Δύο μέτρα και δύο σταθμά... Επιλεκτική ευαισθησία, αναλγησία και υποκρισία

Αποτελούν δύο εντελώς διαφορετικές ιστορίες, με άλλα δεδομένα, άλλους πρωταγωνιστές και διαφορετικό ιστορικό υπόβαθρο, ωστόσο, οι φάκελοι  της Λευκορωσίας και της Τουρκίας, συνθέτουν ένα μοναδικό παράδειγμα για το πως η Ευρωπαϊκή Ένωση τηρεί δύο μέτρα και δύο σταθμά, αναλόγως των συμφερόντων των μεγάλων και κυρίως πλούσιων χωρών του Βορρά και όχι στη βάση των αρχών και των αξιών που περιέγραφαν τη δεκαετία του 1960 οι Χέλμουτ Κολ και Φρανσουά Μιτεράν.
 
Τον τελευταίο μήνα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αλλά και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί κατ´επέκταση, είχαν ενώπιον τους δύο δύσκολες υποθέσεις να διαχειριστούν. Η μια αφορούσε τις εκλογές βίας και νοθείας στη Λευκορωσία και από την άλλη την τουρκική εισβολή στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη η οποία είναι συνεχιζόμενη από το 2013. Η λεπτομερής εξέταση των δύο περιπτώσεων και των δύο χωρών, όπως διεξήχθη άλλωστε και την 1η Οκτωβρίου στη Σύνοδο Κορυφής, αποδεικνύει πέραν πάσης αμφιβολίας πως τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά δεν είναι η εξαίρεση αλλά η νέα κανονικότητα της Ένωσης που στην πορεία των δεκαετιών έχασε την πορεία που είχαν οραματιστεί για αυτή οι θεμελιωτές της.
 
Τι έγινε στη Λευκορωσία
Η Λευκορωσία αποτελεί μια χώρα της πρώην Σοβιετικής Ένωσης με πολλές εκκρεμότητες από εκείνη την εποχή. Ο λαός, αλλά και η πολιτική ηγεσία διαχρονικά έχουν χαμένο τον προσανατολισμό τους και πότε βλέπουν προς τη Δύση και πότε προς την Ανατολή, δηλαδή πότε προς την Ε.Ε. και πότε προς τη Ρωσία. Ο Λουκασένκο, είναι ο μακροβιότερος ηγέτης στην ευρωπαϊκή ήπειρο, την ώρα που η αντιπολίτευση, λόγω των κρατικών δυνάμεων καταστολής, είναι σχεδόν ανύπαρκτη, ή καλύτερα δεν μπορεί να ακουστεί και ζει στο όριο της νομιμότητας. 
 
Οι εκλογές της 9ης Αυγούστου ήταν αυτές που ξεχείλισαν το ποτήρι της οργής. Ο Λουκασένκο μετά από 26 χρόνια στο τιμόνι της χώρας ήθελε μια νέα θητεία και λανθασμένα θεώρησε πως η σωστή περίοδος για τις εκλογές ήταν μέσα στο καλοκαίρι και εν μέσω της πανδημίας. Αφού φυλάκισε δύο εκ των βασικών του ανθυποψηφίων, αφού εξόρισε άλλον έναν στο εξωτερικό και αφού κατέστειλε μια σειρά από προεκλογικές συγκεντρώσεις αντιπάλων του, διεξήγαγε τις εκλογές, όμως στον δρόμο του βρέθηκε μια ισχυρή γυναίκα, η σύζυγος του ηγέτη της αντιπολίτευσης που έχοντας ως συμπαραστάτες άλλες δύο γυναίκες που άνηκαν στους έταιρους διωκόμενους υποψηφίους, κατάφερε να τα βάλει μαζί του. 
 
Οι εκλογές με ευκολία μπορούν να χαρακτηριστούν βίας και νοθείας. Ξένοι παρατηρητές αλλά και το σύνολο των κυβερνήσεων του δυτικού κόσμου, καταδίκασαν τις πρακτικές που ακολούθησε ο Λουκασένκο και ο κρατικός μηχανισμός που διαχρονικά δουλεύει για λογαριασμό του με αιχμή του δόρατος την KGB, τις μυστικές υπηρεσίες, δηλαδή της χώρας. 
 
