Έζησε για μήνες κρυμμένος κάτω από τη μύτη των Τούρκων και έτρωγε μόνο χαρούπια

Οι ιστορίες από την τουρκική εισβολή πάντα συγκλονίζουν. Μπορεί να μοιάζουν μεταξύ τους, όμως οι λεπτομέρειες τις κάνουν να ξεχωρίζουν. Ο κάθε ένας από τους χιλιάδες εκτοπισμένους και εγκλωβισμένους θα μπορούσε να γράψει βιβλίο με τις εμπειρίες τους και η ζωή τους να γίνει ταινία.

Σε αυτή την κατηγορία ανήκει και ο κ. Κώστας Κοσιάρης, ο οποίος σήμερα είναι 92 ετών κι όμως ακόμη θυμάται και την πιο μικρή λεπτομέρεια από τους τέσσερις μήνες που έμεινε κρυμμένος στα κατεχόμενα και τις 20 μέρες που πέρασε στα χέρια των εισβολέων. Το ξύλο που έφαγε, τα δόντια του που έσπασαν, το πουκάμισό του που ήταν γεμάτο αίματα. Θυμάται την επίσκεψη στο σπίτι του, μετά που άνοιξαν τα οδοφράγματα.

Ο κ. Κώστας μένει, πλέον, μόνιμα στη Στέγη Ηλικιωμένων «Ελένειο» στο Αρεδιού. Με την επίσκεψή μας στον χώρο, έκατσε απέναντί μας και ακόνισε τη μνήμη του, πήγε αρκετά πίσω και άρχισε να μας διηγείται την ιστορία του.

Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος

Ο κ. Κώστας γεννήθηκε το 1929 και όταν ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ανήλικος. Αυτό, όμως, δεν τον εμπόδισε από το να καταταγεί στο Βρετανικό Στρατό και να πάει να πολεμήσει στο πλευρό των Δυνάμεων του Άξονα.

«Επολεμήσαμε τζιαι στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήμουν 16 χρονών. Έκαμα πλαστογραφία, επειδή ήμουν μιτσής, που την μανία να πάω να πολεμήσω τζιαι επιάσαν με αμέσως. Επήραν μας στα Πολεμίδια να κάμουμε γυμνάσια, για εκπαίδευση. Εμείς επήαμε στην Αθήνα αλλά εστρέψαν μας πίσω επειδή ο Χίτλερ εμίλησε με τον πρόεδρο του Καΐρου, ότι εν να παν να πιουν καφέ. Επήραν μας 2,5-3 χρόνια στην Αίγυπτο οι Εγγλέζοι. Απολύσαν μας τζιαι εφέραν μας πίσω».

Όταν επέστρεψε πίσω στην Κύπρο, μετά τη λήξη του πολέμου, δεν είχε δουλειά και έπρεπε να βρει τρόπο να βγάζει τα προς το ζει. Ο πατέρας του δεν μπορούσε να του βρει δουλειά, με αποτέλεσμα να βρει δουλειά στα κάρβουνα. Στη συνέχεια κατάφερε να φτιάξει το δικό του κοπάδι με ζώα.

Η τουρκική εισβολή και ο τραυματισμός

Όταν έγινε η τουρκική εισβολή, ο κ. Κώστας ήταν 43 ετών. Κατοικούσε σε ένα χωρίο της κατεχόμενης Κερύνειας. Μία μέρα του Αυγούστου, όταν βρισκόταν στα χωράφια με το κοπάδι του, ένας στρατιώτης που ήταν κρυμμένος κατάφερε να τον τραυματίσει στο πόδι και να του πάρει το κοπάδι. Όμως, δεν κατάφερε να τον αιχμαλωτίσει.

«Εφκήκα στη βοσκή τζιαι ήταν τζιαμέ χωσμένος μέσα στο χωράφι τζιαι εν τον είδα. Έπαιξε με τζιαι έφυα του. Εγυρίζαν τρεις ώρες τζιαι εν με ήβραν. Αργά τη νύχτα εσηκώθηκα τζιαι επήα σε ένα σημείο που είχε συτζιές. Είχε αλλό ένα τζιαμέ, επαίξαν τον οι Τούρτζιοι, επιάσαν του τις κουέλλες τζιαι έφυε τους.

Ετρώαμε σύκα τζιαι μια νύχτα αποφασίσαμε να πάμε στον Κορματζίτη. Ήταν σκοτεινά. Επήα σε ένα που του έκαμε χαλλούμια η γυναίκα μου τζιαι είπαμε του τα προβλήματά μας. Είπε μας "να πάτε τζιαμέ που ήσαστουν χωσμένοι τζιαι εν να έρκουμαι να σας φέρνω φαΐ". Επήαμε τζιαμέ τζιαι στις έξι μέρες ήρτε ο Μαρωνίτης τζιαι έφερε μας δκυό πατανίες τζιαι ψωμιά. Το κύριο μας φαΐ, όμως, ήταν τα χαρούπια».

Τα μάτια του γέμισαν παράπονο… Δεν μπορούσε να πιστέψει ότι ο άνθρωπος, στο οποίο πούλησε χαλλούμια λίγο καιρό πριν, τώρα του τα έφερνε κρυφά για να τον βοηθήσει. Έτρωγε τα χαλλούμια που έφτιαξε η οικογένειά του.

Η αιχμαλωσία λίγο πριν τη λευτεριά

Μπορεί εκείνη τη μέρα να κατάφερε να γλυτώσει την αιχμαλωσία, όμως δεν στάθηκε το ίδιο τυχερός όταν ήρθε η στιγμή της λευτεριάς και της επιστροφής στην οικογένειά του.

«Εμείναμε σε τζείνο το σημείο, που τον Αύγουστο ως τις 2 του Δεκέμβρη για να έρτουν να μας πιάσουν. Ειδοποίησε ο Μαρωνίτης τον Ερυθρό Σταυρό. Επήε στην Λευκωσία τζιαι ήβρε το γιο μου που ήταν αστυνομικός. Είπε του “ο πατέρας σου με αλλό ένα εν χωσμένος σε ένα τόπο τζιαι θέλουν να έβρουν τρόπο να φύουν”. Είπε το τζιαι στους χωρκανούς. Ήμασταν 2,5 μίλια μακριά που το χωρκό μας. Ήρθε ο Ερυθρός Σταυρός τζιαι έπιασε μας.

Επήραν μας πρώτα σε ένα χωρκό τζιαι μετά στη Μύρτου. Τζιαμέ είχε ένα αστυνομικό σταθμό που τον επιάσαν οι Τούρτζιοι. Είπε τους ο Ερυθρός Σταυρός “εν να τους πάρω πίσω” τζιαι είπαν τους “όι, εν να σταματήσετε να τους πιάσουμε κατάθεση τζιαι μετά”. Εκατεβάσαν μας τζιαι ο Ερυθρός Σταυρός έφυε. Επιάσαν μας κατάθεση οι Τούρτζιοι τζιαι μετά εδέρναν μας. Για πέντε μέρες είχαμε το φαΐ πάνω στα ρούχα μας.

Ύστερα που πέντε μέρες επιάσαν μας τζιαι εφέραν μας στη Λευκωσία στις φυλακές. Εκάμαμε δεκαπέντε μέρες τζιμέσα. Είκοσι μέρες εδέρναν μας. Ένας που μου έπιανε κατάθεση, εφώναξε σε ένα Τούρκο αστυνομικό, να με πάρει να αλλάξω το πουκάμισο μου, επειδή εσπάσαν μου τη μούτη μου τζιαι ήταν γεμάτο γαίματα. Επήρε με ο αστυνομικός ο Τούρκος, έφκαλε μου το πουκάμισω, άνοιξε μου την φουντάνα τζιαι είπε μου πλύνε το. Ετσουλλόκατσα χαμέ να το πλύνω τζιαι είπα που μέσα μου “που εκαταντήσαμε”. Έππεσα ανάσσιελλα τζιαι έσιυψε που πάνω μου τζιαι λαλεί μου “μεν φοάσαι αφέντη τζιαι εν να γιάνεις τζιαι εν να φύεις τζιαι εν να έβρεις την οικογένεια σου, τη γυναίκα σου τζιαι τα παιδκιά σου”. Έπλυνε μου το πουκάμισο, έπιασε με μυσόγυμνο τζιαι επήρε με στη φυλακή. Τζείνος που μου έπιασε την κατάθεση, εδιάταξε τον αστυνομικό να μου φέρει ένα πουκάμισο να φορήσω.

Στις είκοσι μέρες έπιασε μας ο Ερυθρός Σταυρός. Που το ξύλο εσπάσαν μου τα δόντια μου, εσπάσαν μου τα πλευρά μου. Ήταν ακόμα ένας που τον επιάσαν στο Μπελαπάις. Είχαν τον ένα μήνα στη Λάπηθο τζιαι εφέραν τον στη Λευκωσία».

Η εγκατάσταση στο Αρεδιού

Ο κ. Κώστας, μπορεί να έμεινε κρυμμένος για τέσσερις μήνες στα κατεχόμενα και είκοσι μέρες ήταν αιχμάλωτος, όμως η έγνοια του ήταν η οικογένειά του. Είχε έξι παιδιά, τα πέντε ανήλικα.

«Οι αστυνομικοί εμάθαν που ήταν τα κοπελλούθκια μου τζιαι η γυναίκα μου, ότι ήρταν στο Αρεδκιού. Είχα έξι κοπελλούθκια όταν έγινε η εισβολή. Ο ένας ήταν αστυνομικός, οι άλλοι ήταν μιτσιοί, 10-14 χρονών. Η γυναίκα μου έπιασε τους πέντε τζιαι επήασην στη Λεμεσό τζιαι επήε ο γιος μου μετά να τους φέρε στο Αρεδκιού. Εκάτσαμε τζιαμέ. Άμαν έγιανα έπιασα δουλειά στις δασικές βιομηχανίες, εικοστρία χρόνια όσπου έπιασα σύνταξη.

Εσάσαμε δαμέ ένα χαλόσπιτο, έβαλα ρεύμα, έβαλα νερό, έσασα την στέγη. Επεράσαμε δέκα χρόνια μέσα στο σπίτι. Εζήτησα βοήθεια τζιαι εν μου εδιούσαν. Μετά επήαμε στην Κοκκινοτριμιθιά στις κατοικίες των Δασικών Βιομηχανιών.

Όταν ανοίξαν τα οδοφράγματα, επήραν με να δω το σπίτι μου. Είπαν μου ότι είχε κοπελλούκια στο σπίτι τζιαι επήα τζιαι εψούμνησα. Έπιασα ένα κουτί καφέ, μια λεμονάδα τζιαι άλλα πράματα, μια τσέντα γεμάτη. Είχε έξι κοπελλούθκια τζιαι μια γυναίκα. Είπαν της εν ο ιδιοκτήτης τζιαι οι γυναίκα άνοιξε τη λεμονάδα τζιαι έδωκε μας να πιούμε. Έπιασε με μετά που το χέρι τζιαι εδώκαμε γυρό του σπιθκιού».

Η πανδημία του κορωνοϊού για αρκετούς έφερε τα πάνω κάτω, άλλαξε την καθημερινότητά τους, τους έφερε αντιμέτωπους με νέα πράγματα. Ακόμη και αυτοί οι άνθρωποι που έζησαν τόσα πολλά, ένιωθαν εγκλωβισμένοι μέσα στο σπίτι.

«Ελαλούσαμε ότι σαν ήμασταν ελεύθεροι στα σπίθκια μας, ήταν λες τζιαι επήαμε στην ξενιθκιά τζιαι εν εθωρούσαμε τους δικούς μας τακτικά. Εθωρούσαμε τους που το παράθυρο. Εστέκουνταν μέσα στην κρυάδα. Ήμασταν κοντά αλλά μακριά».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• Ο αιωνόβιος Κύπριος που αγωνίστηκε στον ΒΠΠ... «Ήμασταν συνέχεια στην μάχη»
• «Θυμούμαι μια μέρα δεν είχαμε να φάμε… Η μάνα μου εφκήκε και μάζεψε χόρτα»
• «Είμαι 75+, αλλά νιώθω 18... Μπορεί να πουν η γιαγιά τρελάθηκε, αλλά έτσι νιώθω»
• Πώς ένα μετάλλιο οδήγησε στην ανεύρεση τάφου Κύπριου ήρωα εκατό χρόνια μετά
• «Έβγαζαν τα νύχια τους, έβαζαν το κεφάλι στη μέγγενη… Για 15 μέρες δεν μιλούσε…»