Στα ίδια μήκη κύματος Μαυρογιάννης, Δημητριάδης, Χριστοφίδης

Χωρίς πολλές συγκινήσεις κύλησε το χθεσινό, τρίτο debate του ΡΙΚ, στο οποίο βρέθηκαν αντιμέτωποι οι Ανδρέας Μαυρογιάννης, Αχιλλέας Δημητριάδης και Κωνσταντίνος Χριστοφίδης. Μάλιστα, σε ορισμένα σημεία, διαπιστωνόταν μεγάλη συμφωνία απόψεων μεταξύ των τριών συνομιλητών και επανάληψη λέξεων και φράσεων από τον ένα ομιλητή στον άλλο, ενώ οι τόνοι ανέβηκαν μόνο όταν η συζήτηση έφτασε στο Κυπριακό κι αυτό αφορούσε και τον Νίκο Χριστοδουλίδη, που δεν λάμβανε μέρος. 

Αυτό το κοινό έδαφος ήταν, βέβαια, αναμενόμενο, δεδομένου ότι οι κύριοι Δημητριάδης και Χριστοφίδης βρίσκονται σε διάλογο μαζί με τον Μάριο Ηλιάδη και τον Χριστόδουλο Πρωτοπαπά για συνεργασία, ενώ οι κύριοι Μαυρογιάννης και Δημητρίαδης αποτελούσαν το shortlist του ΑΚΕΛ για τις Προεδρικές Εκλογές. Παρά ταύτα, η ηρεμία που επικρατούσε έδωσε τη δυνατότητα να αναπτυχθούν αρκετές θέσεις για κοινωνικής φύσεως θέματα, κάτι που δεν είδαμε στον ίδιο βαθμό στα πρώτα δύο debates.   

Κυπριακό

Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, στο οποίο αφιερώθηκε το τελευταίο μέρος της συζήτησης και οι τρεις συμμετέχοντες τάχθηκαν υπέρ της ομοσπονδιακής λύσης, με τον κ. Χριστοφίδη να διαφοροπποεοται, προτείνοντας τη δημιουργία ομοσπονδιακής ζώνης μεταξύ των δύο πολιτειών. Αυτή, όπως εξήγησε, θα μπορεί να εκτείνεται από τον Λιμνίτη μέχρι την Αμμόχωστο και ίσως να περιλαμβάνει και την Αμμόχωστο και θα είναι κάτω από την ομόσπονδη κυβέρνηση. Εκεί θα εδρεύουν μεγάλα ομοσπονδιακά νοσοκομεία, φωτοβολταϊκά πάρκα και περιοχές με σημαντικές επενδύσεις και θα αποτελεί σημείο συνάντησης. 

Οι «σπόντες» που έπεσαν αφορούσαν κυρίως το παρελθόν. Ο κ. Μαυρογιάννης τόνισε ότι απαιτείται αταλάντευτη επιμονή στο κεκτημένο της διαδικασίας, στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, στη φύση της λύσης ως ΔΔΟ με πολιτική ισότητα, διευκρινίζοντας ότι θα πρέπει οι διαπραγματεύσεις να ξεκινήσουν από εκεί που μείναμε, καθώς δεν μπορούμε να κάνουμε tabula rasa. Σε αυτό το σημείο, ο κ. Χριστοφίδης του υπέδειξε πως το timing είναι σημαντικό και δεν καταφέραμε να το αξιοποιήσουμε και γι’ αυτό υπάρχουν ευθύνες, αναφερόμενος στο Κραν Μοντανά. «Βεβαίως υπάρχουν. Αν το υπονοούμενο σας είναι για μένα, δεν νομίζω ότι δικαιούστε να αμφισβητήσετε το πάθος με το οποίο προσπαθώ σε όλη μου τη ζωή να λύσω το πρόβλημα του τόπου μου», απάντησε ο Ανδρέας Μαυρογιάννης. 

Αντίστοιχη άποψη εξέφρασε, πάντως, και ο κ. Δημητρίαδης, λέγοντας πως χάσαμε μια ευκαιρία και από το παρά τρίχα της λύσης είμαστε στο παρά τρίχα της διχοτόμησης. «Γι’ αυτό κάποιος είναι υπεύθυνος», είπε. Ακολούθως, απέδωσε την ευθύνη στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στους στενούς του συνεργάτες, λέγοντας μάλιστα ότι αν διαφωνούσαν μαζί του, έπρεπε να είχαν διαχωρίσει τη θέση τους και να φύγουν, διευκρινίζοντας ακολούθως ότι αναφέρεται στους δύο ανθυποψηφίους του, τον πρώην ΥΠΕΞ και τον πρώην διαπραγματευτή. «Σπόντες» για τον Νίκο Χριστοδουλίδη έριξε και ο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, λέγοντας ότι υποψήφιοι πρόεδροι γυρνάνε την Κύπρο και συνοδεύονται από ανθρώπους που «έχουν κακό παρελθόν, επιτελάρχες στο σχέδιο Ακρίτας» και αυτό θα είναι πρόβλημα την ημέρα των διαπραγματεύσεων, κατονομάζοντας τον τέως ΥΠΕΞ και την υποστήριξη που έχει από τον πρώην Υπουργό Νίκο Κόσιη. 

