Το διακύβευμα του λιβυκού εμφυλίου και πως επηρεάζει Κύπρο και Ελλάδα

06:47 - 17 Ιουνίου 2020

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Αρκετά σύνθετη και με έντονο παρασκήνιο μοιάζει να είναι η κατάσταση, έτσι όπως διαμορφώνεται, στη Λιβύη, η οποία πάντως έχει τεράστια σημασία και όσο αφορά τις ευρύτερες ανακατατάξεις στην περιοχή, καθώς και στην προσπάθεια των χωρών της περιοχής για σύναψη συμφωνιών οριοθέτησης Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών.

Η κυβέρνηση της Τρίπολης υπό τον Σάρατζ και με την ανεκτίμητη βοήθεια της Άγκυρας, προελαύνουν και εκτός της Τρίπολης, γεγονός που έγειρε την πλάστιγγα του πολέμου προς το μέρος της. Από την άλλη οι δυνάμεις του Στρατηγού Χαφτάρ, παρά το γεγονός ότι αναγκάστηκαν σε οπισθοχώρηση, συνεχίζουν να κατέχουν μεγάλο μέρος του εδάφους και σημαντικές στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες δεν είπαν την τελευταία τους λέξη.

Όπως και σε άλλες στρατιωτικές συρράξεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, ο ξένος παράγοντας συνεχίζει να παίζει καθοριστικό ρόλο για την έκβαση του πολέμου. Στην προκειμένη περίπτωση, η Τουρκία και η Ρωσία παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Στη Λιβύη, η Ρωσία στηρίζει τον Στρατάρχη Χαφτάρ, όπως και η Αίγυπτος και η Ελλάδα, ενώ η Τουρκία τον Σάρατζ.

Αν και σε διπλωματικό επίπεδο, το προηγούμενο διάστημα Άγκυρα και Μόσχα έχουν να επιδείξουν μια μεγάλη γκάμα συνεργασιών και συναντίληψης, μεταξύ των οποίων και η περίπτωση της τουρκικής εισβολής στη Συρία, όπου με την παρέμβαση του Σεργκέι Λαβρόφ υπήρξε συμφωνία, τα πράγματα στη Λιβύη δεν είναι το ίδιο απλά.

Ρωσία, ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ένωση, γνωρίζουν πολύ καλά πως σε περίπτωση που αφήσουν την Λιβύη στα χέρια της Άγκυρας, είναι σαν να παραδίδουν αμαχητί την ανατολική Μεσόγειο. Αυτό άλλωστε ξεκαθάρισε σε ιδιαίτερα έντονο ύφος και ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Λε Ντριάν, στους ομολόγους του, κατά τη τηλεδιάσκεψη των ΥΠΕΞ της Ένωσης το βράδυ της Δευτέρας.

Με βάση τα όσα ακούστηκαν και τις εισηγήσεις που έγιναν ανάμεσα στους ΥΠΕΞ, είναι ξεκάθαρο πως η Άγκυρα το επόμενο διάστημα θα νιώσει τις συνέπειες των ενεργειών της, τόσο για την κατάσταση που δημιουργήσει στη Λιβύη όσο και για τις ενέργειες της στην κυπριακή Αποκλειστική Ζώνη και τις εξαγγελίες της για την ελληνική υφαλοκρηπίδα, τις οποίες βασίζει στο παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο που υπέγραψε με την κυβέρνηση του Σάρατζ.

Γιατί ακυρώθηκε η επίσκεψη των Ρώσων στην Άγκυρα
Μετά και την ακύρωση της συνάντησης Τσαβούσογλου-Λαβρόφ, Άγκυρα και Μόσχα έδωσαν διαφορετικές εκδοχές, με τα σενάρια για διαφωνίες ανάμεσα στις δύο πλευρές να δίνουν και να παίρνουν.

Αρχικά η Άγκυρα έκανε λόγο για τεχνικές δυσκολίες που δεν θα έκαναν εφικτή την υπογραφή συμφωνίας για τη Λιβύη, ωστόσο Ρώσοι αναλυτές ερμηνεύουν την ακύρωση ως ένδειξη δυσφορίας της Μόσχας για τις τουρκικές δραστηριότητες, συνολικά στην ανατολική Μεσόγειο.

Πάντως, η φιλοκυβερνητική εφημερίδα, Γενι Σαφάκ, αποκάλυψε πως δεν υπήρχε πρόσφορο έδαφος για συμφωνία στη Λιβύη μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η πρόταση των Ρώσων είχε ήδη διαβιβαστεί στη Μόσχα, μια μέρα πριν από την επίσκεψη το Σάββατο, από ρωσική αντιπροσωπεία.

Η Τουρκία βρήκε απαράδεχτη την πρόταση των Ρώσων για εκεχειρία και θεώρησε ότι δεν ήταν στο πλαίσιο της Διακήρυξης Καΐρου της 6ης Ιουνίου, την οποία είχε στηρίξει και η Μόσχα. Τελικά οι δύο υπουργοί, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Σεργκέι Λαβρόφ, κατά την τηλεφωνική τους επικοινωνία αποφάσισαν αναβολή της επίσκεψης, καθώς δεν ανέμεναν πρόοδο δια των διαπραγματεύσεων.

Πάντως, η Γενί Σαφάκ διερωτάται εάν η νέα εξέλιξη σημαίνει ότι η κυβέρνηση της Τρίπολης, η οποία στηρίζεται από την Άγκυρα, θα συνεχίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ξεκινώντας από την πόλη Σίρτε. Άλλωστε κατάληψη της Σίρτης θα σημαίνει έλεγχο του 70% των πετρελαίων της Λιβύης, κάτι πάντως που δεν θα ευχαριστήσει καθόλου τη Μόσχα.

