Τα κίνητρα των γυναικοκτόνων, η κορύφωση της βίας και οι τρομακτικοί αριθμοί

«Οι δολοφονίες των γυναικών διαπράττονται από νυν ή πρώην συντρόφους και αφορούν συνήθως σχέσεις που παρουσιάζουν μακροχρόνια κακοποιητική συμπεριφορά. Το να φτάσει κάποιος να δολοφονήσει την συμβία ή την σύντροφο του, είναι η κορύφωση μιας σειράς βίας που ακολουθείται, όπως η σωματική, η οικονομική, η ψυχολογική και άλλες».

Μέσα από το πιο πάνω, μπορεί να διαφανεί ολόκληρη η διαδικασία που ακολουθείται για να καταλήξουμε ενώπιον ενός ειδεχθούς εγκλήματος, μιας γυναικοκτονίας... 

Την περασμένη Δευτέρα, η 31χρονη Ghada Al Nouri από τη Συρία, ξεψύχησε μπροστά στα έντρομα μάτια των παιδιών της, μετά από τη μαχαιριά που δέχθηκε στο στήθος από τον 42χρονο εν διαστάσει σύζυγο της. Η 31χρονη πολύτεκνη έμελλε να γίνει το 38ο θύμα γυναικοκτονίας, από το 2000 και εντεύθεν στο νησί μας. 

H επιστημονική Διευθύντρια του Συνδέσμου για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας στην Οικογένεια Άνδρη Αντρονίκου, εξήγησε στον REPORTER, τα κίνητρα των δραστών, τα κενά στη νομοθεσία για ασφάλεια των θυμάτων βίας, ενώ κάλεσε τα θύματα να αρχίσουν να μιλούν και να ζητούν βοήθεια.

«Οι γυναικοκτονίες διαπράττονται όταν η σύζυγος θέλει να πάρει την κατάσταση στα χέρια της. Είτε θα ζητήσει διαζύγιο, είτε θα πει ότι θέλει να τελειώσει αυτή η σχέση, είτε ότι θα πάει στην Αστυνομία. Το κίνητρο του δράστη είναι η άσκηση του κοινωνικού ελέγχου στο σώμα της γυναίκας, αφού οι περισσότερες δολοφονίες γίνονται με μαχαίρι ή όπλο ή με στραγγαλισμό και σε ένα πιο μικρό ποσοστό από ξυλοδαρμό».

Όπως εξήγησε η κ. Αντρονίκου, οι επιλογές που κάνουν οι γυναίκες, (π.χ. χωρισμός) τιμωρούνται από τους θύτες, ακόμα και με την απώλεια της ζωής τους.

«Στις γυναικοκτονίες υπάρχει πρόθεση. Σε ένα φόνο μπορεί να μην υπάρχει πρόθεση μπορεί να γίνεται εν βρασμώ, ενώ στις γυναικοκτονίες ο φόνος διαπράττεται εκ προθέσεως».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Η μαμά κοιμήθηκε…»-Αυτόπτης μάρτυρας ενός ειδεχθούς εγκλήματος, ετών… επτά

137 γυναίκες ξεψυχούν από τα χέρια του συντρόφου τους κάθε μέρα
Τα στοιχεία για τις γυναικοκτονίες που σημειώνονται καθημερινά σε όλο τον κόσμο, προκαλούν σοκ. Καθημερινά 137 γυναίκες δολοφονούνται. Μάλιστα, μόνο το 2017, σκοτώθηκαν 87 χιλιάδες γυναίκες ανά το παγκόσμιο, εκ των οποίων το 58% ήταν από πρώην ή νυν συντρόφους.

Οι γυναικοκτονίες, διαπράττονται πολλές φορές, γιατί τα θύματα δεν καταγγέλλουν τη βία στην οποία υπόκεινται, είτε από φόβο, είτε λόγω απειλών, είτε γιατί πιστεύουν ότι δεν θα τις πιστέψουν. Επίσης, οι γυναίκες μπορεί να έχουν πλήρη οικονομική εξάρτηση από το δράστη και ως εκ τούτου φοβούνται πως αν φύγουν, δεν θα έχουν κάπου να διαμείνουν.

«Το να πείσουμε μια γυναίκα να πάει να καταγγείλει είναι πολύ δύσκολο. Στην προκειμένη περίπτωση της γυναίκας στην Πάφο, έγιναν ενέργειες. Είχαμε μια γυναίκα που κατήγγειλε τον ξυλοδαρμό της από τον πρώην σύζυγο. Ακολούθως αξιολογήθηκε η επικινδυνότητα του θύτη και βγήκαν διατάγματα αποκλεισμού του από το χώρο του σπιτιού και άλλοι περιοριστικοί όροι, όπως ότι δεν μπορεί να φύγει εκτός χώρας».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Τα στοιχεία που δείχνουν προμελέτη, η μεταφορά των παιδιών και το τηλεφώνημα

Τα κενά στη νομοθεσία
Κάπου εδώ μπαίνουν στην εξίσωση τα κενά στη νομοθεσία, που έχουν να κάνουν με τα περιοριστικά μέτρα. Μπορεί οι Αρχές να οδήγησαν τον 42χρονο θύτη ενώπιον Δικαστηρίου για ξυλοδαρμό, μπορεί το Δικαστήριο να επέβαλε περιοριστικά μέτρα, ωστόσο το έγκλημα δεν αποφεύχθηκε. Και σίγουρα, δεν είναι η πρώτη φορά που κάποιος παραβιάζει τα περιοριστικά μέτρα, παραβίαση η οποία φέρει τη σύλληψη του θύτη.