«Φκάλλει σου τα σιγά σιγά»

Οι κύριοι Δημητριάδης και Χριστοφίδης ερωτήθηκαν και για το πώς προχωρά η προσπάθεια συνεργασίας των τεσσάρων υποψηφίων, με τον Αχιλλέα Δημητριάδη να εκφράζει ελπίδα ότι θα τελεσφορήσει και να διευκρινίζει ότι δεν είναι απλό το εγχείρημα. Συνέστησε να μην βιαζόμαστε και διευκρίνισε ότι το χρονοδιάγραμμα είναι πριν το τέλος του Οκτώβρη. «Τα πράγματα είναι εκεί, προχωρούν κι έχουν μια δική τους δυναμική», είπε. 

Από την πλευρά του ο κ. Χριστοφίδης επιβεβαίωσε τα όσα ανέφερε ο κ. Δημητριάδης λέγοντας ότι αυτό που έχει σημασία είναι το  μέλλον του τόπου. Ερωτηθείς αν θα παίξουν ρόλο οι δημοσκοπήσεις στην απόφαση για το ποιος από τους τέσσερις υποψήφιους θα μείνει, το επιβεβαίωσε, λέγοντας ότι θα έχει και πολλά άλλα πράγματα, όπως ερωτήσεις ποιότητας, γιατί θα το δουν επιστημονικά σε συνεργασία με εκλογολόγους. Σε αυτό το σημείο, ο κ. Δημητριάδης του υπέδειξε ότι λέει περισσότερα από όσα πρέπει, υποδεικνύοντας χαρακτηριστικά πως «φκάλλει σου τα σιγά σιγά».

Διαφθορά και σύγκρουση συμφέροντος

Σε ακόμα μια τηλεμαχία, ένα από τα θέμα τα που συζητήθηκαν διεξοδικά, ήταν αυτό της διαφθοράς και της σύγκρουσης συμφέροντος των κρατικών αξιωματούχων, με αφορά και τις πρόσφατες εξελίξεις με την αποχώρηση του Θωμά Αντωνίου από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΑΥ. Και οι τρεις υποψήφιοι εξέφρασαν τη θέση πως θα πρέπει να ληφθούν μέτρα.

Ο Αχιλλέας Δημητριάδης σημείωσε μεταξύ άλλων πως στις κανονικές η έννοια της σύγκρουσης συμφέροντος λαμβάνεται σοβαρά υπόψη, υποδεικνύοντας πως στην Κύπρο έγιναν αλλαγές και έχουμε δεοντολογία, η οποία όμως δεν εφαρμόζεται. Παράλληλα εξέφρασε την ανάγκη να ενδυναμωθούν οι ανεξάρτητοι θεσμοί του κράτους για να ελέγχεται και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Ο κ. Δημητριάδης αναφέρθηκε στον θεσμό του Γενικού Εισαγγελέα, κάνοντας λόγο για παρατράγουδα μετά κι από την πρόσφατη εξέλιξη στη δίκη για το Al Jazeera, όπου ο δικηγόρος του Δημήτρη Συλλούρη, έκανε λόγο για σύγκρουση συμφέροντος του Γενικού Εισαγγελέα ο οποίος έλαβε αποφάσεις ως μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου.

Αυτά, πρόσθεσε ο κ. Αιμιλιανίδης στο εξωτερικό αντιμετωπίζονται πολύ σοβαρά, εδώ τα αφήνουμε.

Σε σχέση με τους διορισμούς των ανεξάρτητων αξιωματούχων, ο κ. Αιμιλιανίδης εξέφρασε την άποψη πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, για να μην αλλάξει το Σύνταγμα, θα πρέπει να δεχθεί εθελοντικά να γίνονται ακροάσεις από τη Βουλή, ενώ συμφώνησε και με την πρόταση του Αβέρωφ Νεοφύτου για να υπάρξει διαχωρισμός του χαρτοφυλακίου του Γενικού Εισαγγελέα, σε ένα δημόσιο κατήγορο και έναν νομικό σύμβουλο του κράτους.

Από την πλευρά του ο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, αναφέρθηκε στα μεγάλα σκάνδαλα στα οποία υπάρχει σύγκρουση συμφέροντος. «Βουλευτής στη Βουλή νομοθετούσε για θέματα διαβατηρίων και είναι εμπλεκόμενος στο Al Jazeera. Είναι συγκεκριμένα πράγματα που έχουν κοστίσει εκατομμύρια ευρώ στον τόπο μας. Πάρτι διαβατηρίων τουρκοκυπριακές περιουσίες. 7% των προσφύγων σήμερα χρησιμοποιούν  τ/κ περιουσίες», είπε μεταξύ άλλων.

Παράλληλα αναφέρθηκε στον διορισμό των μελών της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας και τα συμβούλια των ημικρατικών οργανισμών, υποδεικνύοντας πως διορίζονται με κομματικές λίστες. Ο κ. Χριστοφίδης υπογράμμισε πως θα πρέπει να καταργηθούν οι κομματικές λίστες και να αλλάξει ο τρόπος διορισμού, προτείνοντας τη δημιουργία λιστών, από οπου αφού κατατεθούν αιτήσεις, μια επιτροπή θα φιλτράρει τους υποψηφίους και θα δίνει στον Πρόεδρο μια λίστα με 18 άτομα εκ των οποίων αυτός θα επιλέγει τους εννέα.

Για το ζήτημα σύγκρουσης συμφέροντος ο κ. Χριστοφίδης έκανε ξεκάθαρες αναφορές σε περιπτώσεις σύγκρουσης συμφέροντος, του Προέδρου, των υπουργών, βουλευτών, δημάρχων και μελών ΔΣ ημικρατικών οργανισμών, ενώ υπενθύμισε πως όταν διορίζονταν ο Γενικός Εισαγγελέας και ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, όλοι σίγησαν, ακόμα και τα κόμματα, εκτός από κάποιους ανεξάρτητους.

Από την πλευρά του ο Ανδρέας Μαυρογιάννης, υπέδειξε πως το θέμα της διαφθοράς, χρήζει άμεσων λύσεων, χωρίς ωστόσο να χάνεται η αίσθηση του μέτρου, ενώ υπέδειξε στους συνομιλητές του πως δεν θα πρέπει να έχουμε επιλεκτική ευαισθησία. Θα πρέπει, είπε ο κ. Μαυρογιάννης, να μπουν κανόνες στο κράτος που να του επιτρέπουν να λειτουργεί, διασφαλίζοντας ότι οι διαδικασίες δεν είναι απλά τελετουργικά που συγκαλύπτουν άνομες ενέργειες.

Για τα ζητήματα της παιδείας ο Ανδρέας Μαυρογιάννης εκτίμησε πως η δημόσια παιδεία έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Το κράτος έχει υποχρέωση να παρέχει δημόσια παιδεία υψηλού επιπέδου και να ετοιμάζει τους πολίτες του αύριο. Μάλιστα τόνισε πως, «θα πρέπει να ξεφύγουμε από τον εξετασιοκεντρικό χαρακτήρα της παιδείας μας. Δεν είναι δυνατό να στηρίζεται όλο το εκπαιδευτικό μας σύστημα ότι τα παιδιά  σχολνούν η ώρα μια για να πηγαίνουν μετά σε ιδιαίτερα. Πρέπει να καθιερώσουμε το ταχύτερο ολοήμερο σχολείο. Πρέπει να αυξήσουμε την επένδυση μας στην παιδεία», είπε μεταξύ άλλων ο υποψήφιος του ΑΚΕΛ.

Από την πλευρά του ο Αχιλλέας Δημητριάδης, έκανε λόγο για την ανάγκη μιας προοδευτικής Μεταρρύθμισης της παιδείας. Μεταξύ άλλων ο κ. Δημητριάδης, υπογράμμισε την ανάγκη για να αναπτυχθεί η κριτική σκέψη, ενώ συμφώνησε για την ανάγκη να διευρυνθεί ο θεσμός του Ολοήμερου  Σχολείου. Παράλληλά αναφέρθηκε στο μουσικό και το αθλητικό σχολείο, προτείνοντας τη δημιουργία και νέων σχολείων σε κάθε επαρχία.  

Ο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, εστίασε στο γεγονός ότι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που εντοπίζουν και διεθνείς μετρήσεις, είναι πως οι Κύπριοι μαθητές, έχουν πρόβλημα επιπέδου. Ανάμεσα στις προτάσεις που κατέθεσε, ήταν η δημιουργία πρότυπων σχολείων που δεν θα είναι κάτω από την επίβλεψη του Υπουργείου Παιδείας και θα έχουν ένα πειραματικό χαρακτήρα. Σε σχέση με τα ολοήμερα, υπέδειξε πως δεν τα θέλουμε για να μένουν τα παιδιά μέχρι αργά, αλλά γιατί μέσα από τα επιπλέον μαθήματα θα πρέπει να κτίσουμε σε νέα κεφάλαια όπως οι τέχνες, ο πολιτισμός, η επιχειρηματικότητα και η ομαδικότητα.