Απαντά στην κριτική για τα διατηρητέα ο Γιωρκάτζης-«Ανεπαρκής η νομοθεσία»

Απαντήσεις στην κριτική που δέχεται ο Δήμος Λευκωσίας για την απόφασή του για τα διατηρητέα που κατεδάφισε η Ιερά Αρχιεπισκοπή, δίνει ο Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης, ο οποίος υπεραμύνεται των χειρισμών που γίνονται.

Ο Δήμαρχος Λευκωσίας, σε συνέντευξη στον REPORTER εξηγεί πως η απόφαση που λήφθηκε διασφαλίζει το ζητούμενο, που είναι η αποκατάσταση των διατηρητέων, σημειώνοντας πως εάν επιλεγόταν η πρόταση για αναστολή της ανέγερσης του Καθεδρικού Ναού, ο Δήμος θα εμπλεκόταν σε χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες, με αβέβαιο αποτέλεσμα.  

Ο Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης αποκαλύπτει και τα πρώτα χρονοδιαγράμματα που τέθηκαν κατά την πρώτη τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα με εκπροσώπους της Ιεράς Αρχιεπισκοπής καθώς και τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.

Πιστεύετε ότι η απόφαση που έλαβε το Δημοτικό Συμβούλιο διασφαλίζει τον στόχο της άμεσης αποκατάστασης των διατηρητέων;

Πιστεύω ότι έγινε μια πάρα πολύ καλή εργασία από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου, η οποία ακριβώς ικανοποιεί τη θέση του Δημοτικού Συμβουλίου για άμεση αποκατάσταση των διατηρητέων οικοδομών.

Τι ακριβώς προβλέπει η απόφαση που λάβατε;

Την άμεση αποστολή ειδοποίησης επιβολής στην Αρχιεπισκοπή με αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις, βάσει των άρθρων 46,48, 57(2) του Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου. Πιστεύω πως είναι η πιο αυστηρή και ξεκάθαρη επιλογή, ως προς τις υποχρεώσεις της Αρχιεπισκοπής και ως προς τις επιπτώσεις που θα έχει, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης και με πλήρη επιφύλαξη των δικαιωμάτων του Δήμου.

Κρίθηκε από την πλειοψηφία ως η πιο αποτελεσματική ενέργεια, αντί της ανάκλησης ή αναστολής της άδειας και/ή προσφυγής στα Δικαστήρια, καθότι θα τεθεί σε εφαρμογή άμεσα και χωρίς οποιαδήποτε καθυστέρηση. Έχουν διασυνδεθεί δηλαδή νομικά οι ενέργειες που συμφωνήθηκε ότι επιβάλλεται να γίνουν, με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και σε περίπτωση μη τήρησης αυτών θα ενεργοποιούνται οι διαδικασίες επιβολής διοικητικών προστίμων.

Ποιοι άλλοι όροι τέθηκαν στην Αρχιεπισκοπή για να διασφαλίσετε ότι δεν θα παρεκκλίνει από τα συμφωνηθέντα;

Υπάρχει πρόβλεψη η επίβλεψη της αποκατάστασης των διατηρητέων οικοδομών να γίνεται από πρόσωπο κοινής αποδοχής, το οποίο διαθέτει τα κατάλληλα προσόντα, με εμπειρία στη διατήρηση. Ο ρόλος αυτός προτάθηκε στη κα. Αθηνά Αριστοτέλους, πρώην Διευθύντρια του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως. Επίσης, ακριβώς για να διασφαλιστεί η εφαρμογή των όρων αποκατάστασης που έθεσε το Δημοτικό Συμβούλιο, η Αρχιεπισκοπή θα παράσχει στο Δήμο άμεσα εισπράξιμη εγγυητική από εμπορική Τράπεζα, για την περίπτωση που θα παρουσιαστεί οποιαδήποτε καθυστέρηση εκ μέρους της.

Tην Δευτέρα έγινε η πρώτη τηλεδιάσκεψη μεταξύ Αρχιεπισκοπής, μελετητών-αρχιτέκτονα και πολιτικού μηχανικού, εργολάβων, συντονίστριας (Αθηνάς Αριστοτέλους), συντονιστή ασφάλειας και υγείας και τέθηκαν τα πρώτα χρονοδιαγράμματα. Πιο συγκεκριμένα έχουν συζητηθεί και αναμένεται η επιβεβαίωση των πιο κάτω ημερομηνιών:

-Άμεση έναρξη των εργασιών για άρση της επικινδυνότητας.

-Μάρτιο θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η αποτύπωση της κατάστασης.

-Απρίλιο θα πρέπει να έχει υποβληθεί και εγκριθεί η αρχιτεκτονική μελέτη.

Γιατί αυτά δεν θα διασφαλίζονταν με την υιοθέτηση της άλλης πρότασης, για ανάκληση ή αναστολή της πολεοδομικής άδειας για τον ναό;

Πιστεύω πως η άποψη για ανάκληση της άδειας ανέγερσης του Ναού ή προσωρινή άρση των εργασιών παραγνώριζε κάποιες σημαντικές παραμέτρους, όπως τις χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες που έχουμε στη Κύπρο (απλές πολεοδομικές υποθέσεις παίρνουν χρόνια να ολοκληρωθούν). Θα εισερχόμασταν σε μια ενδεχομένως μακρά δικαστική διαδικασία, με αβέβαιη κατάληξη.

