Παραγοντισμός και αυτοπροβολή στα social media-Τα οργανωτικά προβλήματα του ΑΚΕΛ

Στα πρώτα του στάδια βρίσκεται ο προσυνεδριακός διάλογος στο ΑΚΕΛ και ήδη άρχισαν να κατατίθενται δημόσια οι πρώτες απόψεις για τα κακώς έχοντα στο κόμμα επιβεβαιώνοντας την ανάγκη για ριζικές αλλαγές. Σύμφωνα με την Εζεκία Παπαϊωάννου στόχος του προσυνεδριακού διαλόγου είναι να ακουστούν οι απόψεις και οι προτάσεις των χιλιάδων μελών του ΑΚΕΛ αλλά και κάθε φίλου του κόμματος και της αριστεράς που θέλει να συμβάλει σε μια δημιουργική συζήτηση για το κόμμα. Ο διάλογος άρχισε κι επίσημα στις 7 Ιουνίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 28 του μήνα.   

Τα άρθρα του προσυνεδριακού διαλόγου δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του κόμματος με το ονοματεπώνυμο του συγγραφέα καθώς και την κομματική οργάνωση στην οποία ανήκει, αν ανήκει. Την ίδια ώρα, η Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ, έδωσε στη δημοσιότητα τις θέσεις της ενόψει του Συνεδρίου το διήμερο 2 με 4 Ιουλίου που εγκρίθηκαν τον περασμένο Ιανουάριο και επιδιώκουν, όπως σημειώνεται να ανοίξουν ένα πλατύ, ζωντανό και δημιουργικό διάλογο για μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων. 

Προβληματική η λειτουργία των ΚΟΒ
Μέσα από τις θέσεις της Κεντρικής Επιτροπής και ειδικά στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια λεπτομερής ανάλυση των οργανωτικών προβλημάτων. ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις Κομματικές Ομάδες Βάσης του ΑΚΕΛ, που χαρακτηρίζονται ως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει σήμερα το κόμμα. Η Κεντρική Επιτροπή παραδέχεται ότι αρκετές ΚΟΒ είτε υπολειτουργούν, είτε λειτουργούν με αρκετές αδυναμίες και προβλήματα. 

Τα προβλήματα στη λειτουργία των ΚΟΒ εμφανίζονται με τα πιο κάτω χαρακτηριστικά:

-Περιορισμένη ή επιλεκτική συμμετοχή μελών στις συνεδρίες και την καθημερινή δράση των ΚΟΒ, με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση μεγάλου όγκου δουλειάς σε ένα μικρό αριθμό στελεχών και ειδικά στους Τοπικούς Γραμματείς, οδηγώντας συχνά στην τυπική και υποτονική διεκπεραίωση των καθηκόντων που προκύπτουν.

-Αδυναμία σχεδιασμού και στοχοπροσηλωμένης υλοποίησης πλάνου δράσης και απροθυμία στην ανάληψη πρωτοβουλιών και ευθυνών

-Άρνηση, σεβαστού αριθμού κομματικών μελών, να τακτοποιήσουν τη συνδρομή ή άλλες υποχρεώσεις τους.

-Αποσπασματική παρέμβαση στα ζητήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ανεπαρκής συμμετοχή σε άλλες ομάδες – κινήματα που αναπτύσσουν τοπική δράση, όπως οι σύνδεσμοι γονέων κ.α.

-Αδυναμίες στην προσέγγιση, ευρύτερα, των απλών ανθρώπων.

-Δυσκολία στην προσέγγιση και εγγραφή νέων μελών, αλλά και στην αφομοίωσή τους στην καθημερινή δουλειά, γεγονός που συντελεί στην αδυναμία ανάδειξης νέων στελεχών.

