Το άλυτο σταυρόλεξο της Μεσογείου, οι σκέψεις Μισέλ και τα θέλω της Λευκωσίας

Η αλληλεγγύη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να αποδειχθεί με πράξεις και όχι με λόγια, δήλωσε από τη Λευκωσία ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, τονίζοντας πως οι τουρκικές προκλήσεις δεν αφορούν μόνο την Κύπρο και την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
 
Και είναι αλήθεια πως σε επίπεδο αρχών και ρητορικής υποστήριξης, η Ε.Ε. τηρεί μία στάση αλληλεγγύης, η οποία αφήνει τη Λευκωσία και την Αθήνα ικανοποιημένες. Ωστόσο η λεκτική ένδειξη αλληλεγγύης δεν είναι πλέον αρκετή, με την Τουρκία να σκαρφίζεται συνεχώς νέους τρόπους για κλιμάκωση της κατάστασης στην ανατολική Μεσόγειο. Το γεγονός αυτό, άλλωστε, είναι που αναγνώριζε και ο ίδιος ο κ. Μισέλ, όταν προέβαινε στη δήλωσή του.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η πρόταση Μισέλ για πολυμερή και ο άλυτος γρίφος των κυρώσεων στην Τουρκία
 
Το ζήτημα που θα τεθεί στις ευρωπαϊκές διαδικασίες της ερχόμενης εβδομάδας, όταν θα βρεθούν στο τραπέζι τα ευρωτουρκικά, δεν είναι, όμως, κατά πόσον οι Ευρωπαίοι εταίροι πιστεύουν ότι πρέπει να προστατευτούν η Κύπρος και η Ελλάδα από την τουρκική επιθετικότητα αλλά με ποιο θα πρέπει να το επιδιώξουν.
 
Στην ουσία όλοι, συμπεριλαμβανομένης της Λευκωσίας και της Αθήνας, συμφωνούν ότι ο καλύτερος τρόπος είναι ο διάλογος. Πλην, όμως, καμία από τις δύο χώρες δεν είναι πρόθυμη να διαπραγματευτεί υπό απειλή. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει πως πρώτα πρέπει να γίνουν ενεργά βήματα από την Τουρκία για απεμπλοκή από την κρίση και ύστερα να προσέλθουν οι δύο πλευρές στο τραπέζι, ενώ ο Νίκος Αναστασιάδης έχει πολλές φορές πει ότι δεν διαπραγματεύεται το Κυπριακό υπό απειλή, άρα προφανώς και δεν θα συμμετάσχει σε οποιασδήποτε άλλης μορφής διάλογο υπό τις ίδιες συνθήκες.
 
Την ίδια στιγμή, για να έχει ουσία ο διάλογος, θα πρέπει να έχει και συγκεκριμένη ατζέντα και όχι να γίνεται συζήτηση για χάρη συζήτησης. Και η ατζέντα αυτή θα πρέπει να αφορά την οριοθέτηση των ΑΟΖ σε διπλωματικό επίπεδο και όχι τις διάφορες παράλογες αξιώσεις που προβάλλει η Άγκυρα, η οποία διεκδικεί μέρος των κυπριακών και ελληνικών θαλασσών.
 
Η φόρμουλα του Σαρλ Μισέλ για διάλογο αφορά την πραγματοποίηση μίας πολυμερούς διάσκεψης, στην οποία θα παρακαθίσουν όλοι οι επηρεαζόμενοι από την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο. Προς την κατεύθυνση αυτή πραγματοποιεί διερευνητικές επαφές, βολιδοσκοπώντας προθέσεις, όρους και προϋποθέσεις. Το ταξίδι του στην Κύπρο, πέραν από τον συντονισμό ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, είχε και αυτόν τον σκοπό, καθώς είχε την ευκαιρία να συζητήσει εκτενώς με τον Νίκο Αναστασιάδη επί τούτου.
 
Προσπάθεια μέχρι τέλους
Υπό την απειλή αυστηρότερων κυρώσεων από την Ε.Ε., η Άγκυρα έστειλε το Oruc Reis για… συντήρηση στο λιμάνι της Αττάλειας, προσπαθώντας να το παρουσιάσει ως κίνηση αποκλιμάκωσης από πλευρά της, η οποία θα άνοιγε τον δρόμο για διπλωματικές συζητήσεις. Με αυτό τον τρόπο, προσπαθεί να δημιουργήσει δίλημμα στους Ευρωπαίους, αφού κάποιες χώρες ενδεχομένως να πιστεύουν πως πιθανή επιβολή νέων κυρώσεων θα κλείσει το παράθυρο της ευκαιρίας για διάλογο.
 
