Πέντε δήμοι με… ουρά-Το περιεχόμενο της μελέτης του '14 και τα σημερινά δεδομένα

Τεράστιο ενδιαφέρον από τη μια και μεγάλες αντιδράσεις από την άλλη, προκαλεί το σενάριο που κυκλοφορεί τις τελευταίες ημέρες, για τη δημιουργία πέντε μητροπολιτικών δήμων, ένα σε κάθε επαρχία της ελεύθερης Κύπρου, κάτι που παράλληλα θα σήμαινε την κατάργηση των τουλάχιστον είκοσι δημοτικών οντοτήτων και παράλληλα των αντίστοιχων θέσεων δημάρχων και δημοτικών συμβούλων. 

Πρόκειται για ένα σενάριο που για πρώτη φορά ειπώθηκε δημόσια, μετά τη μελέτη των Βρετανών Εμπειρογνωμόνων του National School of Government International, οι οποίοι κατέθεσαν τα συμπεράσματα τους στους διάφορους εμπλεκόμενους φορείς στα τέλη του 2014. Οι Βρετανοί μετά από μια σειρά επισκέψεων στην Κύπρο, προέβησαν στην εξαγωγή μιας σειράς χρήσιμων συμπερασμάτων, διαπιστώνοντας με απλά λόγια, πως αντί η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Κύπρο να βρίσκεται κοντά στους πολίτες και να τους εξυπηρετεί, οι πολίτες δούλευαν για να εξυπηρετούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στα χαρακώματα για Τ.Α.-Ο κίνδυνος να τιναχθούν όλα και η ατολμία του ΑΚΕΛ

Αφού κατέθεσαν μια σειρά από διαπιστώσεις που επιβεβαίωναν πως το σημερινό σύστημα δεν ήταν βιώσιμο, οι Βρετανοί κατέθεταν την πρόταση για δημιουργία πέντε μητροπολιτικών δήμων και πέντε αντίστοιχων αγροτικών δήμων που θα προκύψουν από τη συνένωση των κοινοτήτων ανά επαρχία.

Μάλιστα προχωρώντας ένα βήμα παρακάτω, οι Βρετανοί, υποδείκνυαν πως για να έχει αξία η Μεταρρύθμιση, θα έπρεπε μια σειρά από αρμοδιότητες που ανήκουν στις Επαρχιακές Διοικήσεις σήμερα, αλλά και αρμοδιότητες του Υπουργείου Εσωτερικών, θα έπρεπε να περάσουν στα χέρια των νέων δήμων, που με τα αντίστοιχα έσοδα θα μπορούσαν να καταστούν βιώσιμοι και λειτουργικοί. «Οι οικονομικοί τους πόροι θα αντληθούν από αυτούς των υφιστάμενων Επαρχιακών Διοικήσεων και των τοπικών αρχών, μαζί με μεταβιβάσεις από υπηρεσίες της κεντρικής κυβέρνησης (για να αντιστοιχούν στη μεταφορά νέων αρμοδιοτήτων)», σημειώνεται στην έκθεση που παρέδωσαν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στο παρά... πέντε δήμοι-Παρασκήνιο, συμφέροντα και μετέωρες δεσμεύσεις

Μάλιστα την επιλογή των πέντε δήμων, οι Βρετανοί την χαρακτήρισαν ως την πιο ριζοσπαστική και ιδανική για τα δεδομένα της Κύπρου, αφού από τις συνενώσεις θα προκύψουν τεράστια οικονομικά οφέλη και οι μετακινήσεις προσωπικού από τις Επαρχιακές Διοικήσεις και μεταξύ των δήμων, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ευεργετικά με την κάλυψη μιας σειράς κενών ή την κατάργηση μη λειτουργικών θέσεων εργασίας.

Το μοναδικό αρνητικό που εντόπιζαν οι Βρετανοί σε αυτό το σενάριο, πέραν από τη μεταβατική περίοδο όπου θα έπρεπε να διακοπεί η λειτουργία κάποιων δήμων, ήταν το πρόβλημα της μειωμένης και μη άμεσης εκπροσώπησης των πολιτών στην κοινότητα. Σε αντίθεση με σήμερα που οι πολίτες μπορούν πιο εύκολα να φτάσουν στον δήμαρχο της περιοχής τους, οι Βρετανοί εμπειρογνώμονες θεωρήσαν πως με τους πέντε μητροπολιτικούς δήμους η εκπροσώπηση των πολιτών δεν θα είναι τόσο άμεση όσο είναι σήμερα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στο παρά... πέντε δήμοι-Παρασκήνιο, συμφέροντα και μετέωρες δεσμεύσεις

Τα σημερινά δεδομένα

Η συζήτηση περί των πέντε δήμων που επανέρχεται σήμερα, γίνεται αφενός στη βάση της μελέτης των Βρετανών, αφετέρου όμως, σύμφωνα και με τα λεγόμενα του υπουργού Εσωτερικών αλλά και εκπροσώπων του ΔΗΣΥ, η όποια απόφαση θα ληφθεί, με δεδομένη την εφαρμογή της στη βάση της εργασίας και των Νομοσχεδίων που βρίσκονται ήδη ενώπιον της επιτροπής Εσωτερικών.