Μάλιστα γίνεται παραδοχή από την Κεντρική Επιτροπή, πως παρατηρείται συνεχής μείωση της προσέλευσης στις συνεδρίες. Το μέλος νιώθει ότι έχει λόγο και ρόλο στη λήψη αποφάσεων, κυρίως για τα σοβαρά θέματα που ταλανίζουν την κοινωνία. Η πρόταση, που θα μπορούσε να αλλάξει προς το καλύτερο την κατάσταση, είναι να αλλάξουμε τον τρόπο λειτουργίας και τα ζητούμενα με τα οποία ασχολείται σήμερα η ΚΟΒ.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Εκτενής αναφορά γίνεται και στην παρουσία του ΑΚΕΛ και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στις θέσεις της Κεντρικής Επιτροπής σημειώνεται ότι το Κόμμα, αλλά και οι οργανώσεις του Λαϊκού Κινήματος, έχουν ενισχύσει την παρέμβαση τους στα ΜΚΔ, μεταφέροντας τις θέσεις τους, σε καθημερινή βάση. «Πρέπει να αξιολογήσουμε, ωστόσο, ποιοι και πόσοι γίνονται δέκτες των μηνυμάτων μας και πώς αυξάνουμε την επιρροή μας στα ΜΚΔ», αναφέρεται. Μάλιστα διαπιστώνεται η ανάγκη για ανάπτυξη της παρουσίας του ΑΚΕΛ, αξιοποιώντας καταρτισμένο προσωπικό, και αναβάθμιση της εργασίας μακριά από λύσεις ερασιτεχνικές ή αποσπασματικές (εκλογικές περίοδοι κτλ.), ώστε το κόμμα να έχει συστηματική και πιο αποτελεσματική παρέμβαση. «Κυρίως, καλούμαστε να βρούμε την ισορροπία μεταξύ της αξιοποίησης των δυνατοτήτων της τεχνολογίας, αλλά και της ορθής χρήσης της, αποφεύγοντας τη μεταφορά λανθασμένων θέσεων ή και προσωπικών απόψεων στελεχών, που πολλές φορές εκλαμβάνονται λανθασμένα ως θέσεις του Κόμματος. Οι τοποθετήσεις στελεχών και μελών του Κόμματος στα ΜΚΔ είναι μια σημαντική παράμετρος».

Δυστυχώς, σημειώνεται, «σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρούνται φαινόμενα παραγοντισμού, αχρείαστων συζητήσεων και αυτοπροβολής, η οποία επισκιάζει τις θέσεις του Κόμματος. Θα πρέπει να τεθεί πλαίσιο στον τρόπο που τοποθετούνται τα μέλη και ιδιαίτερα τα στελέχη του Κόμματος στα ΜΚΔ, έτσι που να ελέγχονται και να παρεμποδίζονται τα φαινόμενα αυτά».

Εξάλλου στο επόμενο κεφάλαιο που αφορά τα φαινόμενα παραγοντισμού στο ΑΚΕΛ, γίνεται ειδική αναφορά στα social media. Όπως σημειώνεται ο Κώδικας Συμπεριφοράς θα πρέπει να επεκταθεί και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, τα οποία ενώ επιβάλλεται να αξιοποιούνται ως μέσο επικοινωνίας με τους ψηφοφόρους, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για προσωπική προβολή, αλλά για προβολή των θέσεων, των εκδηλώσεων και γενικά να είναι ταυτισμένα με τη γενικότερη μας προεκλογική εκστρατεία. «Για αυτό το σκοπό χρειάζεται να διαμορφώσουμε ειδικό κώδικα που να απαντά σε διάφορα ζητήματα, όπως το δικαίωμα ή όχι σε χορηγούμενους λογαριασμούς, τι δημοσιοποιείται, ποιος έχει την ευθύνη παρακολούθησης και άλλα. Το Γραφείο Επικοινωνίας έχει ετοιμάσει σχετική πρόταση», αναφέρει η Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ.

Ολοένα και αυξάνονται τα φαινόμενα παραγοντισμού
Στις θέσεις της Κεντρικής Επιτροπής σημειώνεται πως η τροποποίηση του Κώδικα Συμπεριφοράς δεν μπορεί, χωρίς άλλες ενέργειες, να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο πρόβλημα παραγοντισμού, που παρατηρείται ολοένα και πιο έντονο ιδιαίτερα σε περιόδους εκλογικών αναμετρήσεων.

Όπως σημειώνεται το φαινόμενο του παραγοντισμού ξεκίνησε να απασχολεί το Κόμμα από το 2001, ενόψει βουλευτικών εκλογών, οπόταν και εγκρίθηκε από την Κεντρική Επιτροπή Κώδικας Συμπεριφοράς. Έκτοτε, το φαινόμενο αυτό απασχολεί σε κάθε εκλογική αναμέτρηση. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε, αναφέρει η Κεντρική Επιτροπή, «όλοι μηδενός εξαιρουμένου ότι, ο παραγοντισμός είναι ιδεολογικά ξένος με τις δικές μας αρχές λειτουργίας και θέτει σε κίνδυνο τα θεμέλια του οικοδομήματος. Η αναχαίτιση του, λόγω και της έκτασης που λαμβάνει, είναι εξαιρετικά δύσκολη και δεν μπορεί να λυθεί μόνο με διοικητικά μέτρα. Ενδεχομένως, όμως, το φαινόμενο τούτο να έχει εκτραπεί και εξαιτίας της ανοχής που, διαχρονικά, έχει επιδειχθεί από τα εντεταλμένα από το καταστατικό όργανα».

«Αν λειτουργήσουμε στα πρότυπα άλλων κόμματων, τότε δεν θα έχουμε καμία διαφορά με αυτά. Θα πρέπει να διαφυλάξουμε τα θετικά, που μας διαφοροποιούν από τους υπόλοιπους και να αντιμετωπίσουμε, με την αναγκαία πολιτική βούληση, τα αρνητικά», προστίθεται μεταξύ άλλων.

Τα προβλήματα που παρουσιάζονται, αλλά και η ίδια η ζωή, γεννούν νέα ζητήματα που θα πρέπει να ενσωματωθούν σε έναν νέο κώδικα. Όπως:

-Ο κώδικας δεν θα πρέπει να λειτουργεί ως τροχοπέδη στην επαφή με τη μάζα των ψηφοφόρων μας, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος της αποχής των αριστερών ψηφοφόρων.

-Η διεκδίκηση προσωπικής ψήφου, η μονοσταυρία ή ακόμα χειρότερα η διαβολή άλλων υποψηφίων του συνδυασμού μας, αποτελεί αντιδεοντολογική ενέργεια. Νοείται ότι η διεκδίκηση προσωπικής ψήφου στον χώρο, πέραν των ψηφοφόρων μας, είναι θεμιτή.

-Η παραβίαση του κώδικα από μέρους υποψηφίου ή και μελών του Κόμματος θα πρέπει, εφόσον αποδεικνύεται, να υπόκειται σε συνέπειες.

-Η μοναδική συνέπεια που υπάρχει στον υφιστάμενο κώδικα σε περίπτωση παραβίασης του κώδικα είναι η διαγραφή υποψηφίου από το συνδυασμό. Ενώ υπήρχαν, αποδεδειγμένα, διαπιστώσεις παραβίασης του, αυτό δεν εφαρμόστηκε ποτέ.

-Είναι απαραίτητη η διαβάθμιση των ποινών ως εξής: Παρατήρηση – Ενημέρωση του κομματικού συνόλου – Δημόσια παρατήρηση – Διαγραφή από το ψηφοδέλτιο.

-Η αξιολόγηση και ο σχολιασμός των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων των υποψηφίων, ενώ κατοχυρώνεται στους Κανονισμούς και το Καταστατικό, δεν εφαρμόζεται με αποτέλεσμα να υπάρχει ισοπέδωση όλων των υποψηφίων και ιδιαίτερα να μην αναφέρονται τυχόν αδυναμίες και παραλείψεις τους.

-Το δικαίωμα των καθοδηγητικών σωμάτων να σημειώνουν και να υπογραμμίζουν τη σημασία της εκλογής υποψηφίων, που είναι εκφραστές πολιτικών που το Κόμμα προωθεί μέσα από συλλογικές αποφάσεις (συμμετοχή Τουρκοκύπριου στο ευρωψηφοδέλτιο, εκλογή γυναικών κ.α.), αλλά και η παρουσία στελεχών της ηγετικής πολιτικής καθοδήγησης στη Βουλή, είναι αυτονόητο και καταστατικά κατοχυρωμένο.

Οι νέες δυνάμεις
Στις θέσεις της Κεντρικής Επιτροπής αφιερώνεται και ένα ολόκληρο κεφάλαιο στον θεσμό των νέων δυνάμεων που ενισχύουν εδώ και χρόνια τα ψηφοδέλτια του κόμματος στις βουλευτικές εκλογές, με πιο πετυχημένο παράδειγμα αυτό της Ειρήνης Χαραλαμπίδου που τις τελευταίες δύο εκλογικές αναμετρήσεις, έλαβε τις περισσότερες ψήφους από κάθε άλλο υποψήφιο. 

Όπως σημειώνεται στις θέσεις της Κεντρικής Επιτροπής, τρεις δεκαετίες, μετά τη δημιουργία του θεσμού των Νέων Δυνάμεων, οι στόχοι που αρχικά είχαν τεθεί και αφορούσαν στο άνοιγμα του Κόμματος σε δυνάμεις φιλικές προς το Κόμμα, την πολιτική και την ιδεολογία του, εκπληρώθηκαν σε μεγάλο βαθμό, αφού ΄πως υπογραμμίζεται, 

-Η ένταξη προσωπικοτήτων στα ψηφοδέλτιά μας, κάτω από την ομπρέλα των Ν.Δ., συνέβαλε στην αποφυγή της εικόνας ή της απόπειρας απομόνωσης του Κόμματος. Αυτή η διεύρυνση των ψηφοδελτίων μας απαντούσε ταυτόχρονα και στην απόπειρα των πολιτικών μας αντιπάλων να παρουσιάσουν το ΑΚΕΛ ως Κόμμα δογματικό, περιχαρακωμένο και εσωστρεφές. Ο θεσμός των Ν.Δ. αποτελεί, έναν μηχανισμό, που είναι και εκλαμβάνεται από τον κόσμο ως άνοιγμα προς την κοινωνία και ως έμπρακτο τεκμήριο αυτοπεποίθησης και εξωστρέφειας.

