Μνημείο αποτυχίας ή διπλωματική νίκη το καθηλωμένο Oruc Reis για τον Ερντογάν

Με αμείωτους ρυθμούς συνεχίζεται το διπλωματικό παρασκήνιο στην σκακιέρα της ανατολικής Μεσογείου, με τους πρωταγωνιστές να βρίσκονται σε συνεχείς τηλεφωνικές επαφές και με το αποτέλεσμα να παραμένει αβέβαιο, αφού καμία πλευρά δεν μπορεί να νιώσει σίγουρη πως στο τέλος θα επιτύχει το αποτέλεσμα που επιθυμεί. 

Οι λεπτές ισορροπίες, σε συνδυασμό με την αψυχολόγητη στάση ενός εκ των πρωταγωνιστών, δημιουργούν μια δύσκολη εξίσωση, που ανέλαβαν κατά κύριο λόγο να λύσουν η Άγκελα Μέρκελ και ο Εμμανουέλ Μακρόν, με τον Γάλλο Πρόεδρο ωστόσο, να μην διατηρεί δίαυλο επικοινωνίας με την Άγκυρα, μετά τα όσα συνέβησαν έξω από την Τρίπολη στο περιθώριο της επιχείρησης «Έιρήνη».

Αν και επικοινωνιακά η τελευταία εβδομάδα ενδεχομένως να μην κύλησε όπως την είχε σχεδιάσει η Άγκυρα, σε καμία περίπτωση αυτό δεν σημαίνει πως είναι χαμένη σε διπλωματικό επίπεδο. Μπορεί το καθηλωμένο Oruc Reis να μοιάζει με ένα μνημείο αποτυχίας για τον Ταγίπ Ερντογάν, ωστόσο το γεγονός πως κανείς δεν γνωρίζει τι λέχθηκε και ποιες διαβεβαιώσεις έλαβε κατά την επικοινωνία του με την Άγκελα Μέρκελ, δημιουργεί συνειρμούς που αν επιβεβαιωθούν, στο τέλος της ημέρας ενδεχομένως να τον βγάζουν κερδισμένο. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Διπλωματικό μπρα ντε φερ και πλήρης ετοιμότητα στη θάλασσα-Οι στόχοι της Ελλάδας

Άλλωστε, ο Τούρκος Πρόεδρος δεν συνηθίζει και δεν μας έχει συνηθίσει να είναι ο χαμένος από μια παρτίδα διπλωματικού πόκερ. Σε όλες τις περιπτώσεις που αιφνιδίασε, περνώντας τις κόκκινες γραμμές, ήταν σίγουρος από πριν για την επιτυχία του. Κανένας παρατηρητής της πορείας του δεν θα περίμενε πως θα παρατούσε τόσο εύκολα την υπόθεση ερευνών του Oruc Reis, με την οποία εγκαινίαζε στην πράξη τα όσα δημοσίως καταγγέλλει εδώ και καιρό για την «αδικία» εις βάρος της χώρας του στην ανατολική Μεσόγειο, που πηγάζει από την ύπαρξη του Καστελόριζου και την τεράστια σε έκταση υφαλοκρηπίδα που αυτό διαθέτει. 

Το γεγονός πάντως, ότι η Τουρκία δεν είναι η χαμένη των μέχρι σήμερα εξελίξεων στην ανατολική Μεσόγειο, επιβεβαιώνεται και από τον τρόπο με τον οποίο ο τουρκικός Τύπος προσεγγίζει το ζήτημα. Λίγο πολύ, οι Τούρκοι αναλυτές εκτιμούν πως η όποια αποκλιμάκωση είναι μια προσωρινή κατάσταση, που προσφέρεται ως ένδειξη καλής θέλησης από τον Ταγίπ Ερτογάν στην Άγκελα Μέρκελ, ώστε να αντιληφθεί την πραγματική διάσταση του προβλήματος και να λάβει νέες πρωτοβουλίες για διάλογο και διαπραγμάτευση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, κάτι που αποτελεί και τον τελικό στόχο του Τούρκου Προέδρου. 

Μια διαπραγμάτευση πάντως, μονομερή και μονοδιάστατη, αφού η Ελλάδα δεν έχει να διαπραγματευτεί κάτι με την Τουρκία. Δεν ζητά αλλά ούτε απαιτεί εδάφη ή θαλάσσιες ζώνες από την Άγκυρα, δεν επιθυμεί να συζητήσει ανοικτά ζητήματα, όπως το Κυπριακό σε τέτοιο επίπεδο, και γνωρίζει πολύ καλά πως άλλα ζητήματα, όπως παραδείγματος χάριν το μεταναστευτικό, δεν μπορεί να λυθεί σε διμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ των Αθηνών και της Άγκυρας. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Επιβεβαιώθηκε η γκάφα των Τούρκων-Διέγραψαν το tweet για το Oruc Reis

Συνεπώς, ο όποιος διάλογος με κάποιον που μόνο θέλει και δεν έχει τίποτα να δώσει, για την Αθήνα θεωρείται άσκοπος σε αυτή τη φάση και αποτελεί μια παγίδα που Κυριάκος Μητσοτάκης και Νίκος Δένδιας επιχειρούν να προσπεράσουν, με τις λιγότερες δυνατές συνέπειες. Σε αυτό το πλαίσιο, άλλωστε, η ελληνική άμυνα βρέθηκε μέσα σε λίγες ώρες σε πλήρη διάταξη στο Νότιο Αιγαίο, στέλνοντας το μήνυμα στην άλλη πλευρά πως η χώρα είναι έτοιμη και διατεθειμένη να υπερασπιστεί με κάθε τρόπο τα δικαιώματά της σε θάλασσα και στεριά. 

Ένα από τα σοβαρά προβλήματα που ανακύπτουν με τους σχεδιασμούς του Ταγίπ Ερντογάν, και δεν είναι αντιληπτό σε Ε.Ε. και Γερμανία, όπως φαίνεται και από τις δημόσιες τοποθετήσεις των αξιωματούχων τους, είναι η προσπάθεια του, στην ατζέντα του διαλόγου που θα ανοίξει με την Ελλάδα, να βρίσκονται και τα ενεργειακά θέματα που έχουν να κάνουν και με την Κυπριακή Δημοκρατία. 

Να διεξαχθεί δηλαδή μια ανοιχτή διαπραγμάτευση που θα περιλαμβάνει ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου. Κάτι που όπως ξεκαθαρίζουν Αθήνα και Λευκωσία δεν υπάρχει καμία περίπτωση να συμβεί, αφού η Ελλάδα, ούτε νομιμοποιείται, ούτε επιθυμεί να διαπραγματευτεί για ζητήματα ενός άλλου κράτους. Από την άλλη η Τουρκία, από τη στιγμή που δεν αναγνωρίζει και δεν συζητεί με την Κυπριακή Δημοκρατία, θεωρεί πως αυτή θα ήταν μια καλή ευκαιρία να κερδίσει όσα περισσότερα μπορεί. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κρίση στην αν. Μεσόγειο-Τρεις πρώην υπουργοί Εξωτερικών αναλύουν στον REPORTER

Παράλληλα ρίχνει στο τραπέζι και μια άλλη πρόταση. Να διαπραγματευτεί εκ μέρους της, η ψευδοκυβέρνηση των κατεχομένων και ο... εγκάθετος της Κουντρέτ Οζερσάι. Μια παρόμοια πρόταση  έκανε άλλωστε και η Ελίζαμπεθ Σπέχαρ στο παρελθόν προκαλώντας για ακόμη μια φορά την δυσαρέσκεια της Λευκωσίας. 

Από τη μία η Λευκωσία σημειώνει προς τους ενδιαφερόμενους πως τα ζητήματα των θαλάσσιων ζωνών της έχουν ρυθμιστεί αναλόγως με τα όμορα κράτη, συνεπώς η όποια συζήτηση με την Τουρκία δεν θα είχε κανένα νόημα, από την άλλη ωστόσο γνωρίζει πολύ καλά, πως η αδυναμία της να αντιδράσει στη βουλιμία και τις τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ της, την μετατρέπει στον αδύναμο κρίκο της ανατολικής Μεσογείου, και δεδομένης της μέχρι σήμερα στάσης της Ε.Ε., παραμένει πλήρως εκτεθειμένη σε ενδεχόμενες νέες προκλήσεις. 

Ενημερώνει πολιτικούς αρχηγούς ο Πρόεδρος

Για όλες τις εξελίξεις, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ενημερώσει τους πολιτικούς αρχηγούς την Τρίτη σε μια σύσκεψη που ήταν προγραμματισμένη για την περασμένη εβδομάδα, ωστόσο λόγω των εξελίξεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αυτό δεν κατέστη εφικτό.

Στην ατζέντα του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, θα βρίσκονται οι διαβουλεύσεις που είχε ο Νίκος Αναστασιάδης, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Αθήνα, τον Εμμανουέλ Μακρόν στο Παρίσι και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.

Όσο αφορά τον διεθνή παράγοντα και την στάση του απέναντι στην Άγκυρα, πέραν των όποιων προσπαθειών του Ζοσέπ Μπορέλ που φαίνεται ότι αναγνώρισε το μέγεθος του προβλήματος, αυτές περιορίζονται στην πρωτοβουλία της Άγκελα Μέρκελ να παίξει τον ρόλο του διαμεσολαβητή μεταξύ των δύο πλευρών, ειδικά αυτό το εξάμηνο που έχει την προεδρία της Ε.Ε. Από την άλλη, η ρήξη μεταξύ Εμμανουέλ Μακρόν και Ταγίπ Ερντογάν για τη Λιβύη, τον κατατάσσει στον πιο σταθερό σύμμαχο των κυπριακών και ελλαδικών θέσεων, παρά την παρεξήγηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη για το ζήτημα των εξοπλιστικών προγραμμάτων. 

Η Άγκελα Μέρκελ, είναι αυτή που συνομιλεί με τις δύο πλευρές και προσπαθεί να παίξει τον ρόλο του ρυθμιστή των εξελίξεων. Ο ρόλος που έχει διαδραματίσει μέχρι σήμερα το Βερολίνο είναι καταλυτικός, αφού ο λόγος που το Oruc Reis παραμένει αγκυροβολημένο στο λιμάνι της Αττάλειας, έχει να κάνει, όπως εκτιμάται, με την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε η Γερμανίδα Καγκελάριος με τον Ταγίπ Ερντογάν, στον οποίο φέρεται να διαμήνυσε πως η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να αντιδράσει σε περίπτωση που το τουρκικό ερευνητικό σκάφος βγει εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. 

Οι εξελίξεις τις επόμενες ημέρες πιθανό να είναι εξίσου καταιγιστικές με αυτές των τελευταίων ημερών, αφού το διπλωματικό θρίλερ αναμένεται να ενταθεί, ώστε, αφενός να αποφευχθεί ένα θερμό επεισόδιο και αφετέρου, η κάθε πλευρά να ανασυνταχθεί και να διεκδικήσει όσα περισσότερα μπορεί από την σκακιέρα της ανατολικής Μεσογείου. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Γιατί δεν βγήκε ακόμα το Oruc Reis-H αδυναμία, η αποθράσυνση και ο αιφνιδιασμός