Παρά την απομάκρυνση του Oruc Reis, οι υπόλοιπες ενέργειες συνεχίζονται σε μοτίβο… business as usual, με ανανέωση της παράνομης Navtex για έρευνες του Yavuz, Navtex για αποστρατικοποίηση της Χίου, Navtex για ασκήσεις με πραγματικά πυρά κτλ. Κι όλα αυτά ενώ τα τουρκικά ΜΜΕ φροντίζουν να επαναλαμβάνουν ότι το Oruc Reis θα επιστρέψει… δριμύτερο, σε περιοχή νοτίως του Καστελορίζου.
 
Είναι ξεκάθαρο, συνεπώς, πως χρειάζονται μεγαλύτερες ευρωπαϊκές πιέσεις στην Τουρκία, υπό τη μορφή κυρώσεων, θέση που προωθεί ενεργά η Λευκωσία. Όπως δήλωσε, άλλωστε, και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετά την συνάντησή του με τον Σαρλ Μισέλ, «ενόσω υπάρχουν έκνομες ενέργειες σε βάρος κρατών μελών, θα πρέπει άμεση να είναι και η αντίδραση της Ε.Ε.». Και αυτή είναι μια θέση από την οποία δεν θα κάνουν πίσω, ούτε ο Υπουργός Εξωτερικών στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων που θα προηγηθεί του Ευρωπαϊκού τη Δευτέρα, ούτε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην Σύνοδο Κορυφής.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Γενί Σαφάκ: Νέα Navtex για Oruc Reis αναμένεται μετά τις εργασίες συντήρησης του
                              
Η Λευκωσία επιθυμεί όπως γίνουν οι προσθήκες που ζήτησε στη λίστα ονομάτων για κυρώσεις που ήδη υπάρχει, ωστόσο στο τραπέζι βρίσκονται και ενδεχόμενες τομεακές κυρώσεις, μετά από σχετική απόφαση.
 
Αν και δεν μεσολαβούν πολλές ημέρες, διπλωματικά ο χρόνος είναι αρκετός για να γείρει η πλάστιγγα προς την μία ή την άλλη μεριά, γι’ αυτό και ο διπλωματικός μαραθώνιος συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς. Αν και το ταξίδι του Αυστριακού Υπουργού Εξωτερικών αναβλήθηκε λίγες ώρες πριν την πραγματοποίησή του, λόγω του εντοπισμού κρούσματος κορωνοϊού στον περίγυρό του, συζήτηση με τον Νίκο Χριστοδουλίδη θα γίνει τηλεφωνικώς, ενώ αύριο αναμένεται στην Κύπρο ο Γάλλος Υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων. Ο Νίκος Αναστασιάδης θα έχει, επίσης, τηλεφωνικές επαφές με την Γερμανίδα Καγκελάριο και τον Ιταλό Πρωθυπουργό, μετά που χάραξαν την κοινή γραμμή τους με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, κατά τη διάρκεια της χθεσινής τους επικοινωνίας.
 
Καθίσταται, συνεπώς, σαφές πως το σταυρόλεξο για την ανατολική Μεσόγειο θα παραμείνει άλυτο, τουλάχιστον μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου, όταν και θα συναντηθούν οι Υπουργοί για να ξεκινήσουν την συζήτηση.
 
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε πως είναι σημαντικό οι εταίροι να παραμείνουν ενωμένοι ως προς τα μηνύματα και αποφασισμένοι ως προς την υλοποίηση των αποφάσεων, εφόσον η παρανομία συνεχίζεται. «Επανέλαβα στον Πρόεδρο Μισέλ ότι, ως Κύπρος, υπογραμμίζουμε την ανάγκη να παραμείνουμε επικεντρωμένοι στην αξιοποίηση όλων των μέσων που έχουμε στη διάθεση μας, αποφεύγοντας τυχόν προσεγγίσεις δύο μέτρων και δύο σταθμών», τόνισε, δήλωση που παραπέμπει στην άλλη συζήτηση που θα τρέξει μαζί με αυτήν της Τουρκίας, την επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία.