Το σφύριγμα της λήξης στο Κραν Μοντανά και η τριετής… καραντίνα του Κυπριακού

Ήταν ξημερώματα της 7ης Ιουλίου 2017, ακριβώς τρία χρόνια προηγουμένως, όταν κάπου στα ψηλά βουνά της Ελβετίας, και συγκεκριμένα στο τουριστικό θέρετρο της χώρας Κραν Μοντανά, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες σφύριζε τη λήξη μιας εξαήμερης Διάσκεψης για την Κύπρο, η οποία πραγματοποιείτο με ίσως περισσότερες από κάθε άλλη φορά προσδοκίες πως η κατάληξή της θα μπορούσε να ήταν διαφορετική. Ότι, δηλαδή, θα μπορούσε κατά τη διάρκειά της να επιτευχθεί μια συμφωνία που θα σηματοδοτούσε την αρχή του τέλους ενός πολιτικού προβλήματος δεκαετιών, πως θα μπορούσε να μετατρέψει το όνειρο της λύσης του Κυπριακού σε πραγματικότητα.  
 
Στο Κραν Μοντανά, η λύση βρέθηκε τόσο κοντά, αλλά ταυτόχρονα και πολύ μακριά. Κοντά γιατί ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία του Κυπριακού ο παράγοντας Τουρκία άφηνε να νοηθεί πως ήταν έτοιμος να προβεί σε εποικοδομητικές κινήσεις που θα άνοιγαν τον δρόμο για το επιθυμητό αποτέλεσμα, αλλά και μακριά γιατί οι όποιες ελπίδες επιχειρούσε να δημιουργήσει η Τουρκία σε ό,τι αφορά μια ενδεχόμενη  διαφοροποίηση της διαχρονικά αδιάλλακτης στάση της, θα αποδεικνύονταν τελικά φρούδες όπως πάντα. Με την Άγκυρα, να επαναλαμβάνει στο τέλος της…νύχτας τον εαυτό της και να γκρεμίζει κάθε πιθανή γέφυρα συνεννόησης φαινόταν πως ίσως θα ήταν δυνατό να θεμελιωθεί.
 
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Έτσι κατέρρευσε η Διάσκεψη για την Κύπρο
 
Η παρακαταθήκη
Ακόμη κι’ έτσι, σφυρίζοντας τα ξημερώματα της 7ης Ιουλίου 2017 τη λήξη της Διάσκεψης για την Κύπρο στο Κραν Μοντανά, ο Αντόνιο Γκούτερες άφηνε μια παρακαταθήκη, που τουλάχιστον θεωρητικά συντηρούσε ζωντανή την ελπίδα για επανέναρξη του διαλόγου και συνέχιση της προσπάθειας για λύση στη βάση ακριβώς της παρακαταθήκης αυτής. Επρόκειτο για το περιβόητο πλαίσιο έξι σημείων του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, το οποίο, ωστόσο, από ένα περίγραμμα αρχών που δόθηκε με την προοπτική ν’ αποτελέσει το κοινό έδαφος επί του οποίου οι δύο πλευρές να επιχειρήσουν να οικοδομήσουν τις απαιτούμενες συγκλίσεις στα καυτά ζήτημα της διαπραγμάτευσης, έμελλε μέσα από τις διπλές ερμηνείες που του δόθηκαν να μετατραπεί σε ένα ακόμη πεδίο αντιπαράθεσης και επιβεβαίωσης του χάσματος που υπήρχε και εξακολουθεί να υπάρχει σε ζωτικής σημασίας πτυχές του προβλήματος.
 
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 
 
Οι όροι αναφοράς
Έκτοτε, δεν είναι υπερβολή να λεχθεί πως το Κυπριακό εισήλθε σε καραντίνα, αφού παρά τις κατά καιρούς πρωτοβουλίες που αναπτύχθηκαν με στόχο την επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών, κάτι τέτοιο αποδείχθηκε αδύνατο. Στην μετά το Κρανς Μοντανά εποχή, δράση προς την κατεύθυνση επανόδου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ανέλαβε η ειδική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ, έχοντας ως βασικό όρο εντολής να δουλέψει με τα εμπλεκόμενα μέρη, προκειμένου να καταλήξουν σε εκείνο που τα Η.Ε. ονόμασαν «όρους αναφοράς». Δηλαδή, στη μεθοδολογία, αλλά και στα ζητήματα τα οποία θα αποτελούσαν αντικείμενο συζήτησης στο πλαίσιο ενός ενδεχόμενου νέου γύρου διαπραγματεύσεων.
 
Σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση αυτή αποτέλεσε η συνάντηση που Νίκος Αναστασιάδης και Μουσταφά Ακιντζί είχαν στις 9 Αυγούστου του περασμένου χρόνου, κατά την οποία οι δύο ηγέτες φάνηκε εν πολλοίς να τα βρίσκουν επί του προκειμένου και να μοιάζουν περίπου έτοιμοι να περάσουν στο επόμενο στάδιο. Κάποιες εβδομάδες αργότερα μάλιστα, η κ. Λουτ επέστρεφε στο νησί με σαφή στόχο το κλείδωμα των «όρων αναφοράς», εξέλιξη η οποία θα άνοιγε το δρόμο για μια τριμερή συνάντηση και εν συνεχεία, μια άτυπη πενταμερή διάσκεψη για το Κυπριακό.
 
Και μολονότι τα πάντα έδειχναν να έχουν πάρει το δρόμο τους, ο τουρκικός δάκτυλος εμφανίστηκε εκ νέου για να ανατρέψει τα δεδομένα και να τορπιλίσει την όλη προσπάθεια, μιας και επιβάλλοντας στον Μουσταφά Ακιντζί να το θέσει ως προϋπόθεση, αξίωνε μέσα από τους «όρους αναφοράς» την εκ προοιμίου αποδοχή από την ελληνοκυπριακή πλευρά, της πολιτικής ισότητας στην τουρκική εκδοχή της. Δηλαδή, της μίας θετικής ψήφου για κάθε απόφαση της κεντρικής κυβέρνησης του ομόσπονδου κράτους. Κάπως έτσι, το εγχείρημα συνομολόγησης των «όρων αναφοράς» κατέληξε σε αποτυχία και η Τζέιν Χολ Λουτ αποχώρησε από την Κύπρο χωρίς να έχει στις αποσκευές της αυτό το οποίο προσδοκούσε να έχει.
 
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Οι όροι αναφοράς, το πισωγύρισμα, ο Γκουτέρες και τα επόμενα βήματα στο κενό  
 
Η τριμερής του Βερολίνου
Έστω και χωρίς τους «όρους αναφοράς» ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ συγκάλεσε τον Νοέμβριο του 2019 τριμερή συνάντηση στο Βερολίνο. Αντόνιο Γκουτέρες, Νίκος Αναστασιάδης και Μουσταφά Ακιντζί συναντήθηκαν στις 25 του Νοέμβρη στο ιστορικό ξενοδοχείο «Adlon», λίγα μέτρα από την Πύλη του Βρανδεμβούργου, χωρίς ιδιαιτέρως υψηλές προσδοκίες ως προς το αποτέλεσμα που θα μπορούσε να επιτευχθεί. Η κατάληξη της τριμερούς εκείνης συνάντησης επιβεβαίωσε απλώς τις προβλέψεις, αφού ναι μεν οι δύο ηγέτες επανέλαβαν τη δέσμευση τους στην κοινή διακήρυξη της 11ης  Φεβρουαρίου 2014, στις συγκλίσεις που οδήγησαν στο Κραν Μοντανά και στα έξι σημεία του πλαισίου Γκουτέρες, ωστόσο, κανένα ουσιαστικό βήμα για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων δεν επιτεύχθηκε.
 
Οι «εκλογές» στα κατεχόμενα
Σήμερα, σχεδόν οκτώ μήνες μετά, το Κυπριακό βρίσκεται ακριβώς στο σημείο που έμεινε στο Βερολίνο και αυτό που άπαντες αναμένουν είναι τις παράνομες εκλογές στα κατεχόμενα τον προσεχή Οκτώβριο, το αποτέλεσμα των οποίων εκτιμάται πως θα καταδείξει πολλά σε σχέση με τα επόμενα βήματα και τις όποιες νέες εξελίξεις πιθανόν να προκύψουν.
 
Σενάριο που όλοι όσοι ευελπιστούν σε λύση απεύχονται, είναι η επικράτηση κάποιου εκ των υποψηφίων εκείνων που βρίσκονται πλήρως εναρμονισμένοι με την Άγκυρα και εκφράζουν τη σκληρή, ανάμεσα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, γραμμή στο Κυπριακό. Γιατί μια πιθανή επανεκλογή του Μουσταφά Ακιντζί, όσο αποδυναμωμένος και δέσμιος της Άγκυρας και αν φαντάζει, σαφώς και θα αφήνει ανοικτή μεγαλύτερη χαραμάδα αισιοδοξίας, συγκριτικά με το σενάριο στην ηγεσία της τ/κ κοινότητας να βρεθεί κάποιος σκληροπυρηνικός, όπως για παράδειγμα οι Οζερσάι και Τατάρ σήμερα εμφανίζονται. Και έστω και αν, είτε με Ακιντζί είτε με Οζερσάι ή Τατάρ στην «εξουσία» των κατεχομένων, το κλειδί της λύσης της Κυπριακού βρισκόταν, βρίσκεται και θα βρίσκεται, στα χέρια του εξωφρενικά υπερόπτη και επιθετικού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.   
 
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Χώρα ταραξίας» η Τουρκία-Επικέντρωση στην ανάσχεση των ακατάσχετων αξιώσεών της

Δειτε Επισης

ΠτΒ: Στην Κύπρο εργαζόμαστε για την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών
Πολλές αναφορές για κυβερνητική διαφθορά στην Κύπρο καταγράφηκαν σε έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Συγκάλεσε Εθνικό Συμβούλιο ο Πρόεδρος-Ενημερώνει αρχηγούς κομμάτων για τις εξελίξεις στο Κυπριακό
ΠΙΝΑΚΕΣ: Η ανάλυση των εκλογέων ανά επαρχία
Παγιδευμένος στη διογκούμενη θεσμική κρίση ο Πρόεδρος-O αντίκτυπος και το ντόμινο από τη πιθανή προσφυγή
«Υλοποιήθηκαν πρωτοποριακά έργα»-Έκανε τον απολογισμό της επταετίας ο Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης
Κ. Κόμπος: Εξαιρετικά ανήσυχη για κατάσταση στη Γάζα η Κύπρος
«Στο δρόμο προς την Ευρώπη, η Τουρκία έχει και πάλι μπροστά της την Κύπρο»
Έδωσαν τα χέρια Κυβέρνηση και κοινωνικοί εταίροι για την απασχόληση αλλοδαπών
Υπ. Ενέργειας: Μετά τη λειτουργία του Great Sea Interconnector η όποια επιβάρυνση