«Ερείπιο χωρίς αναστήλωση η υφιστάμενη νομοθεσία για Πόθεν 'Εσχες»

Ερείπιο χωρίς αναστήλωση χαρακτηρίζουν οι συγγραφείς της Λευκής Βίβλου την υφιστάμενη νομοθεσία για το Πόθεν Έσχες και καλούν τους Βουλευτές να υιοθετήσουν τις προτάσεις τους, γιατί έτσι «θα διεκδικήσετε την εκτίμηση του κόσμου και τη ψήφο του».

Οι συντάκτες της Βίβλου, εγκεκριμένοι λογιστές/ελεγκτές Χρήστος Παναγιωτίδης και Νίκος Συρίμης βρέθηκαν την Τετάρτη στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής και ανέλυσαν το περιεχόμενο της Λευκής Βίβλου στους Βουλευτές, απαντώντας σε ερωτήματα και παρατηρήσεις.

Ο Νομπελίστας πανεπιστημιακός καθηγητής Χριστόφορος Πισσαρίδης, μέλος της Επιτροπής, είναι στο εξωτερικό και δεν μπορούσε να παραστεί στην συνεδρίαση. Στην συντακτική επιτροπή της Βίβλου μετέχει και διαπρεπής νομικός ο οποίος δεν κατονομάζεται.

Ο κ. Συρίμης παρουσιάζοντας την Βίβλο με οπτικό υλικό στους Βουλευτές είπε πως είναι ουτοπικό να νομίζει κάποιος ότι μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του παράνομου χρηματισμού με τη μία και όσοι προάγουν αυτή τη λύση, απλά θέλουν διαιώνιση του προβλήματος.  Είπε ότι αυτοί προσπαθούν να θολώσουν τα νερά και υποσκάπτουν την αξιοπιστία του συστήματος.

Σύμφωνα με τον κ. Συρίμη, η υφιστάμενη νομοθεσία και το σύστημα έχουν ασάφειες και τεχνικές ατέλειες και δεν πρέπει να αφεθεί η σύγκρουση συμφερόντων και η τυχόν έλλειψη της αναγκαίας πολιτικής βούλησης για πάταξη της διαφθοράς, να διαιωνίζουν την κατάσταση.

Τόνισε ότι η λύση και η εισήγηση της επιτροπής είναι η επικέντρωση στο μέλλον και όχι στο παρελθόν, προσθέτοντας ότι το αποτέλεσμα της εργασίας για το Πόθεν Έσχες θα είναι η απαρχή της επιθυμητής κάθαρσης.

«Προϋπόθεση να αντικατασταθεί ολοκληρωτικά η νομοθεσία, είναι ερείπιο χωρίς αναστήλωση, πρέπει να γίνουν οι αναγκαίες τροποποιήσεις αμέσως πριν τις Βουλευτικές του Μαΐου και αν ο χρόνος είναι ανεπαρκής, τότε να υπάρξει δέσμευση των κομμάτων προεκλογικά», είπε.

Η παρουσίαση που κατατέθηκε σήμερα στην Επιτροπή Θεσμών αποτελείται από την Λευκή Βίβλο, μια αιτιολογική έκθεση, το νομοσχέδιο, το μηχανογραφικό έντυπο δήλωσης και τον οδικό χάρτη αποπεράτωσης της εργασίας.

Όπως είπε ο κ. Συρίμης τα βασικά άρθρα του ν/σ περιλαμβάνουν το ποιοι είναι υπόχρεοι σε δήλωση και αυτοί είναι τα κατ’ εξοχήν ΠΕΠ και υποψήφιοι για θέσεις, που αριθμούν 400 άτομα σε πρώτο στάδιο.

Εξήγησε ότι όταν αποδειχθεί ότι λειτουργεί το νέο σύστημα, ο κατάλογος μπορεί να διευρυνθεί για να καλύπτει μερικές χιλιάδες. Με βάση το ν/σ, η δήλωση πρέπει να υποβάλλεται σε ετήσια βάση και όχι ανά τριετία όπως τώρα και να περιλαμβάνει το αμέσως προηγούμενο ωρολογιακό έτος. Οι δηλώσεις αυτές πρέπει να περιλαμβάνουν και τις/τους συζύγους των ΠΕΠ και τα ανήλικα τέκνα με τον κ. Συρίμη να τονίζει ότι «άλλη ρύθμιση θα έχει αποτυχία».

«Αν δεν περιλαμβάνεται ο/η σύζυγος θα ήταν ακατανόητο το τελικό συμπέρασμα», ανέφερε.

