Η χρονιά της χαμένης ευκαιρίας, μπροστά στο έτος της μεγάλης ελπίδας

«Κανείς δεν είναι ασφαλής μέχρι να είναι όλοι ασφαλείς…». Μια επαναλαμβανόμενη, εντός του 2021, δήλωση από αξιωματούχους του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά μέχρι το τέλος της χρονιάς της, που είχε χαρακτηριστεί ως αυτή της ελπίδας. Τελικά, όμως, μετατράπηκε στη χρονιά της χαμένης ευκαιρίας, στον πόλεμο ενάντια στην πανδημία, που γονάτισε ολόκληρη την ανθρωπότητα, επιφέροντας σαρωτικές αλλαγές, στις ζωές όλων.  

Η δήλωση του ΠΟΥ, ήταν μομφή προς την αλαζονεία των χωρών της δύσης, που καθυστέρησαν να προμηθεύσουν με το μοναδικό όπλο που υπήρχε μέσα στο 2021, τα εμβόλια κατά της COVID19, τις φτωχότερες χώρες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, παρά το επιστημονικό θαύμα που επιτελέστηκε, να μην γίνει κατορθωτό να μπει οριστικός φραγμός στον φονικό ιό, που συνεχίζει την επέλασή του, αφήνοντας πίσω του πόνο, θλίψη και οργή. Με αυτό το σκληρό μάθημα, που αλλάζει την παγκόσμια στρατηγική, αλλά και τα νέα όπλα κατά του κορωνοϊού, που είναι θεραπείες μέσω αντιικών φαρμάκων και μονοκλωνικών αντισωμάτων, ξεκινά μια νέα χρονιά ελπίδας, περικλειόμενη ωστόσο από αβεβαιότητα, λόγω της πολύ μεταδοτικής μετάλλαξης Όμικρον, κομμάτια της οποίας συνεχίζουν να αποτελούν γρίφο. 

Πάνω από 500 θάνατοι από covid σε ένα μήνα

Η χώρα μας, που μέχρι στιγμής είχε, κατά γενική ομολογία μια καλή διαχείριση της πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης, παρά τα πολλά λάθη που έγιναν, προσπαθεί να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και να κτίσει ένα πιο ασφαλές περιβάλλον για το 2022, βασιζόμενη στη θωράκιση όσο το δυνατόν περισσότερων πολιτών, μέσω του εμβολιασμού και στην αποφυγή επώδυνων περιοριστικών μέτρων, που έχουν επηρεάσει την ψυχολογία της κοινωνίας. 

Ουδείς, όμως μπορεί να αμφισβητήσει, το γεγονός ότι η Κύπρος διατηρεί ένα από τα πιο χαμηλά ποσοστά θνησιμότητας από COVID19 στην ΕΕ. Ωστόσο οι ανθρώπινες απώλειες είναι πολλές, με τη συντριπτική τους πλειοψηφία να είναι μέσα στο 2021. Από την 1η Ιανουαρίου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, καταγράφηκαν πάνω από 513 θάνατοι, από τους 638 που μετρά συνολικά η χώρα μας στους 21 μήνες της πανδημίας. 

Άλλοι τόσοι θάνατοι, φαίνεται να αποτράπηκαν λόγω των εμβολιασμών. Σύμφωνα με κοινή μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) σε 33 χώρες, τα εμβόλια στην Κύπρο έχουν σώσει 654 ζωές (603 μετά τις δύο δόσεις και 51 μετά την πρώτη δόση), αποτρέποντας ισάριθμους θανάτους. Αυτή η έρευνα καταδεικνύει και την σημασία του εμβολιασμού. 

Τα κρούσματα, δε, έσπασαν κάθε ρεκόρ, αφού από από την 1/1/21 μέχρι και τις 31-12-21 διαγνώστηκαν 166,827 περιστατικά με μερικές δεκάδες από αυτά να αφορούν επαναμολύνσεις από τη νόσο. 

