Τα νέα δεδομένα από την τμηματική συμφωνία και η εκκρεμότητα για τη Λευκωσία

Το πιο σημαντικό βήμα, μέχρι το επόμενο, αποτελεί η χθεσινή εξέλιξη της υπογραφής τμηματικής συμφωνίας για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου. Μετά την αιφνιδιαστική επίσκεψη του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών στο Κάιρο και την υπογραφή της συμφωνίας, μπορεί να ειπωθεί, ότι η Ελλάδα πέρασε στην αντεπίθεση, μετά την υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου, μεταξύ της Κυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν και της κυβέρνησης της Τρίπολης. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Μ.Τσαβούσογλου: Μεγάλη απογοήτευση της Ε.Ε. για τη συμφωνία Ελλάδας-Αιγυπτου

Μια πρώτη ανάγνωση της χθεσινής συμφωνίας θα πρέπει να αναγνωρίζει αφενός τα άμεσα οφέλη και τα σαφή μηνύματα προς την Άγκυρα όπως ειπώθηκαν από τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικού, αφετέρου αφήνει πολλές και σημαντικές εκκρεμότητες μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου για το μέλλον
 
Αντίστοιχος με τον χθεσινό, ήταν και ο τρόπος που λειτούργησε η ελληνική διπλωματία, στην ανακήρυξη Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και με την Ιταλία πριν από περίπου δύο μήνες. Εκείνη η συμφωνία θεωρήθηκε μια πρώτη επιτυχία, η οποία έπρεπε όμως να έχει συνέχεια, που δόθηκε με τον πιο επίσημο τρόπο χθες. Ωστόσο αναλυτές εκτιμούν πως η συμφωνία αφορά το εύκολο κομμάτι και άφησε ανέγγιχτες τις αυξημένες απαιτήσεις της Αιγύπτου για το ανατολικότερο σημείο της οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών.
 
Το πόσο σημαντική είναι η χθεσινή εξέλιξη, εμπερικλείεται συνοπτικά σε δύο σημεία. Πρώτον, οι πρόνοιες του και οι θαλάσσιες ζώνες, επικαλύπτουν το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Δεύτερον, δημιουργεί ένα νομικό προηγούμενο το οποίο μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για να καταλήξουν οι ελληνοτουρκικές διαφορές στη Χάγη.
 
Αυτό φάνηκε άλλωστε και από την πρώτη δήλωση του Νίκου Δένδια μετά την υπογραφή της συμφωνίας. «Το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο έχει καταλήξει εκεί που ανήκε, στον κάλαθο των αχρήστων».
 
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Δένδιας: Η συμφωνία πετά το τουρκολιβυκό μνημόνιο στον κάλαθο των αχρήστων
 
Τα γκρίζα σημεία
Ωστόσο η τμηματική συμφωνία περιλαμβάνει και γκρίζα σημεία για τα οποία το μέλλον δεν προδιαγράφεται ευοίωνο. Και αυτό διότι λάθη του παρελθόντος, η Ελλάδα τα βρίσκει σήμερα μπροστά της, αφού η συμφωνία που υπέγραψε με την Αίγυπτο αφορά μόνο ένα κομμάτι της ΑΟΖ και δεν περιλαμβάνει την όποια επήρεια θα μπορούσε να έχει στη συμφωνία το Καστελόριζο. 
 
Με μια ματιά στον πιο κάτω χάρτη, είναι ξεκάθαρο πως η τμηματική συμφωνία λαμβάνει υπόψη μερική επήρεια της υφαλοκρηπίδας της Κρήτης και της Ρόδου. Η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών ανατολικότερα, αλλά και δυτικότερα της γραμμής που συμφωνήθηκε, είναι ένα δύσκολο εγχείρημα που θα φανεί σε βάθος χρόνου αν η Ελλάδα και η Αίγυπτος καταφέρουν να ξεπεράσουν, αφού το Κάιρο εκφράζει αυξημένες απαιτήσεις και δεν αναγνωρίζει την επήρεια του Καστελορίζου. 
 
 
Αυτό δημιουργεί αυτόματα, τεράστιο πρόβλημα και στο εγχείρημα για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Κύπρου και Ελλάδος, αφού αν δεν υπάρξει κατάληξη στις διαπραγματεύσεις Ελλάδας-Αιγύπτου, δύσκολα Αθήνα και Λευκωσία θα προχωρήσουν σε συμφωνία. Μέχρι τότε οι θαλάσσιες ζώνες Κύπρου και Ελλάδας παραμένουν σε καθεστώς εκκρεμότητας. 
 
Ελλαδίτες και Κύπριοι διπλωμάτες μέχρι σήμερα, αποφεύγουν να τοποθετηθούν στο όλο ζήτημα, παραπέμποντας σε επικείμενες ανακοινώσεις. Το θέμα συζητήθηκε επιστάμενα μεταξύ Αθηνών και Λευκωσίας το τελευταίο διάστημα και εκτιμάται, ότι πριν από το Φθινόπωρο να υπάρξουν επίσημες ανακοινώσεις.
 
Στη γωνία η Τουρκία
Μετά την υπογραφή, είναι πλέον ξεκάθαρο πως η τουρκικές θέσεις θα εκτραχυνθούν ακόμη περισσότερο, αφού πλέον αμφισβητείται με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο η συμφωνία που υπέγραψε ο Ερντογάν με τον Σάρατζ. Η Τουρκία, μπορεί να έκανε ένα βήμα πίσω σε ότι αφορά τις θαλάσσιες έρευνες του Oruc Reis στο τριεθνές σημείο όπου συναντώνται τα θαλάσσια σύνορα Κύπρου-Ελλάδας-Αιγύπτου, ωστόσο δεν αναμένεται να μείνει απαθής μπροστά στις εξελίξεις. 
 
Με ανακοίνωσή του το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχει θαλάσσιο σύνορο ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο και προσθέτει ότι για την Άγκυρα είναι ανύπαρκτη η «δήθεν» συμφωνία θαλασσίων ζωνών που υπεγράφη σήμερα.

Στην ίδια ανακοίνωση τονίζεται ότι η περιοχή που περιλαμβάνεται στη συμφωνία Αθήνας – Καΐρου «βρίσκεται εντός τουρκικής υφαλοκρηπίδας που έχει δηλωθεί στα Ηνωμένα Έθνη».

Αναφέρει επίσης ότι η Αίγυπτος με τη συμφωνία που υπέγραψε με την Κύπρο το 2003 απεμπόλησε περιοχή 11.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων  και τώρα με τη συμφωνία με την Ελλάδα χάνει θαλάσσιες περιοχές ευθύνης.

Η Τουρκία κατηγορεί μάλιστα Ελλάδα και Αίγυπτο πως επιχειρούν να σφετεριστούν και τα δικαιώματα της Λιβύης. Διαμηνύει μάλιστα ότι δεν θα επιτρέψει στη συγκεκριμένη περιοχή καμία δραστηριότητα και πως θα υποστηρίξει με αποφασιστικότητα τα «νόμιμα» συμφέροντα και δικαιώματά της στην ανατολική Μεσόγειο, όπως και αυτά των τουρκοκυπρίων.

Λίγο αργότερα η Άκγυρα, έστειλε ακόμα ένα μήνυμα με την διαρροή πληροφοριών σε φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ ότι αποσύρεται από την προσπάθεια για επανέναρξη του διαλόγου με την Αθήνα. Αυτό αξιολογείται από την Αθήνα, ως μια κίνηση εκ νέου κλιμάκωσης της κατάστασης στην ανατολική Μεσόγειο.

Η Αίγυπτος από την πλευρά της εκφράζει έκπληξη για την Τουρκική αντίδραση. Όπως δήλωσε από το Κάιρο ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Αιγύπτου Άχμεντ Χάφεζ, «προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τέτοιες (ΣΣ. τουρκικές) δηλώσεις και ισχυρισμοί παρουσιάστηκαν από ένα μέρος που δεν είχε αρχικά δει τη συμφωνία και τις λεπτομέρειες της».  

Στις 24 η Σύνοδος Κορυφής για την Τουρκία
Εξάλλου, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ σκοπεύει να συγκαλέσει έκτακτη Σύνοδο Κορυφής των 27 στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου, με αντικείμενο τις εξωτερικές υποθέσεις και τις σχέσεις με την Τουρκία. Άλλωστε η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα πρέπει έστω και αργά να πάρει θέση για τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ με τις παράνομες έρευνες του Barbaros και τις παράνομες γεωτρήσεις του Yavuz. 
 

Δειτε Επισης

Στ. Στεφάνου: Θετική για ευρύτερη περιοχή η λύση Κυπριακού,
Ικανοποίηση Ιωάννου με την πορεία υλοποίησης της μεταρρύθμισης της ΤΑ-Συνεχίζει τις επαφές
Ν. Χριστοδουλίδης: Η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία η μοναδική βάση λύσης
Διπλωμάτης λάμβανε επίδομα εξωτερικού ενώ υπηρετούσε στην Κύπρο-Τα ευρήματα της Ελεγκτικής για ΥΠΕΞ
Ικανοποίηση στα κατεχόμενα για ένταξη Κοσόβου στο ΣτΕ-«Παράδειγμα για το ψευδοκράτος»
Εκνευρίστηκαν οι Τούρκοι με την ΕΕ-«Δεν θα δεχθούμε ποτέ τη διασύνδεση ευρωτουρκικών με Κυπριακό»
Κατέπλευσαν στο Λίβανο τα σκάφη με τους μετανάστες-«Ό,τι κάνουμε εμπίπτει στο πλαίσιο της νομιμότητας»
Πρώτη αντίδραση ΥΠΕΞ για την απόφαση ΣτΕ για Κόσοβο-«Η Κύπρος συνεπής στις διαχρονικές θέσεις της»
Υπεραμύνεται των χειρισμών του για πολλαπλές συντάξεις ο ΥΠΟΙΚ-«Ανέκδοτο ότι αντικαταστάθηκαν με φιλοδώρημα»
Ικανοποίηση Προέδρου για τη διασύνδεση Κυπριακού και ευρωτουρκικών-Εισέπραξε στήριξη για Συρία