Εξήγησε πως θα γίνεται δήλωση σε ενοποιημένη βάση με συμφιλίωση, δηλαδή δεν θα φαίνονται χωριστά τα στοιχεία του/της συζύγου και με αποφυγή δημοσιοποίησης προσωπικών στοιχείων, όπως τραπεζικοί λογαριασμοί, αριθμοί κυκλοφορίας οχημάτων και άλλα. «Είναι σημαντικό να ενοποιούνται περιουσίες συζύγων με αυτές του ΠΕΠ, είναι λύση ευκταία και εφικτή», είπε.

Είπε ακόμη πως η δήλωση πρέπει να περιλαμβάνει τα πάντα όπως χρυσαφικά και άλλα τιμαλφή.

Σε ότι αφορά την εξέταση των δηλώσεων, ο κ. Συρίμης είπε ότι πρέπει να εξετάζονται και να επαληθεύονται με πιστοποίηση ελεγκτή, για την ακρίβεια και πληρότητά τους και οι ποινές να είναι ισορροπημένες.

Μίλησε επίσης για αναμενόμενες αντιδράσεις «από όσους επιδίδονται συστηματικά στην φοροδιαφυγή». Αναφέρθηκε ακόμη στην ανάγκη να μην κομματικοποιηθεί η όλη προσπάθεια, να επιδειχθεί μηδενική ανοχή για παρεμβάσεις , και στην εισήγηση της επιτροπής για δέσμευση του Προέδρου της Βουλής για προώθηση του νομοσχεδίου πριν τις επερχόμενες Βουλευτικές.

Σε ότι αφορά το σχεδιαστικό στάδιο, είπε ότι υπάρχει συνεργασία με το Τμήμα Φορολογίας και άλλα τμήματα και άρχισε και διαβούλευση με τα κόμματα.

«Είμαστε σε προχωρημένο στάδιο, είδαμε κόμματα και είναι ευνοϊκές οι αντιδράσεις ως τώρα», ανέφερε.

«Αν θα διεκδικήσετε την ψήφο του λαού, να δείξετε ότι είναι ψηλά στη λίστα προτεραιοτήτων σας η καταπολέμηση της διαφθοράς και διαπλοκής», λέει ο Χρήστος Παναγιωτίδης

Ο κ. Παναγιωτίδης στη δική του παρουσίαση είπε πως από την όλη συζήτηση, διαπιστώθηκε ότι οι στόχοι των συνομιλητών τους ταυτίζονται με αυτούς της δικής τους επιτροπής και η μόνη διαφοροποίηση είναι ότι η επιτροπή είναι τεχνοκρατική και σημειώνει τις τεχνικές πτυχές του Πόθεν Έσχες.

«Πρέπει να έχουμε επιδιωκόμενο αποτέλεσμα και αυτό ήταν το πρόβλημα στη πρώτη προσπάθεια και γι` αυτό (η πρώτη προσπάθεια) δεν έχει δουλέψει. Προσπαθήσαμε στη Λευκή Βίβλο να εντοπιστούν τα εμπόδια και σκόπελοι και να παραμεριστούν και να έχουμε ολοκληρωμένη και συγκροτημένη πρόταση», ανέφερε.

Ο κ. Παναγιωτίδης συνέχισε λέγοντας πως τώρα η κοινωνία βράζει για τη διαπλοκή και τη διαφθορά «και αν θα διεκδικήσετε την ψήφο του λαού, να δείξετε ότι είναι ψηλά στη λίστα προτεραιοτήτων σας η καταπολέμηση της διαφθοράς και διαπλοκής» , είπε.

«Εμείς έχουμε τη διάθεση να σας δώσουμε τεχνική στήριξη, μπορεί σύντομα να παραχθεί έργο και να στραφείτε και να διεκδικήσετε την εκτίμηση του κόσμου», είπε.

Τόνισε την σημασία της συμφιλίωσης της δήλωσης των ΠΕΠ με στοιχεία συζύγων και τέκνων, λέγοντας ότι οι  δηλώσεις όπως γίνονται τώρα ανά τριετία, «δεν έχουν πρακτική αξία αντικειμενικά».

Αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη συνεννόησης και συνεργασίας με άλλα τμήματα και πρωτίστως του Φόρου Εισοδήματος «γιατί αν εκείνοι τραβήξουν το δρόμο τους και εμείς το δικό μας για το Πόθεν Έσχες και δεν έχουν συνδυάσει τα συστήματα, θα γίνεται μισή δουλειά και θα επαναλαμβανόμαστε».

Είπε επίσης πως η επιτροπή είναι σε επαφή και με τα μέλη  του Ανωτάτου Δικαστηρίου «για να τους πείσουμε ότι πραγματικό κώλυμα παραβίασης Προσωπικών Δεδομένων δεν υπάρχει».