Των εκλογών, ακολούθησαν τεράστιες και πρωτοφανείς για τη χώρα διαδηλώσεις δεκάδων χιλιάδων πολιτών που καταγγέλλουν το νόθο αποτέλεσμα των εκλογών, ζητούν επανάληψη τους με την παρουσία ξένων παρατηρητών και απαιτούν την αποφυλάκιση χιλιάδων πολιτών που συνελήφθησαν για συμμετοχή στις διαδηλώσεις. Όλα αυτά σε μια περίοδο που η Ρωσία, μια χώρα με την οποία η Λευκορωσία διατηρεί στενούς, κυρίως οικονομικούς δεσμούς, έχει τη δυνατότητα επέμβασης μετά τη συνθήκη ένωσης που υπογράφηκε από το 1999. 
 
Αφενός η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενός ολόκληρου λαού και αφετέρου ο ρωσικός κίνδυνος που πάντα περιφέρεται ως ένα απειλητικό σύννεφο, ειδικά πάνω από τις βόρειες χώρες της Ένωσης, ήταν αυτές που ενεργοποίησαν τα αντανακλαστικά των ευρωπαϊκών χωρών και επίσπευσαν με πρωτοφανή τρόπο και απολύτως δικαιολογημένα τις διαδικασίες για ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά σαράντα Λευκορώσων στενών συνεργατών του Λουκασένκο. 
 
Αυτές τις κυρώσεις που την προηγούμενη εβδομάδα είχε μπλοκάρει η Κύπρος στη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών, ζητώντας από τους εταίρους , αντίστοιχη στάση και απέναντι στην Τουρκία. Και κάτι τελευταίο, άσχετο με τα προαναφερθέντα αλλά πολύ σχετικό με τις κυρώσεις, είναι το γεγονός πως η Λευκορωσία δεν διαθέτει σοβαρούς οικονομικούς ή άλλους δεσμούς με κάποιο ισχυρό κράτος της Ε.Ε. 
 
Η περίπτωση της Τουρκίας
Η Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν είναι μια χώρα που τα τελευταία χρόνια έχει εμπλακεί σε τρεις στρατιωτικές εισβολές στα ανατολικά και νότια σύνορα της, εντός των περιοχών που ελέγχουν οι Κούρδοι αυτονομιστές και οι Κούρδοι της Συρίας, έχει εισβάλει με πολεμικά και ερευνητικά πλοία εντός της κυπριακής ΑΟΖ και της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
 
Καταπατά με τη δύναμη των όπλων το 37% των κυπριακών εδαφών, καταπατά κάθε έννοια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε εδάφη της Κύπρου, της Συρίας, των αυτόνομων περιοχών των Κούρδων κτλ. Αποδεδειγμένα έχει συνεργαστεί με ομάδες τζιχαντιστών κατά τη διάρκεια του συριακού εμφυλίου, έχει εμπλακεί χωρίς να έχει καμία δουλειά στα εσωτερικά της Αιγύπτου, είναι η πιο ισχυρή σύμμαχος του καθεστώτος Φάρατζ στη Λιβύη όπου έστειλε μισθοφόρους αντάρτες που προηγουμένως ανήκαν σε τζιχαντιστικές ομάδες, ενώ προσφάτως έχει εμπλακεί και στον πόλεμο Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν, επίσης στέλνοντας μισθοφόρους. 
 
Σε ότι αφορά το εσωτερικό μέτωπο, τα πράγματα είναι ακόμη πιο επικίνδυνα. Μόλις την περασμένη Τετάρτη, λίγες ώρες δηλαδή πριν τη Σύνοδο Κορυφής όπου υπενθυμίζεται ότι επικυρώθηκαν οι κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας με αφορμή την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών, έδωσε στη δημοσιότητα μια έκθεση-κόλαφο σε ό,τι αφορά τον σεβασμό θεμελιωδών δημοκρατικών δικαιωμάτων στην Τουρκία.

«Το Σύνταγμα της Τουρκίας εξασφαλίζει την ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, την ελευθερία έκφρασης και την ελευθερία του Τύπου. Στην πράξη, ωστόσο, αυτά τα δικαιώματα υπονομεύονται σε μεγάλο βαθμό», αναφέρεται.