Ακόμα μια χρονιά που θέλουμε να ξεχάσουμε

Το 2021, όπως ήταν και το 2020, είναι μια ακόμη χρονιά που ουδείς θέλει να θυμάται, αφού τη σημάδεψαν πέραν από τις  εκατοντάδες απώλειες, ανάμεσά τους οικογενειάρχες και νεαρά άτομα, τα περιοριστικά μέτρα που περιελάμβαναν ολικά απαγορευτικά και αποστολή μηνυμάτων ακόμα και για να πας στο περίπτερο, αλλά και ο φόβος, που ήταν και παραμένει το κυρίαρχο συναίσθημα στους πλείστους πολίτες. Αυτός ο φόβος, μήπως μεταδόσεις σε ένα αγαπημένο σου πρόσωπο τη νόσο και κινδυνεύσει η ζωή του, κατατρώει πολλούς εδώ και σχεδόν δύο χρόνια. 

Φυσικά αυτό δεν αφορά όλους, αφού η χρονιά έφερε στην επιφάνεια, με πιο οργανωμένο τρόπο, τους αρνητές του ιού, που μετά έγιναν αρνητές της σοβαρότητάς του, που μετά έγιναν αρνητές των εμβολίων και μετά έγιναν αρνητές της μάσκας στα σχολεία… Μια μικρή μερίδα αρνητών της πραγματικότητας, που το τελευταίο διάστημα, προσπαθούν να διαταράξουν και την κοινωνική συνοχή. Στο όνομα δήθεν της Δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τοποθέτησαν εκρηκτικούς μηχανισμούς και βανδάλισαν σχολεία, προκάλεσαν χάος στους δρόμους και απειλούν συστηματικά επιστήμονες, δημοσιογράφους, πολιτικούς και γενικά όποιον έχει την αντίθετη άποψη, έχοντας ως όπλο fakenews, που διασπείρουν συστηματικά μέσω των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Αυτοί μαζί με τσαρλατάνους γιατρούς, δικηγόρους και σκοταδιστές ιερείς, παρέσυραν ανθρώπους, κάποιοι από τους οποίους έχασαν τη ζωή τους, αρνούμενοι ακόμα και να λάβουν νοσηλεία.

Η καθυστερημένη αντίδραση των Αρχών και η προσπάθεια να κρυφτεί κάτω από το χαλί το πρόβλημα, έφερε αντίθετα αποτελέσματα και τόσο οι ηθικοί αυτουργοί, όσο και οι πλείστοι δράστες αυτών των απαράδεκτων και καταδικαστέων ενεργειών, παραμένουν ατιμώρητοι.  

Ο διχασμός εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων

Το τέλος του χρόνου, έφερε στην επιφάνεια και το διχασμό της κοινωνίας που χωρίστηκε σε εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους. Ένας διχασμός που εντάθηκε από την απόφαση να απαγορευτεί η είσοδος σε γήπεδα, θέατρα, σινεμά, χώρους εστίασης καθώς και δεξιώσεις γάμων και βαπτίσεων και τον οποίο βάθυνε η αδυναμία της πολιτείας να πείσει τους πολίτες, που δεν είναι αρνητές των εμβολίων. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με έρευνα της ΟΣΑΚ, μόλις των 6% του πληθυσμού της χώρας, δηλώνει κάθετα ότι δεν θέλει να του χορηγηθεί το εμβόλιο.  

Σε αυτή την κόντρα μεταξύ εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων, που προκάλεσε ομηρικούς καυγάδες όχι μόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και ανάμεσα σε μέλη οικογενειών που σταμάτησαν ακόμη και να μιλούν μεταξύ τους, εκφράστηκε από πολύ μικρή μερίδα πολιτών η άποψη ότι οι μη εμβολιασμένοι πολίτες, δεν πρέπει να τυγχάνουν νοσηλείας εάν προσβληθούν από τη νόσο. Με την ίδια λογική δεν θα έπρεπε να τυγχάνουν νοσηλείας, όσοι καρκινοπαθείς καπνίζουν ή είχαν κακή διατροφή, ή όσοι αλκοολικοί παθαίνουν κύρωση ήπατος κλπ. Τέτοιες απόψεις, δεν έχουν θέση σε ένα ευρωπαϊκό κράτος δικαίου και μόνο κακό κάνουν στην προσπάθεια να πεισθούν οι πολίτες να εμβολιαστούν. 

Τα δύο lockdown και το μαύρο καλοκαίρι 

Εάν γυρίσουμε το χρόνο πίσω, στο Δεκέμβριο του 2020, θα θυμηθούμε ότι τότε οι προβλέψεις τόσο των επιστημόνων διεθνώς, όσο και τον εγχώριων, έκαναν λόγο για τέλος της πανδημίας μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου, λόγω των μαζικών εμβολιασμών. Τότε επικρατούσα μετάλλαξη ήταν η πιο μεταδοτική από το στέλεχος της Ούχαν, βρετανική Άλφα, που είχε προκαλέσει ρεκόρ κρουσμάτων (σ.σ τον Δεκέμβριο του 2021 καταγράφηκαν 22,651 κρούσματα). 

Με το σύνθημα «να εμβολιαστούμε, για να πάρουμε τις ζωές μας πίσω», ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί στη χώρα μας, ενώ στις 10 Ιανουαρίου επιβλήθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο νέο lockdown, προκειμένου να ελεγχθεί η κατάσταση, αφού τα κρούσματα διατηρούνταν σε τριψήφιους αριθμούς. 

Το lockdown είχε ισχύ μέχρι την 31η Ιανουαρίου και μεταξύ άλλων, προέβλεπε απαγόρευση της κυκλοφορίας από τις 9 το βράδυ μέχρι τις 5 το πρωί της επόμενης μέρας, απαγόρευση συναθροίσεων, μετακινήσεις με μήνυμα στο 8998 και κλείσιμο σχολείων και επιχειρήσεων όπως οι χώροι εστίασης, θέατρα, γυμναστήρια, κομμωτήρια, εμπορικά κέντρα κλπ.  

Η κατάσταση εξομαλύνθηκε και παρά το γεγονός ότι παρέμειναν μέτρα σε ισχύ όπως η απαγόρευση της κυκλοφορίας και δεν άνοιξαν όλες οι επιχειρήσεις όπως τα κέντρα διασκέδασης, η αύξηση των εμβολιασμών, μεγάλωνε τις ελπίδες πως είναι θέμα χρόνου η επιστροφή στην κανονικότητα. Όλα αυτά μέχρι την άνοιξη, όπου η έξαρση κρουσμάτων έφερε τη χώρα εντιμέτωπη με ένα τρίτο πανδημικό κύμα. Λίγο πριν το Πάσχα, αποφασίστηκε νέο ολικό lockdown δύο εβδομάδων, αφού ήταν ορατή η απειλή στο σύστημα υγείας. Έτσι από τις 26 Απριλίου μέχρι την Κυριακή 9 Μάιου αναστάλθηκε η λειτουργία όλων των χώρων εστίασης, κουρείων, κομμωτηρίων, γυμναστηρίων και καταστημάτων λιανικού εμπορίου και η μετακίνηση γινόταν με ένα sms την ημέρα, με μικρές εξαιρέσεις, για την Κυριακή του Πάσχα. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Πάει ο παλιός ο χρόνος με εκτόξευση κρουσμάτων-Ξεπέρασαν τις 5.000, δύο θάνατοι

Όσο οι εμβολιασμοί προχωρούσαν, τόσο χαλάρωναν τα μέτρα για να φτάσουμε στο καλοκαίρι όπου τα ηνία του Υπουργείου Υγείας, ανέλαβε ο Μιχάλης Χατζηπαντέλας, μετά την αποχώρηση του Κωνσταντίνου Ιωάννου. Ο νέος υπουργός, ανέλαβε σε μία περίοδο, όπου έκανε την εμφάνισή της η ινδική μετάλλαξη Δέλτα, που έμελλε να αλλάξει άρδην την πορεία της πανδημίας, αφού επηρέασε την απαοτελεσματικότητα των διαθέσιμων εμβολίων.

Αν και αρχικά υποτιμήθηκε από κάποιους επιστήμονες διεθνώς, η Δέλτα αποδείχθηκε πως ήταν όχι μόνο πιο μεταδοτική, αλλά προκαλούσε και πιο σοβαρή νόσηση, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς, ακόμα και νεαρότερης ηλικίας, χωρίς υποκείμενα νοσήματα, να χρειάζεται να νοσηλευτούν και να τους χορηγείται οξυγόνο. Μέχρι τον Αύγουστο, τον μαύρο μήνα της πανδημίας στη χώρα μας, η νέα μετάλλαξη επικράτησε, σπάζοντας όλα τα αρνητικά ρεκόρ. Συνολικά εντοπίστηκαν 25,611 κρούσματα σε ένα μήνα, με το σύστημα υγείας της χώρας μας να βρεθεί κυριολεκτικά ένα βήμα πριν την κατάρρευση, αφού έφτασε να νοσηλεύει σε ΜΕΘ 57 άτομα με covid και άλλα 9 με άλλες ασθενείες. Ξεπέρασε, δηλαδή, το όριο κλινών ΜΕΘ, που έχουν τα δημόσια νοσηλευτήρια, που είναι οι 65.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Νεαρή μητέρα με κορωνοϊό υποβλήθηκε σε έκτακτο τοκετό-Νοσηλεύεται διασωληνωμένη

Ο θλιβερός απολογισμός ήταν 93 νεκροί, ανάμεσά τους οικογενειάρχες, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων δεν ήταν εμβολιασμένοι. Τότε ήταν που ήρθε στο φως το αδιανότητο, που προκάλεσε σοκ στην κοινωνία. Δύο άτομα, που στο σύστημα φαίνονταν εμβολιασμένα, λίγο πριν διασωληνωθούν ανάφεραν στους γιατρούς του Νοσοκομείου Αναφοράς, ότι συγκεκριμένος γιατρός, τους εξέδωσε πιστοποιητικό εμβολιασμού, χωρίς όμως να τους χορηγήσει το εμβόλιο. Και οι δύο απεβίωσαν, έπειτα από μεγάλη μάχη που έδωσαν στην post covid πτέρυγα εντατικής που δημιουργήθηκε. Η υπόθεση, βρίσκεται ενώπιον δικαστηρίου και η δίκη του κατηγορούμενου, πλέον γιατρού, θα ξεκινήσει εντός του Ιανουαρίου του 2022. Έκτοτε είδαν το φως της δημοσιότητας και άλλες υποθέσεις χορήγησης πλαστών SafePass, δύο εκ των οποίων οδηγήθηκαν ενώπιον της δικαιοσύνης.

Οι εκτιμήσεις για το 2022

To 2022, θεωρείται μια καθοριστική χρονιά για την πορεία της πανδημίας, με κανένα ωστόσο να μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια εάν θα αποτελέσει την αρχή του τέλους της, κάτι που θα συμβεί εάν γίνει ενδημικός ο ιός. 

Οι πλείστοι επιστήμονες διεθνώς τηρούν στάση αναμονής, προκειμένου να διαφανεί ποια πορεία θα χαράξει η Όμικρον, που έχει εκτοξεύσει τα κρούσματα διεθνώς, με τις πρώτες μελέτες για τις νοσηλείες να κάνουν λόγο για χαμηλότερη νοσηρότητά της. 

Ωστόσο δεν είναι λίγοι και αυτοί που θεωρούν ότι μέχρι το τέλος του νέου έτους, η κατάσταση θα τεθεί υπό έλεγχο διεθνώς, με κάποιους άλλους να προειδοποιούν ότι ενδεχομένως εντός του έτους να εμφανιστεί κάποια μετάλλαξη, που διαφεύγει εντελώς των εμβολίων. 

Όπως και να έχει ας ελπίσουμε ότι θα επιβεβαιωθούν τα αισιόδοξα σενάρια και ότι το 2022 θα είναι η χρονιά που θα κερδηθεί ο πόλεμος ενάντια στην πανδημία.  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Σε ειδικά διαρρυθμισμένο χειρουργείο η καισαρική στη γυναίκα που διασωληνώθηκε λόγω κορωνοϊού