Ο κ. Παναγιωτίδης είπε ακόμη ότι μόνο δύο κόμματα (όχι τα δύο μεγάλα) δεν ανταποκρίθηκαν σε πρόσκληση για διάλογο.

Ανέφερε εξάλλου ότι οι τροποποιήσεις των κομμάτων όπως κατατέθηκαν και αυτές που ο ίδιος έχει δει ως τώρα, «είναι μια τρύπα στο νερό χωρίς αποτέλεσμα» και είπε ότι αν κατατέθηκαν νέες αλλαγές η επιτροπή έχει τη διάθεση να τις δει «και να μην κάνετε μπαλώματα χωρίς αποτέλεσμα».

«Θέση μας ως επιτροπή είναι ότι είναι ύψιστης σημασίας από σήμερα και στο εξής να μπει το σύστημα σε σωστή βάση και να δουλεύει, για θέματα τιμωρίας και παραπομπή στο παρελθόν δεν είναι θέμα δικό μας, εμείς είμαστε τεχνοκράτες και τα περί τιμωριών είναι εκτός της αρμοδιότητάς μας», είπε.

Σύμφωνα με τον κ. Παναγιωτίδη ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τον οποίο συναντήθηκε η επιτροπή, παρουσία της Υπουργού Δικαιοσύνης, εξέφρασε τη βούληση για ετοιμασία του νομοσχεδίου το συντομότερο, προσθέτοντας ότι « εγώ είπα είναι εφικτό να το έχουμε πριν να κλείσει η Βουλή».

Ο κ. Παναγιωτίδης είπε πως Βουλευτές και άλλα ΠΕΠ  δεν πρέπει να μπαίνουν στο ίδιο καζάνι με οποιοδήποτε πολίτη.

«Πρέπει να είσαστε περισσότερο διάφανοι και η δημοσιοποίηση οδηγεί στο να εξετάζονται οι δηλώσεις σας από τους πολίτες», ανέφερε.

Τοποθετήσεις Βουλευτών

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαχαρίας Ζαχαρίου είπε ότι όλες οι τροποποιήσεις που κατατέθηκαν και άλλες καινούργιες που ίσως δεν τις είδε ακόμη η επιτροπή των τεχνοκρατών, αλλά και ο γενικός διάλογος που διεξάγεται στη Βουλή, αποδεικνύουν ότι οι στόχοι είναι πολύ κοντά σε αυτούς που καταγράφονται στη Λευκή Βίβλο.

Αναφέρθηκε στη διαφάνεια και δημοσίευση περιουσιακών στοιχείων συζύγων και τέκνων, στην αναγκαιότητα να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των εταιρειών "κέλυφος" και των θυγατρικών με περιουσιακά στοιχεία που δεν αναφέρονται στην μητρική εταιρεία για να έχουμε ξεκάθαρη εικόνα των περιουσιακών στοιχείων. Αναφέρθηκε ακόμη και σε άλλα μέτρα που προώθησε η Βουλή όπως τον κώδικα δεοντολογίας, το θέμα των λόμπι και τώρα του Πόθεν Έσχες.

Σε ότι αφορά την παρατήρηση για ψήφιση του ν/σ πριν την διάλυση της παρούσας Βουλής στις 20 Απριλίου ο κ. Ζαχαρίου τόνισε ότι «δεν μπορεί να θυσιάζεται η ουσία για χάρη του χρόνου». Είπε ότι δεν είναι θέμα να προλάβουμε κάτι και όμως να μην είναι σωστό, αλλά «αν μπορεί να ψηφιστεί πριν το κλείσιμο της Βουλής, καλώς».

Στις τοποθετήσεις τους όλοι οι Βουλευτές ευχαρίστησαν την επιτροπή για το έργο της και υπέβαλαν ερωτήματα ή διατύπωσαν παρατηρήσεις ή ερωτήματα.

Ο Μιχάλης Σοφοκλέους του ΔΗΣΥ είπε ότι για πρώτη φορά η Βουλή προσκαλεί ιδιώτες να αναλάβουν έργο, αφιλοκερδώς και εθελοντικά. Τόνισε πως ο μαγικός τρόπος για να μην γίνει τίποτε, είναι να συζητάς για το παρελθόν και πρόσθεσε πως έχουμε ανάγκη το νόμο, γιατί η παρούσα νομοθεσία πάσχει και αυτό το διαπιστώνουν οι ίδιοι οι Βουλευτές. Σημείωσε ότι η υποβολή δήλωσης σε ετήσια βάση δεν θα είναι δύσκολη υπόθεση, γιατί ανά έτος δεν πρόκειται ενδεχομένως να υπάρχουν πολλές διαφοροποιήσεις.