Επιπλέον, αναφέρεται ότι οποιοσδήποτε είναι καταγεγραμμένος από την Άγκυρα ως υποστηρικτής του κινήματος Γκιουλέν πρέπει να αναμένει νομική δίωξη. Σύμφωνα και πάλι με την έκθεση, η συνδρομή σε ορισμένα ΜΜΕ, η χρήση μιας συγκεκριμένης τράπεζας ή μιας ξεχωριστής εφαρμογής επικοινωνίας αποτελούν επαρκείς ενδείξεις. Σημειώνεται ότι η Άγκυρα κατηγορεί των βασισμένο στις ΗΠΑ κήρυκα του Ισλάμ Φετουλάχ Γκιουλέν για την απόπειρα πραξικοπήματος το 2016.

Σύμφωνα με το γερμανικό ΥΠΕΞ, η Τουρκία παρακολουθεί και τους επικριτές (της κυβέρνησης) στο εξωτερικό. «Μπορεί να θεωρηθεί ότι οι τουρκικές αρχές κατασκοπεύουν αντιπάλους της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) και του κινήματος Γκιουλέν, όπως ακριβώς παρατηρούν και τις δραστηριότητες οργανώσεων βασισμένων στη Γερμανία. Το PKK είναι καταγεγραμμένο ως τρομοκρατική οργάνωση στην Τουρκία, ενώ έχει απαγορευτεί στη Γερμανία.

Ακόμη και η «δημόσια κριτική της δράσης των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας σε κουρδικές περιοχές της νοτιοανατολικής Τουρκίας» μπορεί να θεωρηθεί ως τρομοκρατική προπαγάνδα.

Η δικαστική εξουσία στην Τουρκία χαρακτηρίζεται «σε μεγάλο βαθμό δυσλειτουργική» και εν μέρει πολιτικά επηρεασμένη. «Επιπροσθέτως, μεμονωμένοι δικαστές έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα, (έχουν τιμωρηθεί) ή έχουν μετατεθεί μετά από αμφιλεγόμενες αποφάσεις, ενώ αμέσως μετά άλλοι δικαστές κατέληγαν σε πολιτικά ευνοϊκά αποτελέσματα εναντίον των ίδιων κατηγορουμένων».

Σε άλλη έκθεση του Τμήματος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ  για το 2019, τονίζεται ότι είναι πολύ σημαντικές οι παραβιάσεις στην Τουρκία, καθώς υπάρχουν καταγγελίες «για αυθαίρετες δολοφονίες, ύποπτους θανάτους υπό κράτηση, καταναγκαστικές εξαφανίσεις, βασανιστήρια, αυθαίρετες συλλήψεις και φυλακίσεις δεκάδων χιλιάδων ατόμων, συμπεριλαμβανομένων πρώην βουλευτών της αντιπολίτευσης, δικηγόρων, δημοσιογράφων, αλλοδαπών πολιτών, αλλά και υπαλλήλων της διπλωματικής αποστολής των ΗΠΑ», με κατηγορίες ότι έχουν δεσμούς με «τρομοκρατικές» ομάδες ή επειδή εκφράζουν ειρηνικά τις πολιτικές θέσεις τους.

Τονίζει ότι με αφορμή το αποτυχημένο πραξικόπημα η Τουρκία απέλυσε περισσότερους από 100.000 κρατικούς υπαλλήλους ενώ συνελήφθησαν χιλιάδες στελέχη του κρατικού μηχανισμού, ουσιαστικά πραγματοποιώντας πρωτοφανή διεθνώς καταστολή.

Εξάλλου στις εκλογές του Ιουνίου του 2018 στην Τουρκία τις οποίες κέρδισε ο Ταγίπ Ερντογάν, αυτές έγιναν με έναν από τον ηγέτη του τουρκικού κόμματος στη φυλακή, ενώ η αντιπολίτευση κατήγγειλε νοθεία. Οι συγκεκριμένες εκλογές, σύμφωνα και με ανεξάρτητους παρατηρητές που τις παρακολούθησαν, έχουν σημαδευτεί από καταγγελίες για κλίμα τρομοκρατίας, βία και νοθεία.