Επίσης, με ανάκληση της άδειας η οποία είναι ενιαία, τόσο για το Ναό όσο και για τα διατηρητέα, οι εργασίες θα σταματούσαν. Συνεπώς η επαναφορά την διατηρητέων ενδεχομένως να καθυστερούσε. Είναι δε σημαντικό να τονίσουμε ότι η ανάκληση πολεοδομικής άδειας δεν ενεργοποιείται άμεσα με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Απαιτείται παράλληλα η έγκριση του Υπουργείου Εσωτερικών. Η όλη διαδικασία παρέχει στον παραπονούμενο το δικαίωμα της ακρόασης και της παρουσίασης των δικών του θέσεων. Πρόκειται για χρονοβόρα κατάσταση με αβέβαιο αποτέλεσμα.

Πιστεύετε ότι θα ήταν δύσκολο να εξασφαλίσετε διάταγμα αναστολής εργασιών για το ναό ή τη σύμφωνο γνώμη του Υπουργείου Εσωτερικών;

Η εξασφάλιση διατάγματος αναστολής εργασιών είναι αβέβαιη διότι τέτοιου είδους διατάγματα, εκδίδονται συνήθως για να σταματήσουν ενέργειες που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μη αναστρέψιμες καταστάσεις, όπως για παράδειγμα η συνέχιση της κατεδάφισης των διατηρητέων. Στην προκειμένη περίπτωση θα ζητούσαμε άρση εργασιών για το ναό, όχι για τα διατηρητέα.

Πώς θα επιχειρηματολογούσαμε ότι η άρση εργασιών στο ναό συνδέεται με την απαιτούμενη θεραπεία (επαναφορά των διατηρητέων); Ειδικά όταν ο ιδιοκτήτης γραπτώς έχει καταθέσει την πρόθεση του για επαναφορά τους, αποδεχόμενος όλους τους όρους που έθεσε ο Δήμος;

Πιστεύω ότι η συμφωνία μεταξύ Δήμου και Αρχιεπισκοπής διασφαλίζει τον στόχο της αποκατάστασης των διατηρητέων, με αυστηρούς όρους και πολύ βαριές κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.

Μια άλλη πρόταση που κατατέθηκε αφορούσε στην επικύρωση της συμφωνίας μέσω Δικαστηρίου. Με αυτό τον τρόπο δεν θα ένιωθε πιο σίγουρος ο Δήμος για την τήρηση των συμφωνηθέντων από την Αρχιεπισκοπή;

Η επικύρωση της συμφωνίας με δικαστική απόφαση είχε ως στόχο τη νομική διασφάλιση των χρονοδιαγραμμάτων. Αυτό όμως επιτυγχάνεται ήδη με τη διαδικασία ειδοποίησης επιβολής η οποία συνδέει τα χρονοδιαγράμματα με αυστηρά διοικητικά πρόστιμα. Επίσης να υπενθυμίσω ότι η δικαστική οδός θα προκαλούσε περαιτέρω καθυστέρηση. Ο στόχος όλων είναι η άμεση αποκατάσταση των διατηρητέων.

Υπάρχει πολύ έντονο αίσθημα ανάμεσα στους πολίτες για ποινικές διώξεις εναντίον των παρανομούντων. Ποια η θέση σας;

Κάτι που ίσως δεν γνωρίζει ο κόσμος, είναι ότι το μέγιστο πρόστιμο που θα μπορούσε να επιβληθεί στην Αρχιεπισκοπή, βάσει του άρθρου 57(3) του περί Πολεοδομίας Νόμου, θα ήταν 1700 ευρώ (αυτό είναι το μέγιστο για κατεδάφιση χωρίς άδεια), ενώ σύμφωνα με το άρθρο 20 του Περί Οδών και Οικοδομών Νόμου η μέγιστη προβλεπόμενη χρηματική ποινή για κατεδάφιση οικοδομής (διατηρητέας ή μη) είναι 10,000 ευρώ ή ένα χρόνο φυλάκισης.

Τα κυπριακά Δικαστήρια διαχρονικά  αντιμετωπίζουν την σχετική παράβαση ως ήσσονος σημασίας και εξ όσων γνωρίζουμε, ουδέποτε επέβαλαν ποινή φυλάκισης.

Ο παράγοντας χρόνος είναι επίσης αποτρεπτικός, αφού η εκδίκαση τέτοιων υποθέσεων συνήθως ξεπερνά τα πέντε χρόνια. Επίσης, ο Περί Οδών και Οικοδομών Νόμος δεν προβλέπει την έκδοση διατάγματος επαναφοράς της οικοδομής.

Επιπρόσθετα λόγω του ότι πρόκειται για ποινική δίωξη θα πρέπει να αποδειχθεί πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας. Το γεγονός της κατεδάφισης, δεν δημιουργεί εκ προοιμίου καταδίκη των εμπλεκομένων. Οι κατηγορούμενοι θα προβάλουν τις υπερασπίσεις τους και  το δικαστήριο θα πρέπει να αποφασίσει.

Εάν λάβουμε υπόψη ότι ουδείς μέχρι σήμερα έχει φυλακιστεί για κάτι παρόμοιο οι πιθανότητες είναι ότι το δικαστήριο, χρόνια μετά, σε περίπτωση καταδίκης δυνατόν να επέβαλλε ένα πρόστιμο όχι πέραν των 10,000 ευρώ, χωρίς μάλιστα την επαναφορά των οικοδομών.

Με την απόφαση που λάβαμε, ο Δήμος προχωρεί στο πλαίσιο των συγκεκριμένων άρθρων του Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου να ζητήσει επαναφορά των διατηρητέων σήμερα και σε περίπτωση μη τήρησης των συμφωνηθέντων να επιβάλει πρόστιμο μέχρι 17.000 ευρώ και 170 ημερησίως. Να σημειωθεί επίσης ότι υπάρχει η δυνατότητα επιβολής πολλαπλών διοικητικών προστίμων για την κατηγορία της κατεδάφισης διατηρητέων οικοδομών.

Η ισχύουσα νομοθεσία είναι δηλαδή ανεπαρκής…

Σίγουρα ναι. Τα πρόστιμα που ανέφερα πιο πάνω δεν είναι αποτρεπτικά και επιβάλλεται να αυξηθούν. Πιο ανησυχητικός ωστόσο είναι ο παράγοντας χρόνος εξέτασης και εκδίκασης των υποθέσεων αυτών. Ποιο το όφελος εάν σε πέντε χρόνια τιμωρηθεί κάποιος για κατεδάφιση με 5.000 η 10,000 ευρώ όταν η επαναφορά θα κόστιζε 1,000,000 ευρώ; Τι πιστεύετε θα προτιμήσει; Γι’ αυτό εμείς, στην περίπτωση της κατεδάφισης των διατηρητέων από την Ιερά Αρχιεπισκοπή, κινηθήκαμε με την διαδικασία Ειδοποίηση Επιβολής.

Τι εισηγείστε;

Πρώτιστα, θα πρέπει να επισπευσθεί ο χρόνος εξέτασης των συγκεκριμένων υποθέσεων, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την επιβολή διοικητικού προστίμου, τόσο από το Υπουργείο Εσωτερικών όσο και από τα Δικαστήρια. Η όλη διαδικασία της εξέτασης δεν θα πρέπει να ξεπερνά τους τρεις μήνες.

Η κατεδάφιση διατηρητέων δεν είναι ο μόνος τρόπος καταστροφής της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Καταστρέφεται σιγά σιγά και από την αμέλεια που επιδεικνύουν οι ιδιοκτήτες διατηρητέων οικοδομών να τα συντηρούν. Γι’ αυτό επιβάλλεται άμεσα να συμπεριληφθεί η ανεπαρκής συντήρηση ακόμη και η αισθητική οχληρία (προϊόν της ελλιπούς συντήρησης) στα αδικήματα που δύναται να επιφέρουν διοικητικά πρόστιμα.

Ακόμη, θα πρέπει άμεσα να ανασταλεί το ενοικιοστάσιο για τα διατηρητέα και να αυξηθεί η οικονομική ενίσχυση σε ιδιοκτήτες διατηρητέων μέχρι και 70% της αξίας επιδιόρθωσης. Το δε κράτος, θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα σε επιδιορθώσεις των τουρκοκυπριακών ακινήτων που εμπίπτουν στην κατηγορία των διατηρητέων.

Κάποιοι κατηγορούν το Δήμο ότι αντιμετώπισε την Αρχιεπισκοπή με επιείκεια, συγκριτικά με πολίτες που κατεδάφισαν διατηρητέα…

Δεν συμφωνώ. Η απόφαση που λήφθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο για την Αρχιεπισκοπή, είναι η πλέον αυστηρή που επιβλήθηκε σε ιδιοκτήτη που κατεδάφισε διατηρητέο και τον ανάγκασε να το επαναφέρει. Αφήνει δε ανοικτό το ενδεχόμενο ποινικών διώξεων και επιβολής προστίμων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τους όρους της συμφωνίας.

Γιατί 500,000 ευρώ η εγγυητική και όχι 1 εκατ. ευρώ, όσο υπολογίζεται και το κόστος της αποκατάστασης των διατηρητέων;

Πιστεύω ότι η εγγυητική των 500,000 ευρώ (άρθρο 43 του Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου), σε συνδυασμό με τη διαδικασία Ειδοποίησης Επιβολής η οποία προνοεί διοικητικά πρόστιμα, διασφαλίζουν την έναρξη αλλά και την ολοκλήρωση του έργου εντός χρονοδιαγραμμάτων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Βγήκε απόφαση για τα διατηρητέα-Δεσμεύει τον Αρχιεπίσκοπο με εγγυητική ο Δήμος Λευκωσίας
• Εξήντα δύο επώνυμοι ζητούν την ποινική δίωξη Αρχιεπισκόπου για τα διατηρητέα