Η Ξένια Κωνσταντίνου του ΔΗΣΥ συμφώνησε με την επισήμανση της επιτροπής ότι με την υιοθέτηση της Λευκής Βίβλου διασώζεται και η αξιοπιστία των Βουλευτών ως ΠΕΠ σε μια κοινωνία που θέλει κάθαρση και διαφάνεια.

Από πλευράς ΑΚΕΛ η Ειρήνη Χαραλαμπίδου είπε πως υπάρχουν αδυναμίες στο σύστημα του Εφόρου Φορολογίας και πρέπει να αντιμετωπιστούν. Είπε ότι οι Βουλευτές ανά έτος υποβάλλουν φορολογική δήλωση και αν υπάρχουν προβλήματα «εναπόκειται στον Έφορο Φορολογίας να κάνει τη δουλειά του και να τα εντοπίσει». Για την υποβολή δήλωσης ανά έτος (capital statement) ανέφερε ότι αυτό ίσως είναι δαπανηρό.

Απαντώντας στην κ. Χαραλαμπίδου ο κ. Παναγιωτίδης είπε ότι το γιατί ο ‘Έφορος Φορολογίας ίσως δεν έκανε τη δουλειά του, είναι μια ρίζα του προβλήματος και «επαφίεται στο πατριωτισμό του καθενός που έχει θέση, να κυνηγήσει (τα προβλήματα)».

«Εμείς εισηγηθήκαμε ένα σύστημα που θα δουλέψει, το σύστημα ελέγχου να είναι πολυεπίπεδο, απαριθμούνται πολλαπλοί έλεγχοι και ο λογιστής έχει ευθύνη αν ένα περιουσιακό στοιχείο δεν συμπεριλήφθηκε. Είναι και υποχρέωση του Φόρου Εισοδήματος να ελέγξει όλες τις δηλώσεις ΠΕΠ εντός τακτού χρονικού πλαισίου, έχει ευθύνη για λάθη που δεν θα τα εντοπίσει» , ανέφερε.

Σημείωσε ακόμη ότι η εργασία που έγινε από την επιτροπή, κοινοποιήθηκε και στον Γενικό Ελεγκτή «και την αποδέχθηκε ανεπιφύλακτα».

Ο Άριστος Δαμιανού του ΑΚΕΛ σημείωσε ότι η εργασία που έγινε πρέπει να αξιοποιηθεί γιατί μόνο καλό θα βγει από αυτή τη δουλειά.

Ο Ανδρέας Πασιουρτίδης του ΑΚΕΛ διερωτήθηκε κατά πόσο η επιτροπή σκέφτηκε τρόπους διαχείρισης για καταπιστεύματα και εξωχώριες δραστηριότητες και γιατί στο Πόθεν Έσχες δεν περιλαμβάνονται και πιο χαμηλοί δικαστές και όχι μόνο του Ανωτάτου.

Ο κ. Παναγιωτίδης απάντησε χαρακτηριστικά ότι «ξεκινάμε με μεγάλα ψάρια, να απογειωθεί το αεροσκάφος να πάρει ύψος και μετά θα πάμε και σε πολιτικούς χαμηλότερου επιπέδου και υπαλλήλους Υπουργείων και άλλους».

Από το ΔΗΚΟ ο Ζαχαρίας Κουλίας αναφέρθηκε σε άλλα «εγκλήματα του παρελθόντος» που έμειναν ατιμώρητα και για ενόχους που πήραν και θέσεις και αξιώματα. «Οι νομοθεσίες είναι καλές, αλλά το διωκτικό σύστημα στην Κύπρο δεν λειτουργεί», ανέφερε.

Ο Παύλος Μυλωνάς αναφέρθηκε σε πρόταση νόμου που κατέθεσε ο ίδιος για έλεγχο των δηλώσεων και διερωτήθηκε αν η επιτροπή θα είχε ένσταση αν στην πρόταση αυτή περιληφθεί και πρόνοια για συμπερίληψη ελεγκτή και δικαστικού.

Από πλευράς Αλληλεγγύης ο Μιχάλης Γιωργάλλας ρώτησε αν το σύστημα που η επιτροπή εισηγείται είναι καινούργιο ή έχει πάρει στοιχεία άλλων χωρών με τον κ. Παναγιωτίδη να απαντά ότι αντικατοπτρίζει το αγγλικό σύστημα. «Είναι συστήματα που δοκιμάστηκαν στην πράξη και δουλεύουν», είπε.

Πηγή: ΚΥΠΕ