Σε ένα άλλο επίπεδο, η συμπεριφορά της Μόσχας ενδεχομένως να εξηγείται κι από τα όσα συμβαίνουν με επίκεντρο τις Βρυξέλλες, αφού η ευρωπαϊκή πρόσκληση προς τις ΗΠΑ, για εμπλοκή στο ζήτημα της Λιβύης, προκάλεσε εκνευρισμό. Η Ρωσία έκανε ένα βήμα πίσω, ώστε να ξεκαθαρίσουν οι προθέσεις των άλλων παιχτών της περιοχής. Σε καμία περίπτωση όμως δεν αναμένεται η Ρωσία, να αφήσει αυτό το διάστημα την Τουρκία να εισβάλει στη Σύρτη.

Πώς επηρεάζονται Κύπρος και Ελλάδα
Αναμφίβολα, το θέμα της Λιβύης, ειδικά για την Ελλάδα, είναι πρωτεύοντος σημασίας, αφού ήδη ο υπουργός Ενέργειας της Άγκυρας εξήγγειλε τη διενέργεια γεωτρητικών δραστηριοτήτων νότια της Κρήτης, στη βάση του τουρκολιβυκού συμφώνου που υπέγραψε η Άγκυρα με τον Σάρατζ.

Ήδη ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ εξήγγειλε την διενέργεια ερευνών από την ΤΡΑΟ στα τεμάχια 15 και 20 κάτω από την Κρήτη. Μάλιστα, στα τουρκικά μέσα δημοσιεύθηκε και σχετικός χάρτης.

Σε περίπτωση που επικρατήσει ο Σάρατζ στη Λιβύη αναμένεται να δώσει ως αντάλλαγμα στην Άγκυρα στρατιωτικές-ναυτικές βάσεις στο έδαφός της. Πρόκειται για τη ναυτική βάση της Μισράτα και της αεροπορικής βάσης της Αλ-Οουατίγια, η οποία ανακατελήφθη πρόσφατα από τις δυνάμεις της υποστηριζόμενης από την Άγκυρα κυβέρνησης εθνικής ενότητας.

Σύμφωνα με τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, δεν έχουν ληφθεί τελικές αποφάσεις για πιθανή χρήση από τις τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις της ναυτικής βάσης της Μισράτα και της αεροπορικής βάσης της Αλ-Οουατίγια, η οποία ανακατελήφθη πρόσφατα.

Πάντως, την περασμένη εβδομάδα, η Τουρκία ανακοίνωσε ότι είναι πιθανόν να επεκτείνει στην συνεργασία της με την Λιβύη με νέες συμφωνίες στους τομείς της ενέργειας και των κατασκευών όταν θα τελειώσει η σύρραξη.

Κάτι τέτοιο θα σήμαινε μόνιμη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, πράγμα που απεύχονται όλες οι υπόλοιπες χώρες της περιοχής, όπως η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Κύπρος και η Ελλάδα.

Πλέον οι Ευρωπαίοι φαίνεται να αντιλαμβάνονται το μέγεθος του προβλήματος που πάει να δημιουργηθεί και αναμένεται να λάβουν γενναίες αποφάσεις εντός του καλοκαιριού, ώστε να αλλάξουν τον ρουν των γεγονότων.

Συνεπώς, ο ταραχοποιός γείτονας από τα ανατολικά θα μετατραπεί και σε νότιο, με τη Λιβύη, εάν τελικά επικρατήσει ο Σάρατζ, να μετατρέπεται σε τουρκικό προτεκτοράτο.

Παράλληλα η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει τεράστια προβλήματα και στην προσπάθεια της να συνάψει συμφωνίες οριοθέτησης με τις γειτονικές της χώρες. Σε πρακτικό επίπεδο η Ελλάδα στην ανατολική Μεσόγειο διαθέτει θαλάσσια σύνορα με τέσσερις χώρες, την Ιταλία, την Λιβύη, την Αίγυπτο και την Κύπρο.

Ήδη έχει υπογράψει συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Ιταλία και επόμενος, μεγάλος στόχος είναι η σύναψη της συμφωνίας με την Αίγυπτο. Δεν αποκλείεται μάλιστα η διαδικασία με την Αίγυπτο να τρέξει ταυτόχρονο με τη διαδικασία για ανακήρυξη ΑΟΖ Κύπρου-Ελλάδας, αφού τα σύνορα των τριών χωρών συνορεύουν στο τριεθνές δυτικά της Πάφου.

Όσο αφορά την ανακήρυξη ΑΟΖ με την τέταρτη χώρα, τη Λιβύη, εκεί όλα εξαρτώνται ανάλογα και με την έκβαση του εμφυλίου πολέμου, γεγονός που ενισχύει την ανησυχία των χωρών της περιοχής για την ανάγκη επικράτησης του Στρατάρχη Χαφτάρ.

Το διακύβευμα του λιβυκού εμφυλίου και πως επηρεάζει Κύπρο και Ελλάδα

Ροη Ειδησεων

Κατοικία 4ων υπνοδ. στο Δάλι

Κατοικία 3ων υπνοδ. στο Γέρι

Οικιστικό κτίριο στην Αγλαντζιά

Οικιστικό οικόπεδο στον Στρόβολο

Δειτε Επισης