Παρόλα αυτά στην περίπτωση της άτυχης 31χρονης, ο δράστης όχι μόνο παραβίασε τα περιοριστικά μέτρα, αλλά προέβη και στο ειδεχθέστερο των εγκλημάτων.

«Το διάταγμα προσωποκράτησης δεν είναι σχεδιασμένο για περιπτώσεις βίας στην οικογένεια. Εκδίδεται μόνο όταν ο ύποπτος μπορεί να επηρεάσει τεκμήρια ή μάρτυρες και όταν υπάρχει φόβος διαφυγής. Έχουμε απώλεια στην επιτάχυνση και προώθηση των διαδικασιών και θα πρέπει να νομοθετηθεί η ασφάλεια και η προστασία των γυναικών.
 
Αυτή τη στιγμή έχουμε μόνο τον περί βίας στην οικογένεια νόμο, όμως η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης που κυρώσαμε το 2017 και εκκρεμεί στη Νομική Υπηρεσία, περιλαμβάνει το τι πρέπει να κάνουμε για την προστασία των θυμάτων, για τις επιβολές των ποινών και για τον τρόπο διαχείρισης αυτών των περιπτώσεων. Με την κύρωση της σύμβασης θα βελτιωθεί η διαχείριση για τα θέματα βίας».

Μάλιστα, η κ. Αντρονίνου, εισηγήθηκε πως σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας, κάποιος που έχει αυξημένη επικινδυνότητα, το ιδανικότερο θα ήταν όταν συλλαμβάνεται και να μην αφήνεται ελεύθερος υπό όρους.
 
«Μέχρι την εκδίκαση, είτε να υπάρχει μια δομή για να παραπεμφθεί αυτό το άτομο και να ακολουθεί ένα θεραπευτικό ή συμβουλευτικό πρόγραμμα, το οποίο ουσιαστικά θα προστάτευε και το εκάστοτε θύμα, είτε να διαφοροποιηθεί η προσωποκράτηση σε αυτές τις περιπτώσεις. Σε τέτοιες περιπτώσεις που τα άτομα είναι επικίνδυνα, δεν είναι ιδανικά αυτά τα μέτρα».
«Δεν έχει σημασία η Εθνικότητα, όλες οι γυναίκες κινδυνεύουν»
Σε ότι αφορά το ενδεχόμενο γυναίκες από τρίτες χώρες να θυματοποιούνται ευκολότερα, απ’ ότι γυναίκες από ανεπτυγμένες χώρες, η κ. Αντρονίκου ξεκαθάρισε πως όλες οι γυναίκες κινδυνεύουν το ίδιο για να θυματοποιηθούν.

«Υπάρχουν κάποιες χώρες που δεν προστατεύουν καθόλου τα δικαιώματα των γυναικών. Στις χώρες που η γυναίκα δεν έχει δικαιώματα είναι αυξημένος ο δείκτης επικινδυνότητας. Στη δική μας περίπτωση, η βία δεν διαχωρίζει ούτε εθνικότητα, ούτε θρησκεία, ούτε οικονομική θέση, αλλά ούτε και μορφωτικό επίπεδο. Είδαμε περιπτώσεις γυναικών που είναι μορφωμένες και με πολύ καλή θέση και γίνονται θύματα βίας».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η γυναικοκτονία στην Κύπρο, οι δολοφονίες που συντάραξαν και η… ανοχή

Σχεδόν δύο χιλιάδες περιπτώσεις βίας το χρόνο
Η επιστημονική Διευθύντρια του ΣΠΑΒΟ, τόνισε ότι ήρθε η ώρα τα θύματα βίας να αρχίσουν να μιλούν, κάτι που μπορούν να κάνουν πολύ εύκολα μέσω της γραμμής επικοινωνίας 1440, που διατηρεί ο Σύνδεσμος και λειτουργεί καθημερινά σε 24ωρη βάση.

«Η γραμμή, στελεχώνεται από επαγγελματίες, οι οποίοι είναι καταρτισμένοι να στηρίξουν τα θύματα και να τους ενημερώσουν για τα δικαιώματα τους. Υπάρχει πλήρης εχεμύθεια και προστασία προσωπικών δεδομένων. Οι ενέργειες γίνονται πάντα με γνώμονα τι θέλει να κάνει το άτομο. Αν όμως στην υπόθεση υπάρχουν ανήλικα, είμαστε υποχρεωμένοι να ενημερώσουμε τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Και αυτό το κάνουμε, αφού πρώτα ενημερώσουμε το θύμα, ότι θα προβούμε σε αυτή την ενέργεια. Στόχος μας, είναι να ακούσουμε το άτομο, να το κάνουμε να νιώσει άνετα και να μας επισκεφθεί.

Κάθε χρόνο, η γραμμή επικοινωνίας του ΣΠΑΒΟ, διαχειρίζεται κοντά στις δύο χιλιάδες περιπτώσεις βίας στην οικογένεια. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που υπάρχουν, το 2018 κλήθηκαν να χειριστούν 1768 περιπτώσεις βίας.
 
«Οι κλήσεις που λαμβάνουμε στη γραμμή βοήθειας είναι γύρω στις 15 χιλιάδες κάθε χρόνο και αφορούν διάφορα πράγματα, όπως πληροφορίες, όπως χρήση ουσιών, τα οποία παραπέμπουμε αλλού και λοιπά».
Τρεις οι χώροι φιλοξενίας
Ο ΣΠΑΒΟ, διατηρεί εξάλλου, τρεις χώρους φιλοξενίας σε όλη την Κύπρο, όπου φιλοξενούνται θύματα βίας στην οικογένεια.

Πρόκειται για ένα χώρο στην Πάφο που φιλοξενεί μέχρι δύο γυναίκες με τα παιδιά τους, το χώρο φιλοξενίας στη Λεμεσό που φιλοξενεί μέχρι πέντε γυναίκες με τα παιδιά τους και το χώρο στη Λευκωσία που φιλοξενεί μέχρι επτά γυναίκες με τα παιδιά τους.

«Συνήθως τα καταφύγια είναι πλήρη. Έχουμε περιπτώσεις που υπάρχει λίστα αναμονής. Σημειώστε όμως, ότι στους χώρους φιλοξενίας τα θύματα διαμένουν από 2-4 μήνες και κύριος στόχος είναι η ασφάλεια και η προστασία τους. Η διαμονή και η τροφή είναι δωρεάν, ενώ προσπαθούμε να τις διασυνδέσουμε με την αγορά εργασίας ή να βρουν σπίτι και λοιπά. Παρέχουμε επίσης δραστηριότητες προσωπικής ανάπτυξης. Αυτό που είναι πολύ σημαντικό, στη συγκεκριμένη περίπτωση με την γυναίκα που έχασε τη ζωή της, είναι πως αν ερχόταν να μείνει στο χώρο φιλοξενίας, αυτή τη στιγμή δεν θα ήταν νεκρή, αυτή τη στιγμή όμως. Αν ήταν υπό την προστασία μας θα ζούσε».

Η κ. Αντρονίκου, καυτηρίασε ωστόσο την έλλειψη δομών μετά την αποχώρηση των θυμάτων από το χώρο φιλοξενίας.

«Όταν φύγει μια γυναίκα από το χώρο φιλοξενίας πρέπει να έχει στέγη και χρήματα για να μπορέσει να ξεφύγει. Αν δεν τα έχει αυτά μπορεί να επιστρέψει πίσω. Έτσι χρειάζονται δομές και προγράμματα, που να είναι μακροχρόνια, για να βοηθηθούν τα θύματα».   
 

Δειτε Επισης

Ξεδίπλωσε το πλάνο του για τα πρόστιμα ο Βαφεάδης-Στο τραπέζι η μείωση κατά 50% του εξώδικου υπό προϋποθέσεις
Στις 18 Απριλίου απαντά η 47χρονη σε κατηγορίες για κλοπές μέσω καρτών paysafe
Δείχνει παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων λόγω της διχοτόμησης η έκθεση των ΗΕ-Υποδείξεις για τα οδοφράγματα
Μη διενέργεια ελέγχου σε όλες τις περιπτώσεις εσόδων της ΓΔ Ανάπτυξης διαπιστώνει η Ελεγκτική
Ο πρώην μεγιστάνας των κρυπτονομισμάτων Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ καταδικάστηκε σε 25 χρόνια φυλάκισης
«Δεν έδωσε άδεια Ευρωπαϊκός οργανισμός για ηλεκτρική διασύνδεση Τουρκίας-ψευδοκράτους»
Κακοκαιρία στην Ισπανία-Νεκροί δύο άνθρωποι που παρασύρθηκαν από τα κύματα
«Οι ΗΠΑ δεν διαβίβασαν στη Ρωσία όλα τα στοιχεία για την προετοιμασία της τρομοκρατικής στη Μόσχα»
BINTEO: Μαθητής συγκινεί... Ξυρίζει το κεφάλι του για να συμπαρασταθεί σε καρκινοπαθή καθηγήτρια
Κατηγορεί ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ για λαϊκισμό το ΔΗΚΟ στον απόηχο των αντιδράσεων για τα μέτρα