χωρίς ίσως να γίνει μια μελέτη ή για τους λόγους ότι δεν υπήρχαν τα φαινόμενα κλιματικής κρίσης, τότε που δόθηκε η εντολή. Πρέπει να γίνει μια ολιστική μελέτή. Ήδη, εμείς δώσαμε απόψεις και θα τοποθετηθούμε σε ερωτήσεις που μας δόθηκαν από τη Βουλή σε σχέση με το τι χρειαζόμαστε για να βελτιωθούμε σε αυτό τον τομέα. Άλλαξαν τα γεγονότα και τα τελευταία δύο χρόνια το τονίζω συνεχώς αυτό το θέμα με τις πυρκαγιές υπαίθρου, γιατί η Πυροσβεστική έχει να τρέξει τις πόλεις».
Ερωτηθείς αν υπάρχει κενό, απάντησε πως «πρέπει και επιβάλλεται να γίνει άμεσα βελτίωση», ενώ κλήθηκε να τοποθετηθεί εάν χρειάζεται αναδόμηση, λέγοντας ότι «εμείς θα ζητήσουμε να γίνει, αλλά αντιλαμβάνεστε... Δεν είναι μόνο οι πυρκαγιές στην ύπαιθρο, έχουμε το χειμώνα φωτιά για τζάκια, έχουμε φωτιές σε ξενοδοχεία, διασώσεις στη θάλασσα, απεγκλωβισμούς σε τροχαία δυστυχήματα, που μπορούν να συμβούν οπουδήποτε. Άρα ένας σταθμός που κλείνει στις 19:00 αντιλαμβάνεστε ότι πρέπει να μεταβεί όχημα από την πόλη για να ανταποκριθεί. Να βελτιωθούν οι σταθμοί υπαίθρου, να γίνουν επί 24ωρου βάσεως, να στελεχωθούν με οχήματα και εκεί όπου επιβάλλεται να χτιστούν νέοι σταθμοί για να καλύψουν κοινότητες που οι σταθμοί υπαίθρου είναι σε απόσταση».
Τέλος, ο κ. Λογγίνος ρωτήθηκε εάν θα υποβάλουν τα αιτήματά τους στη Βουλή, σημειώνοντας πως «βεβαίως, η Βουλή μας ζήτησε ενημέρωση για το τι χρειαζόμαστε και τα προβλήματα στην ύπαιθρο και τις απομακρυσμένες κοινότητες. Θα τα δώσουμε στις ερωτήσεις που μας έχουν υποβάλει».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Καταγγέλλει μη επαρκή εποπτεία μετά τη φωτιά σε εργοστάσιο στον Ύψωνα ο Λογγίνος-«Να επανεξετάσουν τις άδειες»
Έτοιμο να αναλάβει τις πυρκαγιές υπαίθρου το Τμήμα Δασών
Από την πλευρά του, τη φονική πυρκαγιά στη Λεμεσό σχολίασε και ο διευθυντής του Τμήματος Δασών, Σάββας Ιεζεκιήλ, ο οποίος δήλωσε την ετοιμότητά του Τμήματος, στη βάση μελέτης που εκπονήθηκε, να αναλάβει τις πυρκαγιές υπαίθρου, δεδομένου όμως ότι θα ακολουθηθούν σωστές διαδικασίες.
Μιλώντας επίσης στο κρατικό ραδιόφωνο, ο κ. Ιεζεκιήλ τόνισε αρχικά για τη φονική πυρκαγιά, πως «ήταν μία πυρκαγιά που δεν συνέβη ξανά στα ιστορικά αυτού του τόπου. Εμείς ως Τμήμα Δασών, που είναι δασικές, σβήνονται εν τη γενέσει τους. Ψες κίνησα όλο τον μηχανισμό του Τμήματος Δασών. Από όλους τους προϊσταμένους και τον διευθυντή για την πυρκαγιά, χωρίς να διστάσω ή να σκεφτώ οτιδήποτε. Γιατί έσβησε μια πυρκαγιά η ώρα 3:00 τα ξημερώματα, με την ελάχιστη ζημιά, εκτός κρατικού δάσους, στο φράκτη του Ξυλιάτου».
Κλήθηκε να απαντήσει γιατί δεν έγινε το ίδιο στη Λεμεσό, υποδεικνύοντας ότι «έγινε το ίδιο στη Λεμεσό. Ανέλαβα το Τμήμα Δασών, συζητήσαμε με τον Αρχιπύραρχο και αναλάβαμε τις περιοχές Ομόδους, Άρσους, Πέρα Πεδί, Κοιλάνι, Κουκά, Άγιο Γεώργιο Συλίκου, Συλίκου, Μονάγρι μέχρι την Άλασσα. Αναλάβαμε και το νότιο Τμήμα προς το Καντού, στο Σουνί Ζανατζιά. Ανακόψαμε αυτή την πυρκαγιά. Μια πυρκαγιά που δεν μας άφηνε να πλησιάσουμε, λόγω του φορτίου που είχε. Καταλαβαίνω ότι υπάρχει πικρία και πόνος, όμως καμιά φορά η δύναμη της πυρκαγιάς ήταν πέραν των δυνατοτήτων μας. Όταν η πυρκαγιά ξεπεράσει τις δυνατότητες του συστήματος, ότι θέλουμε ας κάνουμε, όσα μέσα αν θέλουμε να φέρουμε από όλο τον κόσμο, η μάχη είναι άνιση».
Ως Τμήμα Δασών, συνέχισε, «εργαζόμαστε στην πρόληψη των πυρκαγιών κι όχι εκ των υστερών να λέμε για αεροπλάνα, πτητικά μέσα και δυνάμεις για πυροσβεστικά οχήματα. Έχουμε και τα βελτιώνουμε. Γίνονται προσπάθειες να βελτιώνονται και η εκπαίδευση και η γνώση του προσωπικού του κράτους».
Από τον διευθυντή του Τμήματος Δασών ζητήθηκε να τοποθετηθεί επί των αναφορών του κ. Λογγίνου σε σχέση με την αναδόμηση και κατά πόσον την ίδια αναδόμηση χρειάζεται και το Τμήμα Δασών. Όπως είπε «το Τμήμα Δασών έχει ένα ολοκληρωμένο σύστημα πρόληψης, ετοιμότητας και καταστολής των πυρκαγιών. Έχει τους δικούς του σταθμούς και έχει και μια έκταση μαζί με τα κρατικά δάση της τάξης του 54% της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτές τις εκτάσεις τις ελέγχει πλήρως με αυτά τα δεδομένα».
Υπέδειξε ακόμα πως «ήταν μια πυρκαγιά που ούτε Θεοί είμαστε, ούτε υπεράνθρωποι. Βλέπουμε και την Αμερική που έχει τη γνώση και τις δυνάμεις που δεν συγκρίνονται με καμιά άλλη χώρα. Τι έγινε στο Λος Άντζελες τον Νοέμβρη; Πόσες κατοικίες χάθηκαν; Πόσος κόσμος χάθηκε; Πρέπει να τα βάζουμε κάτω για να μην νιώθουν και οι πυροσβεστές και οι δασοπυροσβεστές που δίνουν κάθε μέρα τον καλύτερο τους εαυτό... Δεν μπορώ να δεχθώ μετά από τόσα κακά ότι στις Πλάτρες και στον Πεδουλά κάποιος ρίχνει τα κάρβουνα και εμείς να τρέχουμε. Σε πόσες να τρέξουμε; Θα τρέξουμε, γιατί είμαστε υπόχρεοι. Στην πυρκαγιά της Μαλιάς έγινε το κακό. Ήταν ικανή να κάνει ζημιά που δεν μπορεί να τη φανταστεί κανένας».
Επισήμανε ακόμα ότι «επειδή είπαμε για αναδιοργανώσεις, μετά τον Αρακαπά το 2021, πάρθηκαν αποφάσεις. Η Πυροσβεστική είπε στη Βουλή και με επιστολές ότι δεν θέλει να ασχοληθεί με τις πυρκαγιές υπαίθρου. Έγινε η μελέτη από εμπειργνώμονα για τις πυρκαγιές υπαίθρου. Η μελέτη λέει ξεκάθαρα τι θα γίνουν πυρκαγιές υπαίθρου και που θα πάνε. Εμείς ως Τμήμα Δασών είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε τις πυρκαγιές υπαίθρου».
Το Τμήμα Δασών, συνέχισε, «είχε τις δασικές πυρκαγιές μέχρι ένα χιλιόμετροο εκτός των δασικών περιοχών ως το 2012. Μετά το 2012 αναλάβαμε μέχρι δύο χιλιόμετρα. Αυτό ανέρχεται σήμερα στο 54% της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η μελέτη κατέδειξε μετά τις πυρκαγιές του Αρακαπά κάποιες αδυναμίες. Δεν υπάρχει πρόληψη στην ύπαιθρο. Η Πυροσβεστική εκπαιδεύεται διαφορετικά και έχει να αντιμετωπίσει διαφορετικές πυρκαγιές και το Τμήμα Δασών έχει να αντιμετωπίσει δασικές πυρκαγιές που κινούνται. Της Πυροσβεστικής οι πυρκαγιές που καλείται να διαχειριστεί είναι στάσιμες, σε σπίτια, εργοστάσια και λοιπά».
Καταλήκτικά ανέφερε ότι «από τη στιγμή που φαίνεται να υπάρχει αδυναμία στις πυρκαγιές υπαίθρου που εξελίσσονται σε δασική βλάστηση, το Τμήμα Δασών δεν θα πει όχι, νοουμένου ότι θα ακολουθήσουμε μια σωστή διαδικασία. Όχι να πω αύριο αναλαμβάνω τις πυρκαγιές ως Τμήμα Δασών και να εξοντώσω το προσωπικό μου. Το Τμήμα και μπορεί και έχει τη δυνατότητα να αναλάβει αυτές τις πυρκαγιές».