-Ο θεσμός συνέβαλε, επίσης, στη διεύρυνση της εκλογικής μας βάσης, περισσότερο με τη δυναμική που δημιουργούσε παρά με προσωπικές ψήφους που μεταφέρονταν στο Κόμμα, χωρίς να υποτιμούνται, ασφαλώς, και αυτές.

-Η εξέλιξη του θεσμού μέσα από τη δημιουργία μιας ομάδας συνεργαζόμενων προσωπικοτήτων, που δεν κατέρχονται κατ’ ανάγκην ως υποψήφιοι του Κόμματος σε εκλογικές αναμετρήσεις, συνέβαλε στη θεσμοθέτηση ενός καναλιού αμφίδρομης επικοινωνίας μαζί τους, γεγονός που επέτρεψε στο Κόμμα αφενός την μεταφορά σ’ αυτήν την ομάδα των θέσεων και της πολιτικής του και αφετέρου την άντληση των δικών τους θέσεων και προβληματισμών, για την πολιτική και την εν γένει πορεία του Κόμματος.

Τα προβλήματα και οι αδυναμίες
Την ίδια ώρα, ωστόσο καταγράφονται μια σειρά από προβλήματα και αδυναμίες, που σύμφωνα με την Κεντρική Επιτροπή είναι: 

-Σε ό,τι αφορά την επιλογή προσωπικοτήτων από τον χώρο των Ν.Δ., για να συμπεριληφθούν στα ψηφοδέλτια μας, εκ του αποτελέσματος κρίνοντας, έχουν γίνει λανθασμένες επιλογές.

-Η σύνδεση, συντονισμός και αξιοποίηση των Ν.Δ. από το Κόμμα παραμένουν σε χαμηλό επίπεδο. Αυτό δεν επιτρέπει, αφενός, την προσκόμιση του μεγαλύτερου δυνατού οφέλους για το Κόμμα και αφετέρου επενεργεί αρνητικά στην ελκυστικότητα του θεσμού για τις ίδιες τις Νέες Δυνάμεις.

-Διαπιστώνεται, πρόσθετα, η φθορά που εκ των πραγμάτων έχει υποστεί η εικόνα του θεσμού, μετά από τριάντα χρόνια ύπαρξης, έναντι της κοινωνίας και του κομματικού συνόλου.

Σε σχέση με τη βελτίωση και την καλύτερη αξιοποίηση του θεσμού των Νέων Δυνάμεων προτείνονται πέντε σημεία, που θα πρέπει το κόμμα να επιδίωξη την εφαρμογή τους. Ειδικότερα, θα πρέπει να επιδιωχθεί όπως:

α) Η επιλογή προσωπικοτήτων που θα εντάσσονται στα ψηφοδέλτια μας να γίνεται με την απαιτούμενη προσοχή, λαμβάνοντας υπόψη, πρωτίστως, τη γενικότερη κοινωνική τους δράση, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ατόμων και δευτερευόντως την πιθανή εκλογική τους απήχηση. Να μας προβληματίσει κατά πόσο οι υποψήφιοι των Ν.Δ. θα μπορούσαν να ορίζονται απευθείας από τα ανώτατα καθοδηγητικά σώματα.

β) Τα καθοδηγητικά σώματα του Κόμματος, σε κεντρικό και σε επαρχιακό επίπεδο, να ασχολούνται, συστηματικότερα, με την προσπάθεια ενδυνάμωσης του θεσμού. Να εμπλουτίζεται, συνεχώς, ο κατάλογος με τις Ν.Δ. σε όλες τις επαρχίες.

γ) Αξιοποιούνται οι Ν.Δ. σε Βοηθητικά Γραφεία των Ε.Ε. και της Κ.Ε. ή σε ad-hoc επιτροπές μελετών, εκεί και όπου προσφέρεται μια τέτοια δυνατότητα.

δ) Εμπλέκονται στις διαδικασίες υπόδειξης υποψηφίων, όπως προβλέπεται από το καταστατικό και τους κανονισμούς λειτουργίας του Κόμματος.

ε) Καθιερωθεί η συστηματική ξεχωριστή επαφή με τις προσωπικότητες του θεσμού, ώστε να ενημερώνονται συνεχώς για τις θέσεις μας και να συμμετέχουν σε βασικές δραστηριότητες του Κόμματος και του Λαϊκού Κινήματος και να τους δίνεται η δυνατότητα να μεταφέρουν τους προβληματισμούς και τις προτεραιότητες τους.