Στα σκαριά το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Ισότητα-Τι περιλαμβάνει

Στο επίπεδο του κοινωνικού διαλόγου βρίσκεται το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα Ανδρών και Γυναικών για την περίοδο 2019-2021. Το σχέδιο αυτό αποσκοπεί στην ανάπτυξη δράσεων, οι οποίες προωθούν και διασφαλίζουν την ισότητα, αντιμετωπίζοντας ορατές και αόρατες μορφές διακρίσεων, που συνεχίζουν να υπάρχουν στην Κύπρο σήμερα, σε όλα τα επίπεδα.
 
Το προηγούμενο σχέδιο στέφθηκε με επιτυχία, καθώς από τις 132 δράσεις υλοποιήθηκαν οι 117, ένα εξαιρετικά ικανοποιητικό νούμερο, δεδομένου και του βαθμού δυσκολίας που υπάρχει, λόγω των πολλαπλών φορέων που εμπλέκονται και του πολυκερματισμού των κρατικών υπηρεσιών που χειρίζονται ζητήματα ισότητας.
 
Τα προβλήματα που καλούνται αυτές οι δράσεις να αντιμετωπίσουν, ωστόσο, συνεχίζουν να υφίστανται και να αποτελούν εμπόδιο για την επίτευξη πραγματικής ισότητας στην Κύπρο. Οι βαθιά ριζωμένες στερεοτυπικές πεποιθήσεις, απότοκα μιας άλλης εποχής, συνεχίζουν να εμβολιάζουν την καθημερινότητά μας –συνειδητά ή ασυνείδητα- με πατριαρχικές αντιλήψεις αναφορικά με τον ρόλο των γυναικών, οδηγώντας νομοτελειακά σε διακρίσεις, μη συμβατές με τη σημερινή πραγματικότητα.
 
Οι δράσεις αυτές ενισχύουν την προσπάθεια ανατροπής των προβληματικών αντιλήψεων, που είναι κοινώς αποδεκτό πως αλλάζουν δυσκολότερα από ό,τι οι κανονισμοί και η νομοθεσία, καθώς, πολύ συχνά, αυτοί που τις έχουν, δεν κατανοούν ότι λειτουργούν εναντίον της ισότητας ή ότι δημιουργούν συνθήκες διακρίσεων με τη στάση τους.
 
Ας μην ξεχνούμε, άλλωστε, πως παρά τις περί του αντιθέτου αποδείξεις, που στηρίζονται από πλειάδα επιστημονικών στοιχείων, υπάρχουν πάρα πολλοί συνάνθρωποί μας που δεν πιστεύουν καν ότι υπάρχει ανισότητα στην Κύπρο. Η απουσία αναγνώρισης του προβλήματος, σαφώς και δεν βοηθά στην επίλυσή του και έτσι αρκετές από αυτές τις δράσεις προσανατολίζονται ακριβώς στην ενημέρωση και στην καλλιέργεια κουλτούρας.
 
Κάποιες από τις δράσεις που βρίσκονταν στο προηγούμενο σχέδιο αναμένεται να ενσωματωθούν ξανά στο καινούριο, καθώς πολλοί στόχοι παραμένουν οι ίδιοι και δεν έχουν επιτευχθεί, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται τόσο από την Επίτροπο Ισότητας όσο και από τις οργανώσεις που προωθούν τα ζητήματα ισότητας.
 
Κοιτάζοντας στο μέλλον
Στις προτεραιότητες του σχεδίου περιλαμβάνονται η αποτελεσματική προώθηση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών και η διοικητική μεταρρύθμιση που μπορεί να οδηγήσει εκεί, ο εκσυγχρονισμός και η περαιτέρω βελτίωση της νομοθεσίας, η ισόρροπη συμμετοχή στις θέσεις λήψης αποφάσεων, η καταπολέμηση και η αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, η οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών και η εξάλειψη των στερεοτύπων και κοινωνικών προκαταλήψεων.
 
Στο καινούριο σχέδιο, όπως πληροφορείται ο REPORTER, προστίθεται και ένας νέος στόχος, συμβατός και με τους σύγχρονους στόχους που έχουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Πρόκειται για τη ενδυνάμωση και προώθηση των γυναικών σε τομείς καινούριων επιστημονικών πεδίων, όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη, η τεχνολογία, η μηχανική κτλ, έτσι ώστε να μην δημιουργηθεί κατά τα επόμενα χρόνια μία νέα κατηγορία ανδροκρατούμενων επαγγελμάτων, στα οποία η ενσωμάτωση των γυναικών να γίνει αργότερα. Είναι πολύ καλύτερο αν από την αρχή, ενόσω αναπτύσσονται αυτοί οι τομείς στην Κύπρο, να συμπεριλαμβάνουν άτομα και από τα δύο φύλα, χωρίς διάκριση.
 
Κάνουμε αρκετά;
Το Εθνικό Σχέδιο αποτελεί ένα πάρα πολύ σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση των ανισοτήτων και μια πολύ θετική πρωτοβουλία. Είναι, όμως, αρκετό για την πραγματική εμπέδωση της ισότητας στην Κύπρο; Μήπως, παρά την πολύ καλή δουλειά που γίνεται από το γραφείο της Επιτρόπου, τον Εθνικό Μηχανισμό για τα Δικαιώματα της Γυναίκας και τις εμπλεκόμενες οργανώσεις, συνεχίζουμε να μην αποδίδουμε αρκετή σημασία σε ένα ζήτημα που αποτελεί προτεραιότητα σε σχεδόν ολόκληρη την Ευρώπη;
 
Αξίζει να σημειωθεί πως αρκετοί Ευρωπαίοι εταίροι μας έχουν εξειδικευμένα υπουργεία για να συντονίζουν τις δράσεις για την ισότητα, να διαχειρίζονται τις νομοθετικές ρυθμίσεις, να αναπτύσσουν στρατηγικές και να συμμετέχουν σε προγράμματα και δράσεις. Στην Κύπρο τυγχάνει χειρισμού από την Επίτροπο Ισότητας (ένας θεσμός που υπάρχει μόλις τα τελευταία έξι χρόνια), μαζί με τμήματα σε τουλάχιστον δύο διαφορετικά υπουργεία, με αποτέλεσμα η δομή μας να μην μπορεί να αξιοποιήσει στο έπακρο τις πολιτικές και οικονομικές ευκαιρίες που η Ε.Ε. προσφέρει σε αυτόν τον τομέα, πέραν των πρακτικών δυσκολιών.
 
Η λύση όλων των προβλημάτων ξεκινά από την αναγνώρισή τους. Και στην Κύπρο, παρά τα θετικά βήματα μπροστά (κυρίως σε νομοθετικό επίπεδο, καθώς και στην ποιότητα και τον συντονισμό των δράσεων), φαίνεται πως δεν έχουμε ακόμη αναγνωρίσει πόσα πιο πολλά μπορούν και πρέπει να γίνουν, προς την κατεύθυνση της επίτευξης πραγματικής ισότητας.