Αν και από το ΑΚΕΛ ακούγονται φωνές και προειδοποιήσεις πως κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί, από τη στιγμή που τα Νομοσχέδια βασίστηκαν στους 20 ή 17 δήμους. Ειδικότερα στην Εζεκία Παπαϊωάννου θεωρούν πως είναι αδύνατο το Νομοσχέδιο «Περί Δήμων» να λειτουργήσει αντίστοιχα σε πέντε δήμους, όπως θα λειτουργούσε με τους 17 ή 20. Θέση πάντως που απορρίπτει η Κυβέρνηση, με τον Νίκο Νουρή να διαβεβαιώνει πως κάτι τέτοιο, είναι εύκολο να υλοποιηθεί, υποδεικνύοντας πως το Υπουργείο χρειάζεται λιγότερο από μια εβδομάδα για να αναπροσαρμόσει τα Νομοσχέδια.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Καρφώνει Νουρή για πολιτική στρεψοδικία ο Δαμιανού, απορρίπτει ο ΥΠΕΣ

Το ενδιαφέρον πλέον, στρέφεται στη συνεδρία της επιτροπής Εσωτερικών, που είναι προγραμματισμένη για τις 20 Δεκεμβρίου, όπου τα κόμματα θα καταθέσουν τις τροπολογίες τους, στη βάση της συζήτησης που έχει ήδη γίνει. Μένει να διαφανεί, εάν κάποιο κόμμα, θα καταθέσει μέσω τροπολογίας την πρόταση για πέντε δήμους.

Πάντως σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί, πως όταν λέγετε πως συζητείται η πρόταση για πέντε δήμους, επί της ουσίας εννοείται πως η συζήτηση γίνεται για οκτώ, εννέα ή ακόμη και δέκα δημοτικές αρχές. Η διαφορά έγκειται πως οι πέντε δήμοι, θα είναι ένας μητροπολιτικός σε κάθε επαρχία, στον οποίο θα συνενωθούν, όλες ανεξαιρέτως οι αστικές περιοχές. Παραδείγματος χάρη στον μητροπολιτικό δήμο της Λευκωσίας, θα ενσωματώνονταν, οι Δήμοι Λευκωσίας, Αγλαντζιάς, Έγκωμης, Τσερίου, Λακατάμιας, Στροβόλου, Αγίου Δομετίου, ο συνοικισμός Ανθούπολης κτλ., ενώ στης Λεμεσού οι Δήμοι, Λεμεσού, Μέσα Γειτονιάς, Ύψωνα, Πολεμιδιών, Αγίου Αθανασίου, Γερμασόγειας, αλλά ενδεχομένως και κοινότητες, όπως ο Άγιος Τύχωνας, η Μουτταγιάκα, τα Πάνω Πολεμίδια κτλ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Του χρόνου με… υγεία η Μεταρρύθμιση της ΤΑ-Προβληματισμός και βροχή τροπολογιών

Πέραν των πέντε μητροπολιτικών δήμων σε Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα, Πάφο και Αμμόχωστο, θεωρείται δεδομένο πως θα συνεχίσουν να είναι δημοτικές αρχές, ενδεχομένως με την ενσωμάτωση και γειτνιαζουσών κοινοτήτων, τα Λεύκαρα, η Πόλη Χρυσοχούς και η Αθηαίνου, ενώ στο τραπέζι ρίχθηκε και η ιδέα για δημιουργία δήμου Τροόδους που θα αποτελείται από κοινότητες των ορεινών περιοχών.

Όλα αυτά βέβαια βρίσκονται ακόμη σε πολύ αρχικές συζητήσεις και δεν αποκλείεται εάν τελικά δεν υπάρξει η απαραίτητη πλειοψηφία εντός της Βουλής, το όλο εγχείρημα να εγκαταλειφθεί και η Κυβέρνηση να επιμείνει στη λειτουργία 17 δήμων.

Πάντως ενώπιον των μελών της επιτροπής Εσωτερικών, υπάρχει ήδη κατατεθειμένη τροπολογία της ΔΗΠΑ-Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμεων για λειτουργία 14 δήμων, στη βάση της πρότασης του Έλληνα εμπειρογνώμονα Δρ. Χαράλαμπου Κουταλάκη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στο τραπέζι πρόταση για πέντε αντί είκοσι δήμους-Προβληματισμός για Μεταρρύθμιση