Παράλληλα, σύμφωνα με την τελευταία «έκθεση για τη διαφάνεια» του Twitter, η Τουρκία βρισκόταν το πρώτο εξάμηνο του 2019 στην πρώτη θέση των χωρών που ζητούσαν την απόσυρση περιεχομένου από το μέσο κοινωνικής δικτύωσης, με περισσότερα από 6.000 αιτήματα. Το Twitter δεν απάντησε στις ερωτήσεις του AFP όσον αφορά το ποια συνέχεια εξετάζει να δώσει στην υπόθεση αυτή με τον νέο νόμο.

Η Τουρκία απέκλεισε την πρόσβαση σε 408.000 ιστοτόπους, 40.000 tweet, 10.000 βίντεο του YouTube και 6.200 κοινοποιήσεις στο Facebook το 2019, σύμφωνα με τον Σεβκέτ Ουγιανίκ, έναν υπερασπιστή των δικαιωμάτων στο διαδίκτυο.

Οι συσχετισμοί
Είναι ξεκάθαρο δηλαδή, ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν διανύουν μέρες ακμής, ούτε στη Λευκορωσία αλλά ούτε και στην Τουρκία. Στην περίπτωση της πρώτης, μέσα σε ένα μήνα έγιναν όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, Coreper, Relex, ηγετών ώστε σαράντα Λευκορώσοι να μπουν στη λίστα κυρώσεων της Ε.Ε. Στην περίπτωση της Τουρκίας ουδείς Ευρωπαίος ενδιαφέρθηκε ή ζήτησε να μπουν κυρώσεις στην Τουρκία για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. 

Ποσσώ δε μάλλον για το θέμα της εισβολής των τουρκικών κανονιοφόρων και των ερευνητικών σκαφών ή γεωτρυπάνων εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης κράτους της Ε.Ε., όπου οι κυρώσεις για πέντε φυσικά πρόσωπα και τρεις εταιρείες, ταλαιπωρούνται από τον περασμένο Ιούνιο από την μια στην άλλη επιτροπή της Ε.Ε..

Και μπορεί τόσο οι κυπριακή όσο και οι άλλες μικρές και μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να δηλώνουν ικανοποιημένες με τα συμπεράσματα της Συνόδου, όμως κανείς δεν μπορεί να πείσει τον μέσο Ευρωπαίο πως ζει εντός μιας μεγάλης οικογένειας που βασίζεται πάνω σε αρχές και αξίες και όχι πάνω σε συμφέροντα, οικονομικά, εμπορικά, πολιτικά ή άλλα... 

Δειτε Επισης

Πρόεδρος: Σε 106 Δήμους και Κοινότητες ο Κοινωνικός Λειτουργός της Γειτονιάς, βήμα προς το κράτος πρόνοιας
Την προστασία δημοσιογράφων έθεσε στο Παγκόσμιο Φόρουμ ΟΟΣΑ η Χαραλαμπίδου
Εντός της εβδομάδας η αναχώρηση του δεύτερου πλοίου για τη Γάζα
Κομματική υποστήριξη για τον «Ζανέττο»-Πήρε «ψήφο» από τους Οικολόγους για τον Δήμο Λευκωσίας
Πρόεδρος: Ενδεχομένως προ της 1ης Μαΐου να είναι έτοιμο το λιμάνι στη Γάζα
Οριζόντια αλλά και στοχευμένα μέτρα προανήγγειλε ο ΠτΔ πριν το Υπουργικό-Αιχμές στην αντιπολίτευση
Ανοιχτά και το Σάββατο τα Επαρχιακά Γραφεία για εγγραφές στους εκλογικούς καταλόγους
Συνέρχεται εκτάκτως το Υπουργικό-Εξετάζει μέτρα κατά της ακρίβειας, εκτός συζήτησης η μείωση φόρου στα καύσιμα
Η επίσκεψη Κουτσούμπα στην Κύπρο, οι διαφορές ΚΚΕ-ΑΚΕΛ και η δράση της Κουμμουνιστικής Πρωτοβουλίας
Μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας ζητά